Máy ảnh không gương lật (Mirrorless) được coi là loại máy ảnh của tương lai, sẽ thay thế các máy ảnh DSLR mà giới nhiếp ảnh đã sử dụng trong 2 thập kỷ, nhưng chúng có điều gì đặc biệt?
EOS R, chiếc máy ảnh Full-frame không gương lật đầu tiên của Canon.
Trong suốt 2 thập kỷ qua, những chiếc máy DSLR (Digital Single-Lens Reflex) là đỉnh cao công nghệ của ngành nhiếp ảnh. Nhưng nó đang dần bị thay thế bởi một sản phẩm mới 'trẻ trung' và nhiều tính năng hơn, đó chính là máy ảnh không gương lật (Mirrorless).
Nikon Z7, cũng là sản phẩm không gương lật có cảm biến Full-frame đầu tiên của Nikon xuất hiện trên thị trường.
Các máy DSLR truyền thống có một miếng gương, khi chưa chụp ảnh sẽ phản chiếu hình ảnh của ống kính lên một ống ngắm quang học. Khi nhấn nút chụp, kính này sẽ lật lên, cho ánh sáng đi tới cảm biến để ghi lại hình ảnh. Nhưng như cái tên gợi ý, máy ảnh không gương lật không có phần kính lật, nên cảm biến hình ảnh và cơ chế xem trước (preview) khung hình trước khi chụp cũng phải được thiết kế lại hoàn toàn
Cảm biến của các máy không gương lật luôn nhận được hình ảnh, sau đó 'truyền' tín hiệu hình ảnh này cho màn hình hoặc kính ngắm điện tử (EVF). Kính ngắm điện tử thực chất cũng là một màn hình, được đặt trong phần 'gù' trên nắp máy giống với DSLR. Vì loại bỏ được một thành phần chiếm nhiều diện tích, thông thường máy ảnh không gương lật sẽ nhỏ gọn hơn DSLR có cùng cảm biến.
Đa phần máy ảnh du lịch, và cả Smartphone thực ra cũng là máy ảnh không gương lật. Tuy nhiên, khi nói về loại máy ảnh này, thường chỉ nói về những máy có thể thay đổi ống kính, cho phép tay đổi tiêu cự và có chất lượng quang học cao hơn.
Máy ảnh không gương lật có nhiều điểm mạnh đã và đang được khai thác. Do kính ngắm điện tử là một thành phần...điện tử, người dùng có thể đưa bất kỳ thông tin nào vào, giúp việc chụp ảnh và xem thông tin trở nên dễ dàng hơn. Ngoài ra, có thể chuyển sang chế độ 'Live view', tức là xem trước được hình ảnh cuối cùng sẽ như thế nào. Hơn nữa, có thể quay video khi nhìn qua kính ngắm điện tử, tăng tính công thái học so với việc nhìn màn hình như DSLR.
Ưu điểm thứ hai đang được khai thác là những gì cảm biến hình ảnh (sensor) có thể làm được. Với máy ảnh không gương lật, cảm biến hình ảnh hoạt động liên tục, gửi một lượng thông tin lớn về chip xử lý. Nhờ phân tích các thông tin này, các hãng có thể tăng chất lượng hình ảnh, tốc độ lấy nét và thực hiện nhiều tính năng đặc biệt hơn trong tương lai.
Một ưu điểm nữa đáng kể là khả năng chụp ảnh im lặng (Silent shooting). Các máy ảnh không gương lật có thể sử dụng màn trập điện tử, 'scan' hình ảnh một cách độc lập mà không cần sử dụng các thành phần vật lý, do đó hoàn toàn không tạo ra bất kỳ tiếng động nào khi chụp ảnh. Các máy DSLR trước đây cũng có chế độ 'im lặng', nhưng thực tế chỉ giảm được một phần tiếng ồn, không hết hoàn toàn.
Tuy nhiên, không phải vì vậy mà loại máy này hoàn hảo. Do thiết kế nhỏ gọn và hoạt động liên tục, máy ảnh không gương lật thường có thời lượng pin ngắn hơn so với DSLR truyền thống. Một máy ảnh Sony (thế hệ cũ) sử dụng viên pin FW50 chỉ có thể chụp hơn 300 tấm, khá ít so với con số trên 1000 tấm của máy DSLR. Tuy nhiên, tình trạng này đã được giải quyết phần nào với việc Sony và các hãng khác đang nghiên cứu các loại pin mới, dung lượng lớn hơn và hoạt động hiệu quả hơn.
Một dấu hiệu rõ ràng cho thấy máy ảnh không gương lật đang phát triển nhanh chóng là tất cả các hãng máy ảnh lớn trên thế giới đều đang tung ra dòng sản phẩm này. Sony đã làm điều này từ 8 năm trước, và hiện đã có một hệ thống rất đầy đủ từ máy ảnh tầm thấp đến cao cấp, và các ống kính đủ tiêu cự.
Canon, Nikon, Leica, Panasonic và Sigma cũng vừa ra mắt hoặc thông báo về việc phát triển các máy ảnh không gương lật sử dụng cảm biến Full-frame cho riêng họ, bắt đầu một 'cuộc chiến không gương lật' mà dường như sẽ rất khốc liệt trong tương lai.
Cũng không thể bỏ qua Fujifilm, mặc dù không tham gia thị trường cảm biến Full-frame nhưng đã rất thành công với các máy ảnh nhỏ gọn sử dụng cảm biến APS-C (nhỏ hơn Full-frame) và Medium Format (lớn hơn Full-frame), và sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong những năm sắp tới.
Máy ảnh Leica SL.
Máy ảnh không gương lật phản ánh xu hướng chung của thế giới công nghệ, đó là sử dụng sức mạnh xử lí, sự thông minh của phần mềm để vượt qua các giới hạn về phần cứng, các thành phần vật lí.