Mấy tháng là thời kỳ tốt nhất cho bé bắt đầu ăn dặm và phải ăn gì?

Câu hỏi về trẻ mấy tháng ăn dặm và bé nên ăn gì khi bắt đầu ăn dặm luôn khiến các bậc phụ huynh lo lắng. Đối với cha mẹ có con đầu lòng, việc quan sát biểu hiện của bé là quan trọng để xác định thời điểm phù hợp cho ăn dặm.

Bé nên bắt đầu ăn dặm ở tháng nào là tốt nhất?

Ngày nay, nhiều bà mẹ có con chậm tăng cân lo lắng và muốn bổ sung dinh dưỡng cho bé bằng cách cho bé ăn dặm từ tháng 4-5. Tuy nhiên, từ 6 tháng trở đi mới là thời điểm lý tưởng để bắt đầu ăn dặm, giúp tránh được nhiều vấn đề tiêu hóa và phát triển cho bé.

• Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, khó tiêu hóa thức ăn dặm.
• Trẻ dễ sặc nghẹn, gây viêm nhiễm đường hô hấp.
• Thận của bé chưa đủ sức lọc.
• Bé chưa sẵn sàng, có thể tạo cảm giác sợ thức ăn, biếng ăn.
• Trẻ có thể phát triển chậm do hấp thụ dưỡng chất kém.
• Thiếu hụt vi chất dinh dưỡng vì bé giảm uống sữa khi ăn dặm.

Lợi ích của việc cho trẻ ăn dặm đúng thời điểm

Hệ protein tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện ngay từ khi bé mới sinh. Nếu mẹ bắt đầu ăn dặm trước khi hệ tiêu hóa sẵn sàng, bé có thể gặp vấn đề tiêu hóa và các phản ứng không dễ chịu như đầy bụng, đau bụng, táo bón, tiêu chảy. Hãy biết cách nấu cháo ếch đậu xanh cho bé khi bé đạt 7 tháng tuổi.

Ví dụ: Acid dạ dày và pepsin xuất hiện ngay sau khi bé chào đời, nhưng chỉ đạt đến mức đủ để tiêu hóa sữa và tăng lên sau 3-4 tháng. Các enzym amylase men tụy để tiêu hóa tinh bột chỉ đầy đủ từ 6 tháng trở đi. Các enzym carbohydrate như Maltase, isomaltase và sucrose chỉ đủ mức từ 7 tháng trở đi. Ngay cả enzym lipase tiêu hóa chất béo cũng chỉ đạt đến độ trưởng thành từ 6-9 tháng. Cho bé ăn sớm có thể gây áp lực lớn cho hệ tiêu hóa của bé, đặt ra vấn đề về sức khỏe của dạ dày sau này.

• Giảm nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt: Bổ sung sắt và thực phẩm giàu chất sắt trong 6 tháng đầu giúp giảm khả năng hấp thụ sắt của bé. Trẻ được bú sữa mẹ đầy đủ trong 6 tháng đầu không thường thiếu sắt, chỉ xuất hiện khi trẻ vượt qua tháng thứ 6, 7.
• Giảm nguy cơ dị ứng thực phẩm: Hệ tiêu hóa của trẻ mở rộng từ sơ sinh đến 4-6 tháng, tạo điều kiện cho các protein và tác nhân gây bệnh xâm nhập vào máu. Điều này tốt cho bé bú sữa mẹ, nhưng cũng tăng nguy cơ dị ứng và ốm đau nếu bé ăn dặm sớm.
• Thời điểm ăn dặm hợp lý giúp bé ăn ngoan hơn: Bé sẽ hợp tác và thích thú hơn khi ăn đúng thời điểm. Thói quen này sẽ theo bé suốt cuộc đời, giúp bé tránh tình trạng chán ăn và giảm áp lực cho mẹ. Bé sẽ ăn cháo, cơm suốt đời mà không cần phải ăn dặm sớm 1,2 tuần. Điều này không cần thiết.

Bé bắt đầu ăn dặm nên ăn gì?

Bắt đầu ăn dặm cho bé như thế nào?

• Như người lớn, bé cần đủ 4 nhóm chất trong mỗi bữa ăn, bao gồm bột đường, chất béo, chất đạm, vitamin và khoáng chất. Kết hợp đủ các thành phần này trong 2 bữa ăn chính hàng ngày của bé.

• Chọn bột ngọt như bột gạo, bột lúa mì, bột từ củ như khoai tây, khoai lang, khoai mỡ pha với sữa để bé quen dần với khẩu vị. Trái cây mềm như chuối, xoài, đu đủ, và nước hoa quả như nước cam, táo, dưa hấu cũng là lựa chọn tốt. Đối với bé được bú sữa mẹ, hãy duy trì việc cho bé bú thường xuyên.
• Trong trường hợp bé ít sữa, có thể kết hợp sữa công thức. Đảm bảo bé nhận được 500-700 ml sữa mỗi ngày.
• Bé bắt đầu ăn dặm nên tránh thực phẩm tanh, tập trung dần vào các món bột kết hợp với thịt gà, thịt lợn, thịt bò, trứng và sữa. Đừng quên thêm dầu vào bột để cung cấp chất mỡ cần thiết cho cơ thể. Số lượng dầu cần khoảng 5g, tương đương một thìa cà phê.

Thực đơn cho bé khi bắt đầu ăn dặm:

• Tuần đầu tiên: Mẹ nên cho bé ăn khoảng 5ml - 10ml cháo trắng (bột ăn dặm pha loãng) mỗi ngày.
• Tuần thứ hai: Bên cạnh bột ăn dặm (15ml - 25ml), mẹ có thể thêm rau củ như bí đỏ (5ml), cà rốt (5ml), khoai tây (5ml) hoặc cà chua (5ml). Mỗi loại thực phẩm nên được bé làm quen từ 3 bữa để bé nhận biết mùi vị.
• Tuần thứ ba: Khi bé đã quen với thực phẩm mới, mẹ có thể tăng khẩu phần bột ăn dặm (30ml - 40ml) kết hợp với rau củ như rau ngót (10ml), su hào (10ml), rau cải bó xôi (10ml) và protein từ thịt cá, trứng. Tổng số lượng mỗi ngày khoảng 40ml - 50ml.
• Tuần thứ tư: Mẹ duy trì thực đơn và số lượng như ở tuần thứ ba.

Cho bé bắt đầu ăn dặm đúng cách

Đồng thời với việc tìm hiểu trẻ ăn dặm từ mấy tháng là thích hợp, bố mẹ cũng cần hiểu rõ về cách bắt đầu ăn dặm đúng cách cho bé. Hãy tham khảo những điều quan trọng dưới đây:

• Khi bé đã ăn ngon, mẹ mới dần dần đặc bột hơn sữa.
• Mỗi ngày, chỉ nên giới thiệu 1 loại thức ăn để bé làm quen với mùi vị.
• Bắt đầu cho bé ăn món mới từ buổi sáng để kịp thời xử lý nếu bé có phản ứng không mong muốn.
• Bebe cần làm quen với bữa ăn chuẩn: ngồi thẳng, ăn từ thìa, nghỉ giữa các lần đưa thức ăn và dừng khi no. Đừng bao giờ ép bé ăn.
• Khi ăn dặm, hãy theo dõi bé xem có các dấu hiệu như ói mửa, đi ngoài hay dị ứng không. Nếu bé không có vấn đề gì, phân vàng mềm, đó là dấu hiệu bé đang tiêu hóa tốt.
• Trong các món ăn dặm dành cho bé dưới 12 tháng, không cần thêm bất kỳ gia vị nào vào bát bột hoặc cháo.

Trẻ ăn dặm từ mấy tháng và bắt đầu ăn dặm nên ăn gì? Câu hỏi này đã được giải đáp qua các thông tin về thời điểm tốt nhất, tiêu chuẩn và cách lựa chọn bột ăn dặm cho an toàn và dinh dưỡng. Mọi loại bột, từ sẵn có đến tự nấu, đều tốt, quan trọng là cách kết hợp và cách ăn cho bé từ đầu để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh và thông minh. Hy vọng bài viết sẽ giúp bố mẹ chuẩn bị tốt nhất cho thời kỳ ăn dặm của con.