Mẫu văn lớp 9: Cấu trúc Phân tích hai đoạn đầu bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh bao gồm 2 cấu trúc chi tiết, đồng hành với học sinh lớp 9 để hiểu được bố cục, biết cách xây dựng cấu trúc cho văn phân tích 2 khổ đầu Sang thu đầy đủ, chi tiết những ý quan trọng.
Chỉ với 2 khổ thơ đầu Sang thu, nhà thơ Hữu Thỉnh đã vẽ nên bức tranh đậm chất cuộc sống, hương vị quê hương. Với những hình ảnh sang thu gần gũi, giản dị nhưng tươi mới, sinh động. Hãy cùng đọc bài viết dưới đây của Mytour để chuẩn bị tốt kiến thức Ngữ văn 9, ôn tập thi vào lớp 10 hiệu quả.
Bố cục Phân tích hai khổ đầu bài thơ Sang thu
1. Bắt đầu
Giới thiệu về tác giả Hữu Thỉnh và bài thơ Sang thu.
Lưu ý: Học sinh có thể chọn viết mở đầu trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào khả năng của mình.
2. Nội dung chính
a. Đoạn thơ đầu tiên
Bất ngờ: đột nhiên, không có sự chuẩn bị trước, cảm giác kinh ngạc, sửng sốt.
Hương của cây ổi: biểu tượng của mùa thu, thông báo cho chúng ta biết mùa thu đã đến.
Phả vào: hành động mạnh mẽ, đầy sức mạnh.
Lảo đảo: một cách di chuyển chậm rãi, không vững chãi.
Bức tranh mùa thu được Hữu Thỉnh miêu tả thông qua các hình ảnh, quan sát, cảm nhận và trải nghiệm: hương của cây ổi, làn gió, sương mù,... Đây là sự kết hợp của nhiều giác quan khác nhau trong bốn câu thơ ngắn nhưng đủ để làm cho người đọc hình dung ra những đặc điểm của mùa thu và bức tranh mùa thu nơi quê nhà yên bình như hiện lên trước mắt rõ ràng, đẹp đẽ.
b. Khổ thơ thứ hai
Dòng sông: không còn rì rào chảy xiết như trước, bây giờ chậm lại để ngắm nhìn, thưởng thức vẻ đẹp êm đềm của mùa thu.
Bầy chim: trong mùa thu tươi đẹp này, hình ảnh bầy chim rõ nét tương phản với dòng sông. Nếu dòng sông trôi êm đềm để cảm nhận bầu không khí mát mẻ, dịu dàng thì bầy chim lại bay nhanh, hối hả tìm kiếm thức ăn và sửa chữa tổ để chờ đợi mùa đông lạnh giá sắp tới.
Những đám mây: không còn màu xanh biếc của mùa hè nóng bức, màu của đám mây trở nên dịu dàng hơn, hiền hòa hơn và uốn cong mình thành những đường nét mềm mại để chuyển sang mùa thu.
Động từ “vắt” thể hiện sự trêu đùa, dí dỏm của những đám mây, đồng thời làm cho hình ảnh của chúng trở nên sống động hơn, thú vị hơn. Đám mây chỉ “nửa mình sang thu” bởi vẫn còn nhớ nhung mùa hè sôi động.
→ Bốn câu thơ đã mô tả cách mà cảnh vật chuyển đổi từ mùa hè sang mùa thu một cách tinh tế. Mỗi cảnh vật mang đặc trưng riêng của mình, tạo nên một bức tranh mùa thu phong phú và hấp dẫn hơn.
3. Kết bài
Tóm tắt lại nội dung và nghệ thuật của hai khổ thơ cũng như toàn bộ bài thơ, đồng thời đưa ra nhận định về giá trị của tác phẩm.
Dàn ý Phân tích 2 khổ đầu Sang thu
1. Mở bài:
- Giới thiệu về bài thơ: một tác phẩm độc đáo, mới lạ với chủ đề về mùa thu.
- Giới thiệu hai khổ thơ đầu: Cảnh sắc chuyển mùa từ mùa hạ sang mùa thu.
2. Phần chính:
a. Những dấu hiệu ban đầu của mùa thu
- Các biểu hiện vô hình trong tự nhiên:
- Hương ổi: mùi thơm giản dị, quen thuộc của mùa thu miền Bắc khi mùa ổi chín.
- Động từ “phả”: sự lan toả, kết hợp: miêu tả không gian như mang hương thơm của mùa thu, của sự trong lành.
- Gió se: gió mát mẻ, khô ráo, là gió nhẹ nhàng của mùa thu, không phải là cơn gió mùa xuân hoặc gió bắc mùa đông.
- Sương: hiện tượng ngưng tụ hơi nước khi thời tiết chuyển lạnh vào buổi tối và sáng sớm.
- Động từ “chùng chình”: chuyển động nhẹ nhàng, thong thả, nhân hóa cho hình ảnh, sương như có linh hồn.
- Tâm trạng của tác giả:
- Choáng váng nhận ra mùa thu đang đến bất ngờ qua từ “bỗng”
- Câu hỏi nhẹ nhàng “Hình như thu đã đến”: cảm giác ngạc nhiên, khó tin, tâm trạng của nhà thơ cùng với sự biến đổi của thiên nhiên.
⇒ Tác giả sử dụng những hình ảnh vô hình, chỉ cảm nhận qua khứu giác, cảm giác thay vì thấy, nắm bắt. Điều này làm nổi bật sự tinh tế trong cảm xúc của tác giả so với việc dùng những hình ảnh truyền thống như hoa sữa, quả hồng, cốm non,… để mô tả mùa thu, thể hiện sự nhạy cảm trong cảm nhận của tác giả.
b. Vẻ đẹp của tự nhiên vào thời khắc giao mùa
- Hình ảnh đối lập: sông “dềnh dàng” với chim “vội vã”. Dòng sông vào mùa thu chảy chậm rãi, đã trải qua những cơn bão hè khiến sông cuốn trào. Trong khi đó, chim lại vội vàng bay về phía Nam để tránh cái lạnh.
- Hình ảnh đám mây của mùa hạ “vắt nửa mình sang thu”: một tượng trưng cho sự rời bỏ, lưu luyến của mùa hạ, tạo ra một bầu trời độc đáo. Đám mây không còn nắng hè cháy bỏng nhưng cũng chưa có vẻ mềm mại của mùa thu.
⇒ Sự giao thoa của thiên nhiên trong khoảnh khắc độc đáo và tuyệt vời
3. Kết thúc:
- Hai khổ thơ thể hiện: tâm trạng nhạy cảm của nhà thơ và vẻ đẹp đặc biệt của thời khắc giao mùa.
- Nghệ thuật sáng tạo: sử dụng hình ảnh, nhân hóa, và liên tưởng.