Buzz
Mẫu văn lớp 9: Phân tích dàn ý Cảm nhận khổ thơ đầu tiên của bài Sang Thu của Hữu Thỉnh bao gồm 3 dàn ý chi tiết, được thiết kế để giúp các em học sinh lớp 9 hiểu rõ cấu trúc và biết cách lập dàn ý cho bài văn cảm nhận khổ 1 Sang Thu một cách đầy đủ và chi tiết nhất.
Khổ thứ nhất của bài thơ Sang Thu thể hiện sự nhạy cảm tinh tế của nhà thơ và vẻ đẹp đặc biệt của khoảnh khắc chuyển mùa. Hãy đọc bài viết dưới đây của Mytour để chuẩn bị kiến thức Ngữ văn 9 và ôn thi vào lớp 10 một cách hiệu quả.
Dàn ý cảm nhận khổ thơ đầu tiên của bài Sang Thu
1. Phần khởi đầu
Giới thiệu về tác giả Hữu Thỉnh, bài thơ Sang Thu và đoạn thơ đầu tiên của bài thơ.
Chú ý: Học sinh có thể lựa chọn viết phần khởi đầu một cách trực tiếp hoặc gián tiếp tùy thuộc vào khả năng của mình.
2. Thân bài
“Đột nhiên cảm nhận được hương thơm của ổi
Trôi trong không khí se lạnh
Sương mờ ảo qua con hẻm
Cho ta biết rằng mùa thu đã về'.
- Những dấu hiệu của mùa thu:
- Mùi hương của ổi: biểu tượng của mùa thu, báo hiệu mùa thu đã đến.
- Gió se lạnh: không gian không còn nồng ấm của mùa hè, mà trở nên dịu dàng, mát mẻ, se lạnh.
- Sương: trôi thấp hơn, dày dặn hơn, bao trùm.
→ Đây là những hiện tượng gần gũi, quen thuộc với mùa thu ở nông thôn yên bình, lặng lẽ, êm đềm.
- Động từ diễn đạt cảm xúc của tác giả:
- Phả: biểu hiện hành động mạnh mẽ.
- Chùng chình: tạo ra cảm giác chậm rãi, lảng đãng.
- Hình như: mơ hồ, không chắc chắn, tác giả có cảm nhận về mùa thu mặc dù không chắc chắn nó đã đến, nhưng đã cảm nhận được vẻ đẹp và dấu hiệu của mùa thu.
→ Bức tranh mùa thu được tác giả Hữu Thỉnh miêu tả thông qua hình ảnh, quan điểm, cảm nhận và trải nghiệm: mùi của ổi, hơi gió, sương mù,... đây là sự kết hợp của nhiều giác quan khác nhau được trình bày qua bốn câu thơ ngắn gọn nhưng cũng đủ để người đọc hiểu về những đặc điểm của mùa thu và hình ảnh của mùa thu ở quê nhà yên bình như được mô tả rõ ràng hơn, đẹp đẽ hơn.
3. Phần kết
Tóm tắt lại nội dung, ý nghĩa của đoạn thơ và xác nhận lại giá trị của bài thơ trong văn học.
Tạo dàn ý cho đoạn thơ đầu tiên của bài Sang Thu
a) Mở bài
- Thông tin về tác giả Hữu Thỉnh: Hữu Thỉnh (1942) là một nhà thơ chủ yếu sáng tác về con người và cuộc sống tự nhiên.
- Giới thiệu bài thơ Sang Thu: Sang Thu (1977) là một tác phẩm nổi bật của Hữu Thỉnh, mô tả về mùa thu, với bức tranh mùa thu trong sáng và dễ thương ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.
- Nhập đề và trích dẫn khổ thơ đầu tiên của bài Sang Thu: Đoạn thơ đầu tiên đã để lại ấn tượng sâu sắc về sự biến đổi tinh tế của tự nhiên và con người trong thời điểm chuyển mùa.
b) Phần chính: Phân tích khổ thơ đầu tiên của bài Sang Thu
* Quan điểm 1: Thiên nhiên mùa thu được cảm nhận thông qua những điều vô hình.
“Đột nhiên nhận ra mùi ổi
Trôi trong cơn gió se lạnh
Sương bay qua con hẻm'
- “Đột nhiên”: cảm giác bất ngờ, sự ngạc nhiên -> kích thích tất cả giác quan để nhận biết sự chuyển đổi của tự nhiên.
- “Mùi ổi”: mùi đặc trưng của mùa thu miền Bắc được cảm nhận từ hương vị của quả ổi chín mọng.
- “Trôi trong gió se lạnh”: không khí không còn nồng ấm của mùa hè, mà trở nên dịu dàng, mát mẻ, se lạnh.
- “Sương bay qua con hẻm”: những hạt sương nhỏ nhẹ bay qua con đường, chậm rãi và nhẹ nhàng -> Hạt sương sớm sẽ có cảm xúc của riêng mình.
=> Bức tranh của sương chùng chình bay qua ngõ kết hợp với mùi hương của quả ổi trong gió se lạnh là những hình ảnh mùa thu trong lành và yên bình tại vùng quê.
* Quan điểm 2: Cảm nhận ban đầu của nhà thơ về cảnh mùa thu.
- Các từ: “bỗng, phả, hình như” toát lên tâm trạng lạ lẫm, xúc động trước những khám phá thú vị về sự xuất hiện của mùa thu:
'Hình như thu đã về'
+ 'Hình như': một chút nghi ngờ, một chút mơ mộng không hoàn toàn rõ ràng.
-> Đúng là một trạng thái cảm xúc của thời điểm chuyển mùa. Mùa thu đến dịu dàng quá, mơ màng quá. Câu hỏi như là một thông điệp nhẹ nhàng, cho biết rằng mùa thu đã đến với tất cả chúng ta.
=> Tác giả nhận biết tín hiệu của mùa thu đến thông qua không gian xung quanh bằng nhiều giác quan và cảm xúc nhạy bén.
=> Sử dụng tất cả các giác quan: mùi, cảm giác và thị giác, nhà thơ cảm nhận được những dấu hiệu đặc trưng của mùa thu (“hương ổi”, “gió se” và “sương”).
* Nhận xét về đặc điểm nghệ thuật của khổ thơ
- Khả năng quan sát sắc bén
- Khả năng mô tả với những đường nét sắc sảo, độc đáo
- Sử dụng phương pháp nhân hoá
c) Phần kết
- Tổng quan về giá trị nội dung và nghệ thuật của khổ thơ đầu trong Sang thu.
- Cảm nhận của bạn về khổ thơ.
Lập dàn ý cảm nhận khổ thơ đầu bài Sang thu
1. Bắt đầu
- Giới thiệu về bài thơ: một tác phẩm xuất sắc, độc đáo, mới lạ về chủ đề mùa thu.
- Giới thiệu về khổ thơ đầu: Cảnh sắc giao mùa khi thiên nhiên chuyển từ mùa hạ sang mùa thu.
2. Phần thân bài:
a) Biểu hiện đầu tiên của mùa thu
- Các dấu hiệu không rõ ràng trong tự nhiên:
- Mùi hương ổi: mùi thơm đặc trưng của mùa thu miền Bắc khi quả ổi chín.
- Động từ “phả”: sự lan tỏa, trộn lẫn: gợi lên không gian mang hương thơm của mùa thu, của sự tinh khiết.
- Gió se: gió nhẹ, khô ráo, là gió dịu dàng của mùa thu, không giống như gió mạnh của mùa xuân hay gió rét của mùa đông.
- Sương: hiện tượng ngưng tụ hơi nước khi thời tiết trở lạnh vào buổi tối và sáng sớm.
- Động từ “chùng chình”: chuyển động êm đềm, thong thả, nhân hoá cho hình ảnh, sương như có linh hồn.
- Cảm xúc của nhà thơ:
- Bất giác nhận ra mùa thu đang về qua sự “đột ngột”
- Câu hỏi trong lòng: “Chắc chắn thu đã trở lại”: sự ngạc nhiên, khó tin, hồn thi sĩ và sự biến đổi của tự nhiên.
⇒ Tác giả sử dụng những hình ảnh vô hình, chỉ cảm nhận qua khứu giác, cảm giác mà không nhìn thấy, không nắm bắt được. Điều này làm nổi bật điểm đặc biệt so với việc sử dụng những hình tượng thông thường như hoa sữa, quả hồng, cốm non,… để diễn đạt về mùa thu, thể hiện sự tinh tế trong tâm trạng của tác giả.
3, Kết bài:
- Khổ thơ thể hiện: tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ, vẻ đẹp của khoảnh khắc chuyển mùa.
- Nghệ thuật: sử dụng hình ảnh, nhân hóa, liên tưởng.
