Hệ thống phanh trên máy bay khác xa so với ô tô; nó bao gồm một hệ thống phức tạp kết hợp bộ điều chỉnh lực đẩy, cánh lướt gió, và phanh bánh xe. Các thành phần này đóng vai trò thiết yếu trong việc đảm bảo an toàn trong quá trình hạ cánh.
Bộ điều chỉnh lực đẩy là một thành phần quan trọng gắn trên động cơ máy bay. Trong khi bay, động cơ tạo ra luồng không khí đẩy máy bay về phía trước. Khi máy bay hạ cánh, bộ điều chỉnh sẽ kích hoạt để thay đổi hướng luồng không khí, tạo ra lực đẩy ngược giúp giảm tốc độ máy bay nhanh chóng.
Trong quá trình hạ cánh, các cánh lướt gió sẽ tự động nâng lên, chặn luồng không khí từ bộ điều chỉnh lực đẩy. Điều này làm cho luồng không khí bị đẩy lên theo hướng xiên, giảm tốc độ máy bay và lực nâng, đồng thời làm tăng hiệu quả của phanh bánh xe sau khi máy bay tiếp đất.
Khi máy bay chạm đất, hệ thống phanh bánh xe hoạt động và ma sát giữa bánh xe và đường băng tạo ra khói trắng. Khói này là kết quả của sự cọ xát mạnh mẽ giữa đĩa quay và đĩa cố định trong hệ thống phanh, tạo nhiệt độ cao và làm bốc hơi các hợp chất trên bề mặt bánh xe.
Một câu hỏi phổ biến là làm sao lốp máy bay nhỏ có thể chịu được trọng lượng khổng lồ khi hạ cánh? Bí quyết nằm ở vật liệu và thiết kế của lốp. Lốp máy bay được làm từ hợp chất cao su composite đặc biệt, dây thép và nylon, với quá trình liên kết lưu hóa giúp lốp chịu đựng được lực tác động lớn và ma sát ở nhiệt độ cao.
Ngoài ra, lốp máy bay được bơm nitơ với áp suất cao gấp 6 lần lốp ô tô thông thường, giúp tăng độ bền và đảm bảo hoạt động ổn định dưới trọng lượng nặng và trong điều kiện khắc nghiệt khi cất cánh và hạ cánh.
Để hỗ trợ các máy bay nặng trên 100 tấn, đường băng sân bay phải được thiết kế đặc biệt với cấu trúc tương tự như mặt đường cao tốc. Nó bao gồm bốn lớp: lớp nền sỏi, lớp sỏi ổn định xi măng, lớp cách ly dăm đá, và lớp bê tông xi măng trên cùng. Lớp bê tông xi măng, tiếp xúc trực tiếp với lốp máy bay, thường có độ dày tối thiểu 30 cm.
Đối với đường băng phục vụ máy bay chở khách lớn, độ dày lớp bê tông xi măng có thể lên đến ít nhất 35 cm, và tổng độ dày cấu trúc đường băng có thể vượt 1 mét. Trong các khu vực có khí hậu cực đoan, độ dày của đường băng có thể được điều chỉnh lên đến 50 cm để đảm bảo độ bền và khả năng chống chịu trước điều kiện thời tiết khắc nghiệt.
Hệ thống phanh máy bay, bao gồm bộ điều chỉnh lực đẩy, lốp và cấu trúc đường băng, đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn khi hạ cánh. Mỗi yếu tố được thiết kế với tiêu chuẩn cao nhất, không chỉ giúp giảm tốc độ máy bay an toàn mà còn đảm bảo sự bền bỉ và hiệu quả. Điều này phản ánh sự tiến bộ vượt bậc của ngành hàng không trong việc áp dụng công nghệ tiên tiến để mang lại những chuyến bay an toàn và thuận lợi.