Mẫu văn lớp 8: Bàn luận về câu 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng' với 2 Dàn ý & 10 bài văn bàn luận xã hội lớp 8 hay nhất

TOP 10 bài bàn luận về câu 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng' hay, kèm theo 2 dàn ý chi tiết, sẽ giúp các em hiểu rõ hơn ý nghĩa của câu: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”.

Điều này làm cho chúng ta nhận thức được sự quan trọng của việc kết hợp tài năng và phẩm chất đạo đức. Một trong hai yếu tố này thiếu sót sẽ làm khó khăn cho con người trong việc đạt được thành công. Chúng ta cần phải rèn luyện cả hai mặt kiến thức và đức độ để trở thành người có ích cho xã hội. Hãy cùng đọc bài viết để nắm vững kiến thức môn Văn 8.

Cấu trúc nghị luận về câu nói 'Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng'

Phần mở đầu

1. Bắt đầu

Giới thiệu vấn đề nào cần được thảo luận: câu 'Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó'.

Chú ý: Học sinh tự chọn cách trình bày trực tiếp hoặc gián tiếp tùy theo khả năng của mình.

2. Phần chính

a. Diễn giải

“Có tài mà không có đức”: những người có năng khiếu, thông minh, nhạy bén về cuộc sống nhưng lại thiếu phẩm chất, lòng tốt đẹp.

“Có đức mà không có tài”: những người có lòng tốt đẹp nhưng lại không có khả năng, trí tuệ.

→ Thiếu một trong hai yếu tố tài và đức sẽ làm cho cuộc sống của con người trở nên lệch lạc, khó mà đạt được thành công. Câu này đề cập đến việc: những người vừa có tài, vừa có đức sẽ đóng vai trò then chốt giúp cho đất nước phát triển mạnh mẽ và tốt đẹp hơn.

b. Phân tích chi tiết

Nếu không có kỹ năng, chúng ta sẽ gặp khó khăn trong mọi công việc, dễ dàng gặp phải thất bại, cho nên kỹ năng là yếu tố vô cùng quan trọng trong cuộc sống con người. Tuy nhiên, nếu một người thông minh mà thiếu đạo đức tốt, có thể sử dụng tài năng của mình vào những hành vi xấu xa vì lợi ích cá nhân, điều này có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho xã hội.

Kỹ năng và đạo đức nên đi đôi với nhau, hoạt động kết hợp với nhau để con người phát triển theo hướng tích cực, góp phần xây dựng một xã hội tươi đẹp.

Những người có kỹ năng và đạo đức sẽ được xã hội tôn trọng, được người khác ngưỡng mộ và là tấm gương sáng để mọi người học tập và theo gương.

c. Minh chứng

Học sinh tự tìm ví dụ về những nhân vật, những con người có kỹ năng xuất sắc cùng với đạo đức cao, những người hiến dâng bản thân cho sự nghiệp dân tộc là bằng chứng rõ ràng cho bài văn của mình.

Chú ý: ví dụ phải được chọn lọc kỹ, nổi bật và được nhiều người biết đến.

d. Phản biện

Trong xã hội vẫn tồn tại nhiều người có tài năng nhưng không có đạo đức, thường tham gia vào những hành vi xấu với mục đích cá nhân, trong khi đó cũng có những người không có tài năng xuất chúng nhưng lại có đạo đức và phẩm chất cao, họ cũng gặp khó khăn trong việc thành công trong cuộc sống.

Bên cạnh đó, có không ít người không có tài năng lại không nỗ lực học tập, tự cải thiện bản thân, rèn luyện đạo đức,... Những người này thực sự đáng bị xã hội chỉ trích và phê phán.

3. Tóm lại

Tổng quan lại vấn đề cần thảo luận: Ý kiến: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó” và rút ra bài học, áp dụng vào bản thân.

Kế hoạch nội dung thứ hai

I. Mở đầu

• Đưa ra giới thiệu vấn đề cần thảo luận
• Trong mỗi con người, chúng ta luôn khao khát phát triển bản thân, trở thành công dân có ích cho xã hội. Tuy nhiên, hành trình đó không bao giờ dễ dàng. Làm sao để trở thành một công dân mẫu mực. Bác Hồ đã dạy chúng ta rằng: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”.

II. Thân thảo luận

1. Diễn giải

• Đức là cách ứng xử của con người với con người, thể hiện sự lịch sự, tôn trọng và lễ phép. Biểu hiện: biết nhường nhịn, hòa nhã, thành thật, khiêm nhường, can đảm...
• Tài là khả năng của con người trong các hoạt động công việc và cuộc sống. Biểu hiện: kiến thức, trình độ ngoại ngữ và tin học, tài năng âm nhạc hoặc hội họa, sự sáng tạo trong sáng chế ra các thiết bị...
• Nội dung: Thảo luận về mối quan hệ giữa tài và đức.

2. Thảo luận

a. Xác nhận tính chính xác của ý kiến.

b. Giải thích vị thứ nhất: Có tài mà không có đức là người vô dụng.

3. Mở rộng ý kiến

• Phê bình những người có năng khiếu nhưng thiếu phẩm hạnh, cũng như những người có phẩm hạnh nhưng thiếu năng khiếu.

III. Tóm tắt và kết luận

• Xác nhận lại vấn đề và rút ra bài học

Luận điểm: Có năng khiếu mà không có phẩm hạnh là không có ích - Mẫu 1

Trong cuộc sống của chúng ta, khả năng là điều rất quan trọng, đặc biệt là trong xã hội hiện đại ngày nay. Những người có tài thường thành công và phát triển. Trong cuộc sống hiện đại, để làm được nhiều điều, chúng ta cần phải có tài. Những người có tài có vai trò quan trọng trong việc phát triển đất nước. Tuy nhiên, chỉ có tài chưa đủ, đạo đức cũng rất quan trọng. Hồ Chí Minh thường nói 'có tài mà không có đức là vô dụng', điều này cho thấy tài và đức có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Vậy, tài và đức là gì?

Tài là khả năng của con người trong một hoặc nhiều lĩnh vực xã hội. Người có tài là người có khả năng thực hiện tốt một hoặc nhiều công việc. Công việc đó phải được làm tốt và đẹp thì mới gọi là tài. Ví dụ, một người thợ mộc được coi là tài khi chạm trổ những hình vật liệu quý, hay một giáo viên được coi là tài khi có kiến thức sâu rộng và biết cách truyền đạt kiến thức cho học sinh.

Cũng có những người biết nhiều, làm được nhiều công việc, họ được gọi là người đa tài. Ví dụ như Hồ Chí Minh, người không chỉ có kiến thức sâu rộng mà còn là một nhà thơ tài năng. Ngoài ra, những người trong cuộc sống có thể vừa làm thơ, vừa sáng tác nhạc, hát hay đóng phim. Tóm lại, tài là khả năng làm tốt một hoặc nhiều công việc.

Đức là đạo đức của con người, là những nguyên tắc xã hội phù hợp với đạo lý sống giữa con người. Người có đức luôn biết sống đúng với cái đẹp nhất. Ví dụ, Bác Hồ là người có đức, luôn quan tâm và yêu thương nhân dân, thể hiện qua việc chăm sóc thế hệ trẻ và những chiến sĩ ngoài rừng.

Hai khái niệm tài và đức có mối liên hệ chặt chẽ. Người có tài cần phải có đức. Yếu tố quan trọng trong việc làm cho một con người trở nên có ích là phải có cả tài và đức. Điều này cũng là một trong những nguyên tắc của người cán bộ Đảng. Nếu chỉ có tài mà không có đức, sẽ trở thành kẻ ác độc, giống như Tào Tháo thời Tam Quốc. Mặc dù tài năng, nhưng tính cách ác độc của Tào Tháo khiến ông không được lòng dân.

Cái tài và cái đức thường đi đôi với nhau, đặc biệt rõ trong học sinh. Một học sinh giỏi có tài về học tập cũng cần phải có đức, tức là ngoan ngoãn và lễ phép, không được tự cao tự đại và hỗn láo. Tương tự, cái tài và cái đức cũng được thể hiện trong người lớn. Một doanh nhân thành đạt có tài về kinh doanh cũng cần phải có đức, không tham lam, không chỉ coi trọng lợi nhuận mà quên đi an toàn thực phẩm của người tiêu dùng. Đặc biệt, tài và đức cũng rất quan trọng đối với một người cán bộ cách mạng. Họ coi cái đức là nền tảng cho cái tài, nếu không có đức mà chỉ có tài, sẽ gây hại cho nhân dân và đất nước.

Thông qua điều này, ta nhận thấy khái niệm về tài và đức là như thế nào và mối quan hệ giữa chúng. Người có tài và có đức sẽ được người khác tôn trọng và kính trọng. Ngược lại, những người chỉ có tài mà thiếu đức sẽ không thể làm được điều gì và trở nên vô dụng. Những người như vậy dễ bị lôi kéo và trở thành mối nguy hại cho đất nước. Vì vậy, mỗi người không chỉ học hành để tiếp thu kiến thức mà còn phải xây dựng một phẩm chất đạo đức trong bản thân.

Luận điểm: Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 2

Từ khi sinh ra, chúng ta thường được dạy rằng lòng nhân là cơ sở của mọi hành động, đặt chữ đức lên hàng đầu. Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay, tài năng lại được đặc biệt coi trọng, thậm chí được ưu ái hơn tất cả. Ta cần phải giải thích vì sao lại như vậy? Câu trả lời có thể tìm thấy trong câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó” và “Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng”.

Trước hết, hãy cùng tìm hiểu về câu nói: “Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”. Trong câu này, người ta đánh giá cao chữ đức của con người. Đức là phẩm chất, là nhân cách làm người. Những người mang đức thường sống một cuộc sống cao đẹp và cao thượng. Họ luôn có lòng vị tha, đặt lợi ích của người khác lên trên bản thân. Không bao giờ họ vi phạm lương tâm của mình. Đức còn được thể hiện qua trung thực, nhân nghĩa, cao thượng,... Một cuộc sống có đức là một cuộc sống yên bình và đẹp đẽ. Vậy, chữ đức có thực sự quan trọng không?

Đúng vậy, nhưng khi chỉ có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó. Những người mang nhân tính tốt đẹp luôn muốn giúp đỡ mọi người hết khả năng của mình. Họ muốn cống hiến cuộc đời cho xã hội. Nhưng khi họ không có khả năng, sự cống hiến lại trở nên sai lầm. Họ khiến mọi chuyện trở nên khó khăn hơn vì không biết cách giúp đỡ. Hoặc có những chuyện, họ dốc sức để làm, nhưng lại trở thành “Dã tràng xe cát biển đông/Nhọc nhằn mà chẳng nên công cán gì” Luôn muốn cố gắng nhưng vì tài năng có hạn nên lại không giúp ích được gì cho cộng đồng. Vậy chẳng phải tấm lòng có tốt mấy cũng chẳng thể thành công?

Thế nhưng, chính Người cũng lại nói: “Có tài mà không có đức là người vô dụng”
Tài ở đây lại trở thành tài năng, trí tuệ, trí thông minh của con người. Họ có năng lực làm được những việc mà người đời ít khi làm được. Chúng ta có thể nhắc đến Newton, Anhxtanh là những người có tài trên thế giới này. Tài năng giúp cho họ phán đoán được sự việc, giải quyết mọi chuyện một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất. Đó là điều mà xã hội chúng ta đang rất cần, chúng ta cần những người trẻ trung, năng động và có tài năng thực sự. Đó là nguồn lực để phát triển đất nước và xã hội.

Có tài nhưng lại thiếu đi đạo đức sẽ thế nào? Chính là trở thành một người “vô dụng”. Những người có tài ấy, khi họ thông minh nhưng lại thiếu đi chữ nhân dẫn dắt, họ làm mọi chuyện có lợi cho bản thân mà quên đi bổn phận với cộng đồng. Họ sẵn sàng dùng tài năng để cướp đi thành công trên tay người khác, hoặc hãm hại người khác. Một xã hội với những con người thiếu chữ nhân như vậy, liệu có thể phát triển được không? Như vậy, đó chẳng phải là một tài năng vô dụng hay sao? Như những tên bán nước, phản quốc khi xưa, họ cũng là những người có tài, nhưng lại để cho tài năng bị cái xấu, cái ác dẫn dụ và đi vào con đường sai trái, thật đáng thất vọng!

Vậy suy cho cùng, con người ta cần cân bằng cả tài và đức. Chỉ khi con người ta rèn luyện được lương tâm trong sáng, cao đẹp và trí tuệ sắc sảo, chúng ta mới có thể trở thành người có ích cho xã hội. Nếu thiếu đi một trong hai yếu tố ấy, rất khó để mỗi chúng ta có thể thành công trong cuộc sống. Bởi vậy, chúng ta vẫn có tấm gương sáng ngời Hồ Chí Minh, lãnh tụ vĩ đại của cả dân tộc. Người mang trong mình một tấm lòng vĩ đại, nghĩ về nghìn đời, về nhân dân. Cũng vì có trí tuệ, Người có thể bôn ba khắp năm châu bốn bể, để tìm ra con đường giải phóng dân tộc. Người đã chứng minh được châm ngôn đúng đắn của mình.

Mỗi chúng ta, khi còn đang ngồi trên ghế nhà trường, hãy tu dưỡng đạo đức cho thật tốt và rèn luyện để trí tuệ mình phát triển, để mình có thể trở thành người có ích cho xã hội.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 3

Nơi đây sống một người tóc bạc người không con mà có triệu con
Nhân dân ta gọi người là bác cả đời người là của nước non.

Bốn câu thơ đã thể hiện tấm lòng của nhân dân ta đối với bác Hồ. Sống trong cảnh thanh bình êm ấm của một quốc gia độc lập, nhân dân ta càng nhớ về hồ chí minh – người cha già của dân tộc. Mỗi khi đến sinh nhật bác, ta cảm thấy bồi hồi khi nghĩ về cuộc đời của người. Không chỉ là một nhà lãnh tụ vĩ đại đã dìu dắt con thuyền cách mạng việt nam đến bến bờ thành công, bác còn là một nhà thơ, một nhà giáo dục lớn. Sinh thời, bác rất quan tâm đến việc chăm sóc, dạy dỗ thế hệ trẻ, những mầm xanh của đất nước. Cho nên, trong một lần nói chuyện với thanh niên học sinh, bác Hồ đã ân cần khuyên nhủ: “có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó’”. Tuổi trẻ phải hiểu biết, nhận định lời dạy trên như thế nào và suy nghĩ gì về tài và đức của học sinh hôm nay?

Tài mà bác nói ở đây có nghĩa là tài năng, kiến thức, kinh nghiệm này những sáng kiến nảy sinh trong quá trình làm việc. Người có tài là người có khả năng hoàn thành mọi công việc, dù nhiệm vụ ấy có khó đến đâu, người đó cũng có thể hoàn thành một cách xuất sắc và nhanh chóng so với người khác. Ví như người có tài trong lĩnh vực quân sự là người có khả năng bố trí một trận đánh lớn, phức tạp sao cho ít bị tiêu hao lực lượng nhất. Người có tài còn được sự kính phục, tin tưởng của mọi người xung quanh nhờ sự nhanh nhạy của mình. Còn đức mà người muốn nói tới đó chính là phẩm chất đạo đức của một người. Đạo đức ấy còn bao gồm cả nghĩa vụ đối với nhân dân, tổ quốc. Người có đức là người biết sống hết mình vì mọi người, biết cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, sẵn sàng cống hiến cuộc đời vì lí tưởng cách mạng. Cả tài năng lẫn đạo đức đều cần phải rèn luyện, tu dưỡng mới có được.

Tại sao bác lại cho rằng có tài mà không có đức là người vô dụng? Trong thực tế, ta thấy rằng người có tài mà kém đức thường hay sinh thói kiêu căng, hợm hĩnh, tự cao, tự đại, cho mình hơn hẳn người khác. Chính vì thế, họ thường chẳng bao giờ trố tài hay chỉ thi thố tài khi công việc ấy có lợi cho bản thân, cho cuộc sống cá nhân. Tài năng thường làm cho con người trở nên khôn ngoan, sắc sảo hơn. Nhưng nếu người ấy thiếu đạo đức thì sự sắc sảo ấy trở thành những mưu mô xảo quyệt, gian ngoan. Ngoài ra, một người có tài nhưng ích kỉ, tự tư tự lợi, chỉ biết lo cho gia đình và bản thân thì chẳng những họ không chỉ là người vô dụng mà đôi lúc còn gây hại cho xã hội. Nếu một người có tài quản lí nhưng lại sử dụng tài đó để vun vén cá nhân, người ấy sẽ tham ô, hư hỏng. Hơn nữa, tài năng ấy còn phải hướng tới lợi ích chung. Nếu chỉ vì lợi ích cá nhân mà tách rời khỏi cộng đồng xã hội, không đem tài năng phục vụ tổ quốc thì tài năng ấy nào có ích gì. Một -bác sĩ, kĩ sư đứng trước hoàn cảnh khó khăn của đất nước, đã ngoảnh mặt, quay lưng, đành lòng rời bỏ quê hương xứ sở để đi tìm một cuộc sống xa hoa, nhung lụa ở nước ngoài, người ấy sẽ không đem lợi ích gì đến cho đồng bào của họ. Ngoài ra, tài nâng mà không được dùi mài, rèn luyện bền bỉ thì đến một lúc nào đó mai một đi, không phát triển được nữa.

Nếu ở vế trước, bác đã đề cao vai trò của đạo đức thì ở vế sau, bác đã lập luận đảo lại để nhấn mạnh tầm quan trọng không kém của tài năng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó. Trong cuộc sống hiện tại, có nhiều công việc đòi hỏi con người phải có kiến thức, trình độ chuyên môn và sự nhạy bén để hoàn thành tốt công việc,và đạt kết quả cao nhất: tài năng sẽ giúp ta thành công. Mặt khác, nếu một con người có đức, đầu tư nhiều sức lực vào công việc nhưng lại thiếu kinh nghiệm, trình độ chuyên môn không sâu, chẳng những người ấy sẽ lúng túng khi bắt tay vào việc mà còn làm cho công việc tiến triển chậm chạp. Ngoài ra, nếu một người có đạo đức nhưng tài năng kém thì thường sẽ thất bại.

Ta cần cố công rèn luyện tài và đức, trong đó đạo đức quan trọng hơn tài năng. Tài năng không có thì còn có thể học tập rèn luyện nhưng không có đức thì sẽ trở thành những kẻ phá hoại nhân dần, phá hoại đất nước. Có những học sinh ngoan ngoãn, biết kính trên nhường dưới, nhưng học không giỏi, nhờ kiên trì, nhẫn nại mà họ trở thành những con người giúp ích cho xã hội sau này. Có những cán bộ có đức độ tự nhận thấy mình chưa đủ sức để điều hành những cỗ máy công việc phức tạp nên tự rút lui, nhường cho những người xứng đáng hơn. Những con người ấy thật đáng khen! Để có được những kiến thức vững vàng thì ngay bây giờ, học sinh cần phải chăm chỉ học tập và rèn luyện đạo đức bản thân.

Nghĩ về lời dạy của bác Hồ, ta cảm nhận được trọn vẹn cái tình của người. Người thật sự là một tấm gương sáng muôn đời cho thế hệ mai sau học tập và tự hào. Nhìn lại cuộc đời vĩ đại của bác, em không thể không cảm thấy xấu hổ khi đôi lúc mình cũng đã gần gục ngã trước những khó khăn trên đường học vấn, rèn luyện tài năng, em cũng không khỏi cảm thấy hổ thẹn khi xung quanh em còn có rất nhiều bạn học sinh chỉ chú trọng đến học tập mà lãng quên những bài học đạo đức, những bà tiên cô tấm nhân hậu, hiền lành, thiện thắng ác, những câu thưa gửi với ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo. Dù bác đã mãi mãi đi xa, mãi mãi ta không còn nhìn thấy nụ cười, nghe giọng nói của bác nhưng lời dạy chân tình, thắm thiết của bác vẫn đọng lại trong tâm hồn của mỗi người. Dường như ta vẫn nghe lời bác văng vẳng đâu đây như động viên nhắc nhở chúng ta rèn luyện, vực chúng ta dậy sau mỗi lần vấp ngã. Càng thấy được muôn vàn tình thương yêu mà bác để lại, em càng thấy rằng mình cần nỗ lực hơn trong học tập cũng như trong rèn luyện đạo đức để xứng đáng là một người con của thành phố mang tên bác.

Tóm lại, lời khuyên của bác là một bài học lớn. Con người phải có đức và có tài mới trở nên toàn diện. Lời khuyên của bác đã động viên thế hệ trẻ việt nam rèn luyện, phấn đấu vươn lên góp phần xây dựng xã hội mới. Thanh niên chúng ta nguyện làm theo lời bác dạy, biết phấn đấu rèn luyện bền bỉ ngay từ lúc còn ngồi trên ghế nhà trường cho đến khi bước vào cuộc sống.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 4

Đất nước ta đang bước vào một giai đoạn mới, giai đoạn xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, hạnh phúc. Nhiệm vụ quan trọng mà đất nước và thời đại đặt ra cho mỗi thanh niên là phải không ngừng tự rèn luyện, phát triển phẩm chất, đạo đức, và nuôi dưỡng tài năng để có khả năng đảm nhận những trách nhiệm lớn mà Tổ quốc và lịch sử trao giao. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã từng nói với học sinh rằng: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”.

Lời dạy của Bác đã đề ra cho thanh niên, học sinh chúng ta một vấn đề cụ thể và quan trọng: Phải tự rèn luyện, phát triển để có đạo đức, có tài. Chúng ta cần hiểu lời dạy của Bác như thế nào để đúng đắn?

Có tài là có kiến thức, có kỹ năng, kinh nghiệm để hoàn thành tốt mọi công việc được giao dù công việc có khó khăn, gian khổ ra sao, dù tình huống có phức tạp đến đâu. Chẳng hạn, trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, giải phóng, các chiến sĩ đặc công đã thông minh ngụy trang để đánh lừa kẻ thù, dùng tài năng và lòng dũng cảm chiến đấu của mình để tiêu diệt nhiều căn cứ trong lòng địch. Anh Đặng Thái Sơn, một nghệ sĩ piano tài năng đã biểu diễn xuất sắc các tác phẩm của nhạc sĩ Chopin, giành giải nhất trong cuộc thi âm nhạc quốc tế tại Warsaw, thủ đô của Ba Lan, quê hương của nhạc sĩ thiên tài. Anh Lê Bá Khánh Trình đã sử dụng trí tuệ của mình để giải quyết thành công các bài toán trong cuộc thi toán học quốc tế, mang về huy chương vàng cho Tổ quốc.

Có đức là phục vụ nhân dân hết lòng, có phẩm chất đạo đức, tác phong lịch sự; tôn trọng và bảo vệ cái đúng, dũng cảm chiến đấu cho lẽ phải; quyết liệt đấu tranh với những sai lầm, tiêu cực trong xã hội; trung thực, giản dị trong cuộc sống, về tấm gương đạo đức, Bác Hồ của chúng ta là một người mẫu. Suốt cuộc đời, Bác hiến dâng, đấu tranh cho hạnh phúc của dân tộc, cho cuộc sống của con người mà quên bản thân mình. Xung quanh chúng ta, có biết bao tấm gương sáng về sự hi sinh của các chiến sĩ quân đội, cảnh sát dũng cảm giải cứu người bị nạn. Trong lớp học của tôi, bạn Lan Anh cũng là một tấm gương sáng về đạo đức của học sinh, bạn luôn biết kính trọng thầy cô giáo, giúp đỡ bạn bè trong học tập và cuộc sống, thẳng thắn đấu tranh với những bạn lười biếng, thiếu tự giác tuân thủ nội quy…

Tài và đức, phẩm chất và năng lực là hai khía cạnh của một con người. Có tài mà không có đức là người vô dụng, bởi vì có tài mà không sử dụng để phục vụ nhân dân, quê hương thì không phải là vô dụng sao? Có tài mà làm việc không đúng, không đạo đức, ủng hộ kẻ phản bội Tổ quốc thì không chỉ vô dụng mà còn có tội. Người có tài mà đạo đức kém thì tác hại càng lớn, càng phải bị lên án. Một quản lý giỏi mà tham ô, nhận hối lộ thì chỉ gây tổn thất cho Nhà nước và cuối cùng dẫn đến sự suy yếu của tổ chức. Một học sinh giỏi mà không tuân thủ quy tắc, kỷ luật thì không có tác dụng gì trong lớp học…”

Ngược lại, nếu chỉ có đức mà thiếu tài, thì mọi công việc đều trở nên khó khăn, không mang lại hiệu quả cao trong sản xuất và cuộc sống. Dù có lòng muốn phục vụ tốt, nhưng nếu thiếu hiểu biết, mọi ý định tốt đẹp cũng khó thành hiện thực. Một trưởng nhóm sản xuất giỏi nhưng thiếu hiểu biết kỹ thuật sẽ dẫn đến sản xuất giảm chất lượng. Một học sinh có hạnh kiểm tốt nhưng học kém sẽ không thể có tác dụng tích cực đối với các bạn cùng lứa.

Đức và tài luôn liên kết chặt chẽ, bổ sung cho nhau để tạo nên con người toàn diện. Đức là yếu tố quyết định, nhưng không phải là khái niệm trừu tượng, mà phải được thể hiện cụ thể qua việc thực hiện tốt mọi nhiệm vụ, đạt được hiệu suất cao.

Ngày nay, khi nhiệm vụ xây dựng và phát triển đất nước đặt ra yêu cầu cao cả, chúng ta không chỉ cần phải nỗ lực, khiêm tốn học hành và phục vụ Tổ quốc và nhân dân, mà còn cần phải cố gắng học hỏi liên tục để đáp ứng yêu cầu của khoa học và công nghệ, để bắt kịp với tiến bộ của nhân loại và các quốc gia phát triển. Thanh thiếu niên của chúng ta không thể lơ là, bị cuốn theo lối sống hiện đại mà thiếu đạo đức, mà phải không ngừng rèn luyện phẩm chất, tích cực học hỏi văn hóa, khoa học, ngoại ngữ để có khả năng tiếp cận với trình độ tiên tiến của thời đại. Lời dạy của Bác là một bài học về cuộc sống, một bài học về thực tiễn cần thiết cho mỗi người chúng ta. Lời dạy của Bác là động viên, là hướng dẫn cho chúng ta tự rèn luyện, vươn lên với tầm cao của lịch sử, của thời đại chúng ta đang sống. Riêng tôi, tôi nhận thấy mình phải không ngừng rèn luyện tư cách, đạo đức của một học sinh, của một người thanh thiếu niên của thời đại mới, cố gắng để luôn xứng đáng là học sinh ngoan, học sinh giỏi, đội viên tốt. Chỉ có thể trở thành một học sinh tốt trong thời đại này, một công dân, một cán bộ, một người lao động tốt sau này, mới có thể góp phần thực hiện mơ ước của bản thân, góp phần cùng thế hệ mới xây dựng đất nước giàu mạnh trong tương lai.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 5

Bác Hồ, người cha già yêu quý của dân tộc ta, luôn quan tâm đến việc phát triển nhân cách cho thế hệ trẻ, đặc biệt là các em học sinh. Trong một cuộc trò chuyện với học sinh, Bác đã dạy rằng: “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”.

Lời dạy của Bác đã in sâu vào lòng và tinh thần của thế hệ trẻ, vẫn vẹn nguyên qua thời gian. Đến tận bây giờ, lời dạy ấy vẫn rộn ràng trong lòng mọi người. Để hiểu rõ hơn ý nghĩa của lời dạy đó, trước hết ta cần tìm hiểu về 'đức' và 'tài'. Theo em, 'tài' là biểu hiện của trí tuệ, kiến thức, kinh nghiệm và năng lực. Nó là khả năng hoàn thành nhiệm vụ với kết quả cao, giải quyết khó khăn một cách sáng tạo. 'Đức' là phẩm chất đạo đức, là tinh thần phục vụ nhân dân, là sự can đảm, liêm chính, dũng cảm vượt qua khó khăn, chấp nhận gian khổ và luôn sống theo phương châm: 'Mỗi người vì mọi người'.

Từ hai khái niệm 'tài' và 'đức', từ yêu cầu của cuộc sống, Bác đã kết luận: 'Có tài mà không có đức là người vô dụng'. Một người có tài nhưng thiếu đức thì không có ích gì cho xã hội. Trong thực tế cuộc sống và trong văn học, em thấy lời dạy của Bác hoàn toàn chính xác, nó phản ánh cách đánh giá giá trị của con người. Có tài, có kiến thức, có kinh nghiệm nhưng lại không dùng nó để phục vụ cộng đồng và đất nước thì tài năng ấy hoàn toàn vô ích. Một người có tài mà chỉ tìm kiếm lợi ích cá nhân thì cũng không có ý nghĩa gì. Ngược lại, người có tài nhưng làm việc xấu, không tôn trọng đạo đức và lương tâm không chỉ vô ích mà còn gây hại, tài năng đó không còn đáng quý trọng nữa. Trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, đất nước cần nhiều người có tài và có đức. Tuy nhiên, nếu họ chỉ quan tâm đến lợi ích cá nhân mà không sử dụng kiến thức và kinh nghiệm của mình để góp phần cho xã hội, họ chỉ là ta người vô ích. Thực tế chứng minh rằng, người có tài mà thiếu đức sẽ gây ra hậu quả to lớn. Một người có tài mà chỉ tập trung vào lợi ích cá nhân trong khi đất nước đang gặp khó khăn sẽ không chỉ không đóng góp cho đất nước mà còn gây thiệt hại lớn. Bác nói 'Có tài mà không có đức là người vô dụng' không sai một chút nào!

Trong thực tế, từ xưa đến nay, đạo đức luôn là phẩm chất không thể thiếu của mỗi con người. Đạo đức, tính cách là điều quý báu nhất. Thiếu đạo đức, con người không khác gì loài vật! Tuy nhiên, không có tài năng thì con người sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong công việc. Tài năng giúp chúng ta hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ. Mặt khác, người có đạo đức muốn phục vụ cho đất nước nhưng thiếu tài năng thì họ không thể thực hiện ý muốn của mình. Đôi khi, do thiếu tài năng, họ đã làm hỏng công việc và gây hại cho sự nghiệp chung. Một cán bộ có tinh thần trách nhiệm và ý chí cao nhưng thiếu tài năng sẽ làm cho công việc rối loạn, gặp sai sót và gian khổ. Trong một nhà máy, người lãnh đạo sống mẫu mực nhưng không có tài năng thì nhà máy sẽ gặp rất nhiều khó khăn và có thể đứng trước nguy cơ phá sản. Quả thực, ngoài đạo đức, tài năng cũng là một vấn đề cực kỳ quan trọng, phục vụ cho cuộc sống của chúng ta. Vì vậy, 'tài' luôn đi đôi với 'đức', một người có đạo đức nhưng không có tài năng và khi chúng ta rèn luyện, chúng ta cần phải rèn luyện cả 'đức' lẫn 'tài'.

Rõ ràng 'đức' và 'tài' là hai mặt không thể tách rời trong phẩm chất của con người lao động kiểu mới. Hai yếu tố này không phản đối nhau mà bổ sung cho nhau, tạo nên phẩm chất phát triển toàn diện của con người. Từ xưa, người ta thường nói 'Tiên học lễ' vì con người trước tiên phải có phẩm chất đạo đức. Vấn đề này là gốc là yếu tố quyết định, 'tài' chỉ là biểu hiện cụ thể của 'đức', không thể tách rời khỏi hiệu quả công việc.

Do đó, 'tài' và 'đức' phải được cân bằng trong phẩm chất của con người lao động kiểu mới, giúp họ làm giàu và làm đẹp cho quê hương và đất nước. Anh Hồ Giáo là một ví dụ điển hình. Anh ta dành hết tài năng và sức lực vào công việc, mang lại sự phát triển cho đất nước. Đó là hình ảnh của anh thanh niên trong tác phẩm 'Lặng lẽ Sa Pa' của Nguyễn Thành Long. Anh đã chọn cuộc sống cống hiến cho đất nước, chịu đựng sự cô đơn và khó khăn. Với lòng say mê nghề nghiệp, anh đã áp dụng những kiến thức và kinh nghiệm của mình vào công việc, góp phần vào việc bảo vệ môi trường tự nhiên của Tổ quốc. Đó là hình ảnh của một kỹ sư trẻ dám hy sinh, dám từ bỏ cuộc sống hiện đại để phục vụ nhân dân và đất nước. Họ là những con người lao động kiểu mới, có tài và có đức. Những hình ảnh này một lần nữa chứng minh tính đúng đắn trong lời dạy của Bác: Những người có tài, có đức là những người có ích cho đất nước và xã hội. Họ xứng đáng được tôn trọng và yêu quý.

Bác Hồ là một bức tranh sống động về tài và đức. Với những lời dạy ấy, Bác muốn truyền đạt với thế hệ trẻ rằng: Con người có ý nghĩa nhất trong cuộc sống là con người được nuôi dưỡng, rèn luyện toàn diện cả về tài và đức. Một nhân cách toàn diện, cao đẹp là sự pha trộn hài hòa giữa tài năng và phẩm chất đạo đức. Lời dạy của Bác là nguyên tắc chỉ đường cho mọi hoạt động rèn luyện của thế hệ trẻ, tạo nên những thay đổi về chất lượng trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo của chúng ta. Lời dạy ấy vừa có ý nghĩa lý thuyết, vừa có giá trị thực tiễn, đã chỉ ra hướng đi trong việc phát triển toàn diện cho mỗi con người.

Dù Bác Hồ đã ra đi xa, nhưng lời dạy về tài và đức của Người vẫn còn rộng lớn đến ngày nay và mãi mãi sau này: tài và đức phải được kết hợp hài hòa để tạo ra con người mới. Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, tôi nhận thấy mình phải cố gắng học hỏi, rèn luyện cả đức và tài để trở thành người lao động toàn diện, có ích cho đất nước, cho cuộc sống.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 6

Để trở thành người có ích cho xã hội, chúng ta cần phải có những phẩm chất nào? Có trí tuệ vượt trội hay phải có đạo đức cao quý? Trong một cuộc trò chuyện với học sinh, những người đang cố gắng rèn luyện để trở thành công dân có ích cho xã hội, Chủ tịch Hồ đã nói: Có tài mà không có đức là người vô ích. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó.

Câu nói của Hồ Chủ tịch đã khẳng định giá trị cơ bản của một con người là tài và đức. Theo quan điểm của Bác, tài chính là tài năng, là kiến thức, là hiểu biết, là kĩ năng sống để con người có thể hoàn thành công việc của mình một cách tốt nhất, đặc biệt là trong những tình huống phức tạp, những hoàn cảnh khó khăn.

Đức tức là phẩm chất đạo đức, là tư duy hành vi, là lòng nhiệt tình, là những ước mơ cao cả, đẹp đẽ. Người có đức biết tôn trọng và bảo vệ sự công bằng, dám đấu tranh với sự bất công, sẵn lòng hy sinh lợi ích cá nhân cho lợi ích của cộng đồng.

Tài và đức là hai khía cạnh khác nhau nhưng liên kết chặt chẽ không thể thiếu. Có tài mà thiếu đức là người vô ích, bởi vì khả năng đó không được sử dụng để phục vụ cộng đồng mà chỉ để mưu lợi cho bản thân thì cũng trở nên vô dụng. Con người không thể tồn tại một mình, cũng không thể tách rời gia đình, bạn bè, cộng đồng, dân tộc và loài người.

Giá trị của một con người được đánh giá dựa trên những đóng góp thiết thực đối với xã hội. Người ích kỷ là người không quan tâm đến quyền lợi của người khác. Nếu có tài, họ chỉ tìm kiếm lợi ích cho bản thân. Người có tài mà phản bội Tổ quốc, phản đối lợi ích của nhân dân thì không chỉ vô ích mà còn có tội. Người có tài mà thiếu đức thì hậu quả gây ra cho gia đình và xã hội càng lớn.

Nhưng nếu chỉ có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó khăn. Có đức, tức là có ý chí hành động, hy sinh vì lợi ích của mọi người nhưng kiến thức hạn chế và kỹ năng kém thì những dự định dù có tốt đẹp thế nào cũng khó thành hiện thực. Tài năng giúp con người làm việc hiệu quả. Thiếu tài năng, người ta phải làm việc vất vả mà chất lượng công việc lại không cao.

Rõ ràng, giá trị của con người phải bao gồm cả tài và đức. Đức và tài hỗ trợ, bổ sung cho nhau để con người trở thành người toàn diện, đạt được hiệu quả cao trong quá trình lao động và đóng góp. Nhưng trong quan điểm của Chủ tịch Hổ, rõ ràng vị trí của đức được xem là quan trọng nhất, là yếu tố quyết định. Chính vì thế, thiếu đức con người trở nên vô ích, thiếu tài người ta làm việc gì cũng gặp khó khăn.

Cách diễn đạt của Bác rất đơn giản và cụ thể, giúp chúng ta nhận thức đúng về vai trò quan trọng của đạo đức trong phẩm chất của mỗi người.

Để trở thành công dân có ích, những người sẽ là chủ nhân của đất nước trong tương lai, từ khi còn là học sinh, chúng tôi phải không ngừng học tập, tu dưỡng. Chỉ khi đó mới đạt được đủ đức và tài – tiêu chuẩn của con người mới như Bác Hồ đã luôn mong ước.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 7

Đức và tài là hai tiêu chuẩn cơ bản để đánh giá một con người và là mục tiêu mà thanh niên phải phấn đấu rèn luyện. Khi nói về mối quan hệ giữa đức và tài, trong một cuộc trò chuyện với học sinh, Bác Hồ đã nói: 'Có tài mà không có đức là người vô ích. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”

Tài là tài năng trí tuệ thể hiện ở trình độ học vấn, khả năng tiếp thu và sáng tạo trong lĩnh vực khoa học công nghệ, có trình độ nghề nghiệp cao, là những lao động trí óc hoặc tay nghề giỏi, những nhà khoa học tài năng, nhà quản lý, kinh doanh thành thạo. Tài cũng là sự hiểu biết sâu rộng về lý thuyết và kỹ năng thực hành điêu luyện. Tùy thuộc vào từng lĩnh vực chuyên môn, tài của mỗi người được thể hiện một cách cụ thể nhưng cuối cùng “tài” được đánh giá bằng năng suất và hiệu quả của công việc.

Đạo đức là phẩm chất, tính cách của mỗi người được thể hiện rõ ràng trong cuộc sống hàng ngày với nhiều mối quan hệ khác nhau. Đầu tiên, đó là lòng hiếu thảo với cha mẹ, lòng kính trọng với thầy cô, sự hy sinh cho bạn bè, lòng yêu thương mọi người. Đạo đức trong thời đại này liên quan chặt chẽ đến lợi ích chung của dân tộc, của cách mạng. Đạo đức cách mạng được xây dựng trên lý tưởng sống đẹp “vì lợi ích chung của Đảng, của cách mạng, của giai cấp, của dân tộc và của nhân loại mà không ngần ngại hy sinh tất cả lợi ích cá nhân. Khi cần, sẵn sàng hy sinh cả tính mạng mà không tiếc nuối. Đó là biểu hiện rất rõ ràng, rất cao quý của đạo đức cách mạng”. (Bác Hồ)

Cuộc đời của Bác Hồ là tấm gương sáng chói về đạo đức cách mạng để mọi người noi theo. Bác đã chiến đấu và hy sinh vì lợi ích của nhân dân, Bác chỉ có một khát vọng, đó là làm sao cho “nước ta được hoàn toàn độc lập, nhân dân ta hoàn toàn tự do, mọi người đều có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành’’ (Trả lời các nhà báo - Tháng 1 năm 1946.)

Người là hình ảnh của những đức tính, phẩm chất cách mạng cao quý và đồng thời ca ngợi tấm gương sáng về ý chí nghị lực tự học hỏi để không ngừng phát triển tài năng nhằm phục vụ tốt cho yêu cầu của cách mạng.

Đối với thế hệ trẻ, Bác luôn quan tâm, giáo dục. Trong lời dặn dò với toàn Đảng, toàn dân trước khi ra đi “là việc quan tâm giáo dục thế hệ trẻ”. Đảng cần chăm sóc giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ trở thành những người thừa kế xây dựng chủ nghĩa xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên” (Di chúc). “Hồng”, “chuyên” tức là đức và tài. Đức, tài có những biểu hiện cụ thể và riêng biệt nhưng đồng thời có mối quan hệ chặt chẽ tạo nên giá trị của mỗi con người. Có tài phải có đức và ngược lại, nếu thiếu một trong hai tiêu chuẩn đó con người trở nên “què quặt”, phiến diện, không có ích gì cho xã hội, thậm chí gây ra những hậu quả xấu.

“Có tài mà không có đức là người vô ích”, bởi vì người có tài mà thiếu đạo đức thì tài năng đó không phục vụ cho một mục đích cao cả, tài năng đó trở nên vô dụng, phí hoài. Có khi tài năng đó lại sử dụng vì những mưu đồ cá nhân ích kỉ, đen tối thì cái tài đó không những vô dụng mà còn đi ngược lại lợi ích của tập thể, của nhân dân. Cái “tài” đó thật là tai hại! Người có tài mà không chịu rèn luyện đạo đức sẽ tách mình ra khỏi tập thể, tự cao tự phụ, coi thường tập thể và tất yếu sẽ dẫn đến những sai lầm và tội lỗi. Vì vậy, đạo đức là nền tảng của tài năng, tài năng thực sự có ý nghĩa khi nó được hình thành và phát triển trên một cơ sở lý tưởng trong sáng, đẹp đẽ.

Hiện nay, bên cạnh nhiều tấm gương tốt về tinh thần tu dưỡng đạo đức phẩm chất cách mạng cũng có những biểu hiện chỉ chăm lo học hành để mong đỗ đạt có bằng cấp mà coi nhẹ việc rèn luyện nhân cách. Khi đất nước ta chuyển sang cơ chế thị trường, bên cạnh những mặt tích cực đã nảy sinh một số biểu hiện thiếu lành mạnh, vì vậy việc rèn luyện đạo đức, bảo tồn những giá trị tinh thần, bản sắc của dân tộc, chống lại những nọc độc của văn hóa đồi trụy, phản động càng trở nên bức thiết đối với thanh thiếu niên.

Đức là quan trọng, nhưng “có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Đúng vậy, không có tài năng, hiệu quả lao động, sự cống hiến đối với xã hội sẽ rất hạn chế thậm chí vì thiếu tài năng (hoặc là do dốt nát) mà không hoàn thành được nhiệm vụ, gây những hậu quả xấu làm thiệt hại cho đất nước. Ngày nay, nhân dân ta đang phấn đấu để thực hiện hoài bão lớn lao là đưa đất nước thoát khỏi tình trạng nghèo nàn lạc hậu, làm cho dân giàu nước mạnh. Để thực hiện lý tưởng đó nhất thiết mỗi người phải nâng cao năng lực và trí tuệ. Chúng ta đang chứng kiến một thế giới mới với những tiến bộ vượt bậc về khoa học, kỹ thuật. Chỉ có tài năng trí tuệ về văn hóa, khoa học, công nghệ, quản lý mới có khả năng đáp ứng được nhu cầu phát triển của thời đại và của đất nước. Vì vậy, chế độ ta rất coi trọng tài năng, khuyến khích và tạo mọi điều kiện cho tài năng phát triển.

Đức và tài là một thể thống nhất có tác dụng nâng đỡ lẫn nhau. Đức là gốc, cái gốc vững vàng thì tài năng có điều kiện nảy nở đơm hoa kết trái, ngược lại, tài năng là biểu hiện sinh động cụ thể của đức càng tô thắm thêm cái đức. “Hồng thắm”, “chuyên sâu”, “hồng” càng thắm, “chuyên” càng sâu và ngược lại. “Hồng thắm”, “chuyên sâu” trở thành mục tiêu tu dưỡng phấn đấu của các thế hệ thanh niên, đó là hành trang để bước vào đời.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 8

Đầu thế kỉ XX, khi vừa làm xong nhiệm vụ giành độc lập, tự do, dân tộc ta lại phải đối đầu với giặc đói, giặc dốt, trước tình hình ấy, Bác đã dạy: 'Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó'. Câu nói ngắn gọn này thật có ý nghĩa sâu sắc. Chúng ta thử tìm hiểu kĩ hơn sẽ rút ra được bài học bổ ích cho mình.

Lời nói của Bác luôn đơn giản, nhưng suy tư của Người sâu sắc, không thể hiểu ngay. Chúng ta sẽ đi từng bước, tìm hiểu từng phần, rồi tìm hiểu sâu xa lời khuyên đó.

Tài là gì? Đức là gì? Tài là khả năng thực hiện công việc hoặc sáng tạo sản phẩm cho mọi người. Có người có thể thực hiện nhiều việc xuất sắc, được gọi là 'đa tài', nhưng cũng có người thất bại trong mọi lĩnh vực, được gọi là 'bất tài'. Ngoài khả năng cống hiến cho xã hội, giá trị con người còn được đánh giá qua 'đức', tức là những phẩm chất về tâm hồn, tính cách, lối ứng xử trong xã hội.

Ví dụ: Người có phẩm chất như nghị lực, danh dự, chữ tín, siêng năng, nhân ái... được gọi là có đạo đức tốt. Ngược lại, kẻ biếng nhác, đê hèn, xảo trá, tham lam, độc ác... được gọi là vô đạo đức.

Người vô dụng là người không giúp ích gì cho xã hội, không mang lại hạnh phúc cho ai. Họ sống như đã chết, gọi là 'sống thừa' trong xã hội. Vì sao có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó?

Bởi vì người đó có tài nhưng không sử dụng để phục vụ nhân dân, đất nước, chỉ lo lợi ích cá nhân. Họ tham lam, dùng tài năng cho riêng mình, không phục vụ cho lợi ích chung. Có tài mà không có đức có thể dẫn đến hành động xấu, trái đạo đức, phản bội Tổ quốc và nhân dân, không chỉ vô ích mà còn có tội. Người có tài mà kém đạo đức gây ra tác hại lớn, phê phán, vì họ dùng tài năng đó cho những mục đích thấp hèn, gây ra tác động tiêu cực lớn.

Ngược lại, người có đức nhưng thiếu tài năng, theo Bác, làm việc gì cũng khó. Tài năng giúp ta hoàn thành công việc một cách xuất sắc, đem lại hiệu quả lớn trong sản xuất. Người có đức, muốn phục vụ tốt, nhưng thiếu năng lực thì mọi ý định tốt cũng khó biến thành hiện thực.

Thường nghe nói 'nhiệt tình cộng ngu dốt ra phá hoại'. Nhiệt tình mà không nắm vững khoa học kỹ thuật, công việc sẽ thất bại. Một học sinh ngoan, hạnh kiểm tốt nhưng kết quả học tập kém, nhiệm vụ chưa hoàn thành thì không thể coi là gương mẫu được. Đức là quan trọng nhất, nhưng phải thể hiện cụ thể trong việc hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, đạt hiệu quả cao. Tài và đức bổ sung cho nhau. Có cả đức lẫn tài, con người mới trở nên hoàn thiện, công việc mới hiệu quả.

Do vậy, trong thanh niên không ít người mải mê học tập mà quên rèn luyện đạo đức. Ngược lại, có thanh thiếu niên được uốn nắn kĩ về đạo đức nhưng kém về tài năng. Một người có tài mà không có đức không biết sử dụng đúng chỗ tài năng của mình, thậm chí dùng tài năng ấy vào mục đích ngu ngốc, độc ác, nguy hiểm cho xã hội và dân tộc.

Người có tài mà không có đức sẽ trở thành vô dụng, bị xã hội xa lánh, cô lập, như con én không làm nổi mùa xuân.

Trái lại, người có đức mà thiếu tài năng làm việc gì cũng khó, đạo đức người ấy đáng tin cậy nhưng thiếu trình độ, khả năng chuyên môn hoàn thành công việc xuất sắc.

Ví dụ: một giám đốc có nhiều phẩm chất như yêu nước, tận tụy, có tinh thần trách nhiệm ... nhưng lại không có tài điều khiển nhân viên, không đủ khả năng kiểm tra công việc của những người kĩ sư dưới quyền ... thì xí nghiệp ấy khó lòng đứng vững, nói gì đến việc mở rộng hay phát triển. Người có đức mà bất tài dễ bị coi thường, mất uy tín ... Chẳng bao lâu sau ông ta sẽ không thuyết phục, không cộng tác, không làm ăn được với ai trong nước, còn hi vọng gì đưa sản phẩm của mình đi xuất khẩu?

Một nguy cơ dễ xảy ra là khi người chỉ huy không kiểm soát được công việc của các nhân viên, những nhân viên có tài mà không có đức dễ dàng làm việc gian tham, móc ngoặc gây hại cho xí nghiệp, làm tổn thương vị chủ quản, không phù hợp với đạo đức và quyền lợi của dân tộc. Người không có đức đôi khi mù quáng vì tiền bạc mà làm những việc sai trái, tự hại mình và mọi người.

Vì vậy, ta cần tránh điều trái, dù là nhỏ. Nếu không từ chối, sẽ bị cám dỗ, mua chuộc, gây ra hậu quả không lường trước. Thực hiện điều phải thì khó, nhưng làm điều trái thì dễ. Những việc sai trái nhỏ hợp lại dần trở thành thói quen.

Vì lẽ đó, ta phải kiên định, biết kiểm soát mình và suy nghĩ trước khi hành động. Có những lúc làm việc sai mà không nhận biết. Điều trái nhỏ có thể gây ra hậu quả lớn. Điều trái luôn mang đến tai họa, không hôm nay thì ngày mai. Chúng ta phải tránh xa điều trái. 'Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng'. Bác đã dạy chân lí để thế hệ hôm nay rèn luyện.

Tuy nhiên, có người không nhận ra điều đó. Họ hành động thiếu trách nhiệm, vô ý thức. Trước khi hành động, họ không suy nghĩ chín chắn. Hành động của họ thường mắc phải sai lầm, nặng hay nhẹ. Họ đáng trách vì những hành động thiếu suy nghĩ của họ dần trở thành thói quen, đưa họ vào con đường tội lỗi. Cần phê phán những người không quyết đoán, không có lập trường, dễ bị lôi kéo bởi kẻ xấu hay bởi vật chất. Họ dễ bị lạc lối. Có những ý tưởng tốt nhưng do không quyết tâm, dễ mềm lòng, họ không thể thực hiện. Điều đó thật đáng tiếc! Cho nên, cần giúp họ nhận ra lỗi lầm, sửa đổi, khắc phục.

Qua phần tìm hiểu ý nghĩa và nguyên nhân của lời khuyên trên, ta thấy rõ tầm quan trọng của tài và đức. Vậy tại sao Bác lại nói đến tài và đức với thanh niên? Không cần phải nói, mọi người cũng hiểu mục đích của Bác muốn gửi gắm một lời nhắc nhở quan trọng với thanh niên trong việc học tập, nghiên cứu khoa học, kỹ thuật và rèn luyện trau dồi phẩm chất đạo đức. Lời khuyên của Bác đã làm nổi bật mối liên kết chặt chẽ giữa tài và đức, làm nổi bật sự không thể thiếu của tài và đức trong mỗi thanh niên. Để trau dồi tài và đức, chúng ta cần trân trọng tuổi trẻ, dành nhiều thời gian cho học tập, nghiên cứu khoa học kỹ thuật trong và ngoài nước. Ngoài ra, việc nâng cao trình độ ngoại ngữ sẽ mở ra cánh cửa thế giới. Trường học sẽ là môi trường lý tưởng nhất để học sinh rèn luyện các phẩm chất như siêng năng, nhân ái, nghị lực, yêu quý đồng bào, Tổ quốc và tạo ra sự đoàn kết tương thân tương trợ...

Tài năng rất quan trọng, rất cần thiết. Xây dựng đất nước mà thiếu người tài thì làm sao có thể giải quyết được biết bao vấn đề khó khăn? Người tài còn quan trọng hơn và bảo vệ đất nước cũng cần đến họ. Ta đã từng nghe rằng nhân tài như lá mùa thu, chỉ có ở những nơi hiếm người thông thái! (Bình Ngô đại cáo). Người vừa có tài vừa có đức thì thật đáng quý. Họ biết sử dụng tài năng để phục vụ lợi ích của dân tộc, đất nước, mang lại hiệu quả to lớn trên mọi lĩnh vực. Đó chính là những anh hùng, những danh nhân, những nhà khoa học chân chính, những nhà lãnh đạo, quản lý giỏi...

Tài và đức hòa quyện trong một con người thì họ thật sự hữu ích cho đất nước.

Hiểu được tầm quan trọng của tài và đức, em nhất định phải cố gắng rèn luyện cả tài và đức để sau này trở thành người có ích cho xã hội, đáp ứng mong ước của cha mẹ và thầy cô, đặc biệt là tránh xa sự thương yêu của Bác thể hiện qua lời dạy của Người.

Sau khi giải thích câu nói của Bác, chúng ta đã hiểu được ý nghĩa sâu xa, tầm quan trọng của TÀI và ĐỨC, đó là một ý tưởng thâm sâu nhấn mạnh sự cần thiết của đạo đức, sau đó là tài năng, người ta từ xưa đã nói: 'Cái nết đánh chết cái đẹp' và 'Tốt gỗ hơn tốt nước sơn'. Nếu mỗi thanh niên đều có thể thực hiện điều này thì tương lai của Tổ quốc sẽ sáng lạn. Một danh nhân thế giới đã nói: 'Chín mươi phần trăm thiên tài là sự nhẫn nại'. Tuổi trẻ chúng ta đang có một khoảng thời gian rộng lớn, hãy cố gắng không lãng phí tuổi thanh xuân của mình!

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 9

Bác Hồ tôn vinh một tấm gương sáng về tinh thần tự rèn luyện, tự học hỏi để phát triển đạo đức và trí tuệ nhằm phục vụ mục tiêu cách mạng mạnh mẽ. Bác thường quan tâm đến sự phát triển tự nhiên của thế hệ trẻ, một lần nói chuyện với học sinh Bác đã căn dặn: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”.

Đức là phẩm chất, nhân cách của con người và chỉ những người sống vì một mục tiêu đúng đắn mới có đạo đức cao cả. Đạo đức cách mạng được xây dựng trên cơ sở của một lý tưởng đẹp đẽ, sống vì lợi ích chung của cách mạng, của dân tộc, không ngần ngại trước khó khăn gian khổ, sẵn sàng hi sinh cả tính mạng để thực hiện sự nghiệp giải phóng con người. Đó là những biểu hiện cao quý của đạo đức cách mạng, có đạo đức cách mạng thì gặp khó khăn gian khổ, thất bại cũng không sợ sệt, rụt rè, lùi bước.

Tài tức là tài năng, được biểu hiện ở năng lực trí tuệ, trình độ học vấn, sự tinh thông nghề nghiệp. Tài là sự kết hợp hài hòa của sự hiểu biết sâu sắc về lí thuyết và kỹ năng, thao tác thực hành điêu luyện. Tùy theo từng nghề nghiệp chuyên môn và trình độ của mỗi người cái “tài” được thể hiện một cách cụ thể nhưng suy cho cùng “tài” được đánh giá ở mức độ hoàn thành và năng suất hiệu quả của công việc.

Tài và đức có những biểu hiện khác nhau nhưng chúng lại có quan hệ khăng khít trong một thể thống nhất để làm nên giá trị của một con người. Có tài phải có đức và ngược lại, nếu thiếu một trong hai mặt đó con người trở nên phiến diện, “què quặt”, không giúp ích gì cho xã hội.

“Có tài mà không có đức là người vô dụng” bởi vì người có tài năng mà thiếu đạo đức thì tài năng đó không phục vụ cho một mục đích cao cả, tài năng trở nên vô ích. Hơn nữa, tài năng được sử dụng như một công cụ để thực hiện những mưu đồ cá nhân ích kỉ, cái tài đó không những trở thành “vô dụng” mà còn xâm phạm đến lợi ích của cộng đồng.

Người có tài năng mà không có đức độ sẽ tách mình ra khỏi tập thể, tự cao tự đại, coi khinh quần chúng và đi trên con đường tội lỗi dẫn đến những hành động đối với quyền lợi của nhân dân. Tài năng thực sự có ý nghĩa khi tài năng đó được hình thành và phát triển trong mọi nền tảng đạo đức trong sáng, cao quý.

Đức là quan trọng, nhưng “có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó”. Đúng vậy, thước đo giá trị con người là ở sự cống hiến đối với xã hội, không có tài năng hiệu quả lao động rất hạn chế, sẽ bất chấp đối với nhiệm vụ được giao, thậm chí vì thiếu tài có thể gây ra những hậu quả không lường trước. Vì vậy có người đã ví: người có đức mà thiếu tài chẳng khác gì “ông bụt”!

Trong thời đại hiện nay, trước yêu cầu phát triển ngày càng cao của khoa học kỹ thuật, tài năng đóng vai trò quyết định đối với công việc xây dựng, phát triển đất nước. Chế độ chúng ta đặc biệt coi trọng tài năng, tạo mọi điều kiện cho tài năng cá nhân phát triển nhằm phục vụ tốt cho sự nghiệp cách mạng.

Đức là gốc, một khi cái gốc đã vững thì tài năng có điều kiện nảy nở, phát triển, ngược lại tài năng càng tô thắm thêm cái đức. Người không có đức dù có báu vật cũng chẳng ích gì.

Có tài mà không có đức thì dễ kiêu căng, ngạo mạn và dễ làm việc sai lầm. Có đức mà không có tài cũng không thể thành công. Lời dạy của Bác Hồ luôn là phương hướng rèn luyện, phấn đấu của tuổi trẻ, tuổi trẻ học đường không những say mê học tập, trau dồi kiến thức văn hóa mà còn không ngừng tu dưỡng đạo đức phẩm chất cách mạng để hoàn thiện nhân cách con người lao động mới: có tài, có đức.

Nghị luận Có tài mà không có đức là kẻ vô dụng - Mẫu 10

Mỗi con người sinh ra mang một sứ mệnh riêng nhưng chúng ta cùng chung một nhiệm vụ là rèn luyện bản thân và cống hiến cho đất nước. Để răn dạy con người, Bác Hồ đã nói câu: “Có tài mà không có đức là người vô dụng. Có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”. Quả thật là một câu nói chứa định nhiều ý nghĩa sâu sắc.

“Có tài mà không có đức” ám chỉ những người giỏi giang, thông minh, nhạy bén với cuộc sống nhưng lại không có phẩm chất, nhân cách, tâm hồn tốt đẹp. Còn “có đức mà không có tài” để những người có tâm hồn cao đẹp nhưng lại không tài giỏi, thông minh. Nếu mỗi người thiếu sót một trong hai yếu tố tài và đức sẽ làm cho cuộc sống của con người đi sai lệch, khó đạt được thành công. Câu nói mang ý nghĩa: những người vừa có tài, vừa có đức sẽ là phần cốt lõi giúp cho đất nước ngày càng phát triển thịnh vượng và tốt đẹp hơn.

Tài và đức nên đi liền với nhau, kết hợp với nhau để con người phát triển theo chiều hướng tích cực để xây dựng xã hội đẹp đẽ. Nếu không tài giỏi, chúng ta làm việc gì cũng sẽ khó, cũng sẽ dễ đổ bể, chính vì thế tài năng vô cùng quan trọng trong cuộc sống con người. Nhưng nếu con người thông minh mà không có đạo đức tốt thì sẽ dễ mang tài năng của mình đi làm chuyện xấu hòng tư lợi, như thế sẽ gây ra hậu quả khôn lường cho xã hội. Chính vì thế, con người không chỉ cần trau dồi kiến thức mà còn cần rèn luyện cho bản thân mình một nhân cách tốt đẹp. Người có tài và đức sẽ được xã hội trọng dụng, người khác ngưỡng mộ và là tấm gương sáng để mọi người học tập và noi theo.

Trong thực tế xã hội hiện nay, vẫn tồn tại không ít người có tài năng nhưng thiếu đạo đức, chuyên làm những việc không lành mạnh để kiếm lợi ích cá nhân. Ngược lại, cũng có những người không có tài năng nhưng lại có đạo đức và phẩm chất tốt đẹp, nhưng họ gặp khó khăn trong việc thành công trong cuộc sống. Đồng thời, có không ít người không có tài năng lại không nỗ lực học tập, tự rèn luyện bản thân, củng cố đạo đức,... Những người này xứng đáng bị xã hội chỉ trích thẳng thắn.

Học tập và tự rèn luyện bản thân là do ý thức của mỗi người. Không ai là hoàn hảo, nhưng khi chúng ta biết nỗ lực hoàn thiện bản thân và tiến lên phía trước, chúng ta sẽ đạt được những thành quả xứng đáng với công sức mà chúng ta bỏ ra.