Trong phần trước Mytour đã hướng dẫn bạn cách cài đặt và một số lưu ý quan trọng khi sử dụng ví MetaMask. Tiếp theo loạt bài này, chúng tôi sẽ chỉ cho bạn một số mẹo và thủ thuật để tiết kiệm chi phí khi giao dịch cũng như cách sử dụng các tính năng mới của Etherscan để bảo vệ ví tiền của bạn khỏi các vụ tấn công diễn ra gần đây.

Lưu ý: Những mẹo và thủ thuật với MetaMask dưới đây được hướng dẫn dựa trên phiên bản trình duyệt máy tính (browser extension). Để biết thêm về cách cài đặt và sử dụng MetaMask trên máy tính, độc giả có thể xem lại bài viết dưới đây.
1. Điều chỉnh phí giao dịch
Đối với mỗi giao dịch bạn thực hiện trong MetaMask, bạn sẽ cần trả phí gas. Bạn có thể dễ dàng tùy chỉnh số gas mà bạn trả cho mỗi giao dịch. Ví dụ, đôi khi bạn có thể muốn trả nhiều hơn để giúp giao dịch của bạn được xử lý sớm hơn; hoặc trong những lúc khác, bạn có thể chấp nhận đợi lâu hơn nhưng phí rẻ hơn.
Dù giao dịch của bạn thành công hay không, bạn vẫn phải trả phí cho giao dịch vì ngay cả khi giao dịch không thành công, các validator vẫn phải kiểm tra và thực hiện nó, điều này cũng tốn phí giống như một giao dịch thành công.
Thông thường người dùng phải chịu mức phí giao dịch cao trên Ethereum, do đó dưới đây là một số cách giúp bạn kiểm soát phí giao dịch trên chain này.
1.1. Tuỳ chỉnh Gas Limit trên MetaMask
Bạn có thể tự điều chỉnh gas fee (phí gas) cho giao dịch của mình bằng các cách sau:
Khi bạn bắt đầu gửi một giao dịch, sau khi nhập số token cần thực hiện, bạn sẽ được chuyển hướng đến bước xác nhận tổng số tiền bao gồm cả phí gas. Lúc này bạn nhấn vào biểu tượng “Market” để thay đổi gas.

Sau đó bạn sẽ có 3 mức phí khác nhau tuỳ theo nhu cầu bạn muốn giao dịch được xử lý nhanh hay chậm:
- “Low' trả ít tiền cho gas và có khả năng phải chờ lâu;
- “Market' chọn phí theo giá thị trường;
- “Aggressive' thực hiện giao dịch nhanh và trả phí cao hơn.

Nếu mức phí ở ba lựa chọn trên vẫn không phù hợp với bạn, bạn cũng có thể chọn Advanced để điều chỉnh Gas limit. Gas limit là số gas tối đa bạn sẵn lòng trả để thực hiện một giao dịch hoặc hoạt động trên EVM (Ethereum Virtual Machine). Mức Gas limit thích hợp nhất là 21.000 gwei; nếu bạn chỉnh thấp hơn mức này, giao dịch có thể thất bại.

Nếu bạn muốn sử dụng lại các cài đặt bạn đã chỉnh, chọn ô “Save these values… Mainnet network'. Sau đó, chỉ cần nhấn 'Save'.
Một điều cần chú ý để không phải chi trả phí Gas cao là bạn nên hạn chế giao dịch vào các giờ cao điểm khi bạn không thật sự cần.
1.2. Sử dụng tiện ích Ethereum Gas Price extension
Lượng gas bạn tiêu khi thực hiện giao dịch là cố định và phụ thuộc vào loại giao dịch. Ví dụ, một giao dịch chuyển tiền đơn giản có Gas Limit là 21.000 gwei. Tuy nhiên, giá trên mỗi đơn vị gas (Base fee) không cố định và phụ thuộc vào cung cầu. Nếu nhiều người muốn giao dịch của họ được xác nhận, giá gas trên mỗi đơn vị sẽ tăng lên. Vì vậy, một giao dịch lẽ ra chỉ tốn 1 USD tiền phí nhưng khi nhu cầu cao có thể tốn 4 USD.
Để làm cho việc sử dụng dễ dàng hơn đối với người dùng, MetaMask tự động chọn giá trên mỗi đơn vị gas cho người dùng. Tuy nhiên, giá này không thật sự tối ưu.
Bạn có thể sử dụng Etherscan và vào mục Gas Tracker

Plugin này theo dõi giá trung bình của gas được trả trong các khối trước đó cho các giao dịch thành công và hiển thị mức Base fee nên trả cho một giao dịch hiện tại.
Ví dụ, trong ảnh chụp dưới đây, extension cho thấy mức Base fee đang là 8,4, thế nhưng MetaMask đang đề xuất cho giao dịch của mình là 11,39. Dựa theo mức Base Fee này bạn có thể tự chỉnh xuống thành 8,5. Kết quả là phí giao dịch cần trả ít hơn so với Metamask đề xuất.


Ethereum thường xuyên bị quá tải, làm cho các giao dịch trở nên đắt đỏ. Bạn có thể lựa chọn sử dụng các blockchain Layer 2 để có phí gas thấp hơn và thời gian hoàn thành giao dịch nhanh hơn như Arbitrum, Optimism,...
2. Hủy giao dịch và tăng tốc giao dịch
Có những trường hợp khi có sự cố xảy ra và một giao dịch bị mắc kẹt hoặc đang chờ đợi trong thời gian dài và bạn muốn dừng thì có một vài cách khác nhau để xử lý tình huống này.
2.1. Hủy giao dịch
Để hủy giao dịch, chỉ cần nhấn vào 'Cancel'. Bạn chỉ có thể hủy giao dịch nếu nó vẫn đang chờ xử lý trên. Giao dịch đã được xác nhận không thể huỷ.

2.2. Tăng tốc giao dịch
Bạn có thể tăng tốc giao dịch sau khi bạn đã chấp nhận mức phí đề xuất và mạng lưới đang sẵn sàng xử lý giao dịch của bạn. Trong một số trường hợp bạn cần giao dịch được xử lý nhanh hơn thì có thể “Speed up' (Tăng tốc).

Việc này yêu cầu bạn gửi lại cùng một giao dịch với phí gas cao hơn, có thể giúp tăng tốc quá trình xử lý. Khi tăng tốc giao dịch bạn sẽ thấy MetaMask hiển thị mức phí gas mới để giao dịch được xử lý nhanh hơn.
Ở bước này, một số bạn nghĩ rằng mình phải trả thêm một lần phí nữa. Tuy nhiên vì quá trình tăng tốc giao dịch sử dụng cùng một nonce như giao dịch ban đầu nên bạn sẽ không cần phải trả gas hai lần.
3. Tạo Contact cho ví thường xuyên giao dịch
MetaMask tích hợp tính năng thêm Danh bạ, giúp bạn tiết kiệm thời gian khi thực hiện giao dịch. Đây là một tính năng tiện lợi và dễ sử dụng nếu bạn thường xuyên gửi token đến các ví cụ thể. Tính năng này giúp bạn tránh nhập sai thông tin ví và nguy cơ bị hack do ví mạo danh.
Chọn biểu tượng ba dấu chấm ở góc phải màn hình, sau đó chọn Cài đặt.

Trong Cài đặt, chọn Danh bạ. Đây là nơi bạn sẽ thấy danh sách các liên hệ bạn đã thêm. Để thêm liên hệ mới, chọn “Thêm danh bạ'.


Bạn cần cung cấp 2 thông tin: Một là Tên người dùng và Địa chỉ công khai Ethereum. Sau đó nhấn Lưu.

Khi muốn giao dịch với ví này trong tương lai, bạn chỉ cần nhập tên danh bạ đã lưu.

4. Kết hợp với Etherscan
Trong bài trước, trong phần 'Nhắc nhở khi sử dụng ví MetaMask', tôi đã đề cập đến nguy cơ lừa đảo và thiệt hại mà nó có thể gây ra cho người dùng nếu không cẩn thận. Với mục này, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mất tiền thông qua một số tính năng của Etherscan.
4.1. Loại bỏ token có giá trị 0
Gần đây, đã xảy ra liên tục nhiều vụ tấn công mạo danh (phishing). Các địa chỉ này thường gửi các token không có giá trị vào ví của nạn nhân để không gây nghi ngờ. Khi kiểm tra giao dịch của mình trên Etherscan, bạn có thể sử dụng tính năng Chuyển Token có giá trị 0, giúp ẩn đi các giao dịch không giá trị.
Trên thanh công cụ, chọn biểu tượng ☀️/? và chọn Cài đặt Trang. Thông thường, chế độ Chuyển Token có giá trị 0 được bật mặc định cho tất cả người dùng.


4.2. Lưu ý các cửa sổ pop-up từ Etherscan
Một tính năng khác mà bạn có thể sử dụng là cảnh báo khi bạn sao chép một địa chỉ ví hoặc token có vẻ không an toàn trên Etherscan.

Khi bạn sao chép địa chỉ From hoặc To, cửa sổ pop-up sẽ xuất hiện trong một số tình huống cụ thể khi bạn ở:
- Tab Chuyển Token (ERC-20).

- Tab Chuyển Token (ERC-20) của một token.

Với tính năng này, người dùng được nhắc nhở kiểm tra kỹ xem bạn có đang sao chép đúng địa chỉ hay không. Cửa sổ bật lên khi bạn sao chép địa chỉ gửi hoặc địa chỉ nhận trong các trường hợp sau:
- Giao dịch của token không được đánh giá cao.

- Giao dịch bắt nguồn từ một địa chỉ khác với người gửi token.

- Token thiếu thông tin cập nhật.

Hãy chú ý đến những nhãn đỏ mà Etherscan và cộng đồng cung cấp.

4.3. Thay đổi định dạng địa chỉ
Khi thực hiện giao dịch, đảm bảo bạn sao chép đúng địa chỉ, dù đó là trên Etherscan, ví cá nhân hay ứng dụng khác. Có ví có tên miền đăng ký, có ví không. Etherscan hiển thị địa chỉ ví theo hai cách: một là ngắn gọn với nhóm số ở đầu và cuối, hai là hiển thị toàn bộ dãy số.


Để tránh nhầm lẫn, bạn có thể chuyển sang cách hiển thị thứ hai. Điều này giúp dễ dàng xác định địa chỉ hơn và nhanh chóng hơn.

Để thay đổi cách hiển thị địa chỉ ví, nhấn biểu tượng ☀️/? ở góc trên bên phải, chọn Site Settings, tìm Address Display và chọn kiểu hiển thị bạn muốn.

Tổng kết
Trên đây là những gợi ý cơ bản mà Mytour muốn chia sẻ với mọi người. Mặc dù đơn giản, những gợi ý này sẽ giúp ích cho bạn trong quá trình giao dịch và bảo vệ tài sản của mình trên thị trường tiền điện tử.
Cameron