Mẫu văn lớp 8: Nhận xét về 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú của Tố Hữu (Sơ đồ tư duy) Ý tưởng & 13 bài văn mẫu lớp 8 hay nhất

Mẫu văn lớp 8: Nhận xét về 4 câu thơ cuối Khi con tu hú, được chọn lựa từ 13 mẫu hay nhất, kèm theo ý tưởng chi tiết, sơ đồ tư duy. Giúp học sinh lớp 8 hiểu rõ hơn về tâm trạng đau khổ, uất ức, và khao khát tự do cháy bỏng của nhân vật chiến sĩ cách mạng.

Tâm trạng của nhà thơ được thể hiện ra sao trong 4 câu thơ cuối của Khi con tu hú? Ý nghĩa của tiếng chim tu hú trong bài thơ là gì? Tất cả sẽ được trả lời trong bài viết dưới đây, mời bạn đọc theo dõi:

Đề bài: Phản ánh cảm nhận về 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú.

Ý đồ Cảm nhận về 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú

1. Bắt đầu

- Giới thiệu về nhà thơ Tố Hữu và bài thơ “Khi con tu hú”:

• Tố Hữu, một nhà thơ tâm hồn cộng sản, trong tác phẩm của ông, hình ảnh của cách mạng và lý tưởng cộng sản luôn hiện hữu, gắn bó với đất nước Việt Nam đang cách mạng.
• Bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất, thể hiện rõ phong cách thơ của những người chiến sĩ cách mạng.

2. Nội dung chính

- Giới thiệu bốn câu thơ cuối của bài thơ:

• Trong bài thơ “Khi con tu hú”, tiếng chim tu hú gợi lên tâm hồn mạnh mẽ của nhà thơ, nó đánh thức mùa hè đến, mùa của sức sống thiên nhiên, tạo vật.
• Tác giả, ở trong tình cảnh lao tù, cảm thấy bức bối và cô đơn, càng khát khao tự do, sự tự do tung tăng.

- Tâm trạng của nhà thơ trong tù:

• Bài thơ “Khi con tu hú” được tác giả sáng tác khi đang giam giữ, dường như những bức tường đóng kín không thể ngăn cản tác giả lắng nghe và tưởng tượng về thế giới bên ngoài.
• Khi nhìn ra bên ngoài, nhà thơ mới thực sự cảm nhận được tâm trạng của mình.

- Cảm giác bức bối, cô đơn của nhà thơ: Tiếng chim từ bên ngoài không gian rộng lớn đó làm tăng sự thiết tha, sinh động, khiến người giam giữ cảm thấy bị tách biệt, bức bối “muốn phá hủy căn phòng”.

- Cảm xúc bức bối, khó khăn khi vẫn còn ở trong tù:

• Tuy nhiên, tiếng chim tu hú cuối bài thơ lại làm cho người giam giữ cảm thấy khó chịu, tức giận, khó chấp nhận và đắm chìm trong nỗi đau khổ vì vẫn còn bị giam cầm, không thể thoát ra khỏi tình trạng tù đày, “đau khổ chết đi”.
• Bên ngoài, tiếng chim tu hú vẫn vang lên không ngừng, niềm uất hận trong tâm hồn tác giả vẫn tiếp tục tồn tại.

3. Kết thúc

• Phân tích ý nghĩa của 4 câu thơ cuối trong bài thơ “Khi con tu hú”.

Sơ đồ tư duy Phản ánh về 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú

Phân tích văn bản cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú

Tóm tắt tâm trạng người tù cách mạng qua 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú

Nhận định về tâm trạng người tù cách mạng qua 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú

Qua bốn câu thơ cuối, chúng ta như hiểu được tình trạng bức bối, ngột ngạt và khát khao tự do cháy bỏng của nhà thơ trong tù. Tiếng chim tu hú đã dẫn dắt tác giả đến kí ức về những ngày hạ rực nắng. Những âm thanh của mùa hè hân hoan và cảnh vật thiên nhiên phồn thịnh như một lời mời gọi, mời gọi người tù cách mạng mở rộng tâm hồn ra ngoài biển sắt. Sự tương phản giữa không gian giam cầm và không gian tự do, giữa quá khứ và hiện tại khiến nhà thơ cảm thấy ngột ngạt, tù túng, niềm uất hận, bế tắc khi chưa ra khỏi chốn lao tù. Niềm uất hận ấy dường như đạt đến đỉnh điểm khi nhà thơ “muốn đập tan phòng”. Cách ngắt nhịp 6/2 hoặc 3/3 cũng nhấn mạnh trạng thái tinh thần bức xúc, bực bội ấy. Tiếng chim tu hú không chỉ báo hiệu sự thay đổi của thời gian, mà còn thúc đẩy, giục giã người thanh niên cách mạng trẻ tuổi bị giam hãm trong nhà tù phải nhanh chóng thoát ra ngoài để quay trở lại với phong trào, để cùng với nhân dân chiến đấu cho tự do, độc lập. Sự lặp lại âm thanh của tiếng tu hú cuối bài thơ vừa nhấn mạnh, vừa làm nổi bật ý chí và khát khao tự do của người chiến sĩ cách mạng trong chốn lao tù.

Tình cảm của nhà thơ diễn đạt như thế nào trong 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú

Trong 4 câu cuối của bài thơ Khi con tu hú, nhà thơ – nhân vật hiện lên với những cảm xúc của sự bức bối, ngột ngạt và khát khao cháy bỏng để thoát khỏi cảnh tù tăm tối và trở lại với cuộc sống tự do. Mặc dù bên ngoài là khung cảnh mở, rộng lớn, tươi mới, tự do, nhưng bên trong nhà tù lại là không gian chật chội, tù túng, ngột ngạt với 4 bức tường. Tác giả sử dụng từ ngữ mạnh mẽ như: đạp tan, ngột, chết, uất cùng với các từ thốt nên như: ôi, thôi, làm sao,... để thể hiện mong muốn phá vỡ mọi hạn chế để thoát khỏi cảnh tù đày.

Âm thanh của tiếng chim tu hú mở đầu và kết thúc bài thơ là biểu tượng cho lời gọi tương tự của tự do. Tuy nhiên, tâm trạng của nhà thơ mỗi khi nghe tiếng chim tu hú lại có sự thay đổi. Nếu ở đầu bài thơ, tiếng chim tu hú mang lại hình ảnh của một mùa hè rực nắng, phồn thịnh, đầy sức sống, khiến tâm trạng của người tù phấn chấn, sôi động, thì ở cuối bài, tiếng chim tu hú trong câu kết lại khiến người tù cảm thấy bức bối, đau khổ vì phải chịu sự giam cầm.

Phân tích văn bản cảm nhận 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú theo cách giải thích

Bốn câu thơ cuối của bài thơ Khi con tu hú của Tố Hữu đã phản ánh sự khát khao tự do mãnh liệt trong lòng người tù cách mạng. Tiếng hè vang rộn, lòng người đang sôi động. Chốn tù đày có khó khăn không? Chắc chắn không chỉ là khó khăn mà còn khiến nhà thơ tức giận vô cùng! Hành động 'đạp tan phòng' giúp ta hiểu được sự bế tắc tột cùng trong tâm trí người tù. Thế giới bên ngoài mùa hè quá đẹp, quá sống động. Nhưng nhà thơ của chúng ta chỉ có thể tự giam mình, tự mình vượt qua nỗi đau ấy. Lời than thở 'hè ôi!' như tiếng lòng vang lên đau đớn, đau đớn tột cùng trong thực tại. Sự ngột ngạt, tức giận, bế tắc trở thành tâm trạng trong thi nhân. Động từ mạnh mẽ biểu hiện sắc thái cảm xúc trong toàn bài kết hợp với nhiều từ thốt ra đẩy cảm xúc trong thi nhân lên tới cực điểm. Tiếng chim tu hú ngoài trời kêu như tiếng kêu của lòng người, tiếng đau khổ cuối cùng trong cơn đau khổ. Người tù mong mỏi về một thế giới tự do, khao khát mùa hè tươi đẹp. Lòng ngập tràn trong thế giới tươi đẹp nhưng thực tế là nỗi đau đớn, sự xé lẻo.

Phản ánh cảm xúc từ 4 câu thơ cuối của bài Khi con tu hú - Mẫu 1

Tự do, từ lâu đã là mong muốn của mọi người trong cuộc sống. Mặc dù quan niệm về tự do có thể thay đổi theo thời gian, nhưng mọi người đều khao khát sự tự do về thân thể, suy nghĩ và lý tưởng. Trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, hàng vạn thanh niên đã được khơi gợi lòng yêu nước và lý tưởng cách mạng. Họ mong muốn dùng tuổi trẻ và nhiệt huyết để chiến đấu vì hòa bình dân tộc.

Nhà thơ Tố Hữu, giống như nhiều thanh niên khác trong thời kỳ đó, đã nhận thức được lý tưởng cách mạng. Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn hoạt động, ông bị giam giữ. Bốn câu thơ cuối của bài Khi con tu hú đã thể hiện rõ tâm trạng của nhà thơ khi bị giam giữ trong nhà tù.

Những câu thơ đầu tiên tạo ra một bức tranh tưởng tượng của tác giả khi bị giam giữ trong nhà tù. Bức tranh về thiên nhiên với hình ảnh sống động như lúa thơm chín, ánh nắng rọi sáng... Khung cảnh mùa hè hiện ra với sự rộn ràng, tự do. Đó cũng là khoảnh khắc tươi đẹp khi tác giả tham gia vào hoạt động cách mạng.

Tuy nhiên, tiếng chim tu hú cuối cùng cũng đưa tác giả trở lại hiện thực.

'Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu'.

Bốn câu thơ tả lại tâm trạng chân thực của tác giả vào thời điểm đó, ấn tượng về sự tự do trong 6 câu đầu đã bị “tiếng hè gọi dậy”. Đó là cảm giác bực bội, phẫn uất và bí bách của nhà thơ khi bị giam giữ trong 4 bức tường. Nhịp thơ đã thay đổi khi câu thứ 8 là nhịp 6/2 và sang câu thứ 9 là nhịp 3/3.

Ngột làm sao chết uất thôi

Câu thơ này thể hiện sự tranh chấp mạnh mẽ trong tâm hồn và nội tâm của tác giả. Tất cả như làm nổi bật sự đau đớn tột cùng của tác giả khi bị giam giữ trong bốn bức tường. Sự ngột ngạt này chủ yếu do khí hậu nóng bức của mùa hè Huế cùng với không gian chật hẹp của phòng giam.

Bên cạnh đó, sự ngột ngạt ở đây còn là biểu hiện của tình trạng bế tắc khi bị giam giữ trong nhà tù. Tiếng chim tu hú bên ngoài như thúc đẩy tinh thần chiến đấu của cả dân tộc, nhưng tác giả lại phải chịu cảnh lao tù. Ý chí muốn tự do và chiến đấu vẫn đang bị hạn chế trong những xiềng xích này.

Có thể nói đây là cảnh thống khổ tột cùng của tác giả khi bị hạn chế tự do về thể xác, khiến tinh thần muốn thoát ra nhưng vẫn bị giam cầm. Muốn vượt qua xiềng xích nhưng không thể tự do, bị người khác kiểm soát.

Dù xiềng xích của nhà tù có giam cầm đôi chân, cơ thể của tác giả, nhưng không thể hạn chế tinh thần và lý tưởng của người chiến sĩ cách mạng. Tiếng chim tu hú, âm thanh của tự do, thúc đẩy ngọn lửa lý tưởng bùng cháy mạnh mẽ. Dù thân thể ở trong lao tù, tinh thần vẫn tự do, không bị dập tắt. Đây có thể coi là cuộc vượt ngục từ bóng tối ra ánh sáng, khi cái tôi cá nhân hòa vào cái tôi của cả dân tộc.

Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú - Mẫu 2

Bốn câu thơ cuối trong bài Khi con tu hú biểu hiện từ nỗi nhớ tha thiết chuyển sang sự uất hận nổi loạn. Sự sống động, mời gọi, thúc đẩy đổ đến từng góc khuất của ngục tù, xâm nhập vào tâm hồn của người cộng sản trẻ thành nỗi khao khát hành động: “muốn đạp tan phòng”.

'Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu'.

Mùa hè đã đến, mùa hè đã qua. Nhiều âm thanh đã thức dậy, thúc đẩy, khích lệ: 'muốn đạp tan phòng' trong căn phòng nhỏ chật chội. Không thể chịu đựng cuộc sống tù đày! Lòng uất hận dâng trào muốn phá hủy chốn tù giam chật chội và khó thở. Câu thơ 'Ngột làm sao / chết uất thôi' với nhịp 3/3, cảm xúc như được kìm nén rồi bất ngờ trào lên thể hiện ý chí bất khuất. Quyết sống vì tự do! Quyết chết vì tự do! Bài thơ mở đầu bằng tiếng chim tu hú 'gọi bầy', kết thúc bằng tiếng chim tu hú 'ngoài trời cứ kêu'. Tiếng chim gợi nhớ và thúc đẩy, vừa nhớ vừa khuyến khích lên đường chiến đấu.

Bài thơ kết thúc với tiếng chim tu hú 'cứ kêu', kêu mãi, kêu không ngớt...

Bài thơ giúp ta hiểu sâu hơn về tâm hồn của thanh niên cộng sản. Những chiến sĩ thép ấy có một thế giới tâm hồn sâu sắc, rung động mãnh liệt với nhịp đập của cuộc sống, kết nối chặt chẽ với quê hương ruộng đồng, và một niềm khát khao tự do bất tận. 'Khi con tu hú' là khúc ca tâm tình, là tiếng gọi đàn, hướng về quê hương và bầu trời tự do với tất cả tình yêu và khao khát cháy bỏng. Bài thơ ghi lại một tấm bức chân dung tinh thần sáng sủa của người thanh niên cộng sản Tố Hữu thuở ấy. Để ta ngưỡng mộ và tin tưởng.

Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú - Mẫu 3

Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú - Mẫu 4

Tố Hữu, nhà thơ của lý tưởng cộng sản, thể hiện trong thơ ông những hình ảnh lãng mạn cách mạng. Tâm trạng của nhà thơ cách mạng trong bài Khi con tu hú đại diện cho phong cách đó.

Nhan đề của bài chỉ là một cụm từ chỉ thời gian. Nó vừa chỉ một thời điểm bừng lên của thiên nhiên và vừa biểu thị sự mong muốn hoạt động của con người.

Nội dung bài thơ có thể tóm tắt như sau: Khi con chim tu hú kêu bầy (cũng là khi mùa hè đang đến), người tù cách mạng cảm thấy ngột ngạt hơn, cô đơn trong căn phòng giam cố hẹp, và ngày càng khao khát cuộc sống tự do bay bổng ở bên ngoài.

Do đó, tiếng chim tu hú lại ảnh hưởng mạnh mẽ đến tâm trạng của nhà thơ vì nó là dấu hiệu của những ngày hè sắp đến gần. Đồng thời, nó cũng là biểu tượng của sự tự do bay nhảy.

Khi con chim tu hú kêu gọi đàn
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần

Không chỉ là tiếng chim đơn độc mà là tiếng chim 'gọi đàn', tiếng chim mang tin vui. Nghe tiếng chim tu hú kêu nhau là biết 'lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần'. Nhưng không chỉ thế. Tiếng chim kích thích một thế giới đầy âm thanh, màu sắc, hình ảnh:

Vườn bóng dày tiếng ve reo vang
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng rực
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo nhảy múa bay trong không trung

Đó là những màu sắc, âm thanh của cuộc sống hàng ngày. Màu vàng của ngô, màu hồng của nắng rực trên cái nền xanh của đất trời, kết hợp với tiếng ve vang lên và được thêm vào bởi hình ảnh 'Đôi con diều sáo nhảy múa bay trong không trung'. Không gian đang tràn ngập sự sống, đang sôi động, phát triển mỗi ngày.

Đọc kĩ lại những câu thơ, ta phát hiện thêm nhiều điều đặc biệt. Các sự việc không chỉ được miêu tả trong tình trạng bình thường mà còn được nâng lên mức cao nhất có thể. Không chỉ là 'hạt bắp vàng' mà là 'bắp rây vàng hạt' nắng là 'nắng rực' màu sắc rất lộng lẫy nhất, trời xanh không chỉ 'rộng' mà còn 'càng rộng càng cao' tầm mắt cứ mở ra mãi. Tiếng ve không chỉ là 'ngân' mà còn 'reo vang', hai từ miêu tả âm thanh kết hợp với nhau làm cho tiếng ve rất rõ ràng. Cánh diều không chỉ 'vi vu' mà còn 'nhảy múa bay trong không trung”. Cánh diều như thể hiện sự nô nức, vui vẻ trong không gian đầy màu sắc và tiếng reo vang đó.

Hiện tượng này nảy sinh do nhà thơ không thể trực tiếp quan sát và miêu tả cảnh vật. Ông bị giam trong tù. Bức tường kín mít bao quanh không cho phép ông nhìn hoặc nghe... Tất cả đều phản ánh từ trí tưởng tượng, ký ức và cảm xúc mãnh liệt muốn thoát ra. Trong tù, màu sắc của ngô lúa hay của nắng, của trời xanh trở nên vô cùng quý giá, nên những màu sắc, âm thanh thông thường trở nên lung linh, huyền ảo. Đoạn thơ này thể hiện tình yêu sâu sắc của nhà thơ đối với cuộc sống và quê hương.

Giấc mơ càng tươi đẹp bấy nhiêu thì hiện thực lại càng đắng cay, khắc nghiệt bấy nhiêu.

Khi con chim tu hú kêu gọi đàn
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần

Mối liên kết giữa hai đoạn thơ này không chỉ mạnh mẽ mà còn tinh tế. Tiếng chim tu hú là mắt xích nối kết giữa thế giới bên ngoài và tâm trạng của người tù. Tiếng chim gọi bầy mở ra một thế giới phong phú và sinh động, nhưng càng rộng lớn, rực rỡ, càng làm người tù cảm thấy bức bối và khao khát.

Tiếng chim tu hú ở đầu và cuối bài thơ đều biểu lộ sự gọi gào, khát khao của tự do và cuộc sống bên ngoài đầy hấp dẫn với người tù, nhưng tâm trạng của họ khi nghe tiếng này lại khác nhau. Ở đầu thơ, tiếng chim tu hú gợi lên hình ảnh cuộc sống tươi đẹp, thú vị, khơi dậy khao khát về tự do. Nhưng ở câu kết, tiếng chim lại làm người tù cảm thấy bức bối, đau khổ vì vẫn còn bị giam giữ.

Những hình ảnh trong bài thơ tạo cảm giác gần gũi, đơn giản nhưng vẫn đầy sức lôi cuốn, cùng với việc sử dụng thể thơ lục bát một cách tự nhiên và uyển chuyển, thể hiện rõ sức sống mãnh liệt của người cộng sản.

Cảm nhận về 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú - Mẫu 5

Sau khi bị giam cầm vì hoạt động cách mạng, Tố Hữu, một chiến sĩ trẻ tuổi với tâm hồn cao đẹp của người cộng sản, nghe tiếng chim tu hú báo hiệu mùa hè đến và viết bài thơ này.

Mùa hè rộn ràng, sôi động, nhưng người trẻ như ông lại bị giam cầm giữa bốn bức tường kín mít, ngột ngạt, cách biệt với thế giới bên ngoài. Tiếng chim tu hú đã thức tỉnh bản năng, sự nhiệt huyết trong tâm hồn của người thanh niên cộng sản. Từ tiếng chim tu hú, Tố Hữu nhớ về cuộc sống tự do, nồng nhiệt của mùa hè ở bên ngoài.

Khi con chim tu hú kêu đàn
Lúa chiêm chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm vang tiếng ve reo
Bắp rây vàng rực nắng vàng
Bầu trời xanh ngút ngàn cao
Cánh diều nhấp nhô từng nhịp không

Một số cho rằng bức tranh mùa hè trong bài thơ này, với những câu miêu tả cảnh vật tươi đẹp và xuất sắc trong tập thơ Từ ấy của Tố Hữu.

Thực sự, miêu tả về mùa hè ở đây sống động, đầy màu sắc. Mọi thứ dường như đang phát triển và nảy nở. Lúa đang “đương” chín, trái cây “đang” ngọt dần, toàn bộ hiện hữu trong mùa hè sôi động này. Tiếng ve “dậy”, ánh nắng vàng “đầy” khắp sân. Bầu trời cao rộng, diều “lộn nhào” trên không trung.

Tiếng chim tu hú như là khúc mở đầu. Từ đó, cả mùa hè bừng nở, náo nhiệt, say mê. Nhưng gọi nó là một bức tranh không đúng. Với ánh mắt của một hoạ sĩ, đây không phải là một bức tranh mùa hè chứa đựng quá nhiều thứ trong một khung hình như vậy. Dường như hai câu đầu tiên tạo nên một bức tranh, câu thứ ba và thứ tư cùng với hai câu cuối là những bức tranh độc lập. Nếu gọi là tranh, đó là tranh liên hoàn. Tại sao lại như vậy? Vì đây là “tranh” được vẽ bằng tưởng tượng, hình dung theo tâm trạng con người.

Về cấu trúc, 6 câu thơ đầu và 4 câu thơ cuối có thể được xem xét như hai bài thơ riêng biệt. Bài trước được gọi là “mùa hè”, bài sau là “tiếng chim tu hú”. Dù câu đầu tiên đã đề cập đến “Khi con tu hú gọi bầy”, nhưng tâm hồn của bài thơ, bài Khi con tu hú lại nằm ở 4 câu sau cùng:

Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu.

Kết quả là âm thanh của chim tu hú đã kích thích tâm trạng của thanh niên này. Mùa hè sôi động, tươi mới đã đến nhưng anh lại bị giam giữ, cảm thấy khốn khổ và muốn thoát ra.

Nghe mùa hè bừng dậy trong lòng
Chân muốn đạp vỡ phòng giam cấm kín

Tuy nhiên, không thể thực hiện được, nên phải than vãn. Đó là biểu hiện của khao khát tự do và hoạt động, đặc biệt là ở những người trẻ trung, đầy nhiệt huyết mà không được thỏa mãn. Câu cuối cùng: “Tiếng chim tu hú ngoài trời cứ kêu” giống như là tiếng cuộc sống bên ngoài đang náo nhiệt trong khi anh ta bị hạn chế.

Tiếng chim tu hú ngoài trời vang lên

Tiếng chim tu hú là âm thanh của cuộc sống và cuộc cách mạng. Và tinh thần ấy là tinh thần của một người chiến sĩ trẻ đầy hứng khởi với chân lý.

Cảm nhận về bốn dòng thơ cuối bài Khi con tu hú - Mẫu 6

Nhà thơ Tố Hữu, một người theo đuổi lý tưởng cộng sản, luôn trong thơ của ông, tưởng ảnh của cách mạng và lý tưởng cộng sản luôn hiện diện, gắn liền với đất nước cách mạng Việt Nam. Bài thơ “Khi con tu hú” của Tố Hữu là một trong những bài thơ độc đáo nhất thể hiện phong cách thơ của người chiến sĩ cách mạng.

Trong bài thơ “Khi con tu hú”, tiếng chim tu hú tác động mạnh mẽ đến tâm hồn nhà thơ, báo hiệu mùa hè đã đến, mùa của sức sống và tạo vật. Điều này khiến tác giả, đang bị giam giữ, cảm thấy cô đơn và bất lực hơn, và từ đó càng khát khao tự do hơn. Tâm trạng của người tù cộng sản được thể hiện rõ nhất trong bốn dòng thơ cuối:

“Nghe mùa hè bừng dậy trong lòng
Con chim tu hú ngoài trời vang lên!”

Trong khổ thơ đầu của bài thơ, là một bức tranh thiên nhiên mùa hè rực rỡ và đầy màu sắc. Từ trí tưởng tượng và ký ức cùng với tình yêu thiên nhiên và cuộc sống, Tố Hữu đã vẽ nên bức tranh đó với tất cả mọi thứ được tô điểm và đẩy lên tới đỉnh cao của sự rực rỡ. Đoạn thơ này thể hiện tình yêu và khao khát sâu sắc của nhà thơ đối với cuộc sống và thiên nhiên. Tuy nhiên, mặc dù mơ mộng thế nào, thực tế lại phũ phàng và đầy cay đắng.

“Ta nghe mùa hè rì rào trong lòng
Mà chân muốn đạp tan những bức tường, hè ơi!”

Bài thơ “Khi con tu hú” được tác giả sáng tác khi đang sống trong nhà tù, dường như những bức tường kín mít xung quanh không thể cản trở nhà thơ lắng nghe và tưởng tượng về thế giới bên ngoài. Tuy nhiên, khi hướng tâm hồn ra bên ngoài, nhà thơ mới thực sự bị động chạm vào tâm trạng của mình. Tiếng chim ở bên ngoài không gian bao la càng khiến người tù cảm thấy bị tách biệt, ngột ngạt, “muốn phá tan những bức tường”.

“Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!”

Dù là ở đầu hay cuối bài thơ, tiếng chim tu hú vẫn mang biểu trưng cho tiếng gọi tha thiết của cuộc sống tự do với người tù cộng sản. Tuy nhiên, tâm trạng của người tù khi nghe tiếng chim tu hú lại khác nhau. Ở đầu bài thơ, khi nghe tiếng chim, người tù khao khát tự do, tự do tung hoành. Nhưng tiếng chim tu hú ở cuối bài thơ lại khiến người tù cảm thấy ngột ngạt, bực bội, khó chịu và khó chấp nhận, chìm đắm trong sự đau khổ vì chưa thoát ra khỏi cảnh tù đày, giam cầm “chết uất thôi”. Bên ngoài, tiếng tu hú vẫn vang vọng, niềm uất hận trong tâm trí tác giả vẫn còn lâu dài.

Với bốn câu thơ cuối bài “Khi con tu hú”, nhà thơ Tố Hữu đã thể hiện một nguồn sống sôi động của người tù cộng sản. Những hình ảnh gần gũi, giản dị và cảm xúc thiết tha, sâu lắng đã tạo ra hình ảnh rõ nét về nhà thơ cộng sản Tố Hữu trong tâm trí của người đọc.

Cảm nhận 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú - Mẫu 7

Nếu 6 câu đầu là bức tranh mùa hè trong tâm tưởng được sáng tác trong tù, cảnh đẹp đó đang say đắm lòng người, làm náo nức trái tim yêu đời, yêu cuộc sống, yêu tự do của người tù cách mạng. Đó là sản phẩm của trí tưởng tượng, của những cảm nhận tinh tế, nhạy cảm của một tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống, khao khát tự do. Qua đó thể hiện tình yêu quê hương, đất nước với tâm hồn trẻ trung, phóng khoáng của nhà thơ - người chiến sĩ trẻ.

'Ta nghe hè rì rào trong lòng
Mà chân muốn đạp tan những bức tường, hè ơi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu'.

Nhân vật trữ tình trở lại với thực tại. Đó chính là nỗi đau khổ, tâm trạng ngột ngạt uất ức vì bị giam cầm trong bốn bức tường u tối. Nhịp thơ thay đổi bất thường 6/2 (câu 8), 3/3 (câu 9), kết hợp với nhiều động từ mạnh: đạp tan phòng, chết uất thôi và nhiều từ cảm thán. Tất cả làm nổi bật được nỗi đau khổ đến tận cùng đồng thời qua đó cảm nhận được khát vọng muốn thoát khỏi cảnh tù đày u ám để trở về với cuộc sống tự do của người chiến sĩ cách mạng. Cho ta thấy cuộc vượt ngục bằng tinh thần của người chiến sĩ cộng sản thật mạnh mẽ.

Đó là cuộc vượt ngục bằng tấm lòng nhiệt tình cách mạng, sống có lí tưởng đẹp đẽ với một tinh thần bất khuất không cam chịu. Đó là cuộc vượt ngục từ bóng tối ra ánh sáng. Thân thể ở trong lao, tinh thần ở ngoài lao. Cái tôi cá nhân hòa vào cái ta của dân tộc.

Phân tích 4 câu thơ cuối Khi con tu hú ngắn gọn

Nhắc đến bài thơ 'Khi con tu hú' của Tố Hữu là ta không thể không nhắc đến tâm trạng uất ức, ngột ngạt của ng tù:

'Ta nghe hè râm ran trong lòng
Mà chân muốn đạp tan tường, hè ơi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu'.

Giọng thơ dồn dập, gợi cảm giác bực bội không nén được. Ngoài ra, tác giả còn sử dụng những động từ mạnh như: dậy, đạp, ngột, chết uất. Cả đoạn thơ đã diễn tả thành công nỗi đau khổ, uất ức đến tột cùng, cảm giác của ng tù. Từ đó giúp người đọc cảm nhận được khát vọng muốn tháo cũi, sổ lồng, thoát khỏi cảnh ngục tù, về với cuộc sống tự do cùng anh em đồng chí. Tiếng tu hú mở đầu và kết thúc có tác dụng: kết cấu đầu cuối tương ứng, nhằm nhấn mạnh âm thanh đặc biệt này. Âm thanh lúc đầu gợi cảnh tượng tưng bừng lúc vào hè. Tiếng tu hú ở cuối câu càng nhấn mạnh nỗi đau khổ, bực bội, uất ức và khát vọng trở về cuộc sống tự do. Tóm lại, bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc sống và niềm khát khao cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.

Phân tích 4 câu thơ cuối bài Khi con tu hú

Tố Hữu, 'chim đầu đàn' của văn học Việt Nam, là một người chiến sĩ cộng sản yêu nước. Những bài thơ mà ông sáng tác trong thời kỳ này luôn kết nối mật thiết với tư tưởng cách mạng của thời đại, là tiếng nói của lòng dân, là khát khao tự do và hòa bình. 'Khi con tu hú' ra đời khi ông đang bị giam cầm tại nhà tù Thừa Phủ, Huế.

Sau khi nhận thức được lý tưởng cách mạng và bắt đầu hoạt động, Tố Hữu không được tự do lâu, đã bị bắt giam. Trong khi ông còn đầy lý tưởng và hy vọng, muốn đấu tranh, hi sinh cho cách mạng thì phải vào tù. Tâm trạng của nhà thơ lúc này không thể kìm nén được nỗi buồn, nỗi uất ức.

Trong những năm kháng chiến ác liệt, mùa hè lại khơi gợi thêm ý chí và tinh thần chiến đấu. Nhưng ông lại bị giam trong tù, bị cách biệt với thế giới bên ngoài bởi bốn bức tường. Tiếng chim tu hú bên ngoài như một lời thách thức mạnh mẽ, khích lệ tinh thần chiến đấu của người cách mạng.

Có nhiều người thắc mắc tại sao lại là tiếng tu hú mà không phải là tiếng ve, bởi vì tiếng ve cũng là dấu hiệu của mùa hè. Tuy nhiên, tiếng ve lại mang đến một cảm giác u buồn, khiến cho người ta càng thêm đau lòng. Trái lại, tiếng tu hú lại đẩy mạnh tinh thần hơn. Tiếng tu hú khiến tác giả gợi lên hình ảnh cuộc sống tự do bên ngoài:

Khi con tu hú vang vọng
Lúa chín bên đồng, trái ngọt mọng rơi
Vườn rợp bóng ve kêu vang
Bắp vàng lúa nắng tỏa hương bay

Bức tranh mùa hè được mô tả một cách sống động và tỉ mỉ. Hình ảnh của lúa chín, trái cây ngọt, tiếng ve kêu trong vườn và bắp rải nắng ngoài sân tạo nên một bức tranh giản dị nhưng sâu lắng. Mặc dù bốn bức tường bao quanh nhưng chỉ có thể giam cầm thể xác của nhà thơ, tinh thần vẫn tự do phóng thoáng.

Tác giả hình dung cảnh cánh diều tung bay trên bầu trời rộng lớn, mênh mông, tạo ra cảm giác phóng thoáng và tự do trong tâm hồn nhà thơ. Nhưng những tưởng tượng này chỉ là hồi ức về thời gian tự do trước đây.

Phân tích bốn câu thơ cuối của bài khi con tu hú để làm sáng tỏ hơn suy nghĩ chân thực của nhà thơ. Nếu tiếng tu hú ở bốn câu thơ đầu gợi lên sự tự do và phóng thoáng thì ở bốn câu thơ cuối đưa tác giả về với thực tại. Tiếng kêu của chim tu hú tạo ra một nghịch cảnh lớn trong tâm hồn của nhà thơ.

Trong khi tiếng chim tu hú bên ngoài tượng trưng cho sự tự do và phóng thoáng của mùa hè, thì tâm trạng nội tâm của tác giả lại đầy ngột ngạt và bí bách. Thân thể bị bốn bức tường bao quanh, mọi hoài bão và chí hướng lớn vẫn chưa được thực hiện. Đây là sự đối nghịch rõ ràng giữa không gian bên ngoài và tâm trạng thực tế của nhà thơ.

Ta nghe hè rộn ràng trong lòng
Nhưng chân muốn đạp tan bốn bức tường u ám

Tuy nhiên thực tế không như ước mong, đôi chân này không thể đập vỡ bức tường, đôi tay này không thể phá tan xiềng xích. Câu thơ là tiếng kêu than cho tâm hồn đầy hoài bão nhưng vẫn bị giam cầm tại đây.

Ngột làm sao, chết uất thôi
Khi con tu hú ngoài trời cứ kêu

Cái nóng mùa hè của Huế cùng với tâm trạng bí bách trong lao tù của nhà thơ đã tạo ra tình trạng ngột ngạt đến tột cùng “chết uất thôi”. Tiếng con chim tu hú vẫn vang vọng, dòng đời vẫn tiếp diễn, tinh thần kháng chiến vẫn sôi động. Nhưng ông vẫn phải bị giam cầm tại đây mà không thể thoát ra.

4 câu thơ cuối là những dòng văn quý giá nhất của bài thơ. Tiếng con chim tu hú là tiếng của cuộc sống và cũng là cuộc đời của người chiến sĩ cách mạng. 4 câu thơ cuối làm rõ hơn tâm trạng và tinh thần của người chiến sĩ cách mạng.

Ngoài ra các bạn có thể tham khảo nhiều dạng bài về tác phẩm Khi con tu hú như: soạn bài Khi con tu hú, phân tích bài thơ Khi con tu hú, phân tích tâm trạng của người chiến sĩ trong bài thơ Khi con tu hú hoặc phân tích bức tranh thiên nhiên trong bài thơ để có thêm tài liệu học tập.