Mẫu văn lớp 12: Nhận định về hình tượng thiên nhiên và con người ở Việt Bắc 3 Dàn ý & 12 bài văn mẫu lớp 12

Nhận định về hình tượng thiên nhiên và con người ở Việt Bắc theo Tố Hữu tập hợp 12 ví dụ cực hay kèm theo 2 gợi ý viết rất chi tiết. Tài liệu được soạn thảo rất cẩn thận để giúp các học sinh tự học, mở rộng kiến thức, và nâng cao kỹ năng viết văn mỗi ngày.

Bài thơ Việt Bắc của Tố Hữu đã đem lại cho chúng ta một bức tranh về thiên nhiên Việt Bắc tràn đầy sức sống, và một cộng đồng dân cư Việt Bắc mạnh mẽ, chăm chỉ, và đam mê lao động. Bằng cách này, nó thể hiện một sự kết hợp mạch lạc giữa con người và thiên nhiên, tạo ra một vẻ đẹp hoàn hảo cho cảnh quan và con người ở đây. Ngoài ra, để hiểu sâu hơn về môn Văn, bạn có thể xem phân tích bức tranh tứ bình Việt Bắc, và cảm nhận 8 câu thơ đầu của bài thơ Việt Bắc.

Phân chia dàn ý về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ở Việt Bắc

I. Khởi đầu

- Tổng quan về Tố Hữu: một danh nhân văn học, một thi sĩ lãng mạn chính trị, thơ ông luôn phản ánh sự vất vả trong cuộc đấu tranh cũng như những thành công của dân tộc.

- Giới thiệu bài thơ Việt Bắc: tình huống tạo ra, nội dung chính của tác phẩm.

II. Nội dung chính

1. Hình tượng của tự nhiên

a. Thiên nhiên ở Tây Bắc khắc nghiệt nhưng cũng đong đầy lãng mạn, đầy cảm xúc

- Vùng núi Việt Bắc nổi tiếng với khí hậu khắc nghiệt: “Mưa lũ từ nguồn suối đổ xuống, mây và sương dày đặc trong đêm tối”, gây ra nhiều khó khăn cho người dân khi chiến đấu.

- Dù vậy, thiên nhiên cũng mang vẻ đẹp thơ mộng, dịu dàng:

• Thiên nhiên thân thuộc, ấm áp và giản dị, với hình ảnh của những món ăn dân dã như: “trám bùi, măng mai”.
• Đặc trưng của thiên nhiên Việt Bắc: “rừng nứa, bờ tre”
• Thiên nhiên như một bức tranh tứ bình với bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông.

b. Thiên nhiên cùng đồng hành với nhân dân, cán bộ trong cuộc kháng chiến

- Thiên nhiên ở Việt Bắc như một người bạn đồng hành cùng đồng bào và cán bộ trong cuộc chiến: “Rừng cây núi đá, ta cùng đồng chiến.”

- Thiên nhiên cũng là tường thành vững chắc, bảo vệ nhân dân trong cuộc kháng chiến: “Rừng rậm bao bọc bộ đội, rừng vây quanh kẻ thù”

- Thiên nhiên đóng vai trò chiến lược, đóng góp không ít vào chiến thắng của nhân dân trong cuộc kháng chiến.

2. Hình tượng của con người Việt Bắc

a. Con người đậm tình thương, lòng hiếu khách, luôn gắn bó trung thành với cách mạng, với Đảng

- Tám câu thơ đầu thể hiện sự lưu luyến buồn khi phải chia xa:

• Cuatro frases trên, sử dụng bài tử cấu trúc “mình về mình có nhớ” là lời khen ngợi, khơi gợi lại những kỉ niệm về “mười lăm năm ấy thiết tha mặn nồng”, về thiên nhiên Việt Bắc tình cảm.
• Cách xưng hô “mình - ta” như lời tâm tình của đôi lứa yêu nhau khiến cuộc chia tay trở nên thân mật, giản dị.
• Bốn câu thơ tiếp là nỗi lòng lưu luyến của cả người ở lại và ra đi thể hiện qua những từ ngữ diễn tả tâm trạng trực tiếp: “da diết”, “bâng khuâng”, “bồn chồn”; không khí buổi chia tay thân tình, gần gũi: “áo chàm”, “cầm tay nhau”.

- Twelve câu tiếp theo, với việc sử dụng từ “nhớ”, là lời nhắn nhủ dưới hình thức câu hỏi: nhớ đến những ân tình trong khó khăn gian khổ, nhớ đến quang thời gian hoạt động cách mạng.

• Con người Việt Bắc dù gian khó, vất vả nhưng vẫn có tấm lòng trung thành, cùng chia sẻ mọi “đắng cay ngọt bùi” trong cuộc kháng chiến: “chia củ sắn lùi”, “bát cơm sẻ nửa chăn sui đắp cùng”.
• Những kỉ niệm ấm áp giữa bộ đội và đồng bào Việt Bắc: “lớp học i tờ”, “giờ liên hoan”, “ca vang núi đèo”.
• Luôn sát cánh cùng bộ đội trong cuộc kháng chiến: “Đất trời ta cả chiến khu một lòng”

b. Con người lao động với vẻ đẹp bình dị

- Hình ảnh những con người mang vẻ đẹp mộc mạc, cần cù “người mẹ ... địu con lên rẫy bẻ từng bắp ngô”.

- “Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng”: gợi dáng vẻ khỏe khoắn, lớn lao của người lao động, với tâm thế làm chủ thiên nhiên, cuộc sống.

- Người lao động hiện lên với vẻ đẹp tài hoa, khéo léo và cần mẫn: “Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang”

- “Nhớ cô em gái hái măng một mình”: “cô em gái”: hình ảnh cô gái hái măng một mình thể hiện sự chăm chỉ, chịu thương chịu khó của con người Việt Bắc.

- Con người say sưa cất tiếng hát, mộc mạc, chân thành, có tấm lòng thủy chung, nặng ân tình.

* Nhận xét: Thiên nhiên núi rừng Việt Bắc và con người nơi đây luôn gắn bó khăng khít, không thể tách rời, thiên nhiên chính là yếu tố làm tôn lên vẻ đẹp con người.

III. Kết bài

- Tóm tắt giá trị nghệ thuật: hình thức thơ lục bát, cách sử dụng ngôn từ và cách diễn đạt sâu sắc, cùng với việc sử dụng cách xưng hô “mình – ta” mang tính cộng đồng, giàu sức thuyết phục…

- Tóm tắt giá trị nội dung: bài thơ là một tác phẩm anh hùng ca về cuộc kháng chiến, là biểu tượng của tình yêu cách mạng và lòng dũng cảm trong cuộc chiến.

.............

Cảm nhận về vẻ đẹp thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 1

Việt Bắc của Tố Hữu có thể được xem như một ca khúc vĩ đại về cuộc kháng chiến chống Pháp. Tác phẩm đã tái hiện lại cuộc chiến đấu ác liệt bằng ngôn từ thơ mộng, phản ánh không chỉ lòng dũng cảm của nhân dân mà còn sự hòa quyện giữa thiên nhiên và con người Việt Bắc – vẻ đẹp tự nhiên, tình thương thủy chung. Và điều đó được thể hiện một cách đặc sắc trong đoạn thơ:

Chúng ta về, chúng ta nhớ những bông hoa cùng con người
Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao, nắng đổ lên như đèo lưng
Ngày xuân nở hoa trắng rừng
Nhớ những người đan nón, từng sợi vải
Ve kêu, rừng phách phất màu vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu, trăng soi sáng hòa bình
Nhớ những ai hát tiếng hát thân thương, tình thâm

Thơ của Tố Hữu, là sự kết hợp giữa thơ chính trị và thơ trữ tình, với cảm hứng chính trị là trục chính của tác phẩm. Tuy nhiên, sự hòa quyện giữa chính trị và trữ tình đã tạo nên một dòng thơ mềm mại, sâu lắng, đầy thuyết phục…

Toàn bài thơ Việt Bắc đầy cảm xúc, dường như không ngừng nhớ về những kỷ niệm đắng cay, như Tố Hữu đã viết: “Nhớ như nhớ người yêu/ Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương”. Do đó, bài thơ trở nên cảm động, sâu lắng hơn qua sự kết hợp chặt chẽ giữa con người và thiên nhiên Việt Bắc. Điều đó vừa làm nổi bật vẻ đẹp rực rỡ của thiên nhiên, vừa khẳng định sự thân thiện, trung thành của con người Việt Bắc.

Khổ thơ như một bức tranh tứ bình tuyệt đẹp, với các đặc điểm riêng của bốn mùa: xuân – hạ – thu – đông. Bắt đầu với một bức tranh của mùa đông, với sắc đỏ nổi bật:

Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao, nắng lấp lánh, dao găm thắt lưng

Màu xanh um của rừng sâu được tác giả tài tình vẽ nên, nhưng điểm nhấn trong bức tranh không chỉ là màu xanh ngất ngưởng của cây rừng mà còn là sắc đỏ rực của hoa chuối. Bằng nét vẽ tinh tế, Tố Hữu đã làm bức tranh lung linh hơn bao giờ hết. Mặc dù là mùa đông, nhưng không hề u ám, lạnh buốt, ngược lại, sắc đỏ của bức tranh càng làm cho không gian ấm áp, tràn đầy sức sống hơn. Trong bức tranh đó, con người không chỉ tự nhiên và mạnh mẽ mà còn rất tích cực. Con dao - dụng cụ lao động của người dân Việt Bắc, lại được ánh sáng của mặt trời làm rạng rỡ. Con người trong khung cảnh rộng lớn của thiên nhiên không hề mất đi sự tự tin, mạnh mẽ mà ngược lại, họ mang trong mình sự kiêu hãnh, gan dạ giữa núi rừng.

Bức tranh mùa xuân tuyệt đẹp, tràn đầy sức sống với sắc trắng thuần khiết của hoa mơ:

“Ngày xuân, hoa mơ nở trắng rừng
Nhớ những người đan nón, từng sợi vải”.

Hoa mơ, một loài hoa giản dị, mộc mạc nhưng lại đầy cao quý, tinh khiết. Sắc trắng của hoa mơ làm cho không gian rừng núi trở nên rực rỡ, tươi sáng hơn. Tương ứng với vẻ đẹp thanh khiết của mùa xuân là hình ảnh “người đan nón” với đôi bàn tay khéo léo, tài năng. Họ là những lao động cần cù, chăm chỉ, biết nghề, “từng sợi vải” được chăm chút tỉ mỉ.

Ve hót, rừng phách rực vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình

Vẻ đẹp của thiên nhiên được thể hiện rõ nhất trong bức tranh mùa hè, không chỉ qua màu sắc mà còn qua âm thanh. Màu vàng của mùa hạ, cùng tiếng ve hót rộn ràng, khiến cho mùa hè tràn ngập sức sống, đầy năng động. Câu thơ đầu tiên rất tinh tế và sâu sắc, có thể hiểu rằng tiếng ve kêu đã tác động, làm cho rừng phách rực vàng; hoặc cũng có thể hiểu là tiếng ve kêu giữa rừng phách. Dù hiểu như thế nào thì đó đều là một bức tranh thiên nhiên tuyệt vời, đầy sức sống. Nổi bật trong khung cảnh thiên nhiên là người con gái hiện lên thật đáng yêu, dịu dàng “cô em gái”. Sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên thể hiện qua hình ảnh của cô em gái, cũng đang ở tuổi đẹp đẽ, tràn đầy sức sống như chính thiên nhiên. Mặc dù cô em gái chỉ hiện diện một mình nhưng không tạo cảm giác cô đơn, mà vẫn rất đẹp đẽ, khỏe mạnh.

Khúc thơ kết thúc với bức tranh mùa thu: “Rừng thu, trăng rọi hòa bình/ Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung”. Ánh trăng vàng lung linh trải dài khắp rừng núi, tạo nên không gian lãng mạn, lộng lẫy. Đồng thời, bức tranh cũng tái hiện không khí yên bình, thanh thản trong đêm tối. Vì vậy, ánh trăng không chỉ là vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là biểu tượng của hòa bình. Con người được thể hiện qua những hoạt động văn hóa đặc trưng của người dân Việt Bắc, đó là những câu hát đầy ý nghĩa, tràn đầy tình cảm, trung thành.

Với lối viết đơn giản, cảm xúc ngọt ngào, Tố Hữu đã mang lại cho bạn đọc một hình ảnh về thiên nhiên Việt Bắc đầy sức sống, về con người Việt Bắc mạnh mẽ, cần cù, yêu công việc. Đoạn thơ này thể hiện sự hòa quyện, sự đồng điệu giữa con người và thiên nhiên, tạo nên vẻ đẹp toàn diện cho thiên nhiên và con người ở đây.

Cảm nhận về hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 2

Tình ân và lòng trung thành - đó là một trong những nét đẹp của con người cách mạng. Nét đẹp này được thể hiện trong nhiều tác phẩm văn học thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mĩ. Chúng ta cũng thấy nét đẹp này trong bài thơ về Việt Bắc của Tố Hữu. Điển hình nhất là đoạn thơ:

'Chúng ta nhớ về chính mình
...
Nhớ tiếng hát ân tình, trung thành'

Việt Bắc đong đầy nỗi nhớ của những người chiến sĩ về quê hương cách mạng trong mười lăm năm 'với một tình cảm mặn nồng và đậm đà. Có bao nhiêu từ 'nhớ' vẫy gọi trong bài thơ, cùng với bao nhiêu kỷ niệm của những người ra đi và ở lại. Nhớ về chiến khu, nhớ 'mái nhà Hồng Thái, cây đa Tân Trào'', nhớ những đêm 'quân rời điêm điêm, trùng trùng', nhớ 'cờ đỏ nổi trên gió ở lồng cửa hang' và cả 'nhớ gì như nhớ người yêu'... Trong mớ lời nhớ ấy, hiện ra một cảm xúc vừa đậm đà vừa huyền bí:

Chúng ta nhớ về chính mình...
Nhớ tiếng hát ân tình, trung thành.

Mười dòng thơ này là phần thứ năm của bài thơ về Việt Bắc, nó đã đầy đủ trong bản thân mình. Đó là một bức tranh tổng quan và đặc trưng của Việt Bắc qua bốn mùa trong năm. Bức tranh này rực rỡ, tươi sáng nhưng cũng bao gồm cảm xúc u ám, huyền bí vì nó được lọc qua những kỷ niệm của người trở về. Cảm xúc này được thể hiện rõ trong buổi chia tay:

Chúng ta về nhớ về chính mình
Chúng ta về nhớ về hoa cùng mọi người.

Hai lần 'chúng ta về' được nêu ra ở đầu câu - vào cùng thời điểm chia tay, nhưng câu trên là câu hỏi hướng về người, câu dưới là phần tâm sự của bản thân. Giọng văn thơ tình trong đoạn này của Tố Hữu thật dịu dàng và đáng yêu. Cuộc chia tay giữa người chiến binh và người dân Việt Bắc đã trở thành một sự chia ly giữa hai đối tượng (chúng ta - mình). Kỷ niệm về những ngày khó khăn cùng với cảnh vật và con người Việt Bắc bắt đầu hiện lên trong tâm trí người đi. Cảnh vật, con người Việt Bắc, mọi thứ đều đáng yêu, đáng nhớ. Việc nhớ đầu tiên là nhớ hoa cùng mọi người. Hoa và mọi người hòa quện trong kỷ niệm. Nhớ hoa đồng nghĩa với nhớ vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Bắc, mà vẻ đẹp của Việt Bắc không thể tách rời với vẻ đẹp của con người Việt Bắc đã từng chịu đựng, sống sót, và cống hiến cho cách mạng, vẻ đẹp của bức tranh Việt Bắc, đặc biệt là vẻ đẹp của mối liên kết giữa thiên nhiên và con người.

Bức tranh đó được diễn tả bằng những dòng thơ êm đềm, nhẹ nhàng. Có sự tươi sáng rực rỡ, ánh sáng ấm áp, âm thanh vui tươi, ấm cúng. Cảnh vật và con người hòa quện vào nhau: bốn cặp lục bát miêu tả bốn mùa, câu trên ghi nhớ cảnh vật, câu dưới nhớ về con người. Cảnh nào, người nào được nhắc đến cũng có điều riêng để nhớ. Tất cả đã hiện ra trước mắt ta một bức tranh Việt Bắc tuyệt vời, thơ mộng qua nét bút uyển chuyển của tác giả.

Mỗi mùa được nhà thơ nhớ lại thông qua một điểm đặc trưng nhất định, với cách diễn đạt tinh tế, gợi cảm. Nhớ mùa đông của Việt Bắc là nhớ đến 'rừng xanh hoa chuối đỏ tươi'. Giữa bạt ngàn xanh mướt, một màu đỏ tươi sáng (tươi đỏ) trở nên rõ ràng, bức tranh mùa đông của Việt Bắc không còn lạnh lẽo và hoang vắng nữa. Khi xuân đến, sắc màu lại thay đổi, tràn ngập sức sống với màu trắng tinh khiết, mơ màng: 'ngày xuân mở nở trắng rừng'. Cảnh này giống như cảnh Bác về nước:

Ôi sáng xuân nay, Xuân 41
Trắng rừng biên giới nở hoa mơ
Bác về... Im lặng. Con chim hót
Thánh thót bờ lau, vui ngẩn ngơ...

(Dẫn theo Bác, Tố Hữu)

Bốn cặp lục bát sau Tố Hữu dùng để miêu tả cảnh hè và cảnh thu. Trái với sắc xanh chủ đạo của cảnh động có sự xuất hiện của màu đỏ tươi của hoa, của cảnh xuân là màu trắng của hoa mơ, thì của mùa hè là màu vàng tươi đẹp của rừng phách: Tiếng ve rộn rã, rừng phách vàng óng. Đây là một câu thơ đặc sắc trong bài thơ Việt Bắc. Câu thơ này chỉ với sáu từ đã thể hiện sự thay đổi của cảnh thiên nhiên. Tiếng ve ấy vang vọng không ngừng trong bức tranh vàng chói dưới nắng hè. Cuối cùng, cảnh thu hiện lên với sắc màu dịu dàng của ánh trăng, màu của ước mơ về cuộc sống hòa bình giữa những ngày khó khăn. Mọi cảnh đều đẹp, mọi mùa đều đáng yêu và mỗi mùa là một bức tranh thơ, kỳ diệu.

Bức tranh bốn mùa cũng phản ánh vẻ đẹp của con người Việt Bắc. Cảnh vật là nền cho con người và con người kết hợp với cảnh vật, họ tạo nên một hài hòa và làm cho nhau trở nên rực rỡ hơn. Dường như những cảnh đó không thể thiếu những người này và nhà thơ đã đưa vào bức tranh Việt Bắc những con người chân thật và dễ thương: hình ảnh người leo núi với lưỡi dao lấp lánh dưới ánh nắng, bàn tay 'vuốt nhẹ từng sợi cỏ' của người đan nón và 'cô em gái hái măng một mình' giữa bài hát ve kêu và màu vàng rực rỡ của rừng phách. Cả tiếng hát ân tình cũng khiến cho rừng thu trở nên êm dịu và ánh trăng hòa bình tỏa sáng.

Không yêu thương sâu sắc Việt Bắc, không nhớ nhung Việt Bắc đậm đà và không ghi nhớ mạnh mẽ về Việt Bắc thì không thể tạo ra bức tranh về quê hương cách mạng tươi đẹp và ấm áp như vậy. Tuy nhiên, để tạo ra bức tranh này, cũng cần có quan điểm đúng đắn và cái nhìn tiến bộ của nhà thơ cách mạng. Trái với cái nhìn sai lệch trước đó về vùng núi và con người nơi đó là 'thế giới ma quái với người thô bạo, thô tục,...', Tố Hữu đã có một cách nhìn đầy thông cảm, yêu thương và tôn trọng về quê hương cách mạng. Bức tranh thơ này chính là kết quả của sự gắn bó trung thành, của tình yêu và lòng nhớ thương sâu đậm của nhà thơ đối với cảnh và con người Việt Bắc.

Tình cảm nhớ mong ấy trải rộng khắp đoạn thơ và điệu lục bát êm đềm tạo nên một không khí bồn chồn, ngọt ngào. Kết cấu của bài thơ Việt Bắc là sự kết hợp, có bạn và mình, có người đi và kẻ ở, nhưng thực ra đó chỉ là sự phân thân của một tâm hồn trữ tình.

Câu thơ trên là câu trả lời, sự giải bày của người ra đi nhưng không hoàn toàn như vậy. Nhớ về cảnh vật, nhớ về con người, nhớ đến từng chi tiết sống động như vậy là điều chung của mọi người đã cùng chia sẻ những năm tháng đầy ý nghĩa ấy.

Kết thúc đoạn thơ là tiếng hát ân tình, trung thành của người chiến sĩ cách mạng miền xuôi, của những người dân Việt Bắc. Tiếng hát ấy vang vọng trong lòng người ra đi, luôn gợi nhớ những ngày tháng nghĩa tình sắt son. Tiếng hát ấy làm cầu nối giữa tấm lòng với tấm lòng, nối liền quá khứ, hiện tại và tương lai.

Cảm nhận về thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 3

Thành công của bài thơ Việt Bắc không chỉ là việc ghi lại một cách chân thực và cảm động tình cảm trìu mến, xúc động trong giây phút chia ly của những người về xuôi và những người dân Việt Bắc mà còn là việc làm nổi bật vẻ đẹp của thiên nhiên, núi rừng Việt Bắc. Tố Hữu đã mô tả một cách thành công bức tranh tứ bình về thiên nhiên và con người Việt Bắc:

Ta trở về, nhớ về chính mình
Nhớ về hoa, nhớ về người thân
Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi sáng
Ðèo cao, nắng sáng rọi cung đàn
Ngày xuân nở rộ, rừng trắng xóa
Nhớ đến người đan nón, từng sợi chiều
Ve kêu, rừng phách vàng óng ánh
Nhớ cô em gái, hái măng một mình
Rừng thu, trăng rọi, hòa bình yên lành
Nhớ lời hát ân tình, thấm thiết trung thành.

Đoạn thơ này là cách thể hiện nỗi nhớ của người đi. Nhớ về chiến khu Việt Bắc cũng là nhớ về 'những hoa cùng người'; nhớ về thiên nhiên rừng rậm đầy hương sắc và âm thanh; nhớ về những con người Việt Bắc sâu đậm, với tình nghĩa.

Hoa và con người là những điều đẹp nhất của núi rừng Việt Bắc. Khi nhớ về người, bóng hoa hiện lên; khi nhớ về hoa, bóng người hiện ra. Đoạn thơ này có thể xem là một trong những đoạn thơ đẹp nhất trong tác phẩm Việt Bắc. Bốn cặp lục bát đã tạo ra một bức tranh tứ bình về thiên nhiên và con người Việt Bắc, tạo ra sự cân xứng và hài hòa. Ở mỗi cặp lục bát, sau mỗi câu 'nhớ' về cảnh vật là một câu 'nhớ' về con người. Mọi lúc, thiên nhiên đều làm nền cho sự hiện hữu của con người.

Mùa đông ở Việt Bắc hiện lên với sắc xanh rừng sâu và hoa chuối đỏ rực giữa rừng trúc, cùng với hình ảnh của những người lao động mạnh mẽ:

'Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi sáng
Ðèo cao, nắng ánh gài thắt lưng'

Trong bức tranh rừng già mênh mông, sự sáng bừng của hoa chuối đỏ tươi nổi bật giữa màu xanh của cây cối. Màu đỏ ấm áp ấy làm tan chảy sự lạnh lẽo của rừng núi, tạo ấm áp cho không gian và lòng người. Rừng núi, với vẻ đẹp diễm lệ, là nơi khuất phục và hoang sơ.

Trên bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, hình ảnh con người lao động trên núi cao nắng chói chang, gió rì rào, ánh nắng lấp lánh trên lưỡi dao của họ. Họ là những người lao động mạnh mẽ, tự tin, làm chủ của rừng núi và mang đậm bản sắc miền núi. Hình ảnh của họ, vững vàng và mạnh mẽ, trở thành trung tâm của bức tranh thiên nhiên.

Mùa xuân ở Việt Bắc tươi đẹp với sắc trắng của hoa mơ trên rừng và hình ảnh người lao động giản dị:

'Ngày xuân trắng rừng mơ nở
Nhớ người đan nón, mỗi sợi giang'

Mùa xuân mang lại vẻ đẹp mới mẻ, khiến thiên nhiên sống lại, rừng núi tràn đầy hoa mơ trắng. Đó là sắc trắng nhẹ nhàng và trong lành. Không gian trở nên mộng mơ và tinh khiết.

Từ “nở” mang lại sự sống từ sâu bên trong, đang tràn đầy hạnh phúc. Hai từ “trắng rừng” như ánh sáng chiếu sáng cả núi rừng bởi vẻ đẹp trắng của hoa mơ. Trong bài thơ “theo chân Bác”, Tố Hữu đã viết: “Trắng rừng biên giới nở hoa mơ”

Nỗi nhớ về mùa xuân gắn liền với hình ảnh người đan nón chuốt từng sợi giang. Đôi bàn tay lao động khéo léo, tỉ mỉ và tài hoa của người Việt Bắc được gợi lên thật tinh tế qua từ “chuốt”

Về mùa hè, ta cảm nhận bằng cả thính giác và thị giác:

“Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình”

Bức tranh mùa hè không chỉ có sự sáng rực của ánh nắng mà còn có tiếng ve vang vọng khắp rừng. Tiếng ve vang lên, rừng núi trở nên sôi động. Khi ve kêu, thiên nhiên bước vào mùa mới với vẻ đẹp rực rỡ. “Đổ” là từ được chọn một cách tinh tế, nhấn mạnh sự thay đổi nhanh chóng của màu sắc, đồng thời tôn vinh sự tươi mới của thiên nhiên.

Trong cảnh thiên nhiên rực rỡ, hình ảnh con người hiện ra bình dị và đáng yêu đến mức khó tả. Đó là cô gái Việt Bắc trẻ trung, một mình hái măng giữa rừng. Ba từ “cô em gái” đã thể hiện tình cảm thương mến, lưu luyến mà tác giả dành cho người Việt Bắc.

Cảnh mùa thu ở Việt Bắc được cảm nhận qua ánh trăng rọi sáng trong rừng và tiếng hát ân tình, thủy chung:

“Mùa thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình chung thủy”

Câu thơ mở ra khung cảnh đêm trăng rất êm đềm. Ánh trăng thu trong trẻo soi sáng qua vòm lá tạo ra khung cảnh huyền bí. Câu thơ gợi lên không khí thanh bình, êm dịu. Trong thơ cách mạng, từ lâu trăng đã trở thành biểu tượng. Câu thơ này gợi nhớ đến ánh trăng trong bài thơ của Bác: “Trăng lồng cổ thụ bóng lòng hoa”. Hình ảnh ánh trăng tỏa sáng toát lên khát vọng hòa bình của dân tộc.

“Ai” là một từ chỉ đối tượng không xác định. Chữ “nhớ ai” thể hiện tình cảm yêu mến mà tác giả dành cho nhân dân Việt Bắc, những người đã âm thầm ủng hộ cách mạng suốt thời kỳ kháng chiến. Nhớ Việt Bắc là nhớ đến “tiếng hát ân tình thủy chung”. Hai từ “nhớ ai” thể hiện lòng biết ơn và tình yêu của tác giả đối với đất nước và con người Việt Bắc.

Đoạn thơ viết bằng thể thơ lục bát truyền thống với giai điệu phong phú. Tiếng thơ ân tình, ngọt ngào, toát lên bản sắc dân tộc. Hình ảnh thiên nhiên tươi sáng, từ ngữ tinh tế, giàu cảm xúc. Mỗi dòng thơ miêu tả cảnh vật đều xen kẽ với vẻ đẹp của con người. Con người kết nối chặt chẽ với thiên nhiên, làm cho cảnh vật thêm sinh động, thêm sức sống. Hình ảnh con người hiện lên bình dị, đáng yêu như chính cuộc sống giản dị, ấm áp của người dân miền núi, chất phác, ân tình, thủy chung.

Cảm nhận về thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 4

“Việt Bắc” của Tố Hữu không chỉ là bài ca ân tình thủy chung giữa những con người cách mạng với đồng bào miền núi, đó còn là khúc hát ca ngợi thiên nhiên và con người trên mảnh đất xa xôi của Tổ quốc. Hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc được nhà thơ khắc họa sâu sắc trong những dòng thơ tươi đẹp:

'Ta về, mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người.
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thuỷ chung.

Cảnh vật của Việt Bắc được mô tả rất đặc sắc. Tố Hữu đã dùng hình ảnh của hoa chuối đỏ tươi để phác hoạ nét đặc trưng của mùa đông ở Việt Bắc. Điều này đã gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc. Cảnh mùa đông không chỉ ấm áp, rực rỡ, tươi mới, mà còn tràn đầy ánh sáng. “Ánh” là một từ rất sâu sắc, mở ra sức sống kỳ diệu của cảnh vật và con người Việt Bắc. Mặc dù không có hình ảnh con người cụ thể, chỉ qua hình ảnh của “dao gài thắt lưng”, nhưng bóng dáng của người lao động vẫn hiện lên đầy thân thiện, gần gũi. Bức tranh mùa đông toát lên vẻ đẹp ấm áp từ cảnh vật, từ sức sống lao động của con người.

Ve kêu rừng phách đổ vàng

Mùa xuân tại Việt Bắc hiện ra qua sắc trắng của hoa mơ, xanh của rừng, tạo ra vẻ đẹp trong lành, tinh khôi cho cảnh sắc. Màu trắng của hoa lan tỏa, nhấn mạnh sự trong sáng của cảnh vật. Hình ảnh con người Việt Bắc hiện ra với vẻ đẹp giản dị trong công việc hàng ngày. Dù là hình ảnh nhỏ nhưng vẫn làm bừng sáng vẻ đẹp chăm chỉ, kiên nhẫn của người lao động.

Nếu mùa xuân rực rỡ với sắc trắng của hoa mơ thì mùa hạ lại đặc biệt với tiếng ve quen thuộc của núi rừng Việt Bắc. Tiếng ve trở thành nhạc điệu của mùa hạ, tạo ra sự rộn ràng, hân hoan. Âm nhạc và màu sắc kết hợp tạo ra sự độc đáo cho cảnh vật. Màu vàng của rừng phách tràn ra, tỏa sáng nhờ tiếng ve hồn nhiên. Câu thơ mùa hạ sôi động bởi âm nhạc, sặc sỡ bởi màu sắc, nhộn nhịp của cuộc sống lao động. Hình ảnh cô em gái hái măng không chỉ gợi lên hình ảnh một người lao động chăm chỉ, mà còn là điểm nhấn cho bức tranh mùa hạ.

Hình ảnh vầng trăng mùa thu tạo nên không khí mát mẻ và tiếng hát ân tình vang vọng của con người đã làm sáng bức tranh mùa thu. Bức tranh đó được tô điểm bằng nét quyến rũ, gợi cảm. Khúc hát ân tình vang vọng trong tâm hồn thi sĩ, phản ánh từ rừng thu Việt Bắc kháng chiến. Sự hòa quyện giữa vẻ đẹp của thiên nhiên và của con người.

Đặc biệt hơn cả, bức tranh được tạo nên bằng tình yêu thương và nhớ mong tha thiết của tác giả. Từ “nhớ” được lặp đi lặp lại, Tố Hữu đã tạo ra một bức tranh Việt Bắc giản dị, gần gũi. Sự lựa chọn hình ảnh tài tình và sáng tạo của nhà thơ đã tạo nên một bộ tứ bình độc đáo, hoàn chỉnh. Thơ lục bát ngọt ngào, sâu lắng làm cho nỗi nhớ càng sâu sắc, càng tột cùng.

Viết về cảnh và người Việt Bắc, Tố Hữu sử dụng thể thơ lục bát quen thuộc để thể hiện tình cảm chân thành, thiết tha của mình. Chẳng những vậy, đoạn thơ sử dụng từ ngữ một cách tinh tế; hình ảnh thơ giản dị, gần gũi mà tươi đẹp diễn tả thành công hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc ân tình, chung thuỷ.

Đoạn thơ nói riêng và bài thơ “Việt Bắc” nói chung đã khắc vào lòng người đọc những hình ảnh đẹp đẽ nhất về cảnh và người Việt Bắc. Đọc bài thơ, không chỉ những con người của cách mạng năm xưa cảm thấy xúc động vô bờ mà cả những con người của thế hệ hôm nay lòng cũng chợt nghiêng nghiêng về một vùng gió ngàn Việt Bắc.

Hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 5

Nếu nhắc đến nhà thơ được tôn vinh nhiều nhất trong văn học Việt Nam chắc chắn không ai khác ngoài Tố Hữu. Ông được ca ngợi vì sự đóng góp cho văn học Việt Nam hiện đại, đặc biệt là trong lĩnh vực thơ chính trị. Tố Hữu được gọi là 'nhà thơ của cách mạng', là 'ngọn cờ chiến đấu của thơ ca cách mạng Việt Nam', thơ của ông luôn mang một tình yêu rộng lớn, không biên giới.

“Việt Bắc” là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Tố Hữu, thể hiện sự trưởng thành, hoàn chỉnh trong phong cách thơ ca trữ tình chính trị, kết hợp với yếu tố văn hóa dân tộc. Trong bài thơ, Tố Hữu đã nói đến những nét đẹp của thiên nhiên và con người Tây Bắc một cách sáng tạo và đặc sắc.

Trở về, lòng nhớ vấn vương
Quên lối, ta lại nhớ người
Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao, nắng sáng rọi lưng
Mùa xuân, rừng nở trắng bưởi
Nhớ người dệt nón, bện sợi mơ
Ve râm, rừng vang tiếng vọng
Nhớ em gái, măng hái lẻ loi
Rừng thu, trăng sáng ánh rọi
Nhớ ai hát tiếng thu ân tình.

Tháng 10 năm 1954, sau chiến thắng Điện Biên Phủ kéo dài ba tháng, trung ương Đảng và Chính phủ quyết định rút căn cứ về thủ đô. Trong niềm vui hân hoan của nền hòa bình mới, sự chia ly với Tây Bắc sau gần mười năm gắn bó đầy nghĩa cử mang lại nhiều cảm xúc cho tác giả. “Việt Bắc” ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt đó. Với thể thơ lục bát truyền thống, Tố Hữu gợi lên tình cảm ân tình chân thành, những gì đã gắn kết người đi và người ở lại.

Bức tranh thiên nhiên mùa đông mở đầu với hai câu thơ:

Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao, nắng sáng rọi lưng

Không cần phải miêu tả chi tiết, bức tranh mùa đông chỉ cần hai màu 'xanh' và 'đỏ'. Màu xanh không phải xanh tươi mà là gam màu thẫm, tượng trưng cho sự lạnh lẽo của núi rừng. Những đốm đỏ của hoa chuối như ánh sáng giữa bóng tối, làm cho mùa đông trở nên ấm áp hơn. Hình ảnh con người Tây Bắc, với sự chủ động, mạnh mẽ, được làm nổi bật giữa không gian thiên nhiên.

Tương tự, sau cảnh đông, là bức tranh xuân Việt Bắc.

Mùa xuân, rừng trắng hoa nở
Nhớ người dệt nón, chuốt từng sợi mơ

Mùa xuân ở Việt Bắc không bắt đầu với hoa mai vàng rực rỡ, hay hoa đào hồng mùi hương. Thay vào đó, là hình ảnh hoa mơ trắng. Tố Hữu thể hiện sự chuyển mùa bằng cách chuyển từ màu xanh lạnh lẽo sang màu trắng dịu dàng, tươi mới của mùa xuân. Bức tranh thiên nhiên rực rỡ, tươi mới, tràn đầy sinh khí. Hình ảnh người làm việc nhẹ nhàng, nhưng tinh tế và khéo léo, thể hiện đẹp của con người Tây Bắc trong công việc cần nhẫn nại và tỉ mẩn.

Đông qua, xuân đến, hè tới, mùa hè ở Tây Bắc cũng rõ ràng thể hiện.

Tiếng ve vang, rừng phách rực vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình

Nếu màu xanh biểu tượng cho mùa đông, màu trắng là biểu tượng cho mùa xuân, thì có lẽ không có màu nào khác ngoài màu vàng có thể diễn tả hết cái sắc hè rực rỡ ở núi rừng Việt Bắc. Mùa hè bắt đầu bằng tiếng ve kêu vang, từ tiếng ve đến với 'rừng phách đổ vàng', khắp mọi nơi đều tràn ngập sắc vàng, nắng vàng, lá vàng, thậm chí cả cánh ve, tiếng ve dường như cũng vàng theo. Khung cảnh trở nên sinh động và nhộn nhịp vô cùng, chỉ một từ 'đổ' thôi cũng có thể diễn tả được sự hè ập đến núi rừng Tây Bắc một cách nhanh chóng và đồng loạt. Nơi đây đã hoàn toàn xa rời cái mùa đông lạnh buốt, cũng lột bỏ hoàn toàn lớp áo trắng tinh khôi để thay vào đó là bộ trang phục vàng rực rỡ, tươi mới mẻ. Khác với phong cảnh núi rừng tràn đầy sức sống, rộn ràng, thì hình ảnh con người lại hiện lên khá trầm lặng, dịu dàng với 'cô em gái hái măng một mình'. Sự tương phản đó cũng tương tự như bức tranh mùa đông u buồn làm nổi bật hình ảnh con người khỏe mạnh, tự tin thì ở đây bức tranh nhiệt huyết mùa hè lại làm nổi bật hình ảnh lao động cần cù, hy sinh thầm lặng của con người Việt Bắc dành cho kháng chiến. Giọng thơ Tố Hữu trở nên trầm tĩnh, thân thuộc và mang nhiều tình cảm gắn bó, thể hiện tấm lòng yêu thương, ân nghĩa sâu sắc với đồng bào nơi đây.

Cuối cùng kết thúc bức tranh tứ bình đặc sắc là bức tranh mùa thu với hình ảnh con người qua tiếng hát ân tình, phần này có nhiều khác biệt so với các bức tranh đông, xuân, hạ trước đó vì nó không chỉ là mùa thu mà còn là thời điểm mang nhiều ý nghĩa đặc biệt của cách mạng, của dân tộc.

Mùa thu, ánh trăng soi sáng bình yên
Nhớ về tiếng hát ân tình thủy chung

Trái ngược với khung cảnh ban ngày sáng rõ với ánh nắng mặt trời ấm áp, mùa thu lại hiện lên trong khung cảnh ban đêm với ánh trăng dịu dàng, thanh mát. Hình ảnh vầng trăng mang nhiều ý nghĩa biểu trưng, có thể là kỷ niệm về những đêm dài thức trắng đợi giặc, bầu bạn với trăng trong: 'Đêm nay rừng hoang sương muối/Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới/Đầu súng trăng treo'. Rồi vầng trăng tròn vành vạnh soi sáng đất nước và núi rừng Tây Bắc cũng là biểu hiện cho sự sum họp, ấm no, hạnh phúc. Trăng cũng là biểu tượng của sự thủy chung tình nghĩa, chẳng phải từ ngàn xưa người ta vẫn thường lấy trăng làm minh chứng cho sự thề nguyền gắn bó hay sao? Đặc biệt trong bức tranh mùa thu con người không còn hiện lên với hình ảnh chuyên chú lao động, mà thay vào đó là 'tiếng hát ân tình thủy chung' đã gợi lên sự luyến tiếc, bịn rịn của những con người Việt Bắc trước giờ phút chia ly sau gần mười năm gắn bó, cùng chia ngọt sẻ bùi trong cuộc kháng chiến. Không chỉ dừng lại ở vẻ đẹp của bức tranh mùa mùa thu mà Tố Hữu còn có dụng ý sâu xa khi để mùa thu là sự kết thúc của tranh tứ bình. Nếu đối chiếu theo từng giai đoạn lịch sử của cuộc kháng chiến chống Pháp những năm 1946 - 1954 thì mùa đông chính là thời điểm cuộc kháng chiến bắt đầu, với nhiều khó khăn thử thách, quân dân ta còn gặp nhiều khó khăn trắc trở, mùa xuân biểu trưng cho giai đoạn ta đã bắt đầu quen dần với hoàn cảnh kháng chiến khắc nghiệt, niềm tin, niềm hy vọng vào chiến thắng dần trở nên lớn mạnh, để mùa hè chính là giai đoạn kháng chiến ác liệt nhất, có vai trò quyết định đối với lịch sử dân tộc. Cuối cùng mùa thu năm 1954 kháng chiến kết thúc thắng lợi vẻ vang, hòa bình lặp lại, mùa thu có thể nói chính là mùa thu trái ngọt sau bao tháng ngày vất vả trường kỳ kháng chiến đầy gian khổ.

Đoạn trích chỉ ngắn gọn mười câu nhưng thông qua đó hình ảnh con người và thiên nhiên Việt Bắc đã được Tố Hữu tái hiện rất sinh động bằng ngòi bút tỉ mỉ và đôi mắt tinh tường với nhiều dáng vẻ khác nhau, mỗi dáng vẻ lại là một nét đẹp đặc sắc của người và cảnh. Làm nên thành công của bức tranh tứ bình không chỉ ở phần nội dung thơ mà còn có sự đóng góp rất lớn của phong cách trữ tình chính trị kết hợp nhuần nhuyễn với yếu tố văn học đậm đà bản sắc dân tộc, bằng thể thơ lục bát truyền thống, bằng bút pháp gợi tả chấm phá cổ điển. Không chỉ vậy giọng điệu và ngôn ngữ thơ còn thấm đẫm ân tình thủy chung, rất đỗi truyền cảm và thân thuộc dễ dàng đi sâu vào lòng người đọc. Có thể nói rằng nhà thơ Tố Hữu xứng đáng có thêm một danh hiệu khác ấy là 'ông hoàng của thơ tình yêu lãng mạn cách mạng'.

Biểu tượng về thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 6

“Việt Bắc” của Tố Hữu có thể xem như một bản ca ca ngợi tuyệt vời về cuộc chiến đấu chống Pháp. Tác phẩm đã ghi lại cuộc kháng chiến kiên cường bằng một giọng thơ đầy cảm xúc, mô tả không chỉ sự dũng cảm của dân tộc mà còn là vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc - tình thương, trung trực. Và vẻ đẹp ấy đã được thể hiện đầy đủ trong đoạn thơ:

Quê hương ta đầy nhớ nhung
Nhớ hương hoa và người thương
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng chói chang làm ngọn lưng bao quanh
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve kêu rừng phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ ai tiếng hát ân tình thảo nắng

Thơ của Tố Hữu là thơ trữ tình, chính trị, vì vậy cảm hứng chính trị cũng là cảm hứng truyền đạt cho toàn bộ tác phẩm. Nhưng chất chính trị ấy lại hòa quyện một cách mềm mại, du dương trong chất trữ tình đậm đà, chính điều này khiến cho tác phẩm của Tố Hữu không chỉ là những thông điệp cứng nhắc, giáo huấn đơn thuần mà còn là tâm tư, tình cảm chân thành được tác giả gửi gắm trong đó. Hai chất liệu này kết hợp với nhau, tạo ra sức mạnh thuyết phục trong lòng người đọc.

Toàn bộ bài thơ “Việt Bắc” ngấn lệ trong nỗi nhớ nhung đau đớn, chính như tác giả Tố Hữu đã khẳng định trong bài thơ: “Nhớ gì như nhớ người yêu/Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương”. Do đó, bài thơ trở nên cảm động, thiết tha hơn trong sự hòa mình của mối quan hệ sâu sắc giữa con người và thiên nhiên Việt Bắc. Qua đó, vừa làm nổi bật vẻ đẹp rực rỡ, tràn đầy sức sống của thiên nhiên, vừa khẳng định sự tình thương, trung trực trong con người Việt Bắc.

Khung cảnh thơ mộng của rừng sâu rực rỡ sắc hoa chuối, tỏa sáng dưới ánh nắng rọi bờ vai chắc nịch

Rừng xanh, hoa chuối rực rỡ
Đèo cao, nắng lấp lánh, thắt lưng buộc dao

Sắc xanh ngọc của rừng rậm được mô tả tinh tế, nhưng điểm nhấn không phải là sắc xanh bao la của rừng mà lại là sắc đỏ rực rỡ của hoa chuối. Với bút pháp tỉ mỉ, Tố Hữu đã làm cho bức tranh tỏa sáng. Mặc dù là mùa đông nhưng không có sự u ám, lạnh lẽo mà thay vào đó, bức tranh trở nên ấm áp, tràn đầy sức sống với màu đỏ. Trong bức tranh, con người hiện diện tự tin và mạnh mẽ. Con dao - biểu tượng của lao động nhân dân Việt Bắc, lần nữa được ánh sáng mặt trời chiếu sáng. Con người trong khung cảnh thiên nhiên mênh mông nhưng không bao giờ trở nên nhỏ bé mà thay vào đó, họ mang trong mình vẻ đẹp kiêu hãnh, vĩ đại giữa núi rừng.

Bức tranh mùa xuân tươi đẹp, tràn đầy sức sống với sắc trắng tinh khôi của hoa mơ:

Mùa xuân, hoa mơ nở trắng xóa
Người dệt nón, từng sợi giấc mơ

Hoa mơ - một loài hoa khiêm nhường, đơn giản nhưng tràn đầy cao thượng và tinh khiết. Màu trắng của hoa mơ làm cho không gian rừng núi thêm phần tươi sáng, đẹp đẽ hơn. Tương ứng với vẻ đẹp trong sáng của mùa xuân là hình ảnh của 'người dệt nón' với đôi bàn tay tài ba, khéo léo. Họ hiện ra là những người lao động chăm chỉ, khéo léo 'chuốt từng sợi giang'.

Ve kêu rừng, phách đổ vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình

Vẻ đẹp của thiên nhiên được mô tả rõ nhất trong bức tranh mùa hè, với sự kết hợp giữa màu sắc và âm thanh. Màu vàng đặc trưng của mùa hè và âm thanh ve kêu rộn rã khiến cho sức sống mùa hạ trỗi dậy, tỉnh thức. Câu thơ đầu tiên chứa đựng nhiều ý nghĩa, có thể hiểu là tiếng ve kêu đã tác động, khiến cho rừng phách trở nên rực rỡ vàng; cũng có thể hiểu là tiếng ve kêu trong rừng phách. Dù hiểu theo cách nào, đây vẫn là một bức tranh thiên nhiên tuyệt vời, tràn đầy sức sống. Nổi bật giữa khung cảnh thiên nhiên là hình ảnh của một người con gái thân thương, dịu dàng - 'cô em gái'. Sự hòa quyện giữa con người và thiên nhiên, cô em gái hiện ra trong tuổi đẹp nhất, tràn đầy sức sống, phản ánh sự sống động của thiên nhiên. Mặc dù cô em gái chỉ hiện diện một mình nhưng không hề tạo cảm giác cô đơn, vẫn rất đẹp đẽ, mạnh mẽ.

Khổ thơ kết thúc bằng bức tranh mùa thu: 'Rừng thu, ánh trăng vàng tỏa sáng/ Nhớ tiếng hát ân tình, trung thực'. Ánh trăng vàng lấp lánh khắp rừng núi làm cho bức tranh thêm phần lộng lẫy, quyến rũ. Đồng thời, bức tranh cũng tạo ra không khí yên bình, thanh thản trong đêm tối. Vì thế, ánh trăng không chỉ đơn giản là vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn là biểu tượng của hòa bình. Con người được thể hiện qua hình thức văn hóa đặc trưng của người dân Việt Bắc, qua những khúc hát giao duyên, đầy ân tình, trung thực.

Bằng lớp từ ngữ giản dị, với dòng lưu cảm ngọt ngào, Tố Hữu đã đưa đến cho độc giả một thiên nhiên Việt Bắc tràn đầy sức sống, một cộng đồng Việt Bắc khỏe mạnh, chăm chỉ, yêu lao động. Đoạn thơ đã thể hiện sự hòa mình, hài hòa giữa con người và thiên nhiên, tạo nên vẻ đẹp hoàn mỹ cho cả thiên nhiên và con người trong vùng đất này.

Hình tượng của thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu số 7

“Ôi! Nỗi nhớ, có lẽ chưa từng phai mờ!”. Nỗi nhớ vượt qua thời gian, vượt qua không gian. Nỗi nhớ sâu đậm trong lòng người... Và nỗi nhớ ấy cứ như là một vết thương đang rỉ máu, đang cắt sâu vào tâm hồn của những người chiến sĩ cách mạng miền xuôi, khi xa rời Việt Bắc thân thương - nơi đã từng nuôi dưỡng mình trong những ngày gian khó khăn của cuộc kháng chiến:

Ta về, mình có nhớ mình
Ta về, ta nhớ những bông hoa và những người
Rừng xanh, hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao, nắng chói chang, dao gài thắt lưng.
Ngày xuân, hoa mơ nở trắng rừng
Nhớ người dệt nón, từng sợi giang
Ve kêu trong rừng phách, vàng lá úa
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu, ánh trăng sáng tỏa hòa bình
Nhớ ai, tiếng hát ân tình, trung thực.

Trong cùng một đoạn thơ ngắn nhưng từ “nhớ” đã được lặp lại năm lần. Nỗi nhớ lan tỏa từ đầu đến cuối đoạn thơ. Hai câu đầu tiên là lời khơi gợi, “nhắc nhở”: “Mình có nhớ mình không?” Riêng ta, ta vẫn nhớ! Cách diễn đạt gợi vẻ thân mật, tình cảm sâu sắc, tha thiết. Ta và mình, tuy hai mà một, tuy một mà hai. Người ra đi nhớ những gì? Việt Bắc có gì để nhớ, để thương? Câu thơ đã trình bày rất rõ:

Ta về, ta nhớ những bông hoa và những người

Phong cảnh của Việt Bắc, như một bức tranh 'hoa' tươi tắn, rực rỡ và 'thơm mát'. Trong khung cảnh tự nhiên đó, hình ảnh con người xuất hiện đơn giản, chân chất, mộc mạc nhưng vô cùng cao đẹp! Con người và thiên nhiên gắn kết, tạo nên bức tranh văn hóa đặc trưng của Việt Bắc.

Bốn mùa trong nước ta được miêu tả qua những từ ngắn gọn, hình ảnh chi tiết, đặc trưng. Mỗi mùa mang một hương vị riêng biệt. Mùa đông, rừng xanh biếc nối lên với hoa chuối 'đỏ tươi' và ánh nắng vàng rực rỡ. Xuân đến, cả khu rừng sáng bừng bởi màu trắng của hoa mơ. Hè sang, tiếng ve kêu và 'rừng phách đổ vàng'. Và khi thu về, thiên nhiên rực sáng dưới ánh trăng vàng dịu dàng. Đoạn thơ rực rỡ màu sắc: xanh, đỏ, vàng, trắng... Những màu sắc ấy sống động trong tâm trí người đọc. Tiếp xúc với những câu thơ của Tố Hữu, ta như đắm chìm vào một bức tranh sống động, màu sắc hài hòa tự nhiên tôn lên vẻ đẹp của núi rừng Việt Bắc.

Thời gian diễn ra nhịp nhàng trong từng dòng thơ. Nó bước rắn chắc, vững vàng khiến ta không cảm nhận được khoảnh khắc giao mùa. Thiên nhiên Việt Bắc được miêu tả qua quá trình thời gian. Buổi sáng, hoa 'mơ nở trắng rừng', trưa, nắng vàng rực rỡ, và khi đêm buông xuống, trăng rọi bạt ngàn... Núi rừng Việt Bắc như một sinh thế đang thay đổi liên tục.

Và phong cảnh tuyệt vời, đáng yêu đó trở nên hài hòa và sinh động hơn khi có sự hiện diện của con người. Con người hòa mình vào thiên nhiên, như một đóa hoa tinh khôi nhất, hương thơm ngát ngào nhất. Mỗi cảnh đi cùng với một người. Cảnh và người xen vào nhau một cách hài hòa. Họ là những lao động viên, đầy nhiệt huyết, hăng say với công việc. Người 'dao gài thắt lưng', người 'đan nón', 'cô em gái hái măng một mình' và tiếng hát ân tình vang lên giữa đêm rừng sôi động. Hình ảnh con người làm nổi bật vẻ đẹp tự nhiên. Họ đã gợi lên nỗi nhớ sâu sắc cho những ai đã ra đi. Đọc đoạn thơ, ta cảm nhận được vẻ đẹp giản dị và trong sáng của tâm hồn người Việt Bắc. Họ đối xử với nhau bằng tình thân thiết, chân thành, bằng sự trung thành 'trước sau như một'. Họ đã nuôi dưỡng chiến sĩ, nuôi dưỡng cách mạng, nuôi dưỡng cuộc kháng chiến của dân tộc... Những người Việt Bắc, bình dị nhưng anh hùng.

Bằng cách gợi lên hình ảnh của thiên nhiên và con người, Tố Hữu đã thể hiện tình cảm sâu nặng, mối quan hệ chặt chẽ và nỗi nhớ thương sâu sắc. Ta và mình, mình và ta đã từng:

Chia nhau củ sắn lùi với nhau
Một bát cơm chia đôi, một chăn đắp chung

Đã từng san sẻ những niềm vui, nỗi buồn như vậy. “Ta, mình” làm sao có thể phải quên nhau? Tình cảm ấy đã đi sâu vào lòng người ở lại, người đi. Vì vậy, khi rời xa, kỷ niệm là nỗi đau sâu thẳm trong tâm trí, tình cảm của tác giả.

Giọng thơ lục bát nhẹ nhàng mà sâu lắng. Cả khổ thơ mang niềm tin, hy vọng và tình yêu đối với cuộc sống. Nó thể hiện tình yêu thiên nhiên và con người, tấm lòng yêu nước của Tố Hữu. Cuối đoạn thơ với tiếng hát ngọt ngào gợi lại biết bao kỷ niệm. Kỷ niệm ấy vẫn đi theo dấu chân người đi và vẫn ấm áp trong lòng người ở lại.

Những câu thơ của Tố Hữu có tính trừu tượng cao so với toàn bài. Lời thơ giản dị nhưng sâu sắc thể hiện cảm xúc chân thành trước vẻ đẹp của núi rừng và con người Việt Bắc. Nỗi nhớ trong thơ của Tố Hữu đã chạm đến tâm hồn người đọc, như một khúc dân ca ngọt ngào để lại trong lòng ta những cảm xúc sâu lắng, êm đềm.

Hình tượng của thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu số 9

Tố Hữu, một nhà thơ vĩ đại, một người dẫn đầu trong dòng thơ cách mạng của Việt Nam. Mỗi bước tiến của ông trong thơ đều gắn bó chặt chẽ với những bước tiến của cách mạng dân tộc. Tác phẩm của ông luôn mang phong cách thơ kết hợp giữa trữ tình chính trị và tính dân tộc sâu sắc, đóng góp lớn trong việc ủng hộ thành công của cách mạng. 'Việt Bắc' là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của Tố Hữu, là điểm cao của thơ kháng chiến chống Pháp, được coi là tổng kết của cuộc kháng chiến gian khổ, hào hùng của dân tộc, cũng như là lời tri ân sâu sắc, lòng biết ơn đối với nhân dân và cảnh đẹp của Việt Bắc, nơi có núi rừng xa xôi. Trong tác phẩm dài, hình ảnh con người và thiên nhiên của Việt Bắc được vẽ ra đẹp đẽ và sâu sắc. Mặc dù tạo hình con người và thiên nhiên kéo dài trong toàn bộ tác phẩm, nhưng điểm sáng nhất vẫn là bức tranh tổng hợp giữa thiên nhiên và con người, trong đó cảnh thiên nhiên và con người lao động, chiến đấu xuất hiện qua bốn mùa xuân, hạ, thu, đông với những nét đẹp đặc biệt và ấn tượng.'

Ta về mình có nhớ ta
Ta về, ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng

Bức tranh mùa đông được diễn đạt một cách ngắn gọn qua hai câu thơ 'Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi/Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng', nhưng vẫn tái hiện được vẻ đẹp toàn diện của cả thiên nhiên và con người. Vẻ đẹp của rừng đông nằm ở sự kết hợp tuyệt vời giữa màu xanh và đỏ, sử dụng kỹ thuật chấm phá chỉ gợi lên mà không miêu tả cụ thể, với màu xanh là màu chủ đạo. Màu xanh của rừng mùa đông không phải là màu xanh tươi mát của mùa xuân mà đó là màu xanh thẫm, một gam màu lạnh, tạo ra cảm giác âm u, trầm mặc. Màu đỏ tươi của hoa chuối nổi bật giữa màu xanh lạnh lẽo, tạo ra một hình ảnh sống động và ấm áp, làm tan đi bớt cái lạnh của mùa đông. Bên cạnh vẻ đẹp tự nhiên, con người cũng được thể hiện trong lao động, với mô tả 'đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng' - với lưỡi dao thường được dùng để mở đường vào rừng, và vị trí đèo cao phản ánh vẻ đẹp mạnh mẽ, kiên cường của con người Việt Bắc.

Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang

Bức tranh mùa xuân được diễn đạt qua câu thơ 'Ngày xuân mơ nở trắng rừng', với sự biến đổi màu sắc linh hoạt từ màu xanh sang màu trắng dịu dàng. Thiên nhiên được nhấn mạnh bằng màu trắng của hoa mơ, một màu sắc tinh khiết và sáng sủa, tạo nên một bức tranh sống động và rực rỡ. Con người cũng xuất hiện trong hình ảnh lao động nhẹ nhàng, cẩn thận, với sự cẩn trọng và tài năng trong công việc, được miêu tả qua hành động 'chuốt từng', thể hiện sự chăm chỉ và tài năng của con người Việt Bắc.

Ve reo vang, rừng phách vàng rực
Nhớ em gái hái măng một mình

Bức tranh tiếp theo trong bộ tứ bình là bức tranh mùa hạ, thiên nhiên hiện lên qua câu thơ 'Ve reo vang, rừng phách vàng', tái hiện mùa hạ không chỉ bằng hình ảnh mà còn bằng âm thanh, tạo nên sự kết hợp giữa thị giác và thính giác. Dù chỉ vỏn vẹn sáu chữ nhưng nó đã mô tả toàn bộ sự biến đổi mùa hạ, tiếng ve ồn ào, mùa hạ về đầy vàng tươi. Phong cách sử dụng từ ngữ độc đáo 'đổ vàng' nhấn mạnh sự nhanh chóng, đồng loạt của quá trình thay đổi màu sắc. Điểm đặc biệt trong bức tranh là hình ảnh con người trong lao động, khi tác giả gọi một cách thân thuộc là 'em gái', làm nổi bật sự gắn bó, thân thiết của tác giả với người dân Việt Bắc. Hình ảnh cô gái hái măng 'một mình' mang đến cảm giác bình dị, lặng lẽ, là một phần không thể thiếu trong cuộc kháng chiến chống Pháp, đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Rừng thu trăng sáng soi bình minh
Nhớ tiếng hát ân tình truyền thống

Cuối cùng là bức tranh mùa thu, nơi Tố Hữu đã sử dụng thủ pháp tinh tế trong cách xây dựng trình tự mùa. Bức tranh tứ bình bắt đầu từ mùa đông và kết thúc ở mùa thu, điều này phản ánh sự liên quan mật thiết với cuộc kháng chiến của quân dân, mùa đông gắn liền với khó khăn trong những năm chiến đấu, mùa thu là thời điểm thu hoạch, thắng lợi của quân dân. Bức tranh thiên nhiên mùa thu bắt đầu với câu thơ 'Rừng thu trăng sáng soi bình minh', hình ảnh ánh trăng mang đến nhiều ý nghĩa, vừa là vẻ đẹp đặc trưng của núi rừng Việt Bắc, vừa là biểu tượng của những đêm dài thao thức trong chín năm kháng chiến gian khổ, và cũng là ánh sáng của hy vọng, hạnh phúc. Hình ảnh con người không chỉ là hình ảnh lao động mà còn là hình ảnh người dân Việt Bắc cất tiếng hát trong những khoảnh khắc đầy xúc động, ghi dấu nỗi nhớ.

Như vậy, hình ảnh thiên nhiên và con người Việt Bắc đã được Tố Hữu mô tả sinh động qua những câu thơ này.

Hình tượng của thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 9

Bài thơ “Việt Bắc” đã trở thành một trong những tác phẩm đặc sắc của Tố Hữu. Khi đọc bài thơ này, người đọc sẽ hiểu được vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc thông qua bức tranh tứ bình tuyệt vời.

Chỉ với một đoạn thơ ngắn nhưng cảm xúc “nhớ” được lặp lại năm lần. Điều này thể hiện rằng nỗi nhớ là điều vượt qua từng chữ trong đoạn thơ. Ở hai dòng thơ đầu, như một lời nhắn gửi cho người ở lại, liệu rằng khi ta ra đi, họ có nhớ đến ta không? Cách sử dụng “mình - ta” tạo ra sự gần gũi, kết nối với tình cảm sâu sắc. “Ta” và “mình”, dù là hai nhưng lại là một. Đối với “ta”, luôn nhớ: “Ta về, ta nhớ những hoa cùng người”. Thiên nhiên Việt Bắc được ví như “hoa”. Nhưng không chỉ thế, hình ảnh con người đơn giản, chân chất, mộc mạc mà cao đẹp luôn là điều “ta” nhớ nhất.

Tám câu thơ tiếp theo đã mô tả về thiên nhiên và con người Việt Bắc qua bốn mùa: đông, xuân, hạ, thu.

Rừng xanh hoa chuối đỏ rực
Đèo cao nắng gay gắt, chặt lưng

Trong mùa đông, rừng phủ một lớp xanh biếc. Điểm nhấn là những bông hoa chuối “đỏ rực” xen lẫn ánh nắng vàng rực rỡ. Sắc đỏ của hoa chuối và ánh nắng vàng làm cho bức tranh phần nào tan đi cái lạnh của mùa đông. Con người xuất hiện trong công việc lao động sản xuất. Họ mang hình ảnh mạnh mẽ, chủ động và tự tin, sẵn sàng vượt qua thách thức của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc.

Khi mùa xuân về, khu rừng rực sáng bởi sắc trắng của hoa mơ:

Trong ngày xuân, hoa mơ nở trắng rừng
Nhớ những người phụ nữ đan nón, chuốt từng sợi giang

Màu trắng của hoa mơ tạo nên bức tranh mùa xuân tươi đẹp, trong lành, trong trẻo và đầy hy vọng. Hoa mơ là biểu tượng của mùa xuân ở vùng cao Tây Bắc. Trong thiên nhiên đó, con người làm việc nhẹ nhàng nhưng vẫn phô diễn sự tài năng, khéo léo và cần cù.

Vào hè sang, tiếng ve kêu và rừng phách “đổ vàng':

Ve reo, rừng phách lung linh vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình

Tranh thu không chỉ có tiếng ve reo mà còn có màu vàng ấm của rừng phách. Người đọc như cảm nhận tiếng ve reo vang vọng, mỗi cánh lá phách như chuyển sang màu vàng. Đó là một hình ảnh độc đáo. Con người trong tranh mùa hè hiện lên với hình ảnh 'cô em gái hái măng một mình', gợi lên sự thầm lặng, hi sinh trong lao động, đồng thời là biểu hiện của tình cảm trân trọng, gần gũi và yêu thương mà Tố Hữu dành cho con người Việt Bắc.

Và khi mùa thu về, thiên nhiên được sáng lên bởi ánh trăng dịu dàng:

Rừng thu trăng soi ánh bình minh
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung

Đó là ánh trăng của quê hương, tượng trưng cho sự ấm áp, an lành, và cũng là biểu tượng của sự gắn kết, trung thành. Hình ảnh con người vào lúc này không chỉ liên quan đến lao động mà còn đến âm nhạc, biểu hiện sự tiếc nuối, tình cảm trung thành trong những giây phút chia ly.

Đoạn thơ rực rỡ như bức tranh sặc sỡ: xanh, đỏ, vàng, trắng... Màu sắc ấy gợi nhớ cho người đọc hình ảnh sống động như một bức tranh. Các gam màu được sử dụng hài hòa tự nhiên, làm nổi bật vẻ đẹp của núi rừng Việt Bắc.

Những câu thơ của Tố Hữu mang tính khái quát cao, chỉ với vài nét nhấn mạnh nhưng đã phác họa được bức tranh thiên nhiên và con người Việt Bắc.

Hình tượng thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 10

Tố Hữu, một nhà thơ cách mạng nổi tiếng của Việt Nam, đã để lại dấu ấn với bài thơ “Việt Bắc”. Trong bài thơ, hình ảnh thiên nhiên và con người Việt Bắc được mô tả sinh động.

Ta về, mình có nhớ ta
Ta về ta nhớ những hoa cùng người
Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi
Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng.
Ngày xuân mơ nở trắng rừng
Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang
Ve reo, rừng phách lung linh vàng
Nhớ cô em gái hái măng một mình
Rừng thu trăng soi ánh bình minh
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung.

Đây được coi như là bức tranh tứ bình mô tả khung cảnh thiên nhiên và con người Việt Bắc. Hai dòng thơ đầu tiên vẫn là lời đối thoại quen thuộc giữa người ra đi và người ở lại. 'Ta' - 'mình' thể hiện sự gắn bó sâu sắc giữa lính và dân Việt Bắc. Người ra đi hỏi người ở lại: 'Ta về, mình có nhớ ta', đồng thời thổ lộ nỗi nhớ về 'hoa cùng người'. Khi rời đi, người lính vẫn ghi nhớ vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc.

Bức tranh đầu tiên mô tả khung cảnh mùa đông. Núi rừng Việt Bắc vào mùa đông hiện lên qua vài nét chấm phá đặc trưng của thơ cổ điển. Màu sắc chủ đạo trong bức tranh là 'xanh' và 'đỏ'. Màu xanh thường gắn với sức sống và phát triển, nhưng ở đây lại gợi lên sự lạnh lẽo của núi rừng Việt Bắc. Trên nền xanh mênh mông, nổi bật màu đỏ tươi của hoa chuối rừng, giống như những ngọn đuốc sáng rừng sâu u ấm. Trong bức tranh đó, con người xuất hiện với hình ảnh những người Việt Bắc khỏe mạnh. Ánh nắng ấm áp tô đậm sức sống mãnh liệt của đồng bào Việt Bắc.

Mùa đông qua, xuân đến, núi rừng Việt Bắc bừng sáng trong sắc trắng của hoa 'mơ'. Hoa mơ tượng trưng cho mùa xuân ở núi rừng Việt Bắc, mang lại sự ấm áp và thơ mộng. Trong cảnh đẹp ấy, con người hiện lên với công việc 'đan nón' tỉ mỉ, tinh tế. Sự cẩn thận đó thể hiện lòng tâm huyết của người Việt Bắc với công việc của mình, giống như những người nghệ sĩ tạo ra những sản phẩm thủ công có giá trị.

Xuân sang, hè đến, thiên nhiên Việt Bắc thay đổi với mùa hè. 'Ve kêu rừng phách đổ vàng' được mô tả một cách tinh tế. Mùa hè đến nhanh chóng và bất ngờ. Trong thiên nhiên đó, con người xuất hiện đơn độc. 'Nhớ cô em gái hái măng một mình'. Hình ảnh này cũng từng xuất hiện trong thơ của Hồ Chí Minh:

Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng

(Buổi tối)

Một mình nhưng không cô đơn giữa núi rừng, vì cô đang chăm chỉ lao động để hỗ trợ cho cuộc kháng chiến. Đó là sự hy sinh của người Việt Bắc dành cho các chiến sĩ cách mạng.

Cuối cùng là bức tranh mùa thu với hình ảnh 'rừng thu trăng rọi hòa bình'. Hình ảnh vầng trăng đã quá quen thuộc trong thơ ca Việt Nam, là người bạn thân thiết trong thơ của Hồ Chí Minh:

Trong tù không rượu cũng không hoa
Cảnh đẹp đêm nay không thể phủ nhận
Người nhìn trăng soi qua cửa sổ
Trăng soi khe cửa nhìn nhà thơ.

(Nhìn trăng)

Về ánh trăng trong thơ Chính Hữu với những lý tưởng cách mạng của người chiến sĩ:

Hôm nay rừng hoang sương muối
Đứng bên nhau chờ giặc đến
Đầu súng trăng treo

(Đồng chí)

Còn đây là ánh trăng của hòa bình, ánh trăng của niềm vui chiến thắng khi đất nước được tự do. Ánh trăng thanh bình của một đêm mùa thu lịch sử với nhân dân Việt Nam. Đặc biệt, trong bức tranh mùa thu, con người xuất hiện không phải với công việc lao động nữa, mà xuất hiện với 'tiếng hát'. Có thể hiểu đó là tiếng hát mừng chiến thắng của đồng bào Việt Bắc. Cũng có thể hiểu đó là tiếng hát chia tay đầy lưu luyến của đồng bào Việt Bắc dành cho cán bộ kháng chiến. Giờ phút chia tay này, những kỉ niệm về năm tháng kháng chiến gian khổ lại ùa về. Biết bao năm cùng nhau lao động, chiến đấu - chia ngọt sẻ bùi.

Bài thơ bắt đầu với bức tranh mùa đông và kết thúc với bức tranh mùa thu - đó không phải là sự chọn ngẫu nhiên mà là một dụng ý nghệ thuật của nhà thơ. Bởi xét theo lịch sử, cuộc kháng chiến chống Pháp của dân tộc ta diễn ra từ những ngày mùa đông và kết thúc vào những ngày mùa thu lịch sử.

Tóm lại, Tố Hữu đã khắc họa hình ảnh về thiên nhiên và con người Việt Bắc một cách tinh tế qua đoạn thơ trên.

Cảm nhận về vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc - Mẫu 11

Trong những tháng năm kháng chiến đầy gian khổ, văn học giống như một cuốn nhật ký ghi lại mọi bước đi của thời gian, Tổ quốc và con người. 'Việt Bắc' của Tố Hữu chính là một tác phẩm ý nghĩa như vậy. Dưới bút thơ của nhà văn trữ tình chính trị nổi tiếng, 'Việt Bắc' đã để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả thông qua những câu thơ diễn tả tình yêu cách mạng và hình ảnh về vẻ đẹp của thiên nhiên kết hợp với con người. Đặc biệt là đoạn thơ:

' Mình về, mình có nhớ ta
…
Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung'

'Việt Bắc' được sáng tác vào tháng 10 năm 1954, khi Trung ương Đảng và Chính phủ cùng với quân đội và chiến sĩ rời khỏi chiến trường để trở về Hà Nội. Bài thơ này được Tố Hữu viết trong không khí của buổi chia tay lịch sử. 'Việt Bắc' là một sự tôn vinh sâu sắc cho cách mạng và mô tả cảm xúc của người ra đi và người ở lại trong những khoảnh khắc chia ly. Đoạn thơ trên là một trong những phần hay nhất miêu tả vẻ đẹp tự nhiên và con người, thể hiện một cách hoàn hảo trong nỗi nhớ của nhà thơ. Khi phải rời xa nơi này, cảm xúc không chỉ hiện lên trong từng câu thơ mà còn trong lời hứa thề chân thành, xúc động:

'Về, mình nhớ về mình
Về nhớ hoa cùng người'

Trước đây, Chế Lan Viên đã viết rằng 'Khi ta ở nơi, chỉ là nơi ta ở/Khi ta ra đi, nơi ấy trở thành tâm hồn'. Có lẽ Việt Bắc đã trở thành tâm hồn của những người cán bộ. Câu thơ như một lời hỏi thầm đầy lòng nhớ nhung từ người đi về người ở lại. 'Về, mình nhớ về mình'. Nhưng câu hỏi ấy không đòi hỏi câu trả lời mà thể hiện sâu sắc hơn tâm trạng. Hai từ 'về - mình' lặp đi lặp lại như âm điệu của hai tâm hồn hòa quyện. Sự lặp lại của từ 'về' và âm 'a' tạo ra âm nhạc xa xa, say đắm và sâu lắng.

Theo cảm nhận của nhà thơ, người cán bộ rời đi không chỉ ghi nhận những ngày tháng gian khổ 'chia sẻ bát cơm và nửa chăn ấm', mà còn nhớ về vẻ đẹp của 'hoa cùng người' ở Việt Bắc. Hoa là biểu tượng của vẻ đẹp thiên nhiên ở Việt Bắc. Còn người là con người Việt Bắc đậm chất nhân tính. Thiên nhiên và con người hoà quện, kết hợp tạo nên vẻ đẹp đặc biệt của vùng đất này.

Đoạn thơ này là bốn bức tranh về bốn mùa xuân hạ thu đông, mỗi bức tranh đều tái hiện một vẻ đẹp khác nhau, làm xao xuyến lòng người. Bức tranh mở đầu là mùa đông ấm áp:

'Xanh rừng, đỏ hoa chuối sáng rừng
Đèo cao nắng lấp lánh thắt lưng'

Không phải là cảnh rét buốt, ảm đạm những ngày đông giá rét ở Việt Bắc, mà mùa đông ở đây lại trở nên ấm áp đặc biệt. Những bông hoa chuối đỏ rực trên nền xanh của rừng già tỏa sáng dưới ánh nắng mặt trời. Những bông hoa này như những ngọn đuốc sáng rực, làm cho bức tranh thêm phần sôi động với sự kết hợp của gam màu đỏ tươi, tạo ra sự hài hòa và đồng thời mang tính cổ điển và hiện đại. Màu đỏ tươi giống như một phép màu làm tan đi sự lạnh lẽo của mùa đông trên núi rừng. Trên nền xanh ấy, con người hiện lên với vẻ đẹp tuyệt vời: 'Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng'. Không có gương mặt nào xuất hiện, thay vào đó là hình ảnh của dáng người đẹp tuyệt vời. Họ đang đứng trên đỉnh cao, hăng say lao động, với ánh nắng chiếu sáng trên lưỡi dao gài trên thắt lưng. Giữa cảnh thiên nhiên bao la, con người bỗng trở thành điểm nhấn của ánh sáng, trở thành linh hồn của bức tranh mùa đông.

Mùa đông qua, mùa xuân đến, núi rừng tràn đầy sức sống mới:

'Ngày xuân trắng rừng khoe sắc
Nhớ người đan nón, chuốt từng sợi giang'

Sắc trắng trong trẻo, dịu dàng của hoa mơ bao phủ toàn bộ cảnh vật. Động từ 'nở', 'trắng rừng' kết hợp với sự đảo ngữ nhấn mạnh sức sống của mùa xuân lan tỏa khắp nơi. Con người xuất hiện với hành động 'chuốt từng sợi giang', công việc hàng ngày của họ, đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo và tài năng, làm cho họ trở nên đẹp đẽ ngay trong cuộc sống hàng ngày.

Tố Hữu nhớ về mùa hè ở đây với những âm thanh huyên náo, rộn ràng:

“Ve kêu, rừng phách chuyển màu vàng
Nhớ em gái hái măng một mình”

Tiếng ve vọng lên, rừng phách thay áo mới, từ màu xanh biến thành màu vàng. Động từ “Đổ” không chỉ diễn tả sự chuyển màu nhanh chóng của hoa phách mùa đầu hè mà còn gợi lên hình ảnh màu vàng của hoa phách như đang tràn đổ lấp lánh. Toàn bộ khu rừng bỗng trở nên lung linh, lấp lánh dưới ánh nắng hè. Trên bức tranh thiên nhiên rực rỡ ấy, nhà thơ “Nhớ em gái hái măng một mình”. Người con gái ấy hái măng “một mình” nhưng không cô đơn mà hiện lên thân thuộc, gần gũi. Người con gái xinh đẹp, chịu khó, cần mẫn lao động để nuôi cán bộ, nuôi cách mạng. Tố Hữu đã gửi vào đó biết bao tình cảm yêu thương và trân trọng. Và sau đó, trong nhớ nhung, mùa thu lại về trong tâm trí:

“Rừng thu trăng rọi hòa bình
Nhớ tiếng hát ân tình thủy chung”

Ánh trăng mùa thu len lỏi qua kẽ lá, vòm cây tạo nên khung cảnh huyền ảo. Hình ảnh đó gợi lên một cuộc sống hạnh phúc bình yên, một ước mơ tươi sáng và niềm tin vào chiến thắng. Đó là cái nhìn lạc quan của Tố Hữu về hiện thực cách mạng. Chữ “ai” trong câu thơ là đại từ phổ biến, không chỉ rõ người nhưng lại gợi lên nhiều kỷ niệm, bâng khuâng về tình yêu thương cách mạng.

Có thể nói, bằng cách kết hợp khéo léo giữa hình ảnh thơ phong phú và hình thức lục bát, những nét chấm phá đơn giản nhưng đầy ý nghĩa, vừa cổ điển vừa hiện đại, Tố Hữu đã tái hiện vô cùng sinh động vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc. Mỗi câu thơ như một bức tranh tái hiện cảnh vật và con người. Thiên nhiên như một sinh thể đang thay đổi, hài hòa hiện diện cùng con người. Họ đứng vững giữa thiên nhiên, là chủ nhân của cuộc sống, làm cho thiên nhiên trở nên tươi sáng hơn. Để lại trong lòng những người ra đi biết bao nhớ thương. Đoạn thơ trở thành bức tranh tuyệt đẹp trong bài thơ Việt Bắc, là một phần trong sự khẳng định phong cách thơ của Tố Hữu và biến “Việt Bắc” trở thành một trong những tác phẩm tiêu biểu của văn học kháng chiến. Vẻ đẹp hài hòa của thiên nhiên và con người trong đoạn thơ này vẫn tỏa sáng mãi trong trái tim những người sống, gợi nhắc về một thời kỳ hào hùng đã qua.

Vẻ đẹp của thiên nhiên và con người ở Việt Bắc - Mẫu 12

Việt Bắc được coi là một trong những tác phẩm thơ hay nhất của Tố Hữu. Những dòng thơ như là những giai điệu của tình yêu sâu đậm dành cho Việt Bắc, quê hương của cuộc cách mạng Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Ở đó, bên cạnh những bức tranh hùng vĩ, sử thi sâu sắc về cuộc sống hàng ngày gần gũi, thân thuộc được bao bọc bởi vẻ đẹp tươi mới của thiên nhiên:

Ta về, mình nhớ ta
Ta về, nhớ hoa cùng người
Rừng xanh, hoa chuối đỏ rực
Đèo cao, nắng chiếu gắt lưng thắt
Ngày xuân, rừng nở trắng xóa
Nhớ người, từng sợi nón đan
Ve kêu, rừng phách vàng óng
Nhớ em gái, hái măng một mình
Rừng thu, trăng soi bình yên
Nhớ ai - tiếng hát ân tình thủy chung

Trong đoạn thơ ngắn này, từ “nhớ” được lặp lại năm lần, thể hiện một cách rõ ràng sự sâu sắc của nỗi nhớ. Nỗi nhớ lan tỏa từ đầu đến cuối đoạn thơ. Hai dòng đầu tiên là sự kêu gọi, “nhớ như thế”: mình có nhớ ta không? Riêng ta, ta luôn nhớ! Cách gọi mở ra sự gần gũi, tình cảm sâu sắc. Ta và mình, hai nhưng một, một nhưng hai. Người đi nhớ điều gì? Việt Bắc có gì để nhớ, để yêu thương? Câu thơ diễn đạt rất rõ ràng.

Ta về, nhớ hoa cùng người

Núi rừng, phong cảnh của Việt Bắc được so sánh như một bó hoa. Nơi đó tươi thắm, rực rỡ và mát mẻ. Trong cảnh vật tự nhiên đó, hình ảnh của con người hiện lên một cách đơn giản, chân chất, mộc mạc nhưng lại vô cùng cao đẹp! Con người và thiên nhiên liên kết với nhau, tạo nên cái vẻ đẹp đặc biệt của Việt Bắc.

Bốn mùa trong nước được mô tả thông qua những câu thơ ngắn, súc tích, chứa đựng các chi tiết đặc biệt và độc đáo. Mỗi mùa mang một hương vị riêng biệt.

Trong mùa đông, rừng xanh biếc bao phủ bởi những bông hoa chuối “đỏ tươi” và ánh nắng vàng rực rỡ. Khi mùa xuân đến, cả khu rừng được rực sáng bởi màu trắng của hoa mơ. Vào mùa hè, có tiếng ve kêu và có “rừng phách đổ vàng'. Khi mùa thu về, thiên nhiên được soi sáng bởi ánh trăng màu vàng dịu dàng. Đoạn thơ tràn ngập những màu sắc chói lọi, rực rỡ: xanh, đỏ, vàng, trắng... Những màu sắc này gợi cảm giác mạnh mẽ trong người đọc. Đọc các câu thơ của Tố Hữu, ta như được ngắm nhìn một bức tranh sống động. Những gam màu được sử dụng một cách hài hòa tự nhiên, tôn lên vẻ đẹp của núi rừng Việt Bắc.

Thời gian trôi qua mạch lạc trong những câu thơ. Nó bước rắn chắc, vững vàng khiến ta không thể cảm nhận được sự chuyển đổi của mùa. Thiên nhiên Việt Bắc còn được mô tả theo dọc thời gian. Buổi sáng, hoa “mơ nở trắng rừng”, buổi trưa, nắng vàng rực rỡ và khi đêm buông xuống, trăng soi sáng khắp nơi... Núi rừng Việt Bắc như một sinh thể đang thay đổi trong từng khoảnh khắc...

Cảnh vật tuyệt vời, đáng yêu đó càng trở nên hài hòa và sống động hơn khi hình ảnh của con người xuất hiện. Con người hòa quyện vào thiên nhiên như một đóa hoa tươi đẹp nhất, mang theo hương thơm dễ chịu nhất. Mỗi câu thơ về cảnh vật đều đi kèm với một câu thơ về con người. Cảnh và con người hòa quyện vào nhau một cách hài hòa. Đây là những người lao động, chăm chỉ, nồng nhiệt với công việc của mình. Người “đeo dao gài thắt lưng”, người “đan nón”, “cô em gái hái măng một mình” và tiếng hát ân tình của ai đó vang lên giữa đêm rừng núi... Hình ảnh con người làm cho cảnh vật trở nên sáng đẹp hơn. Chính họ đã làm cho người ra đi nhớ mãi. Đọc những câu thơ này, ta cảm nhận được vẻ đẹp giản dị nhưng sâu sắc của tâm hồn người Việt Bắc. Ở đó, họ đối xử với nhau bằng tình nghĩa chân thành, thủy chung, “trước sau như một”. Họ đã nuôi dưỡng chiến sĩ, nuôi dưỡng cách mạng, nuôi dưỡng cuộc kháng chiến của dân tộc... Những con người Việt Bắc, mặc dù giản dị nhưng thực sự là anh hùng.

Khiến cho hình ảnh của thiên nhiên và con người ở đây trỗi dậy, Tố Hữu đã thể hiện một tình cảm sâu sắc, một tình yêu tha thiết và nỗi nhớ thương sâu đậm. Ta và mình đã từng:

Thương nhau chia cơm sắn lùi
Bát cơm chia nửa, chăn đắp cùng

Đã từng chia sẻ những vui buồn, những khó khăn như vậy! Ta và mình làm sao có thể quên được nhau. Tình thương ấy đã thấm vào tận tâm hồn người ở lại, người ra đi. Vì vậy, khi ra đi, nỗi nhớ là điều khắc sâu trong tâm trí, trong tâm hồn của tác giả.

Giọng thơ lục bát nhẹ nhàng mà sâu lắng. Cả khổ thơ mang trong mình niềm tin, sự lạc quan và lòng yêu nước mạnh mẽ của Tố Hữu. Nó vẫn truyền cảm giác trữ tình, thể hiện tình yêu đối với thiên nhiên, con người và lòng yêu nước của tác giả. Cuối cùng, đoạn thơ vang lên tiếng hát ngọt ngào, gợi lại bao kỷ niệm. Những kỷ niệm đó đi theo dấu chân của người đi và ôm lấy kẻ ở lại...

Những câu thơ của Tố Hữu có tính khái quát cao so với toàn bài. Lời thơ giản dị, trong sáng, phản ánh niềm cảm động sâu sắc trước vẻ đẹp của núi rừng và con người Việt Bắc. Nỗi nhớ trong thơ của Tố Hữu đã đi sâu vào tâm hồn người đọc, như một bản hòa âm dịu dàng để lại trong lòng chúng ta những cảm xúc sâu sắc, ôn hòa.

.............

Tải tài liệu để khám phá thêm vẻ đẹp của thiên nhiên và con người trong bài thơ Việt Bắc