Buzz
TOP 4 ví dụ Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học, cùng với 2 mẫu dàn ý chi tiết, giúp các bạn học sinh lớp 8 thu thập thêm nhiều ý tưởng mới để hoàn thiện bài văn phân tích của mình một cách xuất sắc.
Tác giả Thanh Tịnh đã thành công rực rỡ khi áp dụng kỹ thuật so sánh trong tác phẩm Tôi đi học, tạo nên sự gần gũi và trong sáng, làm bừng tỏ sự thay đổi tinh thần của nhân vật 'Tôi'. Mời các bạn cùng khám phá 4 bài phân tích hình ảnh so sánh trong Tôi đi học để nâng cao kỹ năng viết Văn 8.
Dàn ý phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học
Dàn ý ngắn
1. Bắt đầu
Giới thiệu sơ lược về tác giả Thanh Tịnh và truyện ngắn Tôi đi học.
2. Nội dung chính
Phân tích các hình ảnh so sánh:
- Hình ảnh 'cảm xúc trong sáng' nở rộ như 'mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời rộng lớn'.
- Hình ảnh 'ý nghĩ đầy non nớt và ngây thơ' trôi qua trong tâm trí như 'một đám mây lượn trên đỉnh núi'.
- Hình ảnh 'trường học Mĩ Lí' vừa dễ thương vừa trang nghiêm như 'cái đình làng Hòa Áp'.
- Hình ảnh 'các học sinh' như 'những chú chim con đứng bên bờ tổ'.
3. Kết thúc
- Đề cao ý nghĩa của việc sử dụng hình ảnh so sánh trong tác phẩm.
Dàn ý cụ thể
B. Mở đầu:
- Giới thiệu về tác phẩm và tác giả: “Tôi đi học” là một tác phẩm có sức hấp dẫn đặc biệt về mặt kể chuyện, được sáng tác bởi nhà văn Thanh Tịnh.
- Đặt vấn đề: Việc sử dụng nghệ thuật so sánh trong truyện ngắn “Tôi đi học” đã được thực hiện một cách xuất sắc, mang lại sự gần gũi và nhẹ nhàng, đồng thời diễn tả rất ấn tượng sự thay đổi tâm trạng của nhân vật chính, đây là một trong những điểm nhấn nghệ thuật quan trọng của tác phẩm.
Phần chính:
Luận điểm 1: Phân tích các hình ảnh so sánh
* Hình ảnh so sánh trong phần hồi tưởng
“…cảm giác trong sáng kia bừng nở trong lòng tôi giống như những cành hoa tươi vui mỉm cười giữa bầu trời xanh biếc”: Hình ảnh “cành hoa tươi vui mỉm cười giữa bầu trời xanh biếc” mang lại cho độc giả một cảm giác trong lành và đẹp mắt.
* Hình ảnh so sánh trong đoạn hồi ức trên đường đến trường
- “Ý nghĩ ấy nhẹ nhàng trôi qua trong tâm trí tôi giống như một đám mây trôi qua trên đỉnh núi”: Hình ảnh “đám mây trôi qua trên đỉnh núi” tạo nên một cảm giác bay bổng, nhẹ nhàng, thoáng chốc, mang chút mộng mơ, ngây ngô. Việc so sánh khái niệm vô hình (ý nghĩ) với một vật thể hữu hình (đám mây) thể hiện sự ngây thơ, trí tưởng tượng phong phú của một tâm hồn trẻ thơ.
* Hình ảnh so sánh trong đoạn tập trung của nhân vật tôi ở sân trường:
- “ …trường Mĩ Lí trông vừa dễ thương vừa uy nghiêm như một ngôi đình ở làng Hòa Ấp”: So sánh trường học với nơi linh thiêng, trang trọng như ngôi đình cổ kính đã thể hiện niềm tự hào, trân trọng, thái độ nghiêm túc xen lẫn chút hài hước, ngây ngô của cậu học trò nhỏ với ngôi trường thân thương.
- “ Họ như con chim đứng bên bờ tổ nhìn ra bầu trời rộng muốn cất cánh, nhưng vẫn do dự, e sợ..”: Hình ảnh so sánh rất tinh tế. Nó không chỉ diễn tả đúng tâm trạng của nhân vật mà còn khiến người đọc liên tưởng đến những kỷ niệm tuổi thơ đẹp đẽ, những ước mơ và lo lắng của những người trẻ trong cái tổ ấm mái trường thân yêu.
Luận điểm 2: Tác dụng của các hình ảnh so sánh trong việc tái hiện tâm trạng của nhân vật một cách thành công trong nghệ thuật
- Sử dụng biện pháp so sánh nghệ thuật với các hình ảnh so sánh mang lại cảm giác gần gũi, thân thuộc nhưng cũng đầy lãng mạn, nhẹ nhàng, diễn tả sự thay đổi tâm trạng của học trò, tính ngây thơ, dễ thương và những suy tư về thế giới xung quanh.
Phần kết:
- Xác nhận lại tác dụng nghệ thuật của các biện pháp so sánh: Tạo ra thành công trong nghệ thuật, thu hút người đọc, góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
Phân tích hình ảnh so sánh trong truyện Tôi đi học
Trong văn bản 'Tôi đi học', nhà văn Thanh Tịnh đã sử dụng nhiều hình ảnh so sánh tinh tế để biểu đạt cảm xúc. Khi nhớ lại ngày đầu tiên đi học, tác giả viết: 'Tôi quên mất những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi giống như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng'. Khi hồi tưởng lại, tác giả thấy những ý nghĩ thoáng qua trong trí mình nhẹ nhàng như một đám mây lướt qua đỉnh núi. Nhìn thấy những cô cậu học trò như mình vào ngày đầu tiên đến lớp, nhân vật tôi lại cảm thấy đồng cảm: 'Họ giống như con chim non đứng trên bờ tổ, nhìn ra bầu trời rộng muốn bay, nhưng vẫn do dự và e sợ. Họ mong muốn có kiến thức như những người học trò lớn, biết lớp, biết thầy để không phải lúng túng trong môi trường mới'. Các so sánh này xuất hiện ở các thời điểm khác nhau để diễn đạt cảm xúc đa dạng của nhân vật “tôi”. Các hình ảnh so sánh rất nhẹ nhàng, tinh tế: mấy cành hoa tươi, đám mây lướt, con chim non,... Nhờ những hình ảnh này, cảm giác và ý nghĩ của nhân vật tôi được thể hiện cụ thể, rõ ràng hơn, đồng thời cũng tạo ra sự thơ mộng trong truyện.
Phân tích hình ảnh so sánh trong Tôi đi học - Mẫu 1
'Tôi đi học' là một tác phẩm ngắn mang đậm tính hoài niệm của Thanh Tịnh. Ngoài cảm xúc sâu lắng, tác giả cũng đã tạo ra những hình ảnh so sánh đẹp mắt.
Tác giả đã sử dụng so sánh và nhân hóa để viết ra những câu văn phong phú và biểu cảm: Những cảm giác trong sáng ấy là những kỷ niệm đẹp đẽ của buổi tụ họp đầu tiên ở trường không bị quên lãng, ngược lại, mỗi mùa thu đến, chúng lại 'nảy nở trong lòng' mang lại cảm xúc hạnh phúc, trẻ trung, tinh khiết như 'mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng'.
Câu văn thứ hai có sử dụng hình ảnh so sánh:
'Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ này. Ý nghĩ ấy thoáng qua trong tâm trí tôi nhẹ nhàng như một đám mây lướt ngang trên đỉnh núi'.
Buổi tụ trường, chú chỉ cầm hai cuốn vở mới mà vẫn cảm thấy nặng như 'bàn tay ghì chặt' khi một cuốn sách vẫn xệch vì chú quá hồi hộp. Mấy bạn học sinh khác ôm sách vở nhiều hơn và cầm theo cả bút thước, trong khi đó, mẹ chú lại mang hộp bút thước cho chú. Ý nghĩ 'chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước' được so sánh với 'đám mây lướt qua đỉnh núi' đã làm nổi bật ý nghĩ non nớt và ngây thơ, trong sáng và hồn nhiên của nhân vật 'tôi'.
Câu văn thứ ba: 'Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp'.
Nhân vật 'tôi' từng đi bắt chim quyên, từng ghé qua trường một lần; lần đó chú thấy trường 'là một nơi xa lạ' 'cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng'. Nhưng lần này trường Mĩ Lí đã trở thành trường của chú nên chú mới cảm thấy 'xinh xắn'. Tâm trạng của một học trò mới 'lo sợ lúng túng' và bỡ ngỡ nên mới cảm thấy trường Mĩ Lí 'oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp'. Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự ngây thơ, hồn nhiên của nhân vật 'tôi' trong buổi tụ trường.
Hình ảnh so sánh thứ tư là đặc biệt. Tác giả đã sử dụng hình ảnh 'con chim con đứng bên bờ' so sánh với cậu học trò mới 'bỡ ngỡ' nép bên người thân để nổi bật tâm lí của tuổi thơ trong buổi tụ trường vừa 'ngập ngừng e sợ' vừa khao khát học hành, mơ ước bay tới những chân trời xa, chân trời ước mơ và hi vọng.
Hơn 60 năm đã trôi qua, những so sánh mà Thanh Tịnh đã sử dụng vẫn không bị xóa mòn, ngược lại hình tượng và cảm xúc của những so sánh đó vẫn còn dễ thương, thú vị.
Phân tích hình ảnh so sánh trong Tôi đi học - Mẫu 2
Tôi đi học là một trong những tác phẩm đặc biệt của Thanh Tịnh. Với lối viết tươi mới, nhẹ nhàng kết hợp với những hình ảnh so sánh đặc sắc đã tạo nên điều đặc biệt cho tác phẩm này.
Hình ảnh so sánh đầu tiên là: 'Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đằng'. Sự so sánh này nhấn mạnh những cảm xúc tinh tế của nhân vật tôi khi nhớ lại ngày đầu tiên đến trường. Hình ảnh so sánh độc đáo 'cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đằng' kết hợp với việc nhân hoá vừa thể hiện những cảm nhận trong sáng, trong trẻo, lại vừa thể hiện sự phấn khích, hào hứng của một tâm hồn non nớt khi nghĩ về ngày đầu tiên đến trường.
Hình ảnh so sánh đặc sắc thứ hai là: 'Ý nghĩ ấy thoáng qua trí óc tôi nhẹ nhàng như làn mây lướt ngang trên ngọn núi'. Khi nhớ về những cảm xúc ngày đầu tiên đến trường, mong muốn được cầm sách của nhân vật tôi không khỏi xúc động, có những ý nghĩ vô cùng ngây thơ, non nớt chỉ có người lớn mới có khả năng cầm sách mềm, và ý nghĩ đó lướt qua nhanh chóng như làn mây bồng bềnh. Ý nghĩ đó mặc dù chỉ lướt qua nhưng thể hiện ý thức trưởng thành và sự tự lập đã xuất hiện trong nhân vật tôi.
Bước vào sân trường và cảm nhận khung cảnh nơi này, tâm hồn tinh tế ấy lại có những cảm nhận hết sức sâu sắc về ngôi trường: “Trước mắt tôi là trường Mỹ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”. Lấy hình ảnh cái đình làng Hòa Ấp để so sánh với ngôi trường, cho thấy sự cảm nhận rõ ràng của nhân vật tôi về vẻ trang nghiêm, tráng lệ của ngôi trường.
Và hình ảnh so sánh cuối cùng lại nói lên những ước mơ, khao khát của nhân vật tôi: “Họ như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thầm được như những người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để không phải rụt rè trong cảnh lạ”. Những cô bé cậu bé mới nhập trường như những chú chim non ngập ngừng, e sợ trước cuộc sống mới, nhưng cũng đầy hào hứng, tự tin khao khát trưởng thành, khôn lớn. Dù chỉ là hình ảnh so sánh hết sức giản dị nhưng đã nói lên tâm tư của biết bao thế hệ học trò.
Với tác phẩm này, Thanh Tịnh không sử dụng quá nhiều hình ảnh so sánh, nhưng mỗi hình ảnh lại tạo dấu ấn riêng, rất đặc sắc và phù hợp. Giúp cho câu văn mềm mại, uyển chuyển, tăng sức hấp dẫn cho sự diễn đạt, tăng chất trữ tình cho tác phẩm. Không chỉ vậy các hình ảnh này còn thể hiện tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của một bạn nhỏ ngày đầu tiên đến trường.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học - Mẫu 3
Trong cuộc đời mỗi người đều sẽ có những khoảng thời gian đáng nhớ, đó là những kỷ niệm quý giá sẽ theo ta suốt cuộc đời. Ai cũng có những kỷ niệm như vậy và với Thanh Tịnh có lẽ điều mà ông không thể nào quên được là ký ức về buổi đầu tiên đến trường. Bao tâm tư, xúc cảm được nhà thơ gửi gắm qua tác phẩm 'Tôi đi học'. Trong tác phẩm có những hình ảnh so sánh đặc sắc mang đậm giá trị nghệ thuật.
Buổi học đầu đời luôn ghi lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng mỗi người, cảm giác đó mạnh mẽ đến mức mỗi khi thu về, con người lại bồi hồi nhớ lại. Đó là những ngày thu se lạnh, bầu trời quang đãng, nhưng cũng là bầu trời ấy đã là chuyện của 30 năm trước. Dù thời gian trôi qua, dù con người lớn lên và trưởng thành, nhưng từng dòng ký ức, từng xúc cảm của một thời đi học vẫn in sâu trong tâm trí. Cảm giác ấy thật trong sáng, mọi thứ diễn ra tự nhiên như “mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Hoa cỏ thể hiện sự thanh cao, tinh khôi thuần khiết của đất trời, luôn mang lại cho con người một cảm giác dễ chịu, thanh lọc tâm hồn.
Là trẻ con ai cũng có lúc ngây dại, đôi khi cố tỏ ra trưởng thành nhưng non nớt vụng về lại không cho phép thực hiện mong muốn của mình. Và khi còn là đứa trẻ, Thanh Tịnh cũng đã từng như vậy. Vào ngày đầu tiên đến trường, bước chân theo mẹ đầy xúc động. Ngày trước là con đường quen thuộc, vẫn là những cảnh vật thường ngày nhưng hôm nay mọi thứ đều thay đổi đến lạ và đứa trẻ nhận ra sự thay đổi đó đến từ việc đi học. Trong tâm trí non nớt, cậu nhận ra mình cần có trách nhiệm với cuộc sống, cần chăm chỉ học tập và không còn thời gian ham chơi như trước. Ý nghĩ non nớt ấy đột nhiên xuất hiện như những đám mây lướt qua trên ngọn núi, và bây giờ sau mấy chục năm hồi tưởng lại, tác giả không kìm được lòng mình.
Ngôi trường Mỹ Lí là nơi giáo dục con người, là mái ấm thứ hai của tuổi thơ. Thanh Tịnh so sánh “trường Mỹ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp”. Trong suy nghĩ của đứa trẻ bước chân vào ngôi trường ấy, ngoài cảm giác lạ lẫm, bối rối, em nhận ra vẻ uy nghi và trang nghiêm của ngôi trường. Nhận thức về ngôi trường bắt đầu thay đổi và đó là những xúc cảm đầu tiên của chặng đường trưởng thành hơn.
Đặt chân đến những nơi xa lạ, phải làm quen với những thứ mới lạ ai cũng có phần lo sợ. Ở hình ảnh so sánh cuối cùng, tác giả dùng hình ảnh những chú chim non trên bờ tổ để tượng trưng cho hình ảnh của những đứa trẻ mới bước ra thế giới rộng lớn. Chúng chỉ là những tờ giấy trắng ngây dại, e sợ, ngập ngừng khi bước ra thế giới rộng lớn. Bẽn lẽn, lo âu, nhưng tất cả đều khao khát học hành, ước mơ chinh phục thế giới, làm chủ vận mệnh của mình.
