Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên trong tác phẩm “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” tuyển chọn 12 ví dụ xuất sắc nhất của các bạn học sinh giỏi trên toàn quốc, giúp học sinh lớp 9 hiểu rõ hơn về hình ảnh của một anh hùng trượng nghĩa, dũng mãnh.
Bằng những hành động chính trực, chống lại bọn cướp Phong Lai và giúp đỡ Kiều Nguyệt Nga, Lục Vân Tiên đã thể hiện được những phẩm chất tốt đẹp của mình, để lại dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc. Mời các bạn đọc cùng theo dõi bài viết dưới đây từ Mytour:
Sơ đồ tư duy về việc Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên
Dàn ý phân tích nhân vật Lục Vân Tiên
I. Khai mạc
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Đình Chiểu, trích đoạn “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.
- Giới thiệu về nhân vật Lục Vân Tiên.
II. Thân bài
1. Lục Vân Tiên đánh bại bọn cướp
- Tình huống: Kiều Nguyệt Nga trên đường bị bọn cướp chặn xe, Lục Vân Tiên ngẫu nhiên đi qua và nhìn thấy tình hình nên ngay lập tức can dự cứu giúp.
- Hành động của Lục Vân Tiên:
- “Bẻ cây thành gậy, vùng vào cứu giúp”: sự thông minh và can đảm của Lục Vân Tiên.
- Phát biểu rằng: “Bất kỳ kẻ nào hung dữ, đều không được để lại đời hại người dân”: lòng can đảm của một người quân tử, trước khi hành động, anh ta đã làm rõ mục đích của mình là vì công lý, không phải vì âm mưu đánh bại đối thủ.
- Trận đánh diễn ra căng thẳng: “bốn phía bị vây, không có lối thoát” là một tình huống nguy hiểm đối với Lục Vân Tiên.
- Nhưng anh vẫn “dũng mãnh, không khuất phục”, như thể là Triệu Tử với sức mạnh phá vỡ vòng vây địch.
=> So sánh Lục Vân Tiên với anh hùng Triệu Tử cho thấy sự mạnh mẽ, tài năng của nhân vật Lục Vân Tiên.
- Kết quả: bốn phía bị xua tan, vũ khí của bọn Phong Lai không thể cản trở việc Lục Vân Tiên tiêu diệt thủ lĩnh của chúng.
2. Lục Vân Tiên gặp và trò chuyện với Kiều Nguyệt Nga
- Khi nghe thấy tiếng khóc từ bên trong xe, Lục Vân Tiên hỏi: “Trong xe này ai đang khóc vậy?”.
- Người bên trong giải thích: “Tôi bị hại bởi tay ác này/Thật sự là do sơ ý mà trở thành mục tiêu của chúng”.
=> Lục Vân Tiên cảm thấy xót xa với hoàn cảnh của hai cô gái, và khẳng định rằng anh đã tiêu diệt bọn cướp.
- Lục Vân Tiên ngăn không cho hai cô gái ra khỏi xe: “Xin đừng ra, hãy ngồi yên ở đó/Nàng là nữ nhân, ta là nam tử”: giữ vững nguyên tắc đạo đức, tôn trọng giới tính.
- Lục Vân Tiên hỏi về tên, quê quán và lý do tại sao họ gặp rắc rối trên đường.
=> Từ cách diễn đạt đến ngôn từ thể hiện một cá nhân có tri thức, tôn trọng truyền thống văn hóa.
- Khi Kiều Nguyệt Nga đề xuất trả ơn, Lục Vân Tiên cười và từ chối: “Chẳng có gì dễ dàng để trả... Làm điều đó cũng không làm cho ta trở nên anh hùng”.
=> Thể hiện triết lý sống của một người đích thực: không làm việc nhân đạo thì không thể coi là anh hùng.
III. Kết bài
- Khẳng định vẻ đẹp của Lục Vân Tiên.
- Đánh giá về nhân vật Lục Vân Tiên.
Bài văn phân tích nhân vật Lục Vân Tiên
'Truyện Lục Vân Tiên' của Nguyễn Đình Chiểu là một trong những tác phẩm được biết đến nhiều nhất trong văn học cổ điển Việt Nam. Tác phẩm này đã thành công trong việc khắc họa nhân vật chính với những phẩm chất tốt đẹp. Vẻ anh hùng của Lục Vân Tiên được thể hiện rất rõ trong đoạn 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga'.
Ban đầu, ta có thể thấy Lục Vân Tiên là một anh hùng có tài năng, trung dung, và can đảm. Khi đối mặt với tình huống không công bằng, chàng không ngần ngại can thiệp:
'Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây thành gậy, tiến vào giữa bọn cướp hung ác
Lên tiếng rằng: 'Bọn đảng hung ác,
Đừng nên làm việc độc ác, hại người dân''
Trong tình hình khẩn cấp, chàng không phân vân mà nhanh chóng sử dụng cây làm vũ khí, tham gia trận đấu với bọn cướp tàn ác. Tình yêu thương đã truyền động lực cho chàng, giúp người đàn ông tràn đầy lòng can đảm này đánh bại 'bầy kiến' xấu xa, mang lại hòa bình cho xã hội. Qua lời thơ hùng tráng, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả cuộc chiến một cách hấp dẫn, gay cấn:
'Vân Tiên nhanh trí vượt ngàn khó,
Giống như Triệu Tử phá vòng Đương Dang.
Bọn cướp đành phải bỏ chạy vội,
Với gươm giáo họ tìm cách thoát ra.
Phong Lai không kịp níu tay chàng,
Vì Vân Tiên đã đánh họ tan nát'
Bọn cướp bị đánh cho tơi bời, kinh hãi bỏ chạy. Điều này làm cho người đọc hiểu rõ hơn về khả năng võ nghệ và tinh thần trượng nghĩa cao quý của một đấng nam nhi. Chàng là biểu tượng của anh hùng dân tộc trong một xã hội rối ren xưa kia.
Sau đó, Nguyễn Đình Chiểu đã miêu tả Lục Vân Tiên như một người quân tử trân trọng đạo lý và phẩm giá. Khi thấy người trong xe hoảng sợ, chàng đã lịch thiệp hỏi thăm. Nhận biết hai cô gái là nữ, Vân Tiên cẩn thận giữ khoảng cách, bảo vệ danh dự cho Kiều Nguyệt Nga:
'Xin vui lòng ngồi yên đó và chớ ra ngoài,
Bạn là phụ nữ còn tôi là nam giới'
Lúc đó, lời nói của chàng cũng rất lịch sự, trang trọng, toát lên sự tôn trọng đối với đối tác. Cụm từ 'thưa ngài', 'kính thưa' đã thể hiện sự dịu dàng, lễ phép của một quân tử.
Không chỉ thế, Lục Vân Tiên còn thể hiện tinh thần trượng nghĩa, hào sảng, không hề thèm khao khát danh lợi. Khi nghe Kiều Nguyệt Nga nói muốn báo ơn, chàng chỉ mỉm cười và từ chối nhẹ nhàng:
'Vân Tiên vui mừng cười trả lời:
'Làm ơn, đừng nói điều gì ấy
Vấn đề này rõ ràng lắm rồi
Kiếm lợi từ lòng hiếu khách
Làm anh hùng mà lại tham muốn nhận lại thì đâu còn là lòng hiếu nghĩa?
Nên nhớ câu 'bám hiếu chẳng tìm nơi
Làm người thế đó cũng không xứng làm anh hùng''
Nụ cười của chàng ở đây toát lên sự hào sảng và không gì có thể làm mất đi sự truyền thống của một người anh hùng. Đối với chàng, việc giúp đỡ người khác là điều bình thường, không đáng được coi là một việc làm để đòi hỏi phần thưởng. Nếu một công việc làm vì lòng từ bi mà lại kì vọng vào sự đền đáp, sự giàu có, thì liệu có phải là hành động của một anh hùng không? Điều này càng làm rõ tấm lòng cao cả và đáng trân trọng của Lục Vân Tiên đối với người đọc.
Hình tượng của nhân vật anh hùng trong tác phẩm được mô tả một cách giản dị, gần gũi. Nguyễn Đình Chiểu đã sử dụng ngôn ngữ dân dã miền Nam để tạo ra một Lục Vân Tiên với nhiều phẩm chất đáng quý. Chàng là biểu hiện của tinh thần chính nghĩa, là lý tưởng về một xã hội công bằng và hòa bình mà tác giả mong muốn.
Tóm lại, nhân vật Lục Vân Tiên trong trích đoạn 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' đã thể hiện sự cao cả. Chàng vừa trượng nghĩa, hào sảng mà cũng đầy dịu dàng, chu đáo. Đây chính là hình mẫu lý tưởng mà nhân dân xưa kính trọng về người anh hùng, người quân tử.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 1
Trong đoạn trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga', ta thấy rõ hình ảnh của Lục Vân Tiên được mô tả với sự hào sảng, vô tư khi thực hiện những hành động chính nghĩa. Hành động của chàng cũng là biểu hiện cho tinh thần chính trực, nhân nghĩa, là một hình tượng người anh hùng lí tưởng mà Nguyễn Đình Chiểu muốn thể hiện.
Trong trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga', Lục Vân Tiên là một người hiến mình vì nghĩa, vì dân, ra tay trừ gian ác, bọn cướp tàn bạo:
'Vân Tiên bước lại bên đường
Bẻ cây gẫy gậy xông vào làng'
Trước khi lên kinh ứng thí, Lục Vân Tiên muốn về nhà thăm cha mẹ. Trên đường đi, chàng chứng kiến sự bất công, hung ác của bọn cướp Phong Lai đối với những người vô tội. Chứng kiến cảnh ấy, không suy nghĩ nhiều, không so sánh sức mạnh, chàng ngay lập tức 'xông vào làng', hành động này là biểu hiện cao đẹp của tinh thần chính nghĩa, vô tư, hoàn toàn xuất phát từ trách nhiệm và lòng nhân ái, không hề tính toán chuyện lợi ích hay hy vọng vào sự đền đáp. Để đối phó với bọn cướp tàn bạo, Vân Tiên đã lấy ngay 'cây gậy' làm vũ khí, hành động này thể hiện sự khẩn trương, nhanh nhạy và dứt khoát trong tình huống khẩn cấp này.
'Kêu rằng bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân'
Bước vào đám cướp, Vân Tiên đã lên tiếng mắng chửi chúng, gọi chúng là 'bớ đảng hung đồ', lên án hành vi của chúng là 'thói hồ đồ hại dân'.
Lời của Vân Tiên không chỉ thể hiện quan điểm chính trực mà còn như một tuyên ngôn sống kiên cường, không chấp nhận sự bất công đối với con người dưới bất kỳ hình thức nào. Những hành vi tàn bạo, phi lý càng đáng lên án.
'Vân Tiên bước vào như một hồi tố
Giống như Triệu Tử phá vòng Đương Dang
Bốn phía địch bị vây bắt
Tất cả gục gã, vung gươm tìm đường chạy ngay
Phong Lai không kịp trả đũa
Vân Tiên một cú đòn quyết định vận mệnh'
Hành động của Vân Tiên được mô tả như một cơn lốc vô tình. Mặc dù không thấy trực tiếp, nhưng độc giả có thể tưởng tượng về sự linh hoạt và nhanh nhạy, với những bước đi thông minh, khiến kẻ thù không còn cơ hội nào để phản kháng. Khiến Phong Lai, thủ lĩnh của bọn cướp, không kịp phản ứng, Vân Tiên đã quyết định số phận của hắn bằng một cú đòn quyết định.
Sau khi đã tiêu diệt bọn cướp, Vân Tiên đã tỏ ra rất quan tâm khi hỏi thăm người bị nạn, hình ảnh mạnh mẽ trong trận chiến bỗng chốc biến thành hình ảnh của một người đàn ông nhân từ, chu đáo khi quan tâm đến người bị nạn.
'Giờ đã loại bỏ lũ kiến chòm ong
Hỏi: 'Ai than khóc ở trong xe này?'
Mặc dù cuộc chiến diễn ra dữ dội khi Vân Tiên phải đối mặt một mình với đám cướp, nhưng khi chiến thắng và đuổi bọn chúng đi, Vân Tiên không quan trọng chiến công mà chỉ coi bọn cướp như 'lũ kiến chòm ong', và quan trọng hơn, chàng quan tâm đến tiếng khóc từ bên trong xe. Điều này chứng tỏ hành động của chàng không chỉ dựa trên tinh thần chính nghĩa mà còn do lòng yêu thương sâu sắc dành cho con người.
Lục Vân Tiên là một học trò Nho, nên hành động của chàng luôn tuân thủ chuẩn mực, phản ánh phong cách của người theo đạo Nho xưa:
'Khoan đã, ngồi lại đừng ra ngoài
Em là phận con gái, anh là phận con trai'
Khi Kiều Nguyệt Nga - cô gái gặp nạn mà Vân Tiên đã cứu giúp - thể hiện mong muốn gặp và cảm ơn, Lục Vân Tiên đã kiên quyết từ chối, chú trọng vào tư tưởng 'nam nữ thụ thụ bất thân', tạo ra hình ảnh một con người tuân thủ quy tắc, dù có phần cứng nhắc nhưng vẫn dễ thương.
Lí do mà Vân Tiên quyết định không chấp nhận sự đền ơn từ Nguyệt Nga là vì chàng luôn tin rằng:
'Nhớ câu kiến nghĩa bất vi
Làm người thế ấy cũng không phải anh hùng'
Theo chàng, làm việc nghĩa mà lại mong nhận được sự đền ơn thì có lẽ không phải là 'anh hùng'. Chàng thực hiện những việc làm nghĩa từ tấm lòng lương thiện, từ tình yêu thương bao la dành cho con người. Hình ảnh của chàng phản ánh sự kiên định và sức mạnh của một người anh hùng, cam kết với trách nhiệm làm việc nghĩa, không quan tâm đến sự đền đáp, báo đáp 'Làm ơn há dễ trông người trả ơn'.
Dưới bàn tay tài ba của nghệ sĩ, thông qua những yếu tố mộc mạc, bình dân, Nguyễn Đình Chiểu đã tạo ra nhân vật Lục Vân Tiên sống động, chân thực, thu hút người đọc. Đồng thời, qua nhân vật này, tác giả cũng truyền đạt ước mơ về một xã hội công bằng, chính nghĩa.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 2
Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ yêu nước sống vào thế kỷ 19, cuộc đời ông đầy gian truân trong một thời đại đầy biến động. Trong những khó khăn đó, sự nghiệp thơ ca của ông trở thành biểu tượng tinh thần của thời đại và xã hội đó, trong đó 'Lục Vân Tiên' nổi bật như một tác phẩm điển hình.
Hình ảnh Lục Vân Tiên, người anh hùng, được tập trung nhất trong đoạn 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga'. Khi ra đi thi, chẳng may chứng kiến sự bất bình, chàng không ngần ngại can thiệp:
Vân Tiên ghé lại bên đàng,
.............
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân'.
Sự việc diễn ra bất ngờ, Vân Tiên không do dự, không suy nghĩ, chỉ xông vào đấu tranh với lũ cướp để cứu người. Chàng không biết rằng trong kiệu là Kiều Nguyệt Nga, mà chỉ coi đó là người dân bình thường, không tính toán, làm việc tốt từ tấm lòng. Trước một quân thù đông đảo, với một tướng hung dữ, chàng vẫn không nao núng:
Vân Tiên mặc bộ hình dáng hiểm trở,
Khác biệt như Triệu Tử phá bỏ Đương Dương.
Xung quanh đều tan vỡ,
Giơ gươm, cầm giáo, chống cự ngay tức thì.
Hình ảnh của một anh hùng trỗi dậy, với sức mạnh và tài năng vượt trội, so sánh được với Triệu Tử Long, một anh hùng dũng mãnh phá vòng Đương Dương. Đúng là khí phách của một người con trai Nam Bộ cương trực, can đảm, không chịu thấy bất công đối với dân lành mà không tức giận và hành động ngay lập tức. Điều này thật sự đầy can trường. Nguyễn Đình Chiểu đã tạo nên một hình ảnh anh hùng tài năng và tư duy trong Lục Vân Tiên, một điều mà nhân dân ta luôn mong ước.
Sau khi dập tan lũ cướp, Vân Tiên mới hỏi thăm người trong xe. Nghe thấy tiếng kêu cảm ơn của cô hầu gái, Vân Tiên có lẽ đã đoán được rằng người đang ngồi trên xe là một tiểu thư nên chàng đã can ngăn:
“Đừng vội rời khỏi chỗ ngồi đó,
Đó là vị trí của một phụ nữ, không phải của nam giới.”
Chỉ với một câu nói, chàng trai họ Lục đã để lại ấn tượng về một người biết tôn trọng phân biệt giới tính. Điều này cũng là một sự tôn trọng đối với tiểu thư trong xe. Dù Kiều Nguyệt Nga muốn đền ơn, nhưng Vân Tiên từ chối vì hành động của chàng không phải là để nhận đền ơn mà là do lòng hiệp nghĩa, và chàng không mong đợi bất kỳ sự đền đáp nào.
Vân Tiên nghe xong chỉ biết mỉm cười:
'Nhận ơn chăng dễ dàng gì sao?
Nguyên nhân rõ ràng hiển nhiên,
Ai mà suy tính về lợi ích.
Nhớ lời kiến nghĩa bất vi,
Làm người như vậy cũng không phải là anh hùng.'
Anh hùng này làm việc mà không hy vọng đền đáp, chàng coi công việc của mình là điều đương nhiên không cần so sánh với lợi ích, coi danh vọng và tiền bạc là vô nghĩa. Chàng là sinh viên trong giang hồ nhưng lại mang bản tính hào hiệp như những kiếm khách vang bóng trong thế giới võ lâm. Nụ cười phóng khoáng của chàng thể hiện rõ ràng lòng kiên trì của một quý ông trí tuệ và dũng cảm.
Với lối kể chuyện mộc mạc, từ ngữ giản dị, văn phong trong trẻo, Lục Vân Tiên hiện lên như một anh hùng của nhân dân, dành cho nhân dân và vì nhân dân.
Hình ảnh Vân Tiên trong cuộc đấu tranh chống lại cướp phá được mô tả rất hùng hồn. Cử chỉ, hành động, ngôn từ và thái độ của chàng toát lên vẻ đẹp của một anh hùng, một người tráng sĩ thời xưa. Chúng ta không thể quên Vân Tiên dũng cảm, nhân hậu, với chí khí của vị thi sĩ Nguyễn Đình Chiểu.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 3
Trong tác phẩm “Truyện Lục Vân Tiên” của Nguyễn Đình Chiểu, độc giả sẽ ấn tượng với nhân vật chính - Lục Vân Tiên. Đặc biệt phải nhấn mạnh đến vẻ đẹp của nhân vật này trong đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.
Lục Vân Tiên là một người trẻ tuổi có uyên bác trong văn võ. Trên đường trở về thăm cha mẹ, chàng đã đối mặt với bọn cướp Phong Lai. Một mình Vân Tiên đã đánh bại bọn cướp và cứu được Kiều Nguyệt Nga.
Đoạn trích bắt đầu với hình ảnh: “Vân Tiên ghé lại bên đàng/Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô” đã thể hiện sự nhanh trí khi đối mặt với bọn cướp. Chàng cũng nêu rõ lý do của mình trước khi ra tay: “Bớ đảng hung đồ/Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”, cho thấy chính nghĩa của một người quân tử. Trận chiến diễn ra quyết liệt, và kết quả là bọn cướp bị đánh tan và Phong Lai đã bị Vân Tiên đánh bại thê thảm.
Sau khi 'dẹp xong lũ kiến chòm om', Vân Tiên hỏi: “Ai than khóc ở trong xe này?”. Sau khi nghe tiếng cảm tạ của người ngồi trong xe, chàng đoán biết đó là phụ nữ nên đã có hành động đúng đắn: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra/Nàng là phận gái, ta là phận trai”. Ở đây, Vân Tiên thể hiện sự có học thức, luôn tuân thủ lễ giáo và chuẩn mực đạo đức dù đang trong tình huống làm ơn. Sau đó, chàng hỏi han sự tình của Kiều Nguyệt Nga. Biết được Vân Tiên là người trượng nghĩa, Kiều Nguyệt Nga bày tỏ muốn báo đáp ơn của chàng. Vân Tiên cười và nói:
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.
Ngày nay rõ đặng nguồn cơn,
Ai tính thiệt so hơn làm gì?
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi,
Làm người thế ấy cũng phi anh hùng.
Có thể thấy, Lục Vân Tiên xem việc cứu giúp là việc của trách nhiệm và lòng nghĩa, không phải vì muốn đền đáp. Chàng coi tài sản và vật chất là phù phiếm, còn việc giúp đỡ người khác là trách nhiệm của một người anh hùng.
Tóm lại, hình ảnh của Lục Vân Tiên trong đoạn trích trên là một người dũng cảm, tài năng và trân trọng lòng nghĩa - những phẩm chất cần thiết của một anh hùng.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 4
Nguyễn Đình Chiểu là một trong những nhà thơ nổi tiếng của thế kỉ XIX. Ông đã trải qua nhiều biến động trong cuộc đời, và những trải nghiệm đó đã ảnh hưởng đến văn chương của ông, làm cho các tác phẩm của ông trở nên đặc biệt hơn. Tác phẩm đáng chú ý của ông là “Lục Vân Tiên”, thể hiện rõ nét xã hội Việt Nam thời kỳ đó và hình tượng của người anh hùng tưởng tượng Lục Vân Tiên. Trong tác phẩm này, có lẽ đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” đã thể hiện rõ nhất tinh thần trượng nghĩa và khí phách anh hùng của chàng.
Trên đường đi thi, Lục Vân Tiên chứng kiến cảnh bọn cướp Phong Lai tấn công dân lành, ngay lập tức chàng lao vào giúp đỡ mà không ngần ngại:
Vân Tiên ghé lại bên đàng,
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.
Kêu rằng: 'Bớ lũ hung đồ,
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân.
Mặc dù không biết nguyên nhân của vụ việc, nhưng chỉ cần thấy người khác gặp khó khăn, Vân Tiên không ngần ngại can thiệp ngay. Hành động 'bẻ cây' biến cây thành vũ khí của chàng, thể hiện sự dũng cảm và quyết đoán của người anh hùng. Đây là hành động trái ngược hoàn toàn với hành động của bọn cướp Phong Lai, cho thấy sự cao thượng và trượng nghĩa của Vân Tiên:
Vân Tiên tả đột hữu xung,
Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương.
Lâu la bốn phía vỡ tan,
Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.
So sánh giữa bọn cướp đông đảo vũ trang và Lục Vân Tiên chỉ có một cây gậy bên đường, ta thấy sự bất công nhưng cũng nhận ra sự mạnh mẽ của chàng khi đối mặt với họ. Chỉ qua một trận đánh và sự bình tĩnh sau đó, Vân Tiên đã chứng minh bản lĩnh và trí tuệ vượt trội, là một người có võ công cao cường, có tinh thần hiệp sĩ và quyết tâm giúp đỡ dân lành.
Sau khi tiêu diệt bọn cướp, Vân Tiên mới quan tâm đến người trong xe, người vừa phải chịu sự quấy rối của bọn cướp. Nghe thấy lời cảm ơn của cô hầu gái, Vân Tiên ngay lập tức đoán ra người ngồi trong xe là một tiểu thư nên lập tức can ngăn:
Khoan khoan ngồi đó, chớ ra,
Nàng thuộc về phái nữ, còn ta là phái nam.
Lời can ngăn này đã thể hiện sự thông cảm và hiểu biết của Lục Vân Tiên về quy định lễ nghĩa giữa nam và nữ. Tính cách của anh hùng này càng được khẳng định qua việc không màng đến lợi ích cá nhân, từ chối sự đền đáp từ người mà mình đã giúp đỡ:
Làm ơn có cần phải trông chờ sự trả ơn không?
Nay đã hiểu rõ nguồn gốc,
Chẳng có gì bằng việc làm điều thiện.
Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Làm người như vậy cũng vượt qua khái niệm anh hùng.
Những lời này của Lục Vân Tiên một lần nữa khẳng định tinh thần anh hùng của mình, là một người không quan tâm đến danh vọng hay tài sản cá nhân, mà chỉ vì ý nghĩa cao cả của việc đứng ra bảo vệ công bằng và nhân quyền.
Với cách mô tả chân thực và ngôn từ đặc sắc, Nguyễn Đình Chiểu đã thành công trong việc phác họa nhân vật, tạo nên hình ảnh của một anh hùng lý tưởng, một Lục Vân Tiên toàn diện về văn hóa và võ nghệ, tuân thủ đạo lý đạo đức và tôn trọng tinh thần hiệp nghĩa.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 5
Trong văn học trung đại, những nhân vật thường được lý tưởng hóa và là biểu tượng của sự đẹp. Đoạn trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' không thể không nhắc đến hình ảnh Lục Vân Tiên, một người trượng nghĩa và dung mạo nam tính.
Đoạn trích này mô tả cuộc gặp gỡ giữa Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, trong đó Lục Vân Tiên thể hiện sự dũng cảm và tinh thần hiệp nghĩa. Chàng là người sẵn lòng bảo vệ công bằng và giúp đỡ người khác, là biểu tượng của sự đoàn kết và lòng nhân ái.
Lục Vân Tiên hiện lên như một anh hùng trượng nghĩa, luôn sẵn lòng đấu tranh với ác.
Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô
Kêu rằng: 'Bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân'
Lục Vân Tiên không ngần ngại can thiệp khi gặp tình huống bất bình. Hành động của chàng thể hiện lòng nhân ái và sự hy sinh vì người khác mà không cần suy tính đến lợi ích cá nhân. Anh là biểu tượng của tình thương và lòng dũng cảm.
Vân Tiên vượt qua khó khăn
Khác biệt như Triệu Tử phá Đương Dang
Bọn ác lao xao bốn phía
Chạy trốn vội vã bỏ gươm giáo
Phong Lai trúng đòn không kịp trở tay
Bị Tiên một gậy hạ rồi thân phong
Mặc dù không trang trọng nhưng lời thơ vẫn rất chính xác, khen ngợi sự anh hùng của Lục Vân Tiên và phê phán sự thất bại của bọn cướp. Thủ pháp đối lập được sử dụng để mô tả hình ảnh mạnh mẽ của Lục Vân Tiên, một anh hùng kiệt xuất.
Đây cũng là hình ảnh của một người thư sinh lịch lãm, tuân thủ lễ nghi. Điều này được thể hiện qua cuộc trò chuyện của chàng với Kiều Nguyệt Nga: Sau khi đánh bại cướp, Lục Vân Tiên đã tỏ ra ân cần và hỏi han hai cô gái.
Đã dẹp sạch lũ cướp đó
Liệu có ai than khóc ở trong xe này không?
Hành động của chàng là thật đúng đắn và trưởng thành. Mặc dù có phần nghiêm túc nhưng vẫn giữ được phong thái của một người có văn hóa khi đối xử với hai người con gái: “Khoan khoan ngồi đó chớ ra. Nàng là phận gái ta là phận trai”. Lục Vân Tiên từ chối sự đền đáp và không nhận những phần thưởng, chỉ mong muốn được cùng Nguyệt Nga viết thơ xướng họa. Câu nói “Làm ơn há dễ trông người trả ơn” và đặc biệt là câu nói của Vân Tiên: “Nhớ câu kiến nghĩa bất vi. Làm người thế ấy cũng phi anh hùng”, cho thấy ý kiến về sự trung thành và không cần trả ơn của một anh hùng lí tưởng theo quan niệm dân gian.
Thật sự, Nguyễn Đình Chiểu đã có cái nhìn vô cùng nhân đạo, sâu sắc và mới mẻ. Hình tượng nhân vật Lục Vân Tiên trong đoạn trích mang nhiều tư tưởng của ông. Tái hiện một con người trượng nghĩa, nhà thơ muốn truyền tải quan niệm về một đấng nam nhi là phải biết hành động vì lẽ phải. Tái hiện một người trọng lễ nghi, có gia giáo là để gửi gắm tư tưởng về bậc trượng phu đương thời không chỉ cần có tài mà cần có cả đức. Nhờ vậy mà hình tượng Lục Vân Tiên vẫn sống mãi trong lòng bạn đọc nhiều thế hệ và lưu danh tên tuổi của NGuyễn Đình Chiểu trong nền thơ ca trung đại nói riêng và văn học nước nhà nói chung.
Và như vậy, vẻ đẹp của Lục Vân Tiên là vẻ đẹp lí tưởng hóa của con người trong giai đoạn bấy giờ và có lẽ cho đến hôm nay, vẻ đẹp ấy vẫn đáng được trân trọng. Chính vẻ đẹp sáng ngời ấy đã làm nên tên tuổi của Nguyễn Đình Chiểu có một vị trí xứng đáng trong nền văn học Việt từ cổ chí kim.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 6
“Truyện Lục Vân Tiên” là một trong những truyện thơ nổi tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Đến với đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, người đọc sẽ không thể quên được hình ảnh một Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm và trọng nghĩa khí.
Đoạn trích trên nằm ở phần mở đầu của truyện. Vân Tiên trở về thăm cha mẹ thì chứng kiến bọn cướp hoành hành, với tính trượng nghĩa, chàng không thể chịu đựng:
Vân Tiên dừng bước bên lề đường,
Bẻ cành làm gậy, tiến vào cảnh chông gai.
Kêu rằng: “Bớ đám cướp tàn bạo!
Chớ nên trở thành kẻ hung ác hại dân.”
Hình ảnh “bẻ cành làm gậy” tương truyền sự thông minh của Lục Vân Tiên khi đối diện với bọn cướp. Tiếng kêu rằng: “Bớ đám cướp tàn bạo/Chớ nên trở thành kẻ hung ác hại dân” đã phản ánh tinh thần cao cả của một người quân tử, trước khi hành động, chàng đã rõ ràng thể hiện lí do vì công bằng, không phải là hành vi thủ đoạn. Cuộc chiến diễn ra quyết liệt. Nhưng Lục Vân Tiên khi ra sức đã được so sánh với người anh hùng Triệu Tử. Kết quả cuối cùng là bọn cướp “vỡ tan ở bốn phía”, “vứt gươm giáo để tìm đường chạy trốn” trong khi tên cướp Phong Lai không kịp chống trả. Do đó, Lục Vân Tiên tỏ ra như một vị dũng sĩ tài ba đang giải cứu dân lành.
Sau khi tiêu diệt bọn cướp, khi nghe tiếng khóc từ bên trong xe, chàng tỏ ra ân cần hỏi han: “Ai đang khóc ở trong xe này?”. Người bên trong giải thích tường tận: “Tôi là nạn nhân ngây thơ/Vô tình mới bị bọn cướp tấn công”. Lục Vân Tiên rung động trước tình cảnh của hai cô gái, khẳng định đã đàn áp bọn cướp. Hành động tiếp theo của chàng lại rất lịch sự, chuẩn mực:
Khoan hãy ở đó, đừng ra ngoài,
Nàng là tình nhân, ta là trượng phu.
Sau đó, Lục Vân Tiên hỏi về danh tính, xuất thân và nguyên nhân gặp nạn trên đường. Rõ ràng, từ ngôn ngữ đến cách trò chuyện, chàng thể hiện vẻ lịch thiệp, trọng thời văn minh. Đặc biệt, khi Kiều Nguyệt Nga thể hiện mong muốn mời Vân Tiên đến gặp cha để biểu dương ơn cứu mạng, chàng từ chối theo nguyên tắc:
Làm ơn, dễ dàng nhận ơn trả lại.
Bây giờ đã rõ nguồn gốc của nghĩa cử,
Không ai nên đong đếm lợi ích thực tế.
Nhớ câu kiến nghĩa không phí,
Thực hiện những hành động đó cũng là hành động của anh hùng.
Với chàng, một đấng nam nhi đích thực, chỉ khi hành động theo đạo lý mà không cần suy tính lợi ích mới là điều đáng trân trọng. Đó chính là nguyên tắc sống cao quý của một người quý phái.
Tóm lại, qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”, Nguyễn Đình Chiểu đã tái hiện hình ảnh của Lục Vân Tiên để thể hiện mong muốn về hành động nhân ái và cao thượng của ông.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 7
Lục Vân Tiên - một biểu tượng của phẩm chất cao quý trong một anh hùng. Những phẩm chất ấy được thể hiện rõ qua đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga”.
'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' là phần mở đầu của 'Truyện Lục Vân Tiên'. Vân Tiên, người quê ở quận Đông Thành, vẻ ngoài tuấn tú, tài năng văn võ. Khi nghe tin triều đình mở kỳ thi, Vân Tiên liền từ giã thầy và lên núi tham gia. Trên đường về nhà, chàng đánh tan bọn cướp do Phong Lai cầm đầu và cứu được Kiều Nguyệt Nga:
Vân Tiên đến gần đàng,
Đập cây làm gậy, đón làng ra tay.
Gọi rằng: 'Bọn giặc thối mồm!
Đừng nên làm điều ác hại dân.'
Phong Lai mặt đỏ ửng:
'Thằng nào dám đến đây lẫy lừng.
Trước gây việc oan nghiệt này,
Truyền tin cho quân vây bốn phía.'
Vân Tiên tiến lên mạnh mẽ,
Giống như Triệu Tử phá vòng Đương Dang.
Bọn giặc từng phía hoảng loạn bỏ chạy,
Đuổi theo gươm kiếm, chúng không kịp trở tay.
Phong Lai bị Vân Tiên đánh hạ xuống đất.
Những hành động như 'đập cây làm gậy', 'đón làng ra tay', 'gọi bọn giặc thối mồm...' cho thấy sự nhanh nhẹn, can đảm của chàng. Tác giả so sánh Vân Tiên với Triệu Tử - một tướng trẻ dũng cảm thời Tam quốc. Khí phách của một đấng nam nhi khi thấy bọn cướp hoành hành không thể nào giấu nổi sự tức giận và phải ra tay dẹp yên.
Sau khi 'dẹp xong lũ kiến chòm om', Vân Tiên ân cần hỏi han người gặp nạn trong xe: 'Ai than khóc ở trong xe này?'. Nghe được lời cảm tạ, chàng có một hành động đúng mực:
Đợi chút, đừng ra khỏi đó,
Bạn là phụ nữ, tôi là đấng nam.
Chỉ cần một câu, chàng đã thể hiện được vẻ hiếu khách, tri thức và lòng biết ơn của một người trai theo đạo lễ xưa: 'Nam nữ thụ thụ bất tương thân'. Ngay sau đó, chàng tiếp tục hỏi han về tình hình của Kiều Nguyệt Nga. Nguyệt Nga, nghe lời của Lục Vân Tiên, biết rằng người cứu mình là một anh chàng hiệp sĩ, liền kể về sự việc:
Đợi chút, đừng ra khỏi đó,
Bạn là phụ nữ, tôi là đấng nam.
Với Vân Tiên, cứu giúp không phải vì mong đền đáp. Đó là trách nhiệm của một người anh hùng. Sự cười của chàng thể hiện đầy chất nam tính và tinh thần anh hùng.
Bằng ngôn từ giản dị và đời thường, Lục Vân Tiên được tái hiện một cách chân thực. Chàng là biểu tượng của chính nghĩa và lòng dũng cảm cứu giúp của tác giả.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 8
Lục Vân Tiên là biểu tượng của lòng nghĩa hiệp, tuổi trẻ và tài năng, mang trong mình khát vọng cứu giúp và hỗ trợ cho người khác. Đoạn trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' thể hiện phần nào bản chất của nhân vật. Trên đường đến thi, khi bị bọn cướp Phong Lai quấy rối, Lục Vân Tiên không ngần ngại lao vào đấu tranh để bảo vệ dân. Hành động này đích thực là một việc làm cao đẹp, bắt nguồn từ lòng tự nguyện.
Kêu rằng: 'Đây là bọn cướp hung ác,
Không được để chúng làm hại dân.'
Dù không có vũ khí và đơn độc, Lục Vân Tiên dám lao vào chiến đấu với bọn cướp đông đảo. Hình ảnh này khiến nhà thơ mô tả như một phong cách kiêu hùng, không kém phần oai vệ như Triệu Tử Long - một anh hùng thời Tam Quốc:
Vân Tiên xông vào một cách dũng mãnh,
Giống như Triệu Tử khi tiêu diệt kẻ thù tại Đương Dang.
Bọn cướp bắn rụng vũ khí, vơ vụn bốn phía...
Với võ nghệ uy lực, Lục Vân Tiên tiêu diệt bọn cướp và đánh bại tên lãnh đạo Phong Lai. Hành động của chàng phản ánh lòng đạo đức và tinh thần nghĩa hiệp: Trước sự bất công, không ngần ngại, Lục Vân Tiên sẵn lòng hy sinh để bảo vệ dân chúng.
Sau khi chấm dứt cuộc đánh, hai cô gái vẫn còn hoảng sợ, Lục Vân Tiên đã ân cần trợ giúp và an ủi họ. Hành động của chàng tỏ ra lịch thiệp và chững chạc, phản ánh phẩm chất của một người có văn hóa khi đối xử với phụ nữ: 'Khoan khoan ngồi đó chớ ra. Nàng là phận gái, ta là phận trai'. Chàng từ chối sự trả ơn và không chấp nhận các lời đề nghị đền đáp, chỉ chấp nhận lời mời của Nguyệt Nga để cùng nhau sáng tác thơ xướng họa.
Câu trả lời 'Làm ơn há dễ trông người trả ơn' và đặc biệt là lời của Lục Vân Tiên: 'Nhớ câu kiến nghĩa bất vi. Làm người thế ấy cũng phi anh hùng', cho thấy một tinh thần anh hùng đích thực, sẵn lòng hành động cho nghĩa cảm và không mong đợi sự trả ơn. Điều này phản ánh quan điểm dân gian rằng làm điều tốt không cần phải được đáp lại. Lục Vân Tiên không chỉ là một người dũng cảm và tài năng, mà còn là người coi trọng giá trị đạo đức trên hết.
Hình ảnh của Lục Vân Tiên trong cuộc đánh cướp được miêu tả rất hùng hồn. Tư cách, cử chỉ và ngôn từ của chàng đều thể hiện phong thái của một anh hùng, một người dũng cảm nhưng đầy nghĩa hiệp như trong các truyền thuyết cổ xưa. Chúng ta không thể quên hình ảnh quả cảm, nhân từ và chí khí của Lục Vân Tiên do Nguyễn Đình Chiểu mô tả.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 9
Nếu nhắc đến Nguyễn Đình Chiểu, ta sẽ liên tưởng ngay đến một nhà thơ vĩ đại của dân tộc, người nổi tiếng không chỉ với bài thơ 'Văn tế nghĩa cần Giuộc' mà còn với tác phẩm 'Truyện Lục Vân Tiên', tượng trưng cho những anh hùng của dân tộc Việt Nam. Đoạn trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' được coi là một trong những đoạn hay nhất, thể hiện tính cách hào hiệp, nghĩa hiệp và chính nghĩa của Lục Vân Tiên.
Lục Vân Tiên, một tinh thần hào hiệp, dũng cảm hy sinh vì chí nghĩa, không cam chịu trước bọn cướp tàn bạo, mà ra tay bảo vệ công lý:
“Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô”
Trên đường về thăm cha mẹ, chứng kiến sự tàn ác của bọn cướp, Lục Vân Tiên không ngần ngại hành động, nhanh trí “bẻ cây” làm vũ khí “nhằm làng xông vô”, thể hiện tinh thần hành hiệp cao quý, chân thành từ trái tim của mình. Lục Vân Tiên không chỉ là anh hùng mạnh mẽ mà còn thông minh, nhanh nhạy khi sử dụng “bẻ cây làm gậy” để chống lại bọn cướp, hành động trí tuệ và đầy trách nhiệm.
“Kêu rằng bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”
Lúc “xông vô”, Vân Tiên lớn tiếng, dọa lũ cướp với lời phê phán “bớ đảng hung đồ”, không dung thứ cho hành vi “làm thói hồ đồ hại dân”.
Lời của Lục Vân Tiên phản ánh quan điểm chính nghĩa, không dung thứ cho hành vi bạo lực và ngạo mạn của bọn cướp, thể hiện tinh thần trượng nghĩa và khát vọng trừng trị thích đáng.
“Vân Tiên tả đột hữu xông
...........
Bị Tiên một gậy thác rày thân vong”
Nguyễn Đình Chiểu diễn tả hành động trượng nghĩa của Lục Vân Tiên với sự tài tình độc đáo, tạo ra hình ảnh sống động, thể hiện sự nhanh nhẹn và thông minh của anh.
Hình ảnh của Lục Vân Tiên trong đoạn trích “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” là một chàng trai hy sinh cho chí nghĩa mà không tính toan cho bản thân, là biểu tượng của anh hùng chân chính, liêm khiết.
Phân tích nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 10
Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ yêu nước Nam Bộ, sống trong thời kỳ loạn lạc, xã hội rối ren, chế độ phong kiến Việt Nam suy tàn, bọn vua quan nhà Nguyễn thối nát. Xã hội gặp nhiều khó khăn, đau buồn. Ngoài việc viết thơ yêu nước, ông còn nổi tiếng với tác phẩm Truyện Lục Vân Tiên dài 2082 câu thơ lục bát.
Truyện thơ ca ngợi trung hiếu, hiếu hạnh theo quan niệm đạo lí của dân tộc. Đạo làm tôi, đạo làm con, tình bằng hữu, nghĩa vợ chồng... được nhà thơ ca ngợi:
Trong thời trung hiếu, nam tính trỗi dậy,
Gái thì hạnh phúc tựa câu trau mình.
Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga là hai nhân vật chính của truyện thơ về trung hiếu, tiết hạnh. Đoạn thơ Lục Vân Tiên đánh cướp là một trong những đoạn thơ hay nhất của tác phẩm, thể hiện bút pháp tự sự của Nguyễn Đình Chiểu. Lục Vân Tiên được mô tả như một mẫu anh hùng lí tưởng: dũng cảm, trân trọng nghĩa vụ, và có lòng thương người cao cả nhất. Lòng thương người là phẩm chất tốt nhất của Lục Vân Tiên. Từ khi rời xa thầy, chàng đã vượt núi, hành quân về kinh đô để tham gia cuộc thi. Cuộc hành trình gian nan, giữa đường, chàng bất ngờ bắt gặp nhân dân đang chạy trốn, tiếng kêu than thảm thiết vang lên. Chàng ân cần tìm hiểu tình hình và quyết tâm ra tay đánh cướp để cứu dân khỏi cảnh khốn khó, nước sôi lửa bỏng:
Tôi sẵn lòng giúp đỡ,
Cứu người khỏi khốn khổ buổi này!
Giận dữ trước bọn vô nhân, Lục Vân Tiên bày tỏ sự phẫn nộ trước hành động tàn bạo của chúng. Chàng đứng về phía nhân dân, quyết tâm bảo vệ họ:
Nói rằng: 'Bọn hung ác này.
Đừng bao giờ trở thành kẻ hại người dân'.
Đạo lý của dân tộc ta rất cao đẹp: 'Yêu người như yêu bản thân mình'. Lục Vân Tiên đã hành động dựa trên tình yêu thương ấy. Tình yêu thương đó đã làm tăng cao chí khí và lòng dũng cảm cho chàng, một thành viên trong dòng họ Lục. Bọn cướp rất đông và đáng sợ, vũ khí sáng loá. Tên lãnh đạo của bọn cướp Phong Lai 'mặt đỏ như pháo đài' đầy khí phách. Hắn tàn bạo và mạnh mẽ đến kinh người! Trong vòng vây của bọn cướp, không có vũ khí, chỉ có một mình với cành cây làm gậy, Lục Vân Tiên đã gan dạ đánh đuổi bọn cướp. Xông pha từ bên này sang bên kia, chàng tung hoành giữa bọn cướp. Họ bị hạ gục nhanh chóng. Bọn cuống cuồng đã bỏ chạy thục mạng. Tên lãnh đạo của bọn cướp Phong Lai đã bị tiêu diệt. Nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu so sánh hành động đánh cướp của Lục Vân Tiên với chiến công của tướng Lưu Biểu giải thoát Đương Dang trong thời Tam quốc để ca ngợi lòng dũng cảm của anh hùng vị nghĩa:
Vân Tiên với lòng quả cảm xông ra,
Giống như Lưu Biểu phá vòng Đương Dang.
Đám cướp hoảng loạn khắp phương vỡ tan,
Quăng gươm và gậy chạy mất dạng.
Phong Lai không kịp phản kích,
Bị Vân Tiên tiêu diệt không thương tiếc.
Ngôn từ hùng tráng vang lên diễn tả màn trận đánh đầy kịch tính và lôi cuốn. Lục Vân Tiên là một anh hùng vị nghĩa lớn. Với việc tiêu diệt bọn cướp, Lục Vân Tiên đã giải thoát cho Kiều Nguyệt Nga và Kim Liên. Cuộc gặp gỡ giữa người đẹp và anh hùng diễn ra cảm động và đầy tình người. Kiều Nguyệt Nga muốn mời Lục Vân Tiên đến Hà Khê, để cha mình 'báo ân báo nghĩa'
Dẫm dẫm trả ân thù công,
Khẳng định lòng ngươi hằn sâu.
Nhưng Vân Tiên 'lắng nghe rồi cười'. Một nụ cười tươi rói, thể hiện tâm hồn cao quý: không gò bó, hào hiệp, rõ ràng. Chàng coi việc tiêu diệt lũ cướp là một hành động nhân từ. Người dũng sĩ phải bảo vệ dân lành, tiêu diệt ác, hỗ trợ người bị nguy hiểm. Nếu nhìn thấy điều thiện mà không hành động, thì anh hùng còn đáng làm sao?
Nhớ câu kiến ngãi bất vi,
Làm người thế ấy chẳng dũng cảm.
Nguyễn Đình Chiểu đã vẽ nên hình ảnh của Lục Vân Tiên mang tính cách dũng sĩ trong thời kỳ loạn lạc, coi cái chết như không gì, trân trọng nghĩa và khinh tài, sống và hành động theo phương châm: 'Thấy việc không bình đẳng, lấy vũ khí để ủng hộ'. Vân Tiên cũng giống như anh hùng Từ Hải trong 'Truyện Kiều'.
Anh hùng đã gọi lên rằng,
Gặp bất công giữa đường phải can ngăn!
Hình tượng Vân Tiên trong hành động đánh cướp được mô tả cực kỳ sâu sắc. Cử chỉ, hành động, lời nói và thái độ của chàng đều phản ánh phong cách anh hùng, tráng sĩ của xưa. Nhưng hình ảnh này vẫn rất chân thật với lòng nhân từ, quyết tâm mạnh mẽ, và tinh thần vị nghĩa sâu sắc của Vân Tiên, phản ánh triết lí của nhân dân ta. Trong suốt hơn một thế kỷ, nhân vật Lục Vân Tiên vẫn là tấm gương được người dân yêu mến, kính trọng. Sự kiên trì chiến đấu của dân miền Nam trong cuộc đấu tranh chống phong kiến và thực dân trong hơn một thế kỷ đã làm cho chúng ta cảm nhận rõ vẻ đẹp lý tưởng của anh hùng Lục Vân Tiên. Tấm gương sáng ấy vẫn là một minh chứng về sức mạnh thẩm mĩ của văn học, của truyện thơ Truyện Lục Vân Tiên mà nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu đã để lại.
Phân tích về nhân vật Lục Vân Tiên - Mẫu 11
Ai đã từng đặt chân đến vùng đất Cửu Long đều khó quên vẻ đẹp của quê hương thiên nhiên phong phú, tươi đẹp và đặc biệt không thể quên được những con người đơn giản, thật thà, phóng khoáng, và hiền hậu. Tại đây, bạn sẽ được thưởng thức âm nhạc dân gian và nghe các câu chuyện thú vị. Đối với người dân Nam Bộ, tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu không xa lạ, bởi ông đã thể hiện ước mơ và nguyện vọng của họ, đã xây dựng nên một người anh hùng lý tưởng: Lục Vân Tiên. Đoạn trích về Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga giúp người đọc hiểu vì sao người dân Nam Bộ và cả nước lại yêu quý anh hùng Lục Vân Tiên đến thế.
Trong khi anh hùng Từ Hải trong Truyện Kiều của Nguyễn Du được miêu tả về ngoại hình: 'Râu hùm hàm én mày ngài - Vai năm tấc rộng thân mười thước cao', thì anh hùng Lục Vân Tiên được mô tả chủ yếu qua hành động và lời nói. Đoạn trích về Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga mô tả hình ảnh của một anh hùng trung thành qua việc miêu tả hành động và cách ứng xử với nạn nhân.
Trước hết, chàng đã đối mặt với một tình huống đầy bất ngờ: trên đường về thăm cha mẹ, gặp phải bọn cướp Phong Lai đang hoành hành, hành động tàn bạo, Lục Vân Tiên không chần chừ, không suy nghĩ nhiều, mà ngay lập tức có những hành động quyết định:
Vân Tiên trở lại sát đường,
Bẻ cành thành gậy, tiến vào làng bảo vệ.
Dù chỉ là một học trò chăm chỉ với sách vở, nhưng Vân Tiên lại là người dũng cảm, thông minh. Dù không mang theo vũ khí, phải đối đầu với lũ cướp sừng sững với gươm giáo, chàng trai họ Lục vẫn 'Bẻ cành thành gậy, tiến vào làng bảo vệ'. Điều khiến mọi người ấn tượng là chí khí mạnh mẽ, quyết liệt 'thấy bất bình chẳng tha' của Vân Tiên. Liền lên tiếng, chàng thể hiện rõ quan điểm của mình:
Lớn tiếng kêu rằng: Bớp lũ đạo đức đáng ghét,
Đừng làm việc gian ác hại dân.
Nhà thơ Đồ Chiểu không dùng từ ngữ phức tạp hay cao siêu để tái hiện lời nói của nhân vật mà sử dụng ngôn từ giản dị như hàng ngày, tạo ra sự gần gũi. Vân Tiên luôn ủng hộ nhân dân, quyết liệt đấu tranh chống lại bọn xâm lăng. Từ đó, ta thấy đây là một chàng trai gan dạ, hy sinh cho chính nghĩa, vì cộng đồng. Hình ảnh Vân Tiên chiến đấu giữa lũ cướp 'đầy máu và lửa' thật sâu sắc:
Vân Tiên vùng dậy mạnh mẽ,
Giống như Triệu Tử phá vòng Đương Dang.
Nhịp thơ 2/2/2 nhanh, mạnh, dứt khoát thể hiện từng hành động kiên cường của Vân Tiên. Biện pháp so sánh 'Như Triệu Tử phá vòng Đương Dang'' đã nâng tầm vóc của Lục Vân Tiên lên như Triệu Tử Long - tướng trẻ tài ba thời Tam quốc ở Trung Hoa. Tuy nhiên, Lục Vân Tiên không đánh cướp với ý định lập công hiển hách mà chỉ vì lòng nhân từ, vì dân. Do đó, mục đích, động cơ hành động của chàng rất trong sáng, giản dị và vô tư. Chính tình yêu thương nhân dân đã truyền cho chàng sức mạnh khiến bọn cướp phải khiếp sợ:
Bọn lâu la bốn phía tan nát,
Tất cả bỏ gươm, chạy đường ngay.
Phong Lai chẳng kịp vùng tay,
Vân Tiên một gậy khiến họ tháo chạy thục mạng.
Như vậy, với việc miêu tả liên tục các hành động chiến đấu can đảm, mạnh mẽ, Nguyễn Đình Chiểu đã vẽ nên hình ảnh Lục Vân Tiên dũng cảm, có lòng vị tha quên bản thân. Đó thực sự là một hình ảnh anh hùng hoàn hảo.
Bên cạnh phẩm chất anh hùng, Lục Vân Tiên còn là một học trò chính trực, điềm đạm, đạo đức. Điều này được thể hiện rõ trong cách ứng xử của chàng với người bị hại - Kiều Nguyệt Nga. Sau khi nghe người hầu Tiểu Liên kể câu chuyện, Lục Vân Tiên đã an ủi hai cô gái để họ an tâm nhưng vẫn giữ phép lịch sự:
Vân Tiên nghe lời diễn cảm,
Đáp rằng: 'Ta đã trừ bỏ lũ ác'.
Hãy ngồi yên đây, đừng ra,
Nàng là phận gái, ta là phận trai'.
Là một học trò, đặc biệt hơn tất cả, Lục Vân Tiên chịu tác động của quan niệm phong kiến 'Nam nữ trái phụ bất trợ'. Theo tôi, chúng ta không nên xem xét, đánh giá điều này là một quan niệm lạc hậu mà xét trong bối cảnh của thời đại đó, điều này thể hiện sự tôn trọng của Vân Tiên đối với Nguyệt Nga. Càng đọc, độc giả càng ngưỡng mộ phẩm chất và phẩm vị của chàng trai họ Lục, nhất là khi Nguyệt Nga thể hiện ý muốn cảm ơn, báo đáp, chàng đã có cách cư xử đáng kính trọng:
Vân Tiên nghe nói liền cười:
'Làm ơn cũng không quá khó để trả ơn.
Bây giờ dù đã biết rõ nguồn cơn,
Không ai cân nhắc nhiều hơn làm gì'.
Nhà thơ Xuân Diệu trong bài viết Đọc lại thơ văn Nguyễn Đình Chiểu đã nhận xét rất đúng, sắc sảo về nụ cười của Lục Vân Tiên: 'Cái cười đáng yêu, đáng kính sao ! Một là cái cười của anh hùng trí tuệ; hai là cái cười của chàng trai; ba là cái cười của đám đông rộng lượng đều nở trên môi Vân Tiên'. Nụ cười đó thật phong phú thể hiện tính cách của con người phóng khoáng, chất phác. 'Làm ơn cũng không quá khó để trả ơn' là triết lý sống, quan niệm về nhân sinh của anh hùng Vân Tiên: hi sinh, chiến đấu hết mình không vì lợi ích nhỏ nhen, tầm thường mà vì tình yêu thương con người. Hành động trừ gian diệt ác của chàng vì thế càng trở nên cao đẹp hơn, vô tư và trong sáng. Đoạn trích kết thúc với câu thơ thể hiện quan điểm sống của Lục Vân Tiên:
Nhớ câu kiến nghĩa bất vi
Làm người như vậy cũng không kém phần anh hùng.
Câu ngôn từ của Vân Tiên gần giống với ngạn ngữ cổ: 'Kiến ngãi bất vi vô dũng dã', nghĩa là 'Thấy việc nghĩa mà không làm thì không phải là người dũng cảm'. Bằng cách sáng tạo áp dụng ngạn ngữ cổ, Vân Tiên đã mạnh mẽ chỉ trích những kẻ ích kỷ, chỉ biết bảo toàn bản thân mình mà không quan tâm đến người khác. Câu ngôn từ của Lục Vân Tiên cũng là một phương châm sống, quan niệm cho các quân tử hiền lành.
Nếu phải chọn một người anh hùng đặc biệt đại diện cho người dân miền Nam, tôi tin rằng không ai khác ngoài Lục Vân Tiên - một học trò chính trực, một người can đảm, trọng nghĩa khinh tài. Điều quan trọng là Vân Tiên mang trong mình bản tính hào hiệp, tinh thần cao cả mà rộng lượng, chân thành của dân miền Nam. Từng hành động, từng lời nói của chàng đều phản ánh bản sắc của vùng đất Nam Kỳ. Tôi hiểu hơn về tình cảm mà nhân dân dành cho cụ Đồ Chiểu. Cụ thật sự là 'ngôi sao sáng' trong văn học của dân tộc.