Mẫu văn lớp 9: Dàn ý Phân tích nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng (5 mẫu)

TOP 5 Dàn ý phân tích nhân vật ông Hai RẤT HẤP DẪN, đồng hành cùng các bạn học sinh lớp 9 khám phá sâu hơn về tình yêu quê hương, tình yêu của nhân vật ông Hai trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.

Truyện ngắn Làng đã in sâu trong lòng người đọc hình ảnh một người nông dân chân chất, yêu quê hương và làng quê bằng một tình yêu tha thiết, sâu nặng. Hãy cùng đọc bài viết dưới đây của Mytour để nắm vững kiến thức môn Văn 9.

Dàn ý phân tích nhân vật ông Hai súc tích

1. Khởi đầu:

• Giới thiệu về tác giả Kim Lân và truyện ngắn 'Làng'.
• Tổng quan về nhân vật ông Hai: Một người nông dân đơn giản, có lòng yêu và niềm tin sâu đậm vào làng Chợ Dầu, vào sự thay đổi của xã hội.

2. Nội dung chính:

a, Giới thiệu về nhân vật ông Hai:

• Người dân của làng Chợ Dầu.
• Có tình yêu chân thành đối với làng quê thân yêu của mình.

b, Phân tích nhân vật ông Hai:

* Khi đang lánh nạn:

• Thường thường khoe về quê hương.
• Luôn khắc ghi những kỷ niệm với bạn bè thân thiết.
• Thường xuyên theo dõi tin tức về cuộc cách mạng, vui mừng mỗi khi nghe tin giặc bị bắt, bị tiêu diệt.

* Khi nghe tin làng Chợ Dầu bị xâm lược: 'Giả vờ lên tiếng bước đi nơi khác', 'cổ ông run lên từng hồi', 'ngỡ như hơi thở dần cạn', 'cúi gằm nước mắt', 'buồn thảm, lệ ông lão trào ra'.

-> Trải qua cảm xúc hoang mang, bàng hoàng cùng với tâm trạng đau lòng, thấu hiểu của ông Hai.

• Thương xót cho bản thân và các con nhỏ: 'Chúng nó cũng là trẻ thơ của làng Việt đấy à?'.
• Ông Hai xấu hổ, không dám ra khỏi nhà, chỉ ngồi bên cạnh con nhỏ để làm sáng tỏ lòng mình.
• Sự quyết tâm trung thành với cách mạng: 'Làng ta yêu thương, nhưng nếu làng theo theo phương Tây mất đi thì phải báo thù'.

* Khi nghe tin làng Chợ Dầu đổi chính quyền:

- Tin tức đến như là sự hồi sinh đối với ông Hai:

• Vui mừng mua quà bánh cho các con.
• Khoe khoang khắp nơi: 'Nhà tôi bị phá rồi bác ạ. Đúng là đối nhẵn'.

- Thể hiện lòng tự hào về làng bằng cách ngồi miêu tả quá trình đấu tranh chống giặc của dân làng như chính mình đã tham gia.

c, Nhận xét tổng quan:

• Ông Hai đại diện cho tầng lớp nông dân nghèo với tinh thần yêu quê hương đất nước sâu sắc.
• Tình yêu đối với làng quê được kết hợp với tình yêu dành cho đất nước.
• Hình ảnh ông Hai được tạo nên giản dị, với các tình huống trong truyện độc đáo và thu hút.

3. Kết luận:

• Tóm tắt lại vẻ đẹp của nhân vật ông Hai.
• Mở rộng ý nghĩa.

Dàn ý phân tích nhân vật ông Hai

1. Khởi đầu:

• Giới thiệu về truyện ngắn Làng và nhân vật ông Hai.

2. Nội dung chính:

* Tổng quan về ông Hai:

• Ông Hai là một người nông dân hiền lành, chất phác của làng Chợ Dầu.
• Anh phải rời quê để đến nơi tản cư do hoàn cảnh.

* Tình yêu thương quê hương:

- Khi ở nơi tị nạn:

• Tỏ ra hào hứng, say mê kể về làng Chợ Dầu thân thương của mình.
• Luôn tìm kiếm thông tin về làng, về cuộc kháng chiến.
• Khắc sâu trong tâm trí những kỷ niệm về làng, về những tháng ngày làm việc với anh em: 'Cứ như làm việc đó vui thế...'.

- Khi nghe tin làng Chợ Dầu bị giặc chiếm đóng:

• Ông trở nên đờ đẫn, không dám tin tưởng: 'Cổ ông lão nghẹn ắng lại, da mặt tê rân rân...'.
• Giọng điệu trở nên mất mát, ông cúi gằm mặt đi.
• Thương cảm với những đứa con thơ bị kẻ thù bắt nạt khiến ông không kìm được nước mắt.
• Cam chịu sự nhục nhã, tủi thân khi bị coi là phản bội: 'Chao ôi! Cực nhục chưa, làng Việt gian!...'.
• Không ăn ngon, không ngủ yên, không dám ra ngoài vì xấu hổ.

- Khi nghe tin được cải chính:

• Phấn khích, hân hoan 'Khuôn mặt buồn trước đây bỗng trở nên tươi sáng, rạng rỡ...'
• Chỉ rõ thông tin đúng với mọi người 'Làm ngơ! Tất cả chỉ là tin đồn vô căn cứ...'
• Tự hào khoe khoang về việc nhà bị đốt: 'Tây nó đã đốt nhà tôi rồi. Đốt cháy hết cả nhà!'

* Trung thành với cách mạng:

• Tin tưởng vào cách mạng, luôn trung thành với Chủ tịch Hồ Chí Minh.
• Yêu quý làng quê nhưng khi làng bị kẻ thù chiếm đóng, ông sẵn lòng ủng hộ cách mạng: 'Yêu làng nhưng nếu làng theo phái Tây thì phải chống lại!'

3. Kết bài:

Nhận xét về nhân vật ông Hai:

• Ông Hai đại diện mẫu mực cho tinh thần yêu nước của người nông dân Việt Nam.
• Ông Hai trở thành trụ cột của câu chuyện “Làng” và truyền đạt hoàn chỉnh triết lý của tác giả.

Dàn ý chi tiết phân tích nhân vật ông Hai

A. Mở bài

• Kim Lân là một trong số các nhà văn có uy tín từ trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945 với những tác phẩm nổi tiếng về vẻ đẹp văn hóa của vùng đất Kinh Bắc. Ông có mối liên kết sâu sắc với làng quê và hiểu biết sâu sắc về người nông dân. Tham gia vào cuộc kháng chiến, ông mong muốn thể hiện tinh thần chiến đấu của người nông dân.
• Truyện ngắn Làng được viết và xuất bản vào năm 1948, trên tạp chí Văn nghệ ở khu vực chiến trường Việt Bắc. Truyện nhanh chóng nhận được sự công nhận vì nó thành công trong việc phản ánh một tình cảm lớn lao của dân tộc, tình yêu quê hương, thông qua một nhân vật cụ thể, một người nông dân với bản tính truyền thống cùng những biến động mới trong tâm trạng của họ vào thời kỳ đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp.

B. Thân bài

1. Trong truyện ngắn Làng, tình cảm cao đẹp của toàn dân tộc, tình yêu quê hương đã được biểu hiện rõ nét. Đối với người nông dân thời kỳ cách mạng và kháng chiến, tình yêu quê hương là tinh thần chiến đấu, đã hoà nhập vào tình yêu nước, tinh thần kháng chiến. Tình cảm đó vừa mang tính truyền thống vừa có những biến đổi mới.

2. Kim Lân đã thành công trong việc diễn đạt tâm trạng, tình cảm chung ấy thông qua sự sống động và độc đáo của một con người, nhân vật ông Hai. Ở ông Hai, tình cảm đó mang màu sắc riêng, phản ánh rõ bản tính độc đáo của ông.

a. Tình yêu quê hương là một bản chất có tính truyền thống trong ông Hai.

• Ông thường tự hào về làng, điều đó là dấu hiệu sâu sắc về lòng tự hào với quê hương.
• Đối với người nông dân, làng quê có ý nghĩa vô cùng quan trọng về cả vật chất lẫn tinh thần.

b. Sau cuộc cách mạng, ông trải qua những biến động mới trong tâm trạng.

• Sau khi cách mạng giải phóng, ông tự hào về phong trào cách mạng của quê hương, về việc xây dựng làng kháng chiến. Khi xa làng, ông nhớ không khí 'đào đường, đắp ủ, xẻ hào, khuân đá...'; sau đó, ông lo lắng về 'cái chòi gác,... những đường hầm bí mật,...' đã hoàn thành chưa?
• Ông thích theo dõi tin tức kháng chiến, thích bình luận, náo nức trước tin thắng lợi ở mọi nơi 'Cứ thế, chỗ này giết một tí, chỗ kia giết một tí, cả súng cũng vậy, hôm nay đắm khẩu, ngày mai đắm khẩu, tích tiểu thành đại, làm gì mà thằng Tây không bước sớm”.

c. Tình yêu quê hương gắn bó sâu đậm với tình yêu nước của ông Hai hiện rõ trong tâm trạng của ông khi nghe tin làng theo giặc.

- Khi nghe tin xấu đó, ông ngần ngại, không tin. Nhưng khi người ta kể rõ ràng, không thể không tin, ông xấu hổ quay về. Nghe họ chỉ trích, ông đau đớn cúi gằm mặt xuống và đi.

- Về đến nhà, nhìn thấy các con, ông càng nghĩ càng thấy xấu hổ vì chúng bị người ta mắng chửi. Ông giận dữ với những người ở lại làng, nhưng từng người lại không tin họ 'đổ đốn” ra thế. Nhưng lòng tin rằng họ đã phản nước hại dân vẫn bắt ông phải tin.

- Ba bốn ngày sau, ông không dám rời khỏi nhà. Tin tức nhục nhã ấy đã chiếm hết tâm trí ông, biến ông thành một bóng ma sợ hãi. Ông luôn sốc mình, không khí nặng nề bao trùm cả căn nhà.

- Tình yêu quê hương và đất nước vẫn hiện hữu sâu trong cuộc đấu tranh nội tâm gay gắt: Có lúc ông muốn quay về làng vì quá đau lòng, vì bị đẩy vào bế tắc khi có tin đồn không một ai tin làng Chợ Dầu. Nhưng tình yêu dành cho đất nước, lòng trung thành với kháng chiến đã mạnh mẽ hơn tình yêu làng, vì vậy ông lại quyết đoán: 'Làng thì yêu nhưng làng theo phương Tây thì phải thù”. Dù nói mạnh mẽ như vậy nhưng trong lòng đau như cắt.

- Tình cảm với kháng chiến, với Chủ tịch Hồ Chí Minh được thể hiện một cách cảm động nhất khi ông chia sẻ tâm tư với đứa con út trong sự ngây thơ. Đó là lời bày tỏ lòng trắc ẩn với Chủ tịch Hồ, với anh em đồng chí và tự an ủi bản thân trong những thử thách căng thẳng như vậy:

• Đứa con nhỏ của ông biết giơ tay thề: 'ủng hộ Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn năm!” và đó là ông, cha của nó.
• Ông mong muốn 'Anh em đồng chí biết quý trọng bố con ông. Chủ tịch Hồ trên đầu trên cổ xét soi cho bố con ông”.

- Qua đó, ta thấy rõ:

• Tình yêu sâu đậm đối với làng Chợ Dầu truyền thống (không phải là làng đồ đón theo giặc).
• Tấm lòng trung thành tuyệt đối với cách mạng và kháng chiến được biểu tỏ rất rõ mạnh mẽ, chân thành qua những lời tâm sự. Tình cảm đó sâu đậm, kiên định và vô cùng thiêng liêng: chẳng bao giờ dám ruồng bỏ. Chết thì chết chứ chẳng bao giờ dám ruồng bỏ.

d. Khi tin tức đó được sửa chính, gánh nặng tâm lí tuột nhụt được giảm bớt, ông Hai phấn chấn vui sướng hơn và càng tự hào về làng Chợ Dầu.

• Cách ông kể về việc Tây đốt sạch nhà của ông là biểu hiện cụ thể của ý chí 'Sẵn lòng hy sinh tất cả chứ không chịu mất nước” của người nông dân lao động bình thường.
• Việc ông kể rõ ràng về trận chống càn ở làng Chợ Dầu thể hiện rõ tinh thần kháng chiến và niềm tự hào về làng kháng chiến của ông.

3. Nhân vật ông Hai để lại một dấu ấn không phai mờ nhờ nghệ thuật miêu tả tâm lý tính cách và ngôn ngữ nhân vật của người nông dân dưới bút của Kim Lân.

• Tác giả đặt nhân vật vào những tình huống thử thách bên trong để nhân vật bộc lộ chiều sâu tâm trạng.
• Miêu tả rất cụ thể, gợi cảm các diễn biến nội tâm qua ý nghĩ, hành vi, ngôn ngữ đối thoại và độc thoại.
• Ngôn ngữ của Ông Hai vừa có nét chung của người nông dân lại vừa mang đậm cá tính nhân vật nên rất sinh động.

C. Tổng kết:

• Thấm thía qua nhân vật ông Hai, độc giả cảm nhận được tình yêu đất nước, tình yêu quê hương rất mộc mạc, chân thành và vô cùng sâu nặng, cao quý trong những người nông dân lao động bình thường.
• Sự mở rộng và thống nhất tình yêu quê hương trong tình yêu đất nước là điểm mới trong nhận thức và tình cảm của quần chúng cách mạng mà văn học thời kỳ kháng chiến chống Pháp đã nhấn mạnh. Truyện ngắn Làng của Kim Lân là một trong những thành công đáng quý.

Lập kết luận phân tích ông Hai

1. Mở đầu:

Kim Lân là một trong những nhà văn tiêu biểu của văn học Việt Nam thế kỷ XX. Ông được biết đến với những tác phẩm thành công lớn dù số lượng không nhiều. “Làng” là một trong những tác phẩm xuất sắc của Kim Lân. Câu chuyện tập trung vào tình yêu quê hương, tình yêu đất nước của nhân vật ông Hai. Bằng cách đặt nhân vật trong một tình huống đặc biệt, nhà văn muốn nhấn mạnh sâu sắc tinh thần kháng chiến, lòng ủng hộ cách mạng của người nông dân Việt Nam trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.

2. Phần nội dung:

* Ông Hai khi còn ở quê

- Ông Hai, một người dân thôn lành, từng góp mặt tại thị trấn chợ Dầu, được biết đến là một lão nông hiền lành, phát triển. Điều đặc biệt ở ông Hai là tình yêu mãnh liệt dành cho quê hương.

- Ông ta yêu quý làng chợ Dầu như thể là phần không thể thiếu trong cuộc sống. Mỗi khi đi đâu, ông đều tự hào về làng chợ Dầu của mình, với vẻ đẹp, với sự ấm áp và phồn thịnh.

- Tình yêu đối với làng quê luôn kết hợp chặt chẽ với tình yêu đất nước, với ý chí cách mạng:

• Trước cách mạng: Ông tỏ ra tự hào về vẻ đẹp và sự giàu có của làng, với sự hiện diện của con cháu của viên quan lớn.
• Sau cách mạng: Ông chỉ nói về những hoạt động quân sự, các công trình giao thông,... Thường xuyên đến trạm tin tức nghe tin tức về cuộc kháng chiến, vui mừng với những chiến công của quân dân ta.

* Ông Hai khi ở nơi di tản

a. Trước khi nghe tin làng chợ Dầu bị giặc bắt giữ.

• Gia đình ông Hai phải di tản vì cuộc kháng chiến: Ông Hai tích cực lao động cùng với bà con để bảo vệ làng, và không muốn rời xa vợ con.
• Ở nơi di tản: Ông cảm thấy buồn chán, nhớ nhà, trở nên tức giận và cáu kỉnh. Ông tiếp tục tự hào về làng: mỗi khi đi đâu, ông đều kể về làng chợ Dầu của mình “với sự sôi nổi và cuồng nhiệt kỳ lạ”, tận hưởng việc kể về làng với lòng tự hào và nỗi nhớ, thậm chí không quan tâm đến việc người nghe có đồng tình với câu chuyện của ông không.

→ Việc tự hào về làng là biểu hiện tự nhiên nhất của tình yêu, nỗi nhớ và niềm tự hào về quê hương của ông Hai.

• Khi nghe tin thằng Tây bị đánh, ông nhảy như điên lên.

b. Khi nghe tin làng chợ Dầu bị giặc xâm lược:

• Mặt ông trở nên u sầu, da mặt tái mét,…
• Ông cúi gằm mặt xuống và ra về
• Về nhà, ông nằm gục trên giường
• Ở nhà lo sợ không ngớt
• Nói lòng với con trai út
• Hoàn toàn tận tâm với cách mạng

c. Tin làng chợ Dầu bị giặc tấn công được chỉnh sửa:

• Mặt ông lấp lánh hạnh phúc
• Ông mua quà cho con cái
• Khoe nhà bị đốt ở mọi nơi (một cách không lý, nhưng có lý)

3. Đánh giá tổng quan về nội dung và nghệ thuật. Liên kết mở rộng về tình yêu quê hương, đất nước

* Nghệ thuật:

• Xây dựng tình huống truyện độc đáo
• Miêu tả tâm lý nhân vật sâu sắc
• Ngôn ngữ đậm chất dân dã

* Nội dung: Sự biến đổi của người nông dân trong tình yêu quê hương, đất nước trong giai đoạn đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp

* Liên kết mở rộng: Có thể áp dụng vào các tác phẩm văn học khác như “Quê hương” của Tế Hanh hoặc thực tế cuộc sống

3. Tổng kết:

• Tóm tắt: Tình yêu quê hương không phức tạp, nó đơn giản là yêu làng, yêu quê nơi ta sinh ra và lớn lên.
• Xác nhận tình yêu làng, yêu nước của ông Hai cũng như của người nông dân chung
• Liên kết cá nhân.

Dàn ý Phân tích biến động tâm trạng nhân vật ông Hai

1. Mở đầu

Giới thiệu về tác giả Kim Lân, truyện ngắn Làng và nhân vật ông Hai.

2. Phần chính

a. Tổng quan về hoàn cảnh của nhân vật ông Hai

• Nghe theo chính sách của Đảng, gia đình tôi phải di cư.
• Ở nơi mới, ông tích cực tham gia sản xuất nhưng vẫn nhớ về làng quê, không biết làng đã thay đổi như thế nào.
• Luôn ghi nhớ những kỷ niệm của quá khứ ở làng.
• Chán chường với cuộc sống hiện tại và mong muốn quay trở lại làng quê.
• Trước khi nghe tin làng theo phe giặc: Náo loạn tìm hiểu thông tin về cuộc kháng chiến.

b. Khi nghe tin làng theo phe giặc

• Khi ai đó nhắc đến làng mình, ông trở nên căng thẳng.
• Khi nghe tin làng mình theo phe giặc: cổ họng cứng lại, da mặt tê lạnh, ông im lặng và cảm thấy không thể tin được những gì đã nghe.
• Cố gắng né tránh tin đồn đó: đau đớn đến nghẹn ngào, trả tiền nước, cố gắng nói cười và rời đi.
• Nghe người khác chửi làng mình là người đồng bọn với phe giặc, ông cảm thấy nhục nhã và không dám đối diện, chỉ biết cúi đầu và về nhà tự trách mình.
• Cảm thấy xấu hổ, ông không dám đối mặt với người khác. Sợ bị trục xuất, nhưng ông kiên quyết không trở về làng của phe giặc.
• Suốt vài ngày, ông chỉ ở nhà và bị giật mình mỗi khi ai đó nhắc đến chuyện đó.
• Sau khi biết làng mình không theo phe giặc, ông trở lại vui vẻ, khoe về cuộc chiến của làng mình như thể ông đã tham gia trực tiếp, với vẻ tự hào.

3. Tóm tắt cuối cùng

• Nhận diện lại nhân vật ông Hai cùng với tóm tắt về nội dung và nghệ thuật của câu chuyện.