Mẫu văn lớp 9: Phân tích nhân vật trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của tác giả Nguyễn Thành Long

TOP 3 bài văn Phân tích nhân vật trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa xuất sắc nhất, giúp các bạn học sinh lớp 9 hiểu sâu hơn về nhân vật anh chàng thanh niên, ông họa sĩ, cô kỹ sư, bác tài xế, để viết bài văn thực sự xuất sắc.

Sự hiện diện của các nhân vật anh chàng thanh niên, ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ, bác tài xế đã làm cho bức tranh vẻ đẹp tự nhiên của Sa Pa không còn im lặng, vắng vẻ nữa. Đồng thời, cũng giúp các bạn hiểu rõ hơn về những đóng góp không rõ ràng của các nhân vật này. Mời các bạn đọc thêm để nâng cao kiến thức môn Văn 9.

Phân tích các nhân vật trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa - Mẫu số 1

Trong văn học Việt Nam, có những nhà văn chỉ tập trung viết về truyện ngắn và kí, và Nguyễn Thành Long là một trong số đó. 'Lặng lẽ Sa Pa' là sản phẩm của chuyến đi thực tế tới Lào Cai của tác giả vào mùa hè năm 1970. Trong truyện ngắn 'Lặng lẽ Sa Pa', Nguyễn Thành Long truyền đạt chủ đề chính của câu chuyện: 'Trong cái im lặng của Sa Pa,... đất nước'. Ngoài nhân vật chính là anh chàng thanh niên, các nhân vật phụ như bác tài xế, cô kỹ sư, ông họa sĩ, và những nhân vật gián tiếp, đều đóng góp vào sự thành công của câu chuyện.

Ông họa sĩ, mặc dù là nhân vật phụ, nhưng có vai trò quan trọng trong tác phẩm, đóng góp vào sự thành công của câu chuyện. Ông họa sĩ là người gần gũi với quan điểm sáng tác của tác giả. Dưới góc nhìn của ông, nhân vật anh chàng thanh niên trở nên rõ ràng và hấp dẫn hơn, với chiều sâu tư duy, đồng thời mở ra nhiều khía cạnh, ý nghĩa về cuộc sống và nghệ thuật. Ông muốn ghi lại hình ảnh của anh chàng bằng nét vẽ và viết: 'Người con trai ấy thật đáng yêu nhưng làm tôi mệt mỏi quá. Với những điều anh ta làm và những điều anh ta suy nghĩ...' Ông họa sĩ là biểu tượng của người lao động nghệ thuật, đồng thời, sự hiện diện của ông mang lại một cảm giác thơ mộng sâu sắc cho câu chuyện.

Cô kỹ sư là biểu tượng cao quý của tuổi trẻ. Cô vừa mới ra trường và tình nguyện công tác tại miền núi Lai Châu. Cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh chàng thanh niên đã làm cho cô bất ngờ. Cô hiểu sâu hơn về cuộc sống dũng cảm của người thanh niên, về thế giới của những con người như anh ta. Cuộc gặp gỡ cũng giúp cô nhìn nhận lại mối tình và yên tâm hơn về quyết định của mình. Cùng với sự ngạc nhiên ấy là một tình cảm biết ơn đối với người thanh niên. Không chỉ vì bó hoa mà anh ta tặng cô một cách vô tư, mà còn vì 'bó hoa của những người háo hức và mơ mộng, anh ta dành cho cô'. Cô gái cũng như các nhân vật khác trong câu chuyện, đóng góp vào việc hoàn thiện góc nhìn về anh chàng thanh niên.

Bác tài xế là nhân vật đã xuất hiện từ đầu câu chuyện, và cũng có vai trò quan trọng trong việc phát triển tác phẩm. Là một người đam mê công việc, suốt 30 năm trong nghề lái xe nhưng vẫn giữ được tính cởi mở, vui vẻ và trách nhiệm. Bác tài xế là cầu nối giữa anh chàng thanh niên và cuộc sống (mua sách cho anh ta, dừng xe dưới chân đồi để trò chuyện với anh ta, giới thiệu bạn mới cho anh ta). Bác tài xế cũng là người dẫn dắt câu chuyện, kích thích sự tò mò của ông họa sĩ và cô kỹ sư về anh chàng thanh niên - người cô đơn nhất thế gian, người luôn 'thèm người'.

Trong tác phẩm, còn có những nhân vật không xuất hiện trực tiếp nhưng qua lời kể của anh chàng thanh niên cũng làm nổi bật chủ đề của câu chuyện. Đó là ông kỹ sư vườn rau, người hàng ngày quan sát ong thụ phấn, rồi tự tay thụ phấn cho su hào, để củ su hào lớn hơn, ngọt hơn. Hoặc anh cán bộ nghiên cứu sét: suốt 11 năm không rời khỏi cơ quan, luôn đợi sét, quên cả hạnh phúc riêng để hoàn thành bản đồ sét giúp tăng tài nguyên cho đất nước. Mặc dù không xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện nhưng qua lời kể của anh chàng thanh niên, họ hiện lên với tinh thần và cách sống đẹp đẽ. Họ là những người đam mê công việc, sẵn lòng hy sinh tuổi trẻ, hạnh phúc và tình cảm gia đình vì sự phát triển của đất nước. Cuộc sống của họ, lặng lẽ và nhân ái, đã để lại nhiều dấu ấn đáng nhớ.

Các nhân vật trong truyện hướng về vẻ đẹp: 'Bác tài xế vui vẻ, ông họa sĩ già, cô kỹ sư trẻ đều ngưỡng mộ và quý trọng anh chàng thanh niên. Ngược lại, anh chàng thanh niên lại hướng về anh kỹ sư nghiên cứu sét, anh chàng trên đỉnh Phan - xi - păng, ông kỹ sư vườn rau với sự cống hiến của họ được tôn vinh và kính trọng. Các nhân vật phụ đóng góp vào việc mô tả nhân vật chính và làm nổi bật chủ đề của tác phẩm. Cả nhân vật chính lẫn phụ đều không có tên riêng. Họ là lái xe, họa sĩ, kỹ sư,... Có lẽ đây là ý tác giả muốn nhấn mạnh về những con người bình thường, vô danh, âm thầm hiến dâng tình yêu và sức lao động của mình cho cuộc sống. Cuộc sống của họ khiêm tốn nhưng cao đẹp. Họ mang vẻ đẹp trong sáng, lý tưởng, là biểu tượng của con người Việt Nam trong những thời khắc gian khổ và hùng vĩ, trong cuộc chiến chống ngoại xâm và xây dựng đất nước.

Phân tích các nhân vật trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa - Mẫu 2

Mỗi tác phẩm văn học đều có số phận riêng. Có những tác phẩm ra đời và rồi mau chóng lãng quên. Có những tác phẩm gây tranh cãi nhưng sau đó lại im lặng trong dĩ vãng. Tuy nhiên, cũng có những tác phẩm văn học toả sáng mãi trong lòng độc giả, luôn thu hút và gợi cảm xúc. Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long là một trong số đó, để lại trong lòng mỗi người những cảm xúc đẹp và sâu sắc.

Truyện không tập trung vào những tính cách phi thường, những chiến công vĩ đại... như chúng ta thường thấy trong những tác phẩm kể về thời kỳ chiến tranh chống Mỹ.

Nguyễn Thành Long sử dụng một phong cách viết nhẹ nhàng, ấm áp, mang tính thơ cao: thiên nhiên hiện ra dưới một màu sắc ấm áp, trữ tình làm lòng người bừng nảy cảm xúc từ quen thuộc đến lạ lùng. Đó chính là hình ảnh của những người lao động bình thường, đáng yêu và vĩ đại.

Bốn cá nhân được nhà văn đề cập đến, từ già đến trẻ, từ nam đến nữ, ngoại trừ bác lái xe, ba nhân vật còn lại đều là các trí thức theo chủ nghĩa xã hội: ông họa sĩ già, anh nhà khoa học và cô kỹ sư trẻ vừa ra trường. Truyện gần như không có cốt truyện; tuy nhiên, cuộc gặp gỡ giữa họ vẫn ấn tượng sâu trong tâm trí chúng ta.

1. Bác tài xế tử tế, vui vẻ như một người dẫn chuyện, nhưng lại để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người. Ông họa sĩ già trải qua nhiều thăng trầm, từ chối buổi tiệc của đồng nghiệp để đi chuyến thực tế cuối cùng trước khi nghỉ hưu. 'Ngòi bút' như một phần không thể thiếu của ông, suốt đời ông sống và sáng tác, ông 'thèm' nghệ thuật và vì vậy ông yêu cuộc sống và con người hơn. Cuộc trò chuyện với anh thanh niên và thái độ chân thành của ông đối với cô kỹ sư như tình thân, khiến chúng ta kính trọng và yêu mến ông, vì ông là một nghệ sĩ đích thực, một trí thức uyên bác, một nhân cách đẹp có cuộc sống tâm hồn phong phú.

2. Anh chàng thanh niên là nhân vật được tác giả đặc biệt chú ý, được mô tả kỹ lưỡng, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, về ngoại hình, anh có 'tầm vóc bé nhỏ, gương mặt sáng sủa'. Anh sống và làm việc một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m, với khí hậu khắc nghiệt quanh năm. Anh làm công việc đo lường khí tượng 'đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động đất, tham gia dự báo thời tiết hàng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu'. Anh thực hiện nhiệm vụ với độ chính xác cao. Anh phát hiện ra đám mây xốp trên bầu trời Hàm Rồng giúp không quân hạ đối thủ. 'Người cô đơn nhất thế giới' - nhưng liệu thực sự vậy không?

Giá trị thực sự của anh là lối sống đẹp. Anh 'thèm' gặp mọi người, nhưng không phải là sự khao khát thành phố sôi động. Anh luôn tự đặt câu hỏi: 'Mình sống để làm gì, mình đã từng ở đâu, mình làm việc vì ai?'. Ý thức trách nhiệm của anh khiến người ta kính trọng. Anh biết cách sử dụng sách để 'trò chuyện', để nâng cao kiến thức. Anh giản dị, khiêm tốn khi nói về bản thân. Anh không muốn ông họa sĩ vẽ chân dung mình. Anh ca ngợi công việc của kỹ sư ở vườn rau Sa Pa, nhà khoa học lập bản đồ sét, và theo anh, họ là 'những người làm việc và hy sinh... cho đất nước'.

Anh cũng có một tấm lòng nhân từ cao cả. Anh tặng vợ bác lái xe một ít thuốc quý khi bà mới ốm dậy. Anh tặng cô kỹ sư một bó hoa rực rỡ khi cô đến thăm nhà anh. Anh tặng các khách một cái lẫn để ăn trưa. Mặc dù là những món quà giản dị, nhưng chúng ẩn chứa trong đó tấm lòng cao cả, đầy tình thương. Anh là một trí thức có cách ứng xử lịch sự, đầy lòng nhân ái.

3. Cô kỹ sư trẻ được tác giả phác họa một cách duyên dáng. Cử chỉ cô 'ôm bó hoa vào lòng' khiến cô trở nên dịu dàng. Cô lắng nghe câu chuyện của anh thanh niên rồi suy tư lặng lẽ, cảm động khi nhìn thấy cuốn sách anh thanh niên để trên bàn. Mới bước chân vào cuộc sống, cô gặp anh thanh niên như một gương mặt, giúp cô hiểu rõ hơn về bản thân, suy nghĩ về mối tình đã từng bỏ qua và về con đường cô đang đi. Cô đẹp như những đóa hoa cô đang cầm trên tay.

Đó là những nhân vật, những tâm hồn trong trẻo, bình dị, hồn hậu và đầy tình thương. Nguyễn Thành Long không tô hồng, mà chỉ thoáng gợi lên 'một trang đời, một mảng, một nét của cuộc sống... những nhận xét nho nhỏ như nhắc nhở người đọc' (Tô Hoài) mà thấm thía vô cùng. Vì đó là sắc màu, ý vị cuộc sống. Anh thanh niên đã tâm sự với nhà họa sĩ: 'Cháu thấy cuộc đời đẹp quá '. Quả vậy, truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa đã giúp ta yêu thêm cuộc sống, yêu thêm con người. Và câu thơ của Thanh Hải chợt ngân vang trong lòng, làm ta xúc động về một mùa xuân nho nhỏ - Lặng lẽ dâng cho đời...

Cảm nhận về các nhân vật trong Lặng lẽ Sa Pa

Có những tác phẩm đã trải qua bao năm tháng nhưng vẫn ngân vang trong lòng ta những rung động nhẹ nhàng mà thú vị, đẹp đẽ mà không khoa trương, giản dị mà chẳng kém phần tinh tế. Vì 'Niềm vui của nhà văn chân chính là niềm vui của người dẫn đường đến xứ sở cái đẹp' (Pautopxki) và ta đã thực sự đã đến được với “xứ sở” ấy qua truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long. Ông được đánh giá là một trong những cây bút đáng chú ý nhất của thế kỉ trước khi chuyên viết về truyện ngắn và kí. Các tác phẩm của ông thường có lối viết nhẹ nhàng, trong sáng, giàu chất thơ và “Lặng lẽ Sa Pa” được in trong tập “Giữa trong xanh” cũng không ngoại lệ. Câu chuyện gửi gắm tới người đọc, giúp người đọc thấm nhuần vẻ đẹp của những con người lao động mới khi họ đã dệt lên một bài ca về tình yêu đất nước và đã dệt trong lòng ta những suy nghĩ đẹp đẽ đến khó quên!

Anh thanh niên là nhân vật chính của truyện ngắn, anh ấy không xuất hiện ngay từ đầu mà chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ giữa các nhân vật khác. Và anh cũng chỉ hiện ra trong chốc lát nhưng đủ để các nhân vật khác ghi lại một ấn tượng mạnh mẽ về anh, một bức chân dung sâu sắc về anh rồi dường như anh lại khuất trong mây mù và cái lặng lẽ muôn thuở của rừng núi Sa Pa.

Qua tác phẩm, ta thấy rõ người thanh niên đó có niềm đam mê công việc sâu sắc hiếm có. Nơi sống và làm việc của anh đặc biệt, cao 2600 mét tại đỉnh núi Yên Sơn. Anh làm khí tượng kiêm vật lí địa cầu, đo nắng, mưa, gió... Công việc đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và trách nhiệm cao, nhưng anh vẫn yêu thích và coi đó là nhu cầu trong cuộc sống. Anh tự giác hoàn thành nhiệm vụ một cách nghiêm túc và tự giác, vượt qua mọi khó khăn với niềm đam mê không ngừng.

Người thanh niên còn có quan niệm đẹp về hạnh phúc, đó là được làm việc, cống hiến cho mọi người, cho đất nước. Anh tự tạo niềm vui trong công việc và coi sách là người bạn để trò chuyện. Anh sống đơn giản, gắn bó với nơi cao 2600 mét, tự sắp xếp cuộc sống ngăn nắp và có ý nghĩa khi đóng góp cho quê hương đất nước.

Mặc dù sống trong sự cô đơn, anh vẫn giữ nguyên tấm lòng hiếu khách và quý trọng tình cảm của mọi người. Anh luôn quan tâm và chia sẻ với mọi người xung quanh, biểu hiện qua những hành động nhỏ như tặng quà cho người ốm, mời người đi xa uống trà, và chia sẻ niềm vui cùng khách tới nhà.

Người thanh niên này khiêm tốn và đáng mến, luôn coi mình như là một phần nhỏ bé trong cộng đồng. Khi được họa sĩ vẽ chân dung, anh từ chối và giới thiệu người khác cho ông. Những hành động như vậy cho thấy sự khiêm nhường và tôn trọng của anh đối với người khác.

Ở Sa Pa, chúng ta gặp được những con người thầm lặng cống hiến cho đất nước, như kỹ sư lai tạo su hào và cán bộ nghiên cứu sét. Dù công việc của họ nhỏ nhặt nhưng đều đầy tâm huyết và trách nhiệm. Họ là nguồn động viên lớn cho anh thanh niên, khiến anh cảm nhận rõ vẻ đẹp của cuộc sống.

Dù không phải là nhân vật chính, họa sĩ đóng vai trò quan trọng trong việc kể chuyện và miêu tả. Họ là người nghệ sĩ am hiểu cuộc sống và có tình yêu với nghệ thuật. Nhờ họ, ta hiểu rõ hơn về vẻ đẹp của con người và sự đáng trân trọng của cuộc sống.

Cô kỹ sư trẻ này mang lại sự mới mẻ và duyên dáng cho câu chuyện. Sau khi gặp anh thanh niên, cô trở nên trầm ngâm và tự tin hơn vào cuộc sống của mình. Anh là người gợi lại niềm tin và sự tự hiểu cho cô.

Để có chuyến đi này, không thể thiếu bác lái xe. Bác là người vui vẻ, cởi mở, luôn khiến chuyến đi trở nên đáng nhớ. Bác là người kích thích tò mò và sự sáng tạo cho ông họa sĩ và cô kỹ sư, khiến họ khó quên.

“Lặng lẽ Sa Pa” không chỉ thành công về nội dung mà còn thành công về mặt nghệ thuật. Cốt truyện đơn giản nhưng rất độc đáo, với cách xây dựng tình huống truyện độc đáo. Cách kể chuyện tự nhiên, dễ hiểu. Và đặc biệt là sự kết hợp tinh tế giữa tự sự, bình luận và trữ tình, tạo ra một câu chuyện thơ mộng và đầy cảm xúc.

Dù ra đời từ những năm bảy mươi của thế kỷ trước, nhưng câu chuyện vẫn còn mãi trong lòng chúng ta, với những cảm xúc nhẹ nhàng và sâu sắc về những con người âm thầm lặng lẽ nhưng đầy yêu thương đất nước. Họ đã tạo ra một bài ca về tình yêu và sự hy sinh cho đất nước, để lại trong lòng chúng ta những suy tư sâu sắc và đáng trân trọng.