Mẫu văn lớp 9: Nghị luận xã hội về câu ngạn ngữ Cái khó bó cái khôn Dàn ý & 6 bài văn mẫu hay nhất lớp 9

TOP 6 bài Nghị luận xã hội về câu ngạn ngữ Cái khó bó cái khôn hay nhất của các bạn học sinh giỏi, kèm theo dàn ý chi tiết, giúp các em học sinh lớp 9 thấy rõ ý nghĩa của câu ngạn ngữ 'Cái khó bó cái khôn'.

Để nói về sự bị động trước những thử thách, cha ông ta có câu 'Cái khó bó cái khôn'. Tức khi hoàn cảnh, cuộc sống khốn khó sẽ ràng buộc và kìm hãm sự khôn khéo, sáng suốt của con người. Mời các em cùng theo dõi bài viết dưới đây của Mytour để có thêm vốn từ, ngày càng học tốt môn Văn 9:

Dàn ý nghị luận câu ngạn ngữ Cái khó bó cái khôn

I. Mở đầu

Dẫn dắt, giới thiệu câu ngạn ngữ “Cái khó bó cái khôn”. Phát biểu quan điểm cá nhân về câu ngạn ngữ (đúng, ý nghĩa, chính xác nhưng không phản ánh đầy đủ mọi trường hợp...).

II. Thân bài

- Giải thích ý nghĩa câu ngạn ngữ:

• “Cái khó” là gì? Những khó khăn, gian truân trong cuộc sống nói chung. Ở trường hợp này, “cái khó” có thể là điều kiện sống, môi trường, gia đình, kinh tế,...
• “Cái khôn” là gì? Ở đây là sự thông minh, tư duy, khả năng phán đoán của một cá nhân đối diện với một vấn đề cụ thể.
• “Bó” có nghĩa là gì? Là sự ràng buộc. Trong trường hợp này, “bó” biểu thị sự hạn chế, ức chế sự phát triển cần có của sự sáng suốt của con người.
• “Cái khó bó cái khôn” thể hiện sự khó khăn vượt quá mức trong cuộc sống có thể ảnh hưởng đến sự tỉnh táo của một người, khiến họ không thể sử dụng khả năng tư duy một cách hiệu quả và làm giảm sự phán đoán, dẫn đến những quyết định thiếu sáng suốt.

- Chứng minh sự chính xác của câu ngạn ngữ: Ảnh hưởng của môi trường khắc nghiệt, khó khăn đôi khi làm giảm sự thông minh của con người trong cuộc sống, ví dụ như thiếu hụt về vật chất, khó khăn về mặt gia đình khiến nhiều em nhỏ không thể đến trường,... (trích dẫn một số ví dụ thực tế).

- Phản ánh khía cạnh chưa đúng của câu ngạn ngữ: Trong nhiều trường hợp, con người có thể có đủ động lực để vượt qua ràng buộc của hoàn cảnh khó khăn và đạt được thành công trong tương lai, như là các trường hợp tự học và thành đạt, vượt qua khó khăn trong học tập, đạt học bổng,... (trích dẫn một số ví dụ thực tế).

* Lời khuyên:

• Cùng nhau giúp đỡ những người gặp khó khăn, không để khó khăn của cuộc sống làm mất đi khả năng của họ.
• Phấn đấu, vượt qua mọi khó khăn để đạt được thành công.
• Không bao giờ từ bỏ hy vọng, đối diện với khó khăn trong cuộc sống...

III. Kết luận

- Tái khẳng định quan điểm cá nhân về câu ngạn ngữ (mang nhiều suy nghĩ, đúng nhưng chưa hoàn thiện,...) và đề xuất các hướng mở rộng thảo luận.

Nghị luận về ngạn ngữ Cái khó bó cái khôn - Mẫu 1

Mỗi cá nhân cần đặt ra mục tiêu và nỗ lực hết mình để đạt được mục tiêu đó. Đừng bao giờ từ bỏ tìm kiếm sự thông suốt trong những thách thức.

Thường khi gặp khó khăn trong việc thực hiện một dự định, chúng ta thường tự an ủi bằng câu 'Cái khó bó cái khôn'.

Vậy, ý nghĩa của 'cái khó bó cái khôn' là gì? 'Cái khó' là tình huống khó khăn, điều kiện không thuận lợi gây trở ngại cho việc thực hiện một công việc nào đó. 'Cái khôn' là các kế hoạch, ý tưởng tốt đẹp, sáng suốt. 'Bó' ám chỉ sự hạn chế, ngăn cản, không cho phép thực hiện. Tổng thể, câu này ám chỉ rằng: hoàn cảnh khó khăn có thể gây cản trở cho việc thực hiện các dự định, kế hoạch tốt đẹp.

Trong cuộc sống, chúng ta thường nghe những câu, ý nghĩa như: dù biết rằng mọi thứ đều như vậy, nhưng 'cái khó bó cái khôn', vẫn chưa thể thực hiện được...

Có lẽ, thành ngữ này đã được tạo ra để giúp những người đang gặp khó khăn tìm ra lời giải cho sự bất lực của họ, cũng như để động viên, an ủi họ.

Trong dân gian còn có câu: 'Lực bất tòng tâm', ý chỉ: lòng mong muốn rất lớn nhưng khả năng không thể đạt được. Đây cũng là một cách giúp con người nhìn nhận thất bại mà không hoàn toàn mất đi tinh thần trước thất bại đó.

Nếu nhìn sâu vào ý nghĩa, ta nhận ra rằng, câu tục ngữ này xác nhận một sự thật: hoàn cảnh hình thành tính cách của con người; hoàn cảnh thực tế quyết định ý chí, tinh thần... của mỗi người. Chính 'cái khó' (tức là hoàn cảnh) đã quyết định 'cái khôn' (tinh thần) của con người.

Câu nói trên phản ánh sự thực và quy luật khách quan: vật chất tạo nên ý thức, hoàn cảnh định đoạt tính cách con người...

Tuy nhiên, câu tục ngữ này cũng có mặt phản diện: nó chưa thể bao quát hết sự tác động ngược chiều giữa ý thức và vật chất, giữa ý chí, nghị lực và hoàn cảnh.

Thực tế, còn một câu tục ngữ khác: “Cái khó ló cái khôn”. Ở đây, ý nghĩa đã thay đổi hoàn toàn. “Cái khó” và “cái khôn” vẫn giữ nguyên ý nghĩa như trước. Từ 'ló' mang ý nghĩa bất ngờ xuất hiện, phát sinh. Tổng ý là: hoàn cảnh khó khăn sẽ kích thích ra những ý tưởng, giải pháp khôn ngoan nhất.

Câu tục ngữ sau có vẻ như đã làm phong phú thêm cho câu nói trước, thể hiện một cách toàn diện mối quan hệ phức tạp giữa hoàn cảnh và cuộc sống con người.

Với người Việt Nam, quy luật ảnh hưởng của hoàn cảnh đối với bản tính con người thường được thể hiện qua nhiều câu tục ngữ khác nhau.

- “Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài'.

- “Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

- “Đi với Bụt mặc áo lụa, đi với ma mặc áo vải”.

Tuy nhiên, người Việt Nam không bao giờ chấp nhận bị hoàn cảnh áp đặt theo cách tiêu cực. Hình ảnh bông sen nở rộ giữa đầm lầy trong những câu ca dao luôn là biểu tượng cho tâm hồn, phẩm chất của người Việt, dù sống trong hoàn cảnh nghìn năm văn hiến, với nhiều gian khổ và chiến tranh, họ vẫn vươn lên khẳng định bản sắc của mình:

“Sen đẹp trong đầm
Lá xanh, bông trắng, nhị vàng,
Nhị vàng, bông trắng lá xanh|
Gần bùn mà không tanh mùi bùn”

Ngày nay, chúng ta sống và học tập trong xã hội chủ nghĩa, được quan tâm của Đảng và nhân dân, được thầy cô và cha mẹ cưu mang, phần lớn đã có điều kiện thuận lợi, vượt qua khó khăn. Tuy nhiên, nhiều bạn trẻ vẫn có xu hướng dựa dẫm, không muốn vươn lên, luôn thấy khó khăn trước mắt.

Mỗi người cần đặt mục tiêu và phấn đấu để đạt được. Đừng từ bỏ vì khó khăn, hãy tìm cách vượt qua để trưởng thành.

Nghị luận về câu nói Cái khó bó cái khôn - Mẫu 2

Thành ngữ không chỉ là bài học mà còn là động viên khi gặp khó khăn. 'Cái khó bó cái khôn' là minh chứng cho điều đó.

'Cái khó' là những trở ngại trong công việc, 'cái khôn' là những kế hoạch. 'Cái khó bó cái khôn' ám chỉ khó khăn thúc đẩy con người tìm giải pháp tích cực.

Trong cuộc sống, thách thức có thể là bước đệm cho thành công. 'Cái khó bó cái khôn' cũng giống như thất bại, từ đó rút kinh nghiệm và phấn đấu tiếp tục.

Ngoài 'Cái khó bó cái khôn', còn câu 'Cái khó ló cái khôn'. Đời không phải lúc nào cũng êm đềm. Sự sáng suốt giữa khó khăn sẽ giúp bạn trở nên 'khôn' hơn.

Cuộc sống đầy đủ đôi khi khiến nhiều người trẻ dựa dẫm vào gia đình, không đặt ra mục tiêu. Họ cho rằng 'Cái khó bó cái khôn' nhưng thực ra đó là sự mất tự lập, kiên nhẫn.

Để cuộc sống ý nghĩa hơn, mỗi người cần đặt mục tiêu và vượt qua khó khăn. Những thời điểm khó khăn mới giúp chúng ta trở nên mạnh mẽ và 'khôn' hơn.

Nghị luận về câu nói Cái khó bó cái khôn - Mẫu 3

Thường khi gặp khó khăn, chúng ta tự động viên: 'Cái khó bó cái khôn'.

Vậy, ý nghĩa của 'cái khó bó cái khôn' là gì? 'Cái khó' chỉ hoàn cảnh khó khăn không cho thực hiện một việc nào đó. Trong khi đó, 'cái khôn' là những dự kiến, kế hoạch, dự định tốt, sáng suốt. Tóm lại, câu tục ngữ ám chỉ rằng hoàn cảnh khó khăn có thể cản trở kế hoạch, dự định tốt.

Rất nhiều lần trong cuộc sống, chúng ta nghe những câu như vậy: biết là khó nhưng 'cái khó bó cái khôn', vẫn chưa thể vượt qua...

Có lẽ, câu này ra đời để giúp những người gặp khó khăn tìm lời giải thích cho bất lực của mình và động viên họ.

Dân gian còn có câu: 'Lực bất tòng tâm', nghĩa là mong muốn nhưng không thể đạt được. Đây là cách để giúp người nhìn vào thất bại mà không mất tinh thần.

Từ ý nghĩa sâu xa, câu tục ngữ xác nhận rằng hoàn cảnh tạo nên tính cách con người và quyết định ý chí, ý thức của mỗi người. 'Cái khó' (hoàn cảnh) đã quyết định 'cái khôn' (tinh thần) của họ.

Nói về sự thật và quy luật khách quan: Vật chất tạo nên ý thức, hoàn cảnh xác định tính cách con người…

Tuy nhiên, các câu tục ngữ cổ điển cũng có hai mặt: Chúng chưa thể hiện đầy đủ sự tác động phức tạp giữa ý thức và vật chất, ý chí và hoàn cảnh.

Thực sự, còn một câu tục ngữ khác: “Khó khăn nuôi ra trí tuệ”. Bây giờ, ý nghĩa của nó đã thay đổi hoàn toàn. “Khó khăn”, “trí tuệ” vẫn giữ nguyên ý nghĩa. Từ “nuôi ra” ám chỉ sự phát triển, sáng tạo. Tóm lại, ý nghĩa tổng quát của câu này là: Thử thách sẽ kích thích ra những giải pháp thông minh, những cách tiếp cận sáng suốt nhất.

Bàn luận về câu nói “Khó khăn nuôi ra trí tuệ” - Mẫu 4

Sự thành công của mỗi cá nhân phụ thuộc lớn vào năng lực và lòng kiên nhẫn không ngừng. Để đạt được kết quả mong muốn, bạn cần biết cách nắm bắt cơ hội, phản ứng linh hoạt và không từ bỏ. Nhưng nhiều người ngày nay vẫn dễ nản lòng và bỏ cuộc sớm vì khó khăn và thách thức. Vì lý do đó, người ta có câu tục ngữ “Khó khăn nuôi ra trí tuệ”.

Cuộc sống không ngừng thay đổi, con người cần biết thích nghi để hòa mình vào và không ngừng phát triển. “Khó khăn nuôi ra trí tuệ” không chỉ là một lời khuyên mà còn là một sự thật đối với tất cả mọi người.

Chúng ta phải đối diện với nhiều thách thức, gian nan trong cuộc sống để đạt được những gì chúng ta mong đợi. Trên con đường đó, có nhiều trở ngại và thử thách, cũng như những yếu tố bên ngoài khách quan. Những điều này có thể khiến chúng ta mất đi tầm nhìn, làm chúng ta chùn bước. Tuy nhiên, những người dám đương đầu với khó khăn và thách thức, vượt qua sự sợ hãi của bản thân để chiến thắng cũng không thiếu. Nếu chúng ta có thái độ tích cực và cái nhìn lạc quan, mọi khó khăn đều có thể vượt qua. Sự kiên trì và nỗ lực không ngừng sẽ đem lại thành quả tốt đẹp. Từ khó khăn có thể tạo ra nhiều ý tưởng mới mẻ và độc đáo.

Hiện nay, có rất nhiều bạn trẻ gặp khó khăn làm họ nản lòng, gục ngã và từ bỏ. Những người như vậy chỉ đứng yên một chỗ và không tiến lên. Khó khăn đã kìm hãm sự phát triển của trí óc và nhận thức của họ.

Trong đề Toán, có một bài rất khó, đòi hỏi phải suy nghĩ nhiều. Nam là một học sinh không chịu khó nên khi nghe bài toán khó đã gấp sách lại và không làm nữa. Nam dị ứng với từ “khó” nên nghe đến đó đã nghĩ ngay đến việc không thể làm được. Điều này đã gây trở ngại cho Nam trong quá trình học tập.

Trong đề Toán, có một bài rất khó, đòi hỏi phải suy nghĩ nhiều. Nam là một học sinh không chịu khó nên khi nghe bài toán khó đã gấp sách lại và không làm nữa. Nam dị ứng với từ “khó” nên nghe đến đó đã nghĩ ngay đến việc không thể làm được. Điều này đã gây trở ngại cho Nam trong quá trình học tập.

Nếu để khó khăn buộc phải khôn ngoan, hạn chế trí não phát triển và mất đi sự nhạy bén trước vấn đề. Đối với người trẻ, trí óc cần được rèn luyện thường xuyên. Nhưng nếu gặp khó khăn và bỏ cuộc, bạn sẽ luôn ở phía sau, thiếu chí tiến thủ.

Cuộc sống của mỗi người là khác nhau, có người sung sướng, giàu có; nhưng cũng có những người nghèo khổ cả đời, ước mơ không thành. Những người này có ý chí và nghị lực khác nhau. Nếu họ không ngại khó khăn, vượt lên chính mình, chắc chắn họ sẽ có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Nếu để tư duy “khó khăn nuôi ra trí tuệ” chiếm lĩnh tiềm thức, chúng ta sẽ không thể giải thoát bản thân, mãi đứng yên tại chỗ. Nó không chỉ làm đầu óc trì trệ mà còn làm cho con đường của bạn không thể tiến bước.

Để rèn luyện tư duy, mỗi người cần có suy nghĩ tích cực về khó khăn và ý chí tiến thủ trong cuộc sống.

Để đạt được ước mơ, hãy kiểm soát suy nghĩ về khó khăn nuôi ra trí tuệ. Chỉ khi đó chúng ta mới có thể hoàn thiện bản thân và đem lại ý nghĩa cho cuộc sống.

Bàn luận về câu nói Cái khó bó cái khôn - Mẫu 5

Từ xa xưa, cha ông đã truyền lại cho chúng ta nhiều câu tục ngữ, ca dao, tục ngữ. Những lời này không chỉ là bài học, mà còn là nguồn động viên, an ủi khi chúng ta gặp khó khăn trong cuộc sống. Câu tục ngữ “cái khó bó cái khôn” chính là một ví dụ.

“Cái khó bó cái khôn” là một câu tục ngữ phổ biến của người Việt Nam. Nó ám chỉ rằng những khó khăn có thể trở thành động lực để chúng ta vươn lên và đạt được những kế hoạch tốt đẹp. Hiểu sâu hơn, nó cũng làm rõ rằng hoàn cảnh tác động đến tinh thần của con người.

Cái khó tạo nên cái khôn. Điều này thể hiện mối liên hệ giữa hoàn cảnh và tinh thần con người. Câu nói này phản ánh quy luật tự nhiên, vật chất hình thành ý thức và hoàn cảnh quyết định tinh thần.

Tuy nhiên, câu này chỉ nhìn nhận một khía cạnh. Trong cuộc sống, những thử thách thường là động lực để chúng ta vươn lên và đạt thành công. Vì vậy, không nên bỏ lỡ cơ hội vì khó khăn. Hãy nhớ rút ra bài học từ những thất bại và kiên nhẫn tiếp tục phấn đấu.

Bên cạnh câu tục ngữ cái khó bó cái khôn, còn có câu tục ngữ “Cái khó ló cái khôn”. Đây là lời răn dạy chúng ta hãy bình tĩnh, sáng suốt trong mọi tình huống. Đây thể hiện ý chí không sợ khó khăn. Hãy tiến lên và phát triển.

Có nhiều bạn trẻ, sống trong sự dễ dãi, chỉ dựa vào gia đình, gặp khó khăn là đầu hàng. Đừng để khó khăn kìm hãm sự phát triển của bạn. Hãy rèn luyện trí óc, không ngừng học hỏi, bạn sẽ thành công.

Bên cạnh câu tục ngữ cái khó bó cái khôn, còn có câu tục ngữ “Cái khó ló cái khôn”. Đây là lời răn dạy hãy bình tĩnh, sáng suốt trong mọi tình huống. Thể hiện ý chí không sợ khó khăn. Hãy tiến lên và phát triển.

Hãy tạo cho cuộc sống của bạn màu sắc đa dạng. Đặt ra những mục tiêu và ước mơ cho bản thân. Gặp khó khăn không phải là thất bại, mà là cơ hội để trở nên mạnh mẽ hơn.

Bàn luận về câu nói Cái khó bó cái khôn - Mẫu 6

Trong cuộc sống, mỗi người đều gặp phải khó khăn, thử thách, đó là bản chất của cuộc sống. Nhưng phản ứng của mỗi người trước khó khăn lại khác nhau. 'Cái khó bó cái khôn' là lời nhắc nhở về cách đối diện với khó khăn.

Ông cha từ xưa đã truyền lại những câu nói giá trị, như 'Cái khó bó cái khôn', để chúng ta hiểu rõ về cách vượt qua khó khăn, không để bản thân bị kìm hãm.

Mỗi người đều có cơ hội vượt qua khó khăn, thậm chí từ những hoàn cảnh khó khăn, họ cũng rút ra bài học về sự kiên trì, nỗ lực. Đó chính là ý nghĩa của 'Cái khó bó cái khôn'.

Cuộc sống luôn đầy khó khăn, nhưng điều quan trọng là chúng ta phải tìm cách vượt qua. 'Cái khó bó cái khôn' dạy chúng ta không bao giờ từ bỏ trước khó khăn.