Mentor là gì? 4 phẩm chất không thể thiếu để trở thành một mentor tài ba?

Trong những năm gần đây, phong trào khởi nghiệp đang thu hút sự chú ý mạnh mẽ từ cộng đồng, đặc biệt là giới trẻ đầy hoài bão. Cùng với làn sóng này, những thuật ngữ như mentor, coach, mentee… cũng trở nên phổ biến. Vậy mentor thực chất là gì và tại sao vai trò của họ lại cực kỳ quan trọng trong quá trình khởi nghiệp? Cùng Mytour khám phá chi tiết qua bài viết dưới đây!

Mentor là ai?

Mentor trong tiếng Việt có nghĩa là ‘người cố vấn’, là những người đóng vai trò thiết yếu trong việc giúp đỡ, hỗ trợ bạn trong mọi lĩnh vực, từ công việc kinh doanh, khởi nghiệp cho đến học tập và đời sống cá nhân. Họ là người đồng hành, hướng dẫn và tư vấn để bạn đạt được mục tiêu.

Ngoài ra, mentor còn cung cấp những lời khuyên quý giá giúp tác động tích cực đến tâm lý của người được hỗ trợ. Điều này giúp thúc đẩy sự phát triển tư duy mạnh mẽ. Mỗi khi bạn gặp khó khăn trong các lĩnh vực khác nhau, mentor chính là người chỉ ra những điểm yếu, thiếu sót để bạn tự rút ra bài học và cải thiện bản thân.

Công việc của một mentor là gì?

Sau khi hiểu rõ mentor là gì, nhiều bạn có thể sẽ thắc mắc: ‘Làm mentor là như thế nào? Mentor cần thực hiện những công việc gì?’ Đây là một khái niệm khá mới mẻ, vì vậy, các bạn hãy cùng tham khảo những thông tin sau để có cái nhìn rõ hơn về công việc này!

Đề cao mối quan hệ giữa hai người hơn là chỉ đơn thuần là mối quan hệ cố vấn

Công việc của một mentor đòi hỏi khả năng xây dựng các mối quan hệ gắn bó với các mentee hoặc những người có ước mơ khởi nghiệp. Một mối quan hệ thành công không chỉ dựa vào kỹ năng, mà còn là giá trị thực tiễn mà mentor mang lại.

Mentor và mentee cần có chung hệ giá trị và tư tưởng. Nếu không, mối quan hệ này sẽ khó có thể duy trì lâu dài và không đem lại hiệu quả trong quá trình phát triển chung.

Chú trọng vào tính cách hơn là khả năng chuyên môn

Là mentee, bạn cần chọn mentor có tâm huyết. Mentor trong khởi nghiệp không chỉ là người giúp bạn xây dựng nhận thức và tính cách phù hợp, mà còn là người có khả năng cảm thông và tôn trọng mọi người xung quanh.

Một mentor xuất sắc sẽ giúp bạn xác định con đường dài hạn và phát triển những phẩm chất nổi bật của mình. Giá trị cốt lõi của bạn sẽ được nâng cao, chính nội tâm mới là yếu tố quyết định thành công, chứ không chỉ là kỹ năng hay khả năng.

Hướng đến thái độ lạc quan, tránh hoài nghi và sự im lặng tiêu cực

Một yếu tố quan trọng giúp bạn trở thành một mentor xuất sắc chính là thái độ lạc quan. Đặc biệt trong khởi nghiệp, khi đối diện với những ý tưởng mạo hiểm, mentor đóng vai trò là người truyền cảm hứng và động lực cho mentee.

Mentor cần truyền cảm hứng cho người được tư vấn bằng chính thái độ lạc quan của mình. Đặc biệt trong những tình huống mạo hiểm như khởi nghiệp, họ phải luôn giữ thái độ tích cực, vì cảm xúc tiêu cực có thể ảnh hưởng đến những người xung quanh.

Ưu tiên giá trị của mentee thay vì chỉ chú trọng vào lợi ích của tổ chức

Mentor đóng vai trò là người định hướng đúng đắn cho mentee trong hành trình khởi nghiệp. Bằng cách nhận diện khả năng tiềm ẩn và những giá trị cốt lõi của người được cố vấn, mentor sẽ giúp phát huy thế mạnh của họ để đạt được thành công.

Mentor có vai trò gì trong quá trình khởi nghiệp?

Trong giai đoạn đầu của khởi nghiệp, bạn sẽ đối mặt với không ít thử thách và điều mới lạ. Lúc này, một người mentor dày dặn kinh nghiệm sẽ là người giúp bạn chia sẻ suy nghĩ và vạch ra con đường tương lai.

Trong giai đoạn tiếp theo của khởi nghiệp, bạn sẽ bắt đầu đối mặt với vô vàn khó khăn trong kinh doanh, từ việc bán hàng, vay vốn, xung đột nội bộ cho đến giải quyết khiếu nại khách hàng... Tất cả sẽ khiến bạn cảm thấy kiệt sức.

Những khó khăn này có thể cản trở nghiêm trọng sự phát triển của doanh nghiệp trong giai đoạn đầu. Đó là lúc bạn cần sự hỗ trợ từ một mentor. Ngay cả khi doanh nghiệp đã phát triển, mentor vẫn là nguồn tham khảo quý giá giúp đưa ra những chiến lược phát triển bền vững.

‘Vai trò của Mentor là gì trong khởi nghiệp?’ Mentor là người hướng dẫn bạn đi đúng con đường, duy trì ngọn lửa đam mê và đưa ra những lời khuyên chân thành để giúp sự nghiệp của bạn vững vàng hơn.

Những phẩm chất cần có của một mentor xuất sắc

Khi đã hiểu rõ mentor là gì, bạn cũng cần nắm bắt những phẩm chất thiết yếu của một mentor tài ba. Những phẩm chất này sẽ là chìa khóa giúp bạn hỗ trợ và cố vấn cho những người khởi nghiệp một cách hiệu quả nhất.

• Kinh nghiệm phong phú: Kinh nghiệm là yếu tố quan trọng không thể thiếu của một mentor. Một mentor giàu kinh nghiệm sẽ biết cách chia sẻ kiến thức và đưa ra những lời khuyên hữu ích và phù hợp trong việc tư vấn và định hướng cho người khác.
• Tính cách tốt đẹp: Người làm mentor cần sở hữu những phẩm chất đạo đức tốt, tích cực và dễ mến. Những phẩm chất này giúp mentor xây dựng lòng tin và sự tôn trọng từ mentee. Hơn nữa, tính cách của mentor cũng là một nguồn cảm hứng mà mentee muốn học hỏi.

• Quan tâm đến người khác: Ngoài kỹ năng giao tiếp và khả năng xây dựng mối quan hệ, một mentor cần thể hiện sự quan tâm đến mentee của mình. Quan sát và hỗ trợ kịp thời sẽ giúp mentee tránh được những sai lầm không đáng có. Hơn nữa, sự quan tâm này cũng đóng vai trò như một động lực tinh thần, bên cạnh những kiến thức chuyên môn.
• Niềm tin vào “học trò”: Đây là một yếu tố vô cùng quan trọng trong bất kỳ mối quan hệ hợp tác nào. Nếu không có sự tin tưởng lẫn nhau, việc trao trách nhiệm và hỗ trợ sẽ trở nên rất khó khăn.

Top 5 phương pháp mentoring phổ biến nhất trên thế giới

Mô hình mentoring 1:1

Mô hình mentor là gì? Đây là phương thức phổ biến nhất hiện nay, trong đó một mentor chỉ tập trung vào một mentee duy nhất. Mô hình này giúp tối ưu hóa thời gian và hiệu quả tư vấn, khi mỗi bên đều dành trọn tâm huyết cho nhau. Mối quan hệ hợp tác này sẽ dễ dàng phát triển nếu cả mentor và mentee cảm thấy phù hợp với nhau.

Mô hình mentoring dựa vào nguồn lực sẵn có

Mô hình này tương tự với phương pháp 1:1, nhưng có sự linh hoạt hơn. Trong mô hình này, mentee sẽ được quyền lựa chọn mentor từ danh sách có sẵn và đề xuất những yêu cầu cũng như lộ trình mentoring. Điều này giúp cả hai bên dễ dàng thấu hiểu và làm việc hiệu quả hơn.

Mô hình mentoring theo nhóm

Mô hình này có một mentor nhưng nhiều mentee cùng tham gia. Mentor sẽ đóng vai trò hướng dẫn và hỗ trợ cho cả nhóm trong suốt quá trình. Thách thức lớn nhất trong mô hình này là làm sao để đảm bảo sự đồng đều và thống nhất giữa các mentee. Mentor cần phải quan sát và đánh giá từng người để có thể phân chia cách thức tư vấn phù hợp nhất với từng cá nhân.

Mô hình mentoring kết hợp với huấn luyện

Mô hình này được triển khai song song với một chương trình huấn luyện cụ thể. Chương trình này giúp mentor khám phá những tiềm năng chưa được khai thác của mentee, từ đó đưa ra chiến lược và lộ trình mentoring để mentee phát triển và thành thạo các kỹ năng trong tương lai.

Mô hình mentoring dành cho cấp điều hành và quản lý

Mô hình này được xây dựng dựa trên cơ cấu tổ chức và quản lý điều hành. Lợi thế lớn nhất của mô hình là sự đồng nhất trong các phương pháp và tốc độ phát triển nhanh chóng. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian và công sức mà còn giúp các mentee học hỏi được nhiều kinh nghiệm từ các mentor thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau.

Mentor khác gì so với Coach?

Vai trò của Mentor và Coach thường bị nhầm lẫn do sự tương đồng trong chuyên môn, kiến thức và công cụ mà họ sử dụng. Dưới đây là một số điểm khác biệt rõ rệt giữa hai vai trò này.

Phong cách làm việc

Coach giúp bạn tự khám phá các giải pháp và cải thiện bản thân. Trong suốt quá trình này, họ sẽ cung cấp động lực và giúp bạn nhận diện các rào cản đang ngăn cản sự tiến bộ của bạn.

Khác với Mentor, Coach không bao giờ đưa ra lời khuyên hay ý kiến cá nhân nhằm tác động vào quyết định của từng người. Phương pháp Coaching tập trung nhiều vào việc hợp tác trực tiếp. Ngược lại, Mentor thường có cách tiếp cận chủ động hơn, đưa ra các chỉ dẫn cụ thể, phản hồi và lời khuyên khi cần thiết. Vì vậy, phương thức làm việc của Mentor có tính chỉ đạo nhiều hơn.

Quá trình Mentoring thường diễn ra một cách tự nhiên, bắt nguồn từ mối liên hệ chung và đôi khi là những thỏa thuận không chính thức. Trong khi đó, Coaching lại gắn liền với một hợp đồng rõ ràng, bao gồm các điều khoản cụ thể như kết quả mong muốn, thời gian, tính bảo mật, và các điều kiện khác.

Kết quả

Kết quả của Coaching thường rõ ràng và có thể đo lường được, đặc biệt là những thay đổi tích cực có thể quan sát được trong những lĩnh vực mà Coachee muốn cải thiện.

Kết quả từ Mentoring có thể khó đánh giá chính xác hơn vì mục tiêu của từng cá nhân thường thay đổi theo thời gian. Khi đo lường tác động từ Mentoring, thay vì chỉ tập trung vào các kết quả định lượng hay các dấu hiệu dễ nhận thấy, bạn nên chú trọng vào sự phát triển lâu dài của Mentee.

Tiêu điểm chính

Chương trình Coaching thường tập trung vào việc nâng cao hiệu suất cá nhân, được thiết kế để cải thiện một lĩnh vực cụ thể như hành vi hay khả năng nhận thức của người tham gia. Một Coach chuyên nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh sẽ giúp bạn xác định vị trí và đạt được các mục tiêu nghề nghiệp, qua đó đưa ra những câu hỏi sâu sắc để hiểu rõ hơn về bạn trước khi cùng bạn xây dựng một kế hoạch hành động chi tiết.

Mentoring nhằm vào việc phát triển nghề nghiệp của nhân viên theo tiến trình lâu dài. Trong môi trường doanh nghiệp, Mentor hướng dẫn các Mentee dựa trên kinh nghiệm bản thân trong sự nghiệp để cải thiện những kỹ năng cần thiết, từ đó giúp họ đạt được những mục tiêu nghề nghiệp đã đề ra.

Cấu trúc và khung thời gian

Các chương trình Coaching thường có thời gian diễn ra ngắn, dao động từ sáu tháng đến một năm. Mối quan hệ này có thể kết thúc khi Coachee đạt được mục tiêu đã đề ra. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chương trình có thể kéo dài lâu hơn nếu mục tiêu của từng cá nhân thay đổi.

Chương trình Coaching thường được tổ chức một cách chính thức và có cấu trúc rõ ràng. Điều này đòi hỏi các thành viên tham gia phải cam kết đầy đủ. Do đó, các cuộc kiểm tra định kỳ hàng tuần hoặc hàng tháng sẽ được thực hiện để theo dõi tiến trình của từng học viên.

Chương trình Mentoring thường kéo dài hơn, có thể là vài năm hoặc thậm chí hàng thập kỷ. Các cuộc gặp gỡ giữa Mentor và Mentee thường diễn ra trong không khí thoải mái, không quá câu nệ và chỉ trang trọng khi thực sự cần thiết, tùy thuộc vào nhu cầu của Mentee.

Tương tự như Coaching, quá trình Mentoring cũng có thể kéo dài ngắn hạn khi cá nhân thay đổi mục tiêu nghề nghiệp hoặc ưu tiên của mình.

Bài viết trên đã cung cấp cho bạn cái nhìn rõ ràng về khái niệm mentor là gì, cùng những yếu tố quan trọng để trở thành một người mentor xuất sắc. Hy vọng những thông tin từ Mytour sẽ hữu ích cho bạn. Đừng quên truy cập website Mytour để theo dõi các cơ hội tuyển dụng việc làm mới nhất tại TPHCM, Hà Nội nhé!