TOP 3 Dàn ý Phân tích 2 khổ đầu bài thơ Viếng lăng Bác SIÊU HAY, hỗ trợ các em học sinh lớp 9 hiểu rõ tâm trạng của nhà thơ Viễn Phương khi chứng kiến hàng tre bên lăng Bác, cảnh vật xung quanh lăng và đoàn người đến viếng.
Sau khi hoàn thành dàn ý, việc lập luận và phát triển thành bài văn hoàn chỉnh trở nên dễ dàng, với đầy đủ những ý chính quan trọng. 2 khổ thơ đầu đã thể hiện được lòng thành kính, sâu sắc của nhà thơ và người dân miền Nam dành cho Bác Hồ yêu quý. Mời các em theo dõi để nắm bắt kiến thức văn 9:
Dàn ý Phân tích khổ 1, 2 Viếng lăng Bác
I. GIỚI THIỆU
Giới thiệu về tác giả, tác phẩm, và trích dẫn thơ chính
- Tác giả: Nổi tiếng trong dòng văn nghệ miền Nam giải phóng, phong cách viết nhẹ nhàng, tinh tế, đầy cảm xúc và lãng mạn; tôn vinh vẻ đẹp của dân tộc, đất nước trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm.
- Tác phẩm: Xuất hiện vào năm 1976, sau khi miền Nam được giải phóng, lăng Chủ tịch mới được khánh thành (trích dẫn từ bài thơ).
- Tổng quan: Sự xúc động, sùng kính, lòng biết ơn và niềm tự hào kết hợp với nỗi buồn khi vào thăm lăng Bác (trích dẫn từ bài thơ).
II. NỘI DUNG CHÍNH
* Thảo luận về các nhận định: Khẳng định cảm xúc, sự xúc động chân thành của tác giả khi viếng lăng Bác.
a. TÌNH CẢM CỦA NHÀ THƠ KHI THĂM LĂNG BÁC:
- Hồi hộp, xúc động “Con từ miền Nam đến thăm lăng Bác”;
- Cặp từ ngữ “con – Bác”: gần gũi, thân thiết như giữa người thân, thể hiện lòng kính trọng với Bác, cũng như sự yêu thương vô điều kiện đối với người đồng bào;
- Sử dụng từ ngữ như “thăm”: giảm bớt nỗi đau mất mát, tôn vinh bất tử của Người;
- Ấn tượng: “rừng tre um tùm”:
+ Hình ảnh sống động: khung cảnh xinh đẹp của lăng Bác, mang lại cảm giác quen thuộc, gần gũi như làng quê, đất nước Việt Nam.
+ Đầy cảm xúc:
- “rừng tre xanh xanh” tôn vinh vẻ đẹp của quê hương, con người Việt Nam với sức sống mãnh liệt
- “bão táp… thẳng hàng”: biểu tượng sức mạnh, kiên cường, vững vàng, kiêng nhịn, bất khuất
=> Biểu tượng của cả dân tộc đoàn kết bên Người, thể hiện lòng biết ơn, tôn kính của người dân miền Nam cũng như toàn thể người Việt dành cho Bác.
b. Cảm xúc, suy tư của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác
- Cặp hình ảnh thực và ẩn dụ song song: mặt trời: mặt trời tự nhiên và hình ảnh ẩn dụ của Bác => Tôn vinh sự vĩ đại, to lớn và biểu hiện lòng biết ơn, kính trọng của cả dân tộc đối với Bác.
- Thuật ngữ “ngày ngày”: tạo ra cảm giác thời gian vô tận và sự sống vĩnh cửu; minh họa cho cảnh người dân liên tiếp không ngừng, mặn nồng và biết ơn khi viếng thăm Bác.
- “dòng người đi trong thương nhớ”: niềm nhớ mong, tiếc nuối của thế hệ người Việt Nam.
- Ẩn dụ “tràng hoa dâng 79 mùa xuân”: cuộc đời dâng hiến cho quê hương, đất nước Bác sống mãi trong trái tim dân tộc => Sự tôn kính, lòng biết ơn và nỗi tiếc thương vô tận của người dân Việt Nam.
c. Nghệ thuật:
- Ngôn từ giản dị, gần gũi, tràn đầy sức sống;
- Giọng điệu chân thành, trang nghiêm, sâu lắng và đầy cảm xúc, tự hào và đau xót;
- Hình ảnh thơ vừa hiện thực vừa phong phú về ý nghĩa biểu tượng.
d. Đánh giá tổng quan:
- Cảm xúc mãnh liệt của nhà thơ khi đặt chân đến lăng Bác lần đầu tiên;
- Những hình ảnh thơ được tạo nên từ trái tim rung cảm của nhà thơ, chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc;
- Sự chân thành và sự dễ gần, nhưng cũng đầy tình cảm của nhà thơ, của người dân miền Nam, của cả dân tộc đối với Bác - người lãnh đạo được kính trọng nhất của dân tộc.
III. KẾT BÀI
- Đề cao giá trị văn học và nghệ thuật của 2 khổ thơ đầu, vị trí quan trọng trong cả bài thơ.
Phân tích dàn ý 2 khổ đầu bài thơ Viếng lăng Bác
a) Bước đầu
- Giới thiệu vắn tắt về tác giả và tác phẩm
- Viễn Phương (1928 - 2005) là một trong những nhà văn hàng đầu trong lực lượng văn nghệ giải phóng miền Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
- Bài thơ Viếng lăng Bác (1976) không chỉ là sự tôn vinh cao quý dành cho Bác Hồ mà còn là biểu hiện của tâm hồn sâu nặng của Viễn Phương và nhân dân miền Nam trong những ngày đầu tiên của thống nhất đất nước.
- Hướng dẫn, giới thiệu 2 khổ thơ đầu: Hai khổ thơ đã phản ánh tâm trạng của nhà thơ khi chứng kiến hàng tre bên lăng Bác, cảnh quan xung quanh và đoàn người đến thăm lăng.
b) Nội dung chính
* Tổng quan về bài thơ
- Bối cảnh sáng tác: Bài thơ được viết vào năm 1976 khi Viễn Phương cùng đoàn đại biểu miền Nam đi thăm lăng Bác tại Hà Nội, sau khi đất nước thống nhất hoàn toàn và lăng Bác mới được hoàn thành.
- Giá trị nội dung: Bài thơ thể hiện sự kính trọng và cảm xúc sâu sắc của nhà thơ cũng như của mọi người khi đến viếng lăng Bác.
* Phân tích hai khổ thơ đầu
Khổ thứ nhất: Tâm trạng của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác
- “Con ở miền Nam đến viếng lăng Bác” -> Lời giới thiệu tự nhiên như lời của người tâm tình.
- Việc sử dụng cách gọi “con - Bác” gần gũi, thân thiết, thể hiện tâm trạng xúc động của người con khi đến thăm cha sau bao năm xa cách.
- “Con” ở đây cũng là cả miền Nam, là tất cả tấm lòng của nhân dân Nam Bộ hướng về Bác, hướng về vị cha già kính yêu của dân tộc với một niềm xúc động lớn lao.
- Sử dụng từ “thăm” thay cho từ “viếng” một cách tế nhị -> Cách diễn đạt giảm nhẹ nỗi đau thương mất mát.
=> Bác đã ra đi nhưng hình ảnh Người vẫn sống mãi trong trái tim nhân dân miền Nam, trong lòng dân tộc.
- Cảnh vật xung quanh lăng Bác:
'...Trong sương mờ hàng tre bát ngát
Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam
Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng.'
+ Hình ảnh hàng tre
- Trong làn sương mờ, hình ảnh hàng tre là điều tác giả để ý nhất.
- Từ “hàng tre” được nhấn mạnh hai lần trong đoạn thơ, tạo nên vẻ đẹp đặc biệt của nó.
- Phép nhân hóa trong dòng thơ: “Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng” giúp hình ảnh hàng tre trở nên hấp dẫn hơn.
=> Hình ảnh hàng tre thể hiện sự gần gũi và quen thuộc của đời sống quê hương, đất nước Việt Nam; đồng thời, nó cũng là biểu tượng của sức mạnh và lòng kiên cường của dân tộc Việt Nam.
- Thành ngữ “bão táp mưa sa” biểu hiện những gian khổ trong lịch sử dân tộc.
- Việc “đứng thẳng hàng” là biểu tượng cho tinh thần đoàn kết và sức mạnh không khuất phục của dân tộc Việt Nam.
=> Cảm xúc và lòng tự hào về quê hương, dân tộc, và con người Nam Bộ, là những tâm trạng chân thành và thiêng liêng của nhà thơ cũng như của nhân dân dành cho Bác kính yêu.
Khổ 2: Tâm trạng của nhà thơ trước đám người vào lăng
- Hình ảnh trọng đại khi tiến gần lăng Bác:
Mỗi ngày mặt trời lặn qua lăng
Thấy một mặt trời trong lăng ửng đỏ
Mỗi ngày dòng người đi trong nỗi nhớ
Kết bó hoa dâng kính bảy chín mùa xuân.
+ Sự lặp lại của cụm từ “mỗi ngày” như muốn phản ánh hiện thực diễn ra của thiên nhiên, tất cả mọi thứ trong thế giới này, với việc mặt trời là minh chứng rõ ràng nhất.
+ Hình ảnh của “mặt trời”
- “mặt trời qua lăng” là hình ảnh thiên nhiên thực tế: mặt trời, nguồn sáng của vũ trụ, gợi lên vẻ đẹp tuyệt vời, sức mạnh vĩnh cửu. Mặt trời là nguồn gốc của sự sống và ánh sáng.
- “mặt trời trong lăng” là một ẩn dụ độc đáo và sáng tạo: hình ảnh của Bác Hồ vĩ đại. Như “mặt trời”, Bác Hồ là nguồn sáng, nguồn sức mạnh cho dân tộc Việt Nam.
- Hình ảnh dòng người tiến vào thăm lăng Bác một cách tuần tự:
+ Tác giả đã tưởng tượng rằng đó là “dòng hoa” được kết từ những người tuần tự, trang nghiêm bước vào lăng, như đang dâng hương thơm ngát lên Bác kính yêu.
=> Sự tôn trọng, lòng biết ơn sâu sắc và nỗi tiếc thương vô tận của dân tộc dành cho Bác.
* Tính độc đáo về nghệ thuật trong 2 khổ thơ đầu
- Cảm xúc đầy dâng trào, cách diễn đạt chân thực, sâu sắc
- Hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ
- Hình ảnh thơ đa dạng, kết hợp giữa thực và ẩn dụ, biểu tượng một cách sáng tạo.
- Hình ảnh ẩn dụ - biểu tượng không chỉ gần gũi mà còn sâu sắc, có ý nghĩa tổng quát và giá trị biểu cảm, tạo nên sự đồng cảm sâu sắc trong lòng độc giả.
c) Kết luận
- Đánh giá tổng quan về giá trị nội dung, nghệ thuật của 2 khổ thơ
Dàn ý phần đầu của bài thơ Viếng lăng Bác
A. Giới thiệu
- Thông tin về tác giả và tác phẩm
- Nội dung: Cảm xúc của tác giả khi đến lăng Bác
- Đánh giá tổng quan
B. Nội dung chính
* Phần 1:
- Cách gọi “con” thân mật và gần gũi
- Viếng: từ ngữ ý tứnh
=> miêu tả hình ảnh của người con sau bao năm xa cách trở về viếng cha thân yêu
Hàng tre:
- xanh bát ngát
- bão táp mưa sa
- đứng thẳng hàng
=> thể hiện sức sống mạnh mẽ, kiên cường của hàng tre như có linh hồn
=> biểu tượng của tinh thần kiên cường, bất khuất của dân tộc Việt Nam
=> cảm xúc trào dâng, tự hào không nguôi
* Khổ 2:
- Hình ảnh mặt trời:
- mặt trời tự nhiên: phát ra ánh sáng, mang lại sự sống cho mọi loài
- hình ảnh của Bác: vị cha già vĩ đại của dân tộc, người đã dẫn dắt cách mạng Việt Nam đến với ánh sáng
=> hình tượng sâu sắc về sự sống mãi mãi của Bác trong tâm trí người dân Việt
- Từ 'ngày ngày' kết hợp với ẩn dụ 'dòng người kết tràng hoa' và hoán dụ 'bảy chín mùa xuân'
=> tác giả đã tạo ra bức tranh sống động về dòng người đến viếng Bác, dâng hoa trong lòng thành kính
* Tóm tắt nghệ thuật một cách tổng quan
* Mở rộng quan điểm
C. Tổng kết
Xác nhận lại vấn đề đã được đề cập.