Bài thơ Chuyện cổ tích về loài người của Xuân Quỳnh sẽ được giới thiệu trong chương trình Ngữ Văn lớp 6.
Mytour muốn giới thiệu Mẫu văn lớp 6: Phân tích tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người, bao gồm cấu trúc và 6 bài mẫu văn. Hãy cùng theo dõi chi tiết ngay dưới đây.
Kế hoạch phân tích tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người
I. Khởi đầu
- Giới thiệu tổng quan về nhà thơ Xuân Quỳnh và tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người.
- Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Chuyện cổ tích về loài người.
II. Nội dung chính
1. Khởi nguồn của loài người
- Bắt đầu từ những đứa trẻ
- Cảnh tượng lúc ban đầu:
- Không hình dạng cây cỏ.
- Chưa có ánh sáng mặt trời, đều là bóng đêm.
- Không có màu sắc khác.
2. Bắt đầu của tự nhiên
- Mặt trời: giúp trẻ con nhìn thấy rõ.
- Cây cỏ hoa: giúp trẻ con nhận biết màu sắc và kích thước.
- Tiếng chim, làn gió: giúp trẻ con cảm nhận âm thanh.
- Sông: giúp trẻ con có nước để tắm
- Biển: giúp trẻ con suy nghĩ, cung cấp thực phẩm và là nơi tìm hiểu, khám phá.
- Đám mây: mang đến bóng mát.
- Con đường: giúp trẻ con học đi.
=> Thiên nhiên không chỉ là nơi ở, mà những yếu tố trong thiên nhiên còn phục vụ cho cuộc sống của con người.
3. Sự xuất hiện của gia đình
- Mẹ: mang đến tình yêu thương và lời ru, sự chăm sóc.
- Bà: kể những câu chuyện cổ tích, dạy dỗ những giá trị văn hóa tốt đẹp.
- Bố: truyền đạt kiến thức, giúp trẻ em hiểu biết.
=> Gia đình là nơi luôn bảo vệ và yêu thương con người.
4. Sự hình thành của xã hội
- Chữ viết, bàn ghế, cục phấn, cái bảng, trường học… là những dụng cụ học tập của con người.
- Thầy giáo, cô giáo đều là những người dạy dỗ, truyền đạt kiến thức.
=> Giáo dục đóng vai trò quan trọng trong đời sống con người.
III. Kết luận
Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ Chuyện cổ tích về loài người.
Phân tích tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người - Mẫu 1
Xuân Quỳnh là một nữ thi sĩ nổi tiếng trong văn học Việt Nam. Bà đã sáng tác nhiều tác phẩm dành cho trẻ em, trong đó có bài thơ Chuyện cổ tích về loài người.
Tác phẩm được viết dưới dạng bài thơ, nhưng chứa đựng nhiều cảm xúc cá nhân. Bài thơ giải thích nguồn gốc xuất hiện của mọi thứ trên Trái Đất từ một góc nhìn độc đáo:
“Trời tạo ra đầu tiên
Chỉ có trẻ con
Trên thế giới trần trụi
Chẳng có cây cỏ
Mặt trời vẫn ẩn chưa hiện
Chỉ toàn bóng tối
Không khí chỉ màu đen
Chưa thấy màu sắc nào khác”
Khi Trái Đất còn trần trụi, không có cây cỏ nào. Ánh sáng từ mặt trời chưa xuất hiện, chỉ có bóng tối. Không khí chỉ có một màu đen duy nhất, không có màu sắc khác. Trẻ em được sinh ra đầu tiên, thể hiện tình yêu của tác giả dành cho đối tượng này. Ở những câu thơ tiếp theo, tác giả tiếp tục giải thích sự xuất hiện của mọi thứ, từ nhu cầu của trẻ em:
Đôi con ngươi của trẻ thơ toả sáng,
Nhưng vẫn chưa thấu hiểu điều gì!
Mặt trời mọc lên cao hơn,
Để cho trẻ thấy rõ hơn.
Màu xanh của cỏ bắt đầu hiện hữu,
Màu xanh của cây bắt đầu phát triển.
Cây cao bằng cánh tay của ta...
Trẻ em cần được yêu thương và dạy dỗ, và người thân yêu như mẹ, bố và bà là những người quan trọng xuất hiện trong cuộc sống của họ.
Trẻ em cần được nuôi dưỡng và dạy dỗ, và người thân yêu như mẹ, bố và bà là những người quan trọng xuất hiện trong cuộc sống của họ.
Nhưng trẻ cần cả tình yêu và tiếng ru
Đó là lý do tại sao mẹ sinh ra
Để ôm trẻ và chăm sóc
Mẹ mang đến âm nhạc
Từ những trái tim rất gian di
Từ những chiếc lá non xanh tươi
Từ vị gừng đắng cay
Từ những vết thương chưa lành
Từ cơn mưa ban đầu
Từ bãi cát sông vắng lặng...
Mẹ là người quan trọng nhất trong cuộc đời của mỗi đứa trẻ. Mẹ là người nuôi dưỡng, chăm sóc và dạy dỗ con cái. Lời ru của mẹ là điều làm cho con cảm nhận được cuộc sống. Tình yêu của mẹ bắt nguồn từ những điều giản dị nhưng lại rất đẹp đẽ.
Người già xuất hiện để kể cho trẻ con nghe về những câu chuyện xa xưa, từ cô bé Tấm hiền lành đến thằng Lý Thông độc ác. Qua mỗi câu chuyện, trẻ con học được những bài học tốt lành trong cuộc sống:
'Biết trẻ con khao khát
Chuyện ngày xưa, ngày sau
Không biết từ đâu
Mà ông về ở đó
Kể cho bao câu chuyện cổ
Câu chuyện con cóc, nàng tiên
Câu chuyện cô bé Tấm hiền lành
Thằng Lý Thông ác…
Tóc ông đã bạc
Mắt ông vẫn rạng ngời
Ông kể suốt đời
Cũng không hết chuyện'
Nhưng trẻ con cũng sẽ lớn lên, trưởng thành và cần phải có hiểu biết. Cha đã xuất hiện để dạy dỗ những điều đó. Cha uốn nắn tính cách, dạy trẻ con nên người. Cha cũng là nơi để trẻ con được giải đáp thắc mắc về thế giới xung quanh:
“Muốn cho trẻ hiểu biết
Thế là cha sinh ra
Cha dạy cho biết ngoan
Cha dạy cho biết suy nghĩ
Rộng lớn như mặt biển
Dài như con đường đi
Núi thì xanh mát và xa vời
Hình tròn là trái đất...'
Dẫu vậy, cha cũng không thể luôn bên cạnh trẻ con mãi, vậy nên trường học ra đời để dạy cho trẻ em kiến thức, kỹ năng:
“Chữ viết đã có từ trước
Tiếp đến là bàn ghế trong trường học
Rồi xuất hiện thầy cô giáo…
Bảng đen và phấn trắng
Phấn làm từ đá
Thầy viết chữ to lên
“Chuyện về loài người” đầu tiên”
Chữ viết đã có từ trước, đến trường học với bàn ghế, sau đó thầy cô giáo xuất hiện. Họ là những người truyền đạt kiến thức cho trẻ em, dạy dỗ chúng trở thành con người. Với bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người”, sử dụng thể thơ năm chữ và nhiều hình ảnh sinh động, nhà thơ Xuân Quỳnh đã giải thích nguồn gốc của mọi vật và con người một cách sâu sắc, từ đó thể hiện tình yêu thương dành cho trẻ em của mình.
Nói tóm lại, trong bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người”, Xuân Quỳnh đã giải thích một cách độc đáo về sự ra đời của mọi vật, đồng thời thể hiện tình yêu thương sâu sắc dành cho trẻ em.
Phân tích về tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người - Mẫu 2
Xuân Quỳnh là một nhà thơ nổi tiếng viết về những cảm xúc, những trải nghiệm bình dị, trong sáng của cuộc sống gia đình và hàng ngày. Một trong những tác phẩm nổi bật của chị là bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người”.
Để giải thích về nguồn gốc của con người cho trẻ em thật khó khăn. Tuy nhiên, Xuân Quỳnh đã có cách giải thích khéo léo và hài hước. Trong khổ thơ đầu tiên, nhà thơ đã giải thích sự ra đời của con người:
“Trời đã sinh ra trước hết
Chỉ có trẻ con mà thôi
Không có cây hay cỏ
Mặt trời chưa bao giờ tỏa sáng
Chỉ có bóng tối bao phủ
Không khí u tối đen thui
Chưa có màu sắc nào khác”
Trái đất lúc đó vẫn còn trần trụi, không có cây cỏ. Ngay cả mặt trời cũng chưa xuất hiện để sưởi ấm mọi sinh vật. Trái đất chỉ toàn màu đen, không có bất kỳ màu sắc nào khác. Và mọi vật trên đời đều xuất phát từ trẻ em. Đôi mắt của trẻ em sáng sủa nhưng chưa thể nhìn rõ, vì thế mặt trời xuất hiện để trẻ em có thể nhìn rõ hơn. Màu xanh của cây cỏ, màu đỏ của hoa giúp trẻ em nhận biết màu sắc. Cây cỏ đã giúp trẻ em nhận biết về kích thước. Âm thanh của tiếng chim hót, tiếng gió thổi giúp trẻ em cảm nhận âm thanh. Sông ra đời giúp trẻ em có nước để tắm. Biển xuất hiện để trẻ em suy nghĩ, cung cấp thức ăn và là nơi khám phá. Khi trẻ em bắt đầu bước đi, con đường cũng xuất hiện.
Tuy nhiên, trẻ em vẫn cần tình thương, vì vậy mẹ đã xuất hiện:
'Nhưng trẻ em vẫn cần
Tình thương và lời ru
Vì thế mà mẹ đã sinh ra
Để ôm ấp và chăm sóc
Mẹ mang đến tiếng hát
Từ khắp mọi nơi
Từ những bông hoa thơm ngát
Từ cánh cò trắng xóa
Từ hương vị đắng của gừng
Từ vết thương chưa lành
Từ những cơn mưa bắt đầu
Từ bãi cát trống trơn...'
Khúc thơ mở đầu với sự hiện diện của người mẹ trong thế giới. Lý do mẹ xuất hiện trên đời rất đơn giản nhưng lại vô cùng ý nghĩa. Trẻ em cần có bàn tay dịu dàng chăm sóc, và lời hát ru ngọt ngào của mẹ. Do đó mà mẹ xuất hiện để mang đến tình thương bao la. Những dòng thơ mở đầu bằng từ “từ” nhằm xác nhận nguồn gốc của lời ru. Lời ru sinh ra từ những điều đơn giản, dễ tìm và dễ nhìn thấy. “ Từ cái bống, cái bang, từ bông hoa thơm ngát, từ vị gừng đắng, từ vết lấm chưa khô, từ nguồn cơn mưa, từ bãi sông cát trống...”. Tất cả những điều đó đều xuất hiện xung quanh trẻ em, gần gũi và quen thuộc. Trong lời ru đó chứa đựng âm thanh, hương vị, hương sắc, hình dáng... của thiên nhiên để trẻ em cảm nhận. Lời ru cũng như tình thương của mẹ đều đa dạng, phong phú, tự nhiên như trời đất đã có. Tình thương của mẹ cũng rộng lớn, vô biên như thế và được thể hiện trong những lời hát ru.
Sau đó, Xuân Quỳnh đã giải thích sự xuất hiện của người mẹ. Mẹ chính là người đem đến cho trẻ em:
'Biết trẻ em khao khát
Chuyện ngày xưa, ngày sau
Không biết từ đâu
Mà mẹ xuất hiện ở đó
Kể cho bao câu chuyện cổ
Chuyện con cóc, nàng tiên
Chuyện cô Tấm ở hiền
Thằng Lý Thông ở ác…
Mái tóc mẹ đã bạc
Đôi mắt mẹ vẫn sáng vui
Mẹ kể suốt đời
Cũng không hết chuyện'
Chắc chắn tuổi thơ của mỗi người sẽ in sâu hình ảnh người mẹ nhân hậu với những câu chuyện cổ tích quen thuộc như: con cóc, nàng tiên; chuyện cô Tấm ở hiền; thằng Lý Thông ở ác… Qua những câu chuyện đó, điều mà mẹ muốn truyền đạt đó chính là cội nguồn và văn hóa của dân tộc, hướng tới cách sống hiền lành, lương thiện.
Mẹ mang đến tình thương, bà dạy dỗ đạo đức, nhưng trẻ em cũng cần có bố. Bố đã dạy cho trẻ em hiểu biết về loài người. Nhờ “bố bảo”, “bố dạy” mà trẻ em “biết ngoan”, “biết nghĩ”. Con người mở rộng kiến thức, ngày càng khám phá mọi sự vật, mọi hiện tượng xung quanh:
“Biển rộng bao la
Con đường dài vô tận
Núi cao xanh mướt xa xăm
Trái đất hình tròn”
Khi cuộc sống ngày càng phát triển, con người được học hành. Trường học mở ra để dạy trẻ em học, thầy cô giáo là người cung cấp kiến thức, dạy dỗ trẻ em thành người. Lớp học, bàn ghế, bảng đen, phấn, chữ viết, thầy giáo... là biểu tượng của sự thay đổi kỳ diệu trong cuộc sống loài người trên trái đất ngày càng văn minh. Dưới ánh sáng mặt trời, con người sống trong ánh sáng của tri thức, của giáo dục, ánh sáng của văn minh:
'Chữ viết đã có từ lâu
Bàn ghế cùng xuất hiện
Lớp học cùng ra đời
Và thầy giáo sinh ra'
Như vậy, bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người” đã truyền đạt một cách độc đáo về nguồn gốc của loài người. Thông qua đó, Xuân Quỳnh muốn thể hiện lòng yêu thương sâu sắc đối với trẻ em.
Phân tích về tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người - Mẫu 3
“Chuyện cổ tích về loài người” là một trong những bài thơ tuyệt vời của Xuân Quỳnh. Với bài thơ này, Xuân Quỳnh đã giải thích cho người đọc về nguồn gốc của loài người một cách độc đáo và thú vị.
“Trời xuất hiện trước hết
Chỉ có trẻ con là cả thế giới
Trên trái đất vẫn trần trụi
Không có dấu vết của cây cỏ
Mặt trời chưa từng tỏa sáng
Chỉ có bóng tối vây quanh
Không khí duy nhất màu đen
Chưa có bất kỳ gam màu nào khác”
Khi trái đất vẫn còn trần trụi, không có dấu vết của cây cỏ. Ánh sáng của mặt trời cũng chưa hiện hữu, chỉ có bóng tối vây quanh. Trời đã sinh ra trẻ em đầu tiên - điều này lý giải nguồn gốc một cách đầy tình cảm của nhà thơ dành cho con trẻ.
Mọi thứ trên trái đất xuất hiện đều vì trẻ em. Đôi mắt của trẻ em rất sáng nhưng chưa thể nhìn thấy gì, vì vậy mặt trời xuất hiện để trẻ con nhìn rõ. Để giúp trẻ con nhận biết màu sắc, cây cỏ mới xuất hiện với màu xanh, hoa mới xuất hiện với màu đỏ. Không chỉ màu sắc mà còn âm thanh, khi loài chim xuất hiện với tiếng hót. Dòng sông, biển, đám mây, con đường cũng xuất hiện để phục vụ cuộc sống của trẻ con. Mọi vật trong tự nhiên đều được ra đời nhờ có trẻ em.
Xuân Quỳnh tiếp tục giải thích nguồn gốc của gia đình, bắt đầu từ sự hiện diện của mẹ:
'Nhưng trẻ con cần
Tình yêu và lời ru
Cho nên mẹ xuất hiện
Để ôm trẻ và chăm sóc
Mẹ mang đến tiếng hát
Từ những điều nhỏ bé
Từ bông hoa thơm ngát
Từ cánh én trắng mượt
Từ vị gừng cay đắng
Từ vết thương chưa lành
Từ nguồn cơn mưa ban đầu
Từ bãi cát sông vắng...'
Bài thơ mở đầu với việc mô tả sự xuất hiện của người mẹ trong thế giới. Lý do mẹ tồn tại trên đời dù đơn giản nhưng lại rất ý nghĩa. Trẻ con cần được bảo vệ và chăm sóc bởi bàn tay mềm mại của mẹ cũng như lời ru dịu dàng của bà. Mẹ được hiện diện để truyền đạt tình yêu thương bất tận. Câu thơ mở đầu bằng từ 'từ' nhấn mạnh nguồn gốc của lời ru. Lời ru được tạo ra từ những điều giản dị, dễ tìm và dễ nhìn thấy. 'Từ cái bống, cái bang, từ bông hoa thơm, từ vị gừng đắng, từ vết thương chưa lành, từ nguồn cơn mưa ban đầu, từ bãi cát sông vắng...'. Tất cả những điều này đều tồn tại xung quanh trẻ con, gần gũi và quen thuộc. Trong lời ru ấy chứa đựng âm thanh, hương vị, hương sắc, hình dạng của thiên nhiên để trẻ con cảm nhận. Lời ru cũng như tình yêu của mẹ đều có nhiều màu sắc, cung bậc khác nhau, tự nhiên như trời đất vốn có. Tình yêu của mẹ vô hạn, rộng lớn như thế và được truyền đạt qua những bài hát ru.
Sau đó, người bà đã xuất hiện để giúp trẻ con hiểu hơn về vẻ đẹp của quê hương, văn hóa:
'Bởi trẻ con khát khao
Những câu chuyện xưa, tương lai
Không biết từ đâu ra
Nhưng bà đã đến đó
Kể về vô số câu chuyện cổ tích
Câu chuyện về chú ếch, nàng tiên
Chuyện cô Tấm hiền lành
Thằng Lý Thông đời ác…
Mái tóc bạc phơ
Ánh mắt bà lạc quan
Bà kể mãi không hết
Cũng không sao hết chuyện'
Tuổi thơ của mỗi người thường ghi dấu ấn của người bà hiền lành qua những câu chuyện cổ tích quen thuộc như: con cóc, nàng tiên; chuyện cô Tấm hiền lành; thằng Lý Thông đời ác… Qua những câu chuyện đó, bà muốn truyền đạt cội nguồn và văn hóa của dân tộc, khuyến khích cách sống hiền lành, lương thiện.
Tuy nhiên, trẻ con cũng cần kiến thức, và vì thế người bố đã xuất hiện:
'Muốn trẻ hiểu biết
Thế là bố đến
Bố dạy trẻ nên ngoan
Bố dạy trẻ phải biết nghĩ
Rộng lớn như mặt biển
Dài và thẳng con đường đi
Núi xanh xa vời
Hình tròn là trái đất...'
Nhờ “bố dạy”, “bố bảo” mà trẻ em “biết ngoan”, “biết nghĩ”. Con người mở rộng kiến thức, khám phá thế giới xung quanh. Đồng thời, với sự phát triển của cuộc sống, hệ thống giáo dục đã ra đời, biểu hiện cho một xã hội tiến bộ. Lớp học, trường học, bàn ghế, bảng đen, bút chì, chữ viết, thầy cô... là những biểu tượng của sự thay đổi kỳ diệu trong cuộc sống của con người trên hành tinh này.
Với bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người”, Xuân Quỳnh đã thể hiện lòng yêu thương sâu sắc dành cho trẻ em và truyền đi thông điệp quan trọng về việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ em.
Phân tích tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người - Mẫu 4
Xuân Quỳnh là một nhà thơ chuyên sáng tác cho thiếu nhi. Trong số các tác phẩm của cô, bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người” là một trong những ví dụ điển hình.
Mở đầu, nhà thơ đã mô tả cuộc sống trên trái đất khi loài người mới chỉ là trẻ con. Trái đất vẫn còn hoang sơ, “trần trụi”, chưa có màu xanh, “không có dấu vết của cây cỏ”:
“Trời sinh ra trước hết
Chỉ có trẻ con mà thôi
Trên trái đất hoang sơ
Không có cây cỏ mọc
Mặt trời chưa xuất hiện
Chỉ là bóng tối mênh mông
Không khí chìm trong màu đen
Chưa có sắc màu nào khác”
Đó là thời kỳ mà trái đất vẫn còn hoang sơ, không có cây cỏ. Ánh sáng của mặt trời chưa bao giờ xuất hiện, chỉ còn bóng đêm. Điều đó đã dẫn đến việc trời sinh ra trẻ em đầu tiên - một lời giải thú vị nhưng có phần trái ngược với hiện thực. Sau đó, tác giả lại giải thích về nguồn gốc của mọi vật, tất cả đều bắt nguồn từ trẻ con. Đôi mắt của trẻ em sáng sủa nhưng chưa thể nhìn rõ, nên mặt trời đã xuất hiện để chúng nhìn thấy. Cây mọc xanh, hoa nở đỏ, tiếng chim hót vang vọng... tất cả đều là để phục vụ cuộc sống của trẻ con. Thông qua điều này, tác giả truyền đạt tình yêu thương sâu sắc của mình dành cho trẻ em.
Tiếp theo, tác giả đã giải thích về nguồn gốc của người mẹ trong mối quan hệ với trẻ con:
'Nhưng trẻ con cần thêm
Tình yêu và lời ru
Do đó, mẹ ra đời
Để bế bồng và chăm sóc
Mẹ mang đến âm nhạc
…
Từ bãi sông cát trống lặng”
Tình mẫu tử luôn là tình cảm cao quý nhất trong cuộc sống. Người mẹ luôn chăm sóc trẻ con từ khi chúng mới chào đời cho đến khi trưởng thành. Mẹ bế bồng, nuôi dưỡng con với lời ru và tiếng hát. Những lời ru đã giúp trẻ con hiểu biết thế giới xung quanh. Tác giả đã mô tả những hình ảnh, màu sắc, hương vị từ lời ru của mẹ. Chỉ với những dòng thơ ngắn gọn, Xuân Quỳnh đã truyền đạt ý nghĩa sâu sắc của người mẹ đối với trẻ con.
Không chỉ mẹ, người bà cũng xuất hiện trong thế giới của loài người để chăm sóc trẻ con:
'Hiểu rõ con mê mẩn
Chuyện xưa và ngày nay
Không biết từ đâu
Bà vẫn kể về đó
Nghe chuyện cổ thật thú…”
Trẻ em cần thêm kiến thức. Cha đã xuất hiện và giúp trẻ em suy nghĩ và biết nghe lời hơn. Nhờ sự dạy dỗ của cha mà trẻ em trở nên trưởng thành hơn. Cha còn giúp trẻ em khám phá những điều mới mẻ trong cuộc sống: biển rộng lớn, con đường dài, núi cao và trái đất bao la… Khi đã có người nói, đã có chữ viết, có giáo dục. Con người được học hành và cuộc sống con người ngày càng phát triển: mở trường học để dạy trẻ em, đào tạo họ, tạo ra “thầy giáo” để dạy dỗ trẻ em.
Tóm lại, bài thơ “Chuyện cổ tích về loài người” là một sự giải thích thú vị về nguồn gốc của con người. Những hình ảnh thơ mộng, ngôn từ hài hước và ngôn ngữ đơn giản đã tạo nên thành công của bài thơ.
Phân tích tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người - Mẫu 5
Chuyện cổ tích về loài người là một trong những bài thơ nổi tiếng của Xuân Quỳnh viết cho trẻ em. Bài thơ thể hiện phong cách sáng tạo của nhà thơ Xuân Quỳnh.
Mở đầu bài thơ, Xuân Quỳnh đã giải thích nguồn gốc của loài người một cách độc đáo:
“Ban đầu trời đã tồn tại
Chỉ có trẻ con thôi
Trên trái đất chưa có màu xanh
Không có cây cỏ mọc
Ánh sáng mặt trời chưa tỏa sáng
Chỉ toàn bóng tối màu đen
Không khí trên trái đất chưa có màu sắc
Chưa có bất kỳ màu nào khác”
Hình ảnh trái đất lúc này vẫn chưa có sự sống. Toàn bộ mọi nơi đều bao phủ bởi màu đen. Trẻ em được sinh ra đầu tiên. Đôi mắt của trẻ em rất sáng nhưng vẫn chưa thể nhìn thấy. Vì thế, mặt trời xuất hiện để trẻ con nhìn rõ. Màu xanh của cây cỏ, màu đỏ của hoa giúp trẻ con nhận biết màu sắc. Cây cỏ, lá cây giúp trẻ con cảm nhận về kích thước. Tiếng chim hót, tiếng gió thổi giúp trẻ con cảm nhận âm thanh. Dòng sông xuất hiện để trẻ con có nước để tắm. Biển xuất hiện để trẻ con suy nghĩ. Con đường hình thành để trẻ con tập đi. Mọi sự vật ra đời để đáp ứng nhu cầu của trẻ con.
Ngay cả những người thân trong gia đình cũng xuất hiện vì trẻ em cần tình yêu, sự hiểu biết:
'Nhưng trẻ con cần
Tình yêu và lời ru
Cho nên mẹ sinh ra
Ôm bồng chăm sóc
Mẹ mang theo tiếng hát
Từ cái bống, cái bang
Từ bông hoa thơm ngát
Từ cánh cò trắng tinh
Từ vị gừng đắng cay
Từ vết lấm chưa khô
Từ nguồn cơn mưa đầy
Từ bãi sông cát vắng…”
Người mẹ ra đời mang đến cho con tình thương. Tình mẫu tử là điều thiêng liêng không thể phủ nhận. Mẹ ru con với những giai điệu của tự nhiên để con cảm nhận. Tình yêu của mẹ và lời ru đều đa dạng, tự nhiên như cuộc sống. Lớn lên một chút, trẻ em say mê khám phá thế giới cổ tích. Bà xuất hiện để kể chuyện cho con nghe:
'Trẻ con tò mò về
Chuyện xưa, ngày sau
Không biết từ đâu
Bà kể cho nghe thôi
Câu chuyện cổ kể lối
Câu chuyện con cóc, nàng tiên
Câu chuyện cô Tấm hiền'
Thằng Lý Thông ác nết…
Mái tóc bạc mà bà
Mắt bà lúc nào cũng vui
Bà kể mãi không hết câu chuyện'
Nhưng trẻ con cần học hỏi thêm kiến thức. Bố xuất hiện để dạy dỗ, để trẻ em trở nên ngoan ngoãn, biết suy nghĩ. Con người mở rộng hiểu biết, khám phá mọi sự vật xung quanh:
“Biển rộng lớn vô kể
Con đường dài vô tận
Núi xanh trải dài xa
Trái đất hình tròn”
Trẻ con dần trưởng thành và cần được học thêm nhiều kiến thức. Trường học là nơi mở cánh cửa để dạy dỗ trẻ em, và thầy cô giáo là người truyền đạt kiến thức, hướng dẫn trẻ em trở thành con người tốt. Lớp học, bàn ghế, bảng đen, phấn, viết chữ, thầy cô giáo - tất cả là biểu tượng của sự phát triển kỳ diệu của cuộc sống con người trên trái đất ngày càng hiện đại hơn.
Với giọng thơ trong sáng, Xuân Quỳnh đã truyền đạt một cách sáng tạo về nguồn gốc của loài người. Nhà thơ đã trao đi tình yêu thương sâu đậm dành cho các em nhỏ.
Phân tích về tác phẩm Chuyện cổ tích về loài người - Mẫu 6
Xuân Quỳnh là một nhà thơ có nhiều sáng tác dành cho trẻ em. Trong số đó, không thể không kể đến “Chuyện cổ tích về loài người”. Bài thơ đã trình bày một cách sáng tạo về nguồn gốc của loài người:
“Trời sinh ra trước tiên
Chỉ có trẻ con mà thôi
Trên thế gian khô khan
Không có dấu vết nào của cây cỏ
Mặt trời chưa từng xuất hiện
Chỉ có bóng đêm u tối
Không khí vẫn chỉ màu đen thui
Chưa có bất kỳ màu sắc nào khác”
“Chuyện cổ tích về loài người” được viết dưới dạng một bài thơ, nhưng lại mang đậm tính tự sự, giống như một câu chuyện về nguồn gốc của loài người. Đó là thời điểm mà trái đất vẫn còn trần trụi, không có một dấu vết nào của cây cỏ. Ánh sáng của mặt trời chưa từng hiện hữu, chỉ còn một bầu không khí đen thui, không có bất kỳ màu sắc nào khác. Trời đã sinh ra đứa trẻ đầu tiên - đây là một cách giải thích về nguồn gốc mà đôi khi trái ngược với hiện thực. Nhưng thông qua cách giải thích này, độc giả có thể cảm nhận được tình yêu và quan tâm dành cho trẻ con của Xuân Quỳnh.
“Mắt của trẻ con sáng chói
Nhưng họ chưa thấy điều gì!
Mặt trời mọc lên cao
Để trẻ con có thể nhìn rõ
Màu xanh bắt đầu hiện hình
Màu xanh bắt đầu mọc cây
Cây cao ngang tay người…”
Và rồi, mọi thứ hiện hữu để đáp ứng nhu cầu của trẻ con. Đôi mắt của trẻ con sáng chói nhưng họ chưa nhìn thấy gì. Vì thế, mặt trời đã mọc cao, chiếu sáng sáng sủa để giúp trẻ con nhìn rõ. Cây cỏ ra đời để trẻ con có thể phân biệt được màu sắc. Chim chóc ra đời để trẻ con cảm nhận âm thanh. Dòng sông, đám mây, biển cả ra đời để trẻ con cảm nhận giá trị của cuộc sống. Con đường xuất hiện để trẻ con tập đi…
Không chỉ thế, trẻ con cũng cần được yêu thương. Vì vậy, những người thân như bà, mẹ, bố đã xuất hiện:
'Nhưng trẻ con cần
Lời ru và tình thương
Nên mẹ đã sinh ra
Để bế bồng chăm sóc
Mẹ mang đến tiếng hát
Từ lúc còn là em bé
Từ bông hoa thơm dịu
Từ con cò trắng xinh
Từ vị gừng cay nồng
Từ vết thương chưa lành
Từ những cơn mưa bắt đầu
Từ bãi cát ven sông vắng vẻ…'
Đầu tiên là người mẹ, người mang vai trò quan trọng nhất đối với trẻ con. Mẹ đã dành nhiều tình thương, chăm sóc và dạy dỗ cho trẻ con. Những lời ru êm đềm của mẹ đưa trẻ vào giấc ngủ yên bình. Bàn tay mẹ ôm bé trẻ, chăm sóc với tình yêu thương không giới hạn. Trong những lời ru ấy, mẹ truyền đạt âm thanh, hương vị, màu sắc và hình ảnh của cuộc sống. Tình yêu của mẹ vô biên, bao la đến không tưởng.
Tiếp theo, trẻ con thèm khát nghe những câu chuyện xưa kể. Và đó, người bà đã xuất hiện:
'Biết trẻ con thèm khát
Câu chuyện ngày xưa và ngày nay
Không rõ từ đâu mà bà đã đến
Và bắt đầu kể chuyện
Kể về những câu chuyện cổ
Về con cóc, nàng tiên
Về cô Tấm hiền lành
Về thằng Lý Thông nghịch ngợm…
Tóc bạc của bà
Mắt vui vẻ của bà
Bà kể suốt đời
Vẫn chưa kể hết chuyện'
Những câu chuyện bà kể giúp trẻ con hiểu sâu hơn về truyền thống đẹp của dân tộc. Những câu chuyện về con cóc, nàng tiên; về cô Tấm hiền lành; về thằng Lý Thông nghịch ngợm… qua giọng kể của bà trở nên hấp dẫn, sinh động hơn. Không chỉ thế, bà còn truyền đạt những bài học quý báu về văn hóa và cội nguồn dân tộc, hướng dẫn trẻ con đến con đường tốt đẹp hơn.
“Muốn trẻ con hiểu biết rộng lớn
Thì bố đã sinh ra
Bố dạy con phải ngoan
Dạy con phải biết suy nghĩ
Biển rộng bao la
Đường đi dài vô tận
Núi xanh xa vời
Trái đất tròn...'
Trong quá trình lớn lên, trẻ con không ngừng tìm hiểu, khám phá. Vì vậy, người cha đã xuất hiện để truyền đạt cho trẻ con nhiều kiến thức thú vị. Cha dạy trẻ con 'biết ngoan, biết suy nghĩ' - hướng dẫn để trẻ con trở thành người tốt. Cha cũng là nguồn tri thức, giải đáp mọi thắc mắc của trẻ con về cuộc sống.
Tuy nhiên, cha không thể luôn bên cạnh trẻ con, vì vậy trường học đã ra đời:
“Chữ cái xuất hiện trước hết
Rồi có ghế bàn
Rồi có lớp học trường học
Và xuất hiện thầy cô giáo...
Bảng đen làm từ chiếu
Phấn từ đá tạo ra
Thầy viết chữ to lên
'Chuyện loài người' xuất hiện đầu tiên”
Chữ viết xuất hiện để ghi lại kiến thức. Sau đó, trường học ra đời, nơi mà thầy cô giáo truyền đạt tri thức cho trẻ em. Nhờ đó, trẻ con biết thêm nhiều điều hơn. Có thể nói rằng, sự xuất hiện của trường học là biểu hiện của một cuộc sống văn minh của loài người.
Do đó, với “Chuyện cổ tích về loài người”, Xuân Quỳnh đã giải thích về sự ra đời của mọi vật một cách độc đáo, đồng thời thể hiện tình yêu thương sâu sắc của nhà thơ dành cho trẻ con.