Mẫu văn lớp 6: Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ của tác giả Nguyên Hồng Dàn ý & 2 mẫu văn lớp 6

Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp Mẫu văn lớp 6: Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ của tác giả Nguyên Hồng, thuộc sách Cánh Diều.

Tài liệu bao gồm dàn ý và 2 mẫu văn lớp 6, nhằm cung cấp thêm ý tưởng cho bài viết của các bạn học sinh. Mời tham khảo nội dung chi tiết dưới đây.

Kế hoạch phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ

I. Bắt đầu

Giới thiệu tổng quan về tác giả Nguyên Hồng và đoạn trích Trong lòng mẹ.

II. Nội dung chính

1. Tình cảm giữa Hồng và người cô được thể hiện qua cuộc trò chuyện.

- Bối cảnh diễn ra: Sắp đến ngày giỗ cha của Hồng nhưng mẹ vẫn không trở về. Một ngày, người cô gọi Hồng lại và bắt đầu trò chuyện.

- Nội dung cuộc trò chuyện: Người cô hỏi Hồng có muốn đi Thanh Hóa thăm mẹ không. Tuy nhiên, thực ra ý định của người cô là muốn đổ lỗi cho mẹ trước mắt Hồng.

- Phản ứng của cậu bé Hồng: Trong đầu, Hồng nghĩ rằng sẽ đồng ý. Nhưng cậu hiểu được ý đồ độc ác của người cô, muốn gây rối cho tâm trạng của Hồng.

=> Nhân vật Hồng được thể hiện là một cậu bé nhạy cảm, yêu thương mẹ.

- Câu nói độc ác của người cô:

• Chị ấy có nhiều may mắn lắm nhỉ?
• Chẳng cần biết, vào đi, tao đưa tiền cho vé tàu. Vào làm việc, giúp chị ấy vá sửa và thăm em bé nữa.
• Tả lại cảnh người ta thấy mẹ của Hồng.

=> Một người thân mà lại độc ác, tàn nhẫn khi muốn đổ lỗi và gây tổn thương cho Hồng.

- Tâm trạng của Hồng khi nghe lời của người cô:

• Tim đập nhanh, nước mắt cay cay.
• Nghe hai từ “em bé” làm xao lãng tâm trí cậu.
• Giận dữ với những trở ngại khiến mẹ phải xa lánh con cái.

=> Những lời ác độc chỉ khiến Hồng cảm thấy yêu thương mẹ hơn.

2. Sự gặp gỡ đầy xúc động giữa Hồng và mẹ, một tình cảm mẹ con thiêng liêng

- Hoàn cảnh: Trong ngày giỗ đầu của cha, khi Hồng về nhà từ trường, anh nhìn thấy một hình bóng quen thuộc. Hồng rủ rê gọi: “Mẹ ơi…”

- Cuộc gặp gỡ:

• Rơi lệ khi thấy mẹ.
• Ngồi trên xe, ôm mẹ, đầu nghiêng vào vai mẹ, cảm nhận hơi ấm thân thương của mẹ.
• Ao ước được bé lại để được sát vào lòng mẹ, cảm nhận từng đường nét trên gương mặt của mẹ.

=> Sự kỳ diệu kết hợp với niềm hạnh phúc, cuối cùng sau bao ngày xa cách, Hồng được gặp lại mẹ.

=> Tình mẹ con thần thiêng không bị gì có thể chia cắt.

III. Tóm tắt

Tóm lại giá trị nghệ thuật và nội dung của đoạn trích Trong lòng mẹ.

Phân tích đoạn trích Trong lòng mẹ - Mẫu 1

Trong đoạn trích “Trong lòng mẹ”, được trích từ hồi ký “Những ngày thơ ấu” của Nguyên Hồng, đã sinh động mô tả những trải nghiệm đau khổ, mất mát của tác giả khi còn là một đứa trẻ.

Sau khi cha mất, mẹ phải đi làm xa tận Thanh Hóa, Hồng sống cùng bà cô độc ác. Một ngày, bà cô gọi Hồng lại và hỏi cậu có muốn đi thăm mẹ. Hiểu được ý định xấu xa của bà cô, muốn gây ra hoài nghi trong tâm trí của Hồng để sau này 'ghẻ lạnh, căm ghét mẹ', Hồng từ chối. Tuy nhiên, bà cô vẫn tiếp tục kể về việc có người nhìn thấy mẹ ở Thanh Hóa và có em bé. Điều đó khiến Hồng cảm thấy buồn bã và căm ghét những hủ tục khiến mẹ phải xa lánh anh em. Vào ngày giỗ đầu của cha, mẹ Hồng trở về khiến cậu vô cùng hạnh phúc khi được ngồi trong lòng mẹ, cảm nhận hơi thở quen thuộc của mẹ.

Trong cuộc trò chuyện với bà cô, Hồng gần như khóc khi được hỏi: 'Hồng! Mày có muốn đi Thanh Hóa chơi với mợ mày không?'. Câu hỏi của bà cô khiến cậu nhớ về mẹ. Hồng 'nhớ về gương mặt buồn và sự hiền lành của mẹ tôi, và nghĩ về sự cô đơn của tình thương từng khiến tôi rơi lệ', lúc đó cậu muốn trả lời 'có'. Nhưng sau đó nhận ra ý định độc ác của bà cô, cậu cố kìm nén nước mắt khi nhớ về mẹ. Do đó, Hồng là một đứa trẻ nhạy cảm, trải qua cuộc sống độc lập từ sớm đã làm cậu trở nên mạnh mẽ, biết giấu đi những cảm xúc thật của mình. Trước sự chăm sóc kỳ quặc của bà cô 'mời tôi lại gần, cười hỏi', Hồng 'nhận ra những ý độc ác trong giọng nói và trên khuôn mặt khi cười rất kì cục' đó, nên 'cúi đầu không trả lời'. Không chỉ thế, Hồng còn rất thông minh khi tự bảo vệ bản thân trước những lời nói ấy: 'Tôi cũng cười đáp lại cô tôi: 'Không! Cháu không muốn đi. Cuối năm này dù sao mợ cháu cũng về'.

Khi người cô thông báo cho Hồng về việc mẹ có em bé: 'Mày dại quá cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá sắm sửa cho và thăm em bé chứ'. Những lời nói của người cô ám ảnh tâm trí của cậu. Sau khi đáp lại lời của người cô, Hồng cười trong tiếng khóc, hỏi: 'Làm sao cô biết mẹ con có em bé?'. Những lời nói cay nghiệt của người cô khiến cậu yêu thương mẹ hơn.

Vào ngày giỗ đầu của thầy, Hồng về nhà từ trường và nhìn thấy một người quen thuộc. Hồng chạy theo gọi 'Mợ ơi...' - điều đó cho thấy một sự xúc động. Khi cậu được mẹ 'vừa kéo tay', vừa 'xoa đầu' và hỏi, thì Hồng òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Giọt nước mắt của sự đoàn tụ khiến cả mẹ cậu cũng nước mắt theo: 'Con nín đi! Mẹ đã về với các con rồi mà' rồi cậu được mẹ 'lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho'... Giọt nước mắt đã đưa cậu vào thế giới của tình mẹ, được tận hưởng niềm hạnh phúc 'êm dịu vô cùng', 'những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt...'. Nước mắt lúc này là của niềm hạnh phúc vô bờ của Hồng khi được gặp lại mẹ sau nhiều ngày xa cách. Đó cũng là sự ngạc nhiên xen lẫn cảm xúc vui mừng, cuối cùng sau bao nhiêu ngày xa cách Hồng cũng được gặp lại mẹ. Những đoạn văn này đã thể hiện tình mẹ con thiêng liêng sâu sắc.

Như vậy, 'Những ngày thơ ấu' là cuốn hồi ký nổi tiếng của nhà văn Nguyên Hồng. Trong đó, đoạn trích 'Trong lòng mẹ' đã mô tả chân thực những khổ đau, tủi nhục của nhà văn khi còn là đứa trẻ. Đồng thời tác giả cũng muốn khẳng định tình yêu thương sâu đậm với người mẹ bất hạnh.

Phân tích phần 'Trong lòng mẹ - Mẫu 2'

Đoạn trích “Trong lòng mẹ” mô tả cuộc trò chuyện của người cô với Hồng về mẹ không may của cậu. Cũng như việc Hồng gặp lại mẹ sau bao tháng ngày xa cách. Từ đó, tác giả đã làm nổi bật tình mẫu tử thiêng liêng, sâu sắc.

Cuộc trò chuyện với bà cô diễn ra gần ngày giỗ đầu của cha Hồng, mẹ vẫn chưa trở về. Một ngày nọ, cô gọi Hồng lại và hỏi: “Hồng! Mày muốn vào Thanh Hóa chơi với mợ mày không?”. Câu hỏi đó khiến cậu nhớ về mẹ. Hồng nghĩ về vẻ mặt buồn của mẹ và sự hiền lành của mẹ, và nghĩ về việc thiếu thốn tình thương từ mẹ. Nhưng vốn dĩ là một đứa trẻ nhạy cảm, cậu nhận ra ý định xấu xa của cô. Bà cô hỏi Hồng có muốn vào Thanh Hóa thăm mẹ không. Nhưng thực ra là muốn gieo rắc ý đồ ác ý về mẹ vào đầu Hồng. Do đó, Hồng cố kìm nén nước mắt. Trước sự quan tâm bất thường của bà cô, Hồng nhận ra sự giả tạo trong lời nói, cử chỉ của cô và không để cho cô đạt được mục đích. Cậu thông minh đối phó: “Không! Cháu không muốn vào. Cuối năm này dù sao mợ cháu cũng về”. Đó không phải là nụ cười ngây thơ của một đứa trẻ. Mà là nụ cười của sự hiểu biết sâu xa về sự độc ác của cô.

Sau cuộc trò chuyện với bà cô, tác giả đã tạo ra một hoàn cảnh đặc biệt. Hồng tình cờ gặp lại mẹ sau bao ngày tháng xa cách. Hồng trở về như một đứa trẻ ngây thơ. Khi người mẹ “vừa kéo tay”, vừa “xoa đầu” và hỏi, Hồng khóc nức nở. Giọt nước mắt của sự đoàn tụ khiến người mẹ cũng nước mắt: “Con nín đi! Mẹ đã về với các con rồi mà.” sau đó mẹ “lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho”… Giọt nước mắt đã đưa Hồng vào thế giới của tình mẹ, được tận hưởng niềm hạnh phúc “êm dịu vô cùng”, “cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt…”. Giọt nước mắt ở đây không còn là của những cay đắng, tủi nhục nữa. Mà nó là của niềm vui, sự sung sướng và hạnh phúc khi Hồng được gặp lại mẹ, được ngồi trong lòng mẹ và cảm nhận hơi thở của mẹ. Tình mẫu tử thật thiêng liêng: “Phải bé lại và lăn vào lòng mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của mẹ, để bàn tay mẹ vuốt ve từ trên trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy mẹ có một êm dịu vô cùng”. Câu văn chân thật nhưng lại khiến người đọc yêu thích. Nó đã diễn tả thật tinh tế nỗi sung sướng của nhân vật Hồng.

Phần sau khi trò chuyện với bà cô, tác giả đã tạo ra một bối cảnh rất đặc biệt. Hồng tình cờ gặp lại mẹ sau nhiều ngày xa cách. Hồng dường như trở về là một đứa trẻ ngây thơ. Khi người mẹ “vừa kéo tay”, vừa “xoa đầu” và hỏi, Hồng òa lên khóc rồi cứ thế nức nở. Giọt nước mắt của sự đoàn tụ khiến người mẹ cũng sụt sùi: “Con nín đi! Mẹ đã về với các con rồi mà.” rồi được mẹ “lấy vạt áo nâu thấm nước mắt cho”… Giọt nước mắt đã đưa cậu vào thế giới của tình mẹ, được tận hưởng niềm hạnh phúc “êm dịu vô cùng”, “những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt…”. Giọt nước mắt ở đây không còn là của những cay đắng, tủi nhục nữa. Mà nó là của niềm vui, sự sung sướng và hạnh phúc khi Hồng được gặp lại mẹ, được ngồi trong lòng mẹ và cảm nhận hơi thở của mẹ. Tình mẫu tử thật thiêng liêng: “Phải bé lại và lăn vào lòng mẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của mẹ, để bàn tay mẹ vuốt ve từ trên trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưng cho, mới thấy mẹ có một êm dịu vô cùng”. Câu văn chân thật nhưng lại khiến người đọc yêu thích. Nó đã diễn tả thật tinh tế nỗi sung sướng của nhân vật Hồng.

Đoạn trích 'Trong lòng mẹ' từ hồi ký 'Những ngày thơ ấu' của Nguyên Hồng đã sinh động tái hiện những kí ức đau buồn, những tháng ngày khó khăn của tác giả khi còn là một đứa trẻ. Đồng thời, tác giả cũng muốn thể hiện sự yêu thương sâu sắc đối với người mẹ bất hạnh.