Mẫu văn lớp 9: Phân tích 4 khổ thơ đầu của bài thơ về tiểu đội xe không kính bao gồm 2 mẫu chi tiết, đầy đủ những ý quan trọng, giúp các em học sinh lớp 9 hiểu rõ hơn về cuộc sống trong chiến tranh và những khó khăn mà lính phải đối mặt.
Sau khi có dàn ý, việc triển khai thành bài văn hoàn chỉnh sẽ dễ dàng hơn với các em, và từ đó, chúng ta cũng thấy được sự can đảm và tinh thần kiên cường của các lính lái xe.
Mẫu dàn ý phân tích 4 khổ đầu của bài thơ về tiểu đội xe không kính - Mẫu 1
a) Khởi đầu:
- Phạm Tiến Duật sinh năm 1941, qua đời năm 2007 vì một căn bệnh nặng nề.
- Bài thơ về tiểu đội xe không kính được viết vào năm 1969, trên con đường Trường Sơn. Đây là tác phẩm đoạt giải nhất trong cuộc thi thơ của tạp chí Văn Nghệ và được xuất bản trong tập thơ “Vầng trăng quầng lửa” của tác giả.
- Bốn khổ thơ đầu mô tả tư thế dũng cảm, sự quyết tâm bất khuất của tuổi trẻ trong một môi trường nguy hiểm, thể hiện ý chí chiến đấu bảo vệ miền Nam đất nước.
b) Nội dung chính:
- Phương tiện di chuyển là những chiếc xe không có kính:
'Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật bom rung kính vỡ đi rồi”
Với ba từ 'Không”, tác giả đã giải thích một cách rõ ràng nguyên nhân tại sao xe không có kính. Không phải vì xe không được trang bị, mà vì 'Bom đánh, kính vỡ đi rồi”
- Tư thế kiên định của những người lính lái xe trên con đường Trường Sơn. Dù có bom rơi, kính xe vỡ, đèn xe không sáng, xe trầy xước, nhưng họ vẫn:
'Ngồi thong thả trong buồng lái
Nhìn xuống đất, nhìn lên trời, nhìn thẳng về phía trước”
Từ 'Thong thả” thể hiện sự điềm tĩnh, không hề bộn bề, vội vã hay lo sợ của người lính lái xe. Với tư thế 'nhìn xuống đất, nhìn lên trời, nhìn thẳng về phía trước” thông qua cửa sổ không có kính chắn gió, người lái xe tiếp xúc trực tiếp với thế giới bên ngoài:
Nhìn thấy con đường rẽ ngang như đâm vào tim
Thấy những vì sao trên bầu trời và bất ngờ những đàn chim bay
Như tựa như vừa bước vào buồng lái”
Những dòng thơ mô tả cảm giác của việc lái xe với tốc độ nhanh chóng. Qua cửa sổ xe không có kính, không chỉ nhìn thấy mặt đất, bầu trời, sao trời mà còn thấy con đường chạy thẳng vào trái tim.
- Trên con đường đầy bom đạn, những người lính lái xe vẫn lạc quan, vui vẻ. Tác giả miêu tả bằng những hình ảnh chân thực của cuộc sống hàng ngày.
'Không có kính, có bụi phủ mặt
Bụi rơi trắng tóc như người già
Chẳng cần rửa mặt nhạt nhẽo, chỉ cần quay điếu thuốc
Cười toe toét nhìn nhau”
Những chàng trai với mái tóc xanh giờ đây bị bụi đường phủ lên như lớp tóc trắng của người già. Họ không cần phải lo lắng về việc rửa mặt, và khi họ nhìn nhau với khuôn mặt bẩn thỉu của mình, họ cười toe toét, chỉ với vài dòng miêu tả, chân dung của người lính hiện ra với vẻ trẻ trung, hồn nhiên, yêu đời.
- Người lính Trường Sơn là những người quyết tâm chiến đấu, họ luôn chạy về phía miền Nam như một phần của họ:
Không có kính, nhưng áo ướt nhẹ nhàng
Mưa rơi như trút nước từ trên cao
Không cần thay đồ, vẫn lái xe hàng trăm dặm nữa
Mưa ngừng, gió thôi, áo cũng khô mau”
Dù bị ướt áo vì xe không có kính, những người lính lái xe vẫn tiếp tục lái xe với ý chí tiến về phía trước hàng trăm dặm. Đó là ý chí chiến đấu để giải phóng miền Nam và là tình yêu đất nước mạnh mẽ trong thời kỳ chống Mĩ.
c) Kết luận:
- Bài thơ đã mô tả một cách độc đáo hình ảnh của những chiếc xe không kính, từ đó, tác giả đã nổi bật hình ảnh của những người lính lái xe Trường Sơn thời kỳ chống Mĩ, với tư thế kiên định, tinh thần lạc quan, dũng cảm, không sợ khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu để giải phóng miền Nam yêu dấu.
- Tác giả đã sử dụng ngôn ngữ thơ phú và chất liệu thơ đời thường sinh động để mô tả cuộc sống trên chiến trường Trường Sơn, với ngôn từ phong phú, tự nhiên và sức mạnh.
Dàn ý phân tích 4 khổ đầu của bài thơ về tiểu đội xe không kính - Mẫu 2
1. Bước đầu
- Phạm Tiến Duật là một nhà thơ được hình thành và trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc ta, một thời kỳ gian khổ và khốc liệt.
- Bài thơ về Tiểu đội xe không kính được xem là một trong ba bài thơ xuất sắc nhất đoạt giải nhất trong cuộc thi của báo Văn Nghệ năm 1969.
- Giới thiệu bốn khổ thơ đầu
2. Nội dung chính
- Hai dòng đầu tiên
- Một câu hỏi - câu trả lời tự nhiên, chân thành của người lính. Chiếc xe vận tải, dù ban đầu có kính, nhưng sau khi trải qua bom đạn, “kính vỡ đi rồi”.
- Những thông điệp như “không có…không phải… không có”, “bom giật, bom rung” đã tạo ra không khí trang trọng, hùng vĩ, miêu tả được bầu không khí chiến trường khốc liệt.
- Một tư thế chiến đấu tuyệt vời: Ngồi “ung dung” vững chãi, kiên định trong tình thế khó khăn. Một cái nhìn rộng lớn, tự do giữa chiến trường: “Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng”.
- Nhịp thơ 2/2/2 với từ khóa “nhìn” đã thể hiện một cách tuyệt vời tư thế chiến đấu kiên cường, hùng hồn của những người lính trẻ trong mưa bom, trong cuộc chiến bảo vệ đất nước khỏi đại diện Mỹ.
- Khổ thơ thứ hai
- Mở ra một không gian rộng lớn, những con đường chiến lược phía trước
- Những thông điệp như “Nhìn thấy gió…”, “nhìn thấy con đường…”, và “nhìn thấy sao trời…”: đã miêu tả được hình ảnh của tiểu đội xe không kính, những người lính liên tục tiến về chiến trường.
- Tiểu đội xe không kính đã vượt qua những cảnh “bom giật bom rung”, trải qua nhiều gian khổ, nhưng họ vẫn tiếp tục hành quân dưới mưa.
- Nghệ thuật:
- Đoạn thơ trên đã thể hiện được vẻ đẹp nghệ thuật. Câu thơ mang phong cách văn xuôi thể hiện tính “lính lợi” của những người lính trong thời kỳ chiến đấu khốc liệt.
- Các thông điệp, hình ảnh về chiếc xe không kính, về cách ngồi lái xe, về cái nhìn, mái tóc, nụ cười,… đã mô tả đầy đủ sức mạnh và anh hùng của tiểu đội xe không kính, đồng thời tạo nên bản hùng ca mạnh mẽ, kiêu hãnh.
3. Kết luận
- Tóm tắt nội dung và nghệ thuật của 4 khổ thơ đầu.
- Mở đầu vấn đề.