Mì gói

Mì gói (thường được gọi trong văn bản, ít dùng trong giao tiếp hàng ngày), còn được biết đến là mì tôm (từ miền Bắc) hoặc mì ăn liền (từ miền Nam), là loại thực phẩm khô đóng gói kèm theo bột gia vị, dầu và các nguyên liệu khô khác. Gia vị có thể được đóng gói riêng hoặc được rót chung với mì (mì ly). Để sử dụng, chỉ cần thêm nước sôi hoặc ăn trực tiếp. Sản phẩm này nổi bật với quá trình chế biến bằng cách chiên (mì chiên) hoặc sấy khô (mì không chiên).

Vắt mì chủ yếu được làm từ bột lúa mì, chiên bằng dầu cọ, cùng với nước và các phụ gia khác. Màu vàng của mì thường là nhờ chiết xuất từ củ nghệ hoặc trái dành dành, và đôi khi có thêm E102. Gói gia vị thường bao gồm muối, đường, bột ngọt và hạt nêm. Dầu gia vị thường được nấu chung với hành, tỏi, rau om… Mì chiên rất phổ biến ở châu Á, trong khi mì không chiên lại phổ biến ở phương Tây.

Mì ăn liền được phát minh bởi Ando Momofuku, người sáng lập Tập đoàn Nissin Foods ở Nhật Bản. Sản phẩm đầu tiên được ra mắt vào năm 1958 với tên gọi Chikin Ramen. Đến năm 1971, Nissin giới thiệu Cup Noodles, mì ly đầu tiên. Mì ăn liền hiện đang có mặt trên toàn thế giới dưới nhiều thương hiệu khác nhau.

Ramen, một loại mì nước của Nhật Bản, đôi khi được dùng bởi một số nhà sản xuất mì ăn liền Nhật Bản để mô tả hương vị của mì ăn liền. Ở Mỹ, nó đã trở thành từ đồng nghĩa với tất cả các sản phẩm mì ăn liền.

Nhờ tính linh hoạt, mì ăn liền có thể thay thế các loại mì truyền thống trong nhiều món ăn khác nhau. Nó thường được dùng để chế biến các món như ramen, budae-jjigae (món hầm quân đội Hàn Quốc) và sao miến (mì xào, 炒麵).

Lịch sử

Lịch sử mì ở Trung Quốc có từ hàng thế kỷ trước và có bằng chứng về một loại mì được luộc rồi chiên, tương tự như mì chỉ (Yi noodles) từ thời kỳ cổ đại. Theo truyền thuyết, vào triều đại nhà Thanh, một đầu bếp đã cho mì trứng đã nấu chín vào nồi luộc. Để cứu món ăn, anh đã vớt ra và chiên trong dầu nóng, phục vụ như một món xúp. Theo Tạp chí Thực phẩm Dân tộc, bao bì của mì ăn liền ban đầu được ghi nhãn là 'mì Yi'.

Mì ăn liền hiện đại được sáng chế bởi nhà phát minh người Nhật gốc Đài Loan Ando Momofuku tại Nhật Bản. Sản phẩm này lần đầu tiên được giới thiệu ra thị trường vào ngày 25 tháng 8 năm 1958 bởi công ty của ông, Nissin, dưới thương hiệu Chikin Ramen.

Ando đã phát triển toàn bộ quy trình sản xuất mì chiên nhanh, bao gồm từ việc làm mì, hấp, tẩm gia vị, cho đến khử nước trong dầu nóng, để tạo ra mì 'ăn liền'. Quy trình này giúp mì được khô hơn và có thời hạn sử dụng lâu hơn, thậm chí lâu hơn cả mì đông lạnh. Mỗi vắt mì được tẩm gia vị sẵn và có giá bán là 35 yên. Mì ăn liền chỉ cần hai phút để chế biến bằng cách thêm nước sôi.

Với giá cả và tính mới lạ, Chikin Ramen ban đầu được xem là món hàng xa xỉ, vì các cửa hàng tạp hóa Nhật Bản thường bán mì tươi với giá chỉ bằng 1/6. Tuy nhiên, mì ăn liền dần trở nên phổ biến rộng rãi, đặc biệt sau khi được Mitsubishi Corporation quảng bá. Mì ăn liền bắt đầu phổ biến ở Đông Á, Nam Á và Đông Nam Á, nơi chúng đã trở thành một phần của văn hóa địa phương, và cuối cùng lan rộng ra khắp thế giới.

Nhằm nâng cao chất lượng, các nhà sản xuất đã cải thiện hương vị mì ăn liền bằng cách thêm bột gia vị vào gói riêng biệt. Vào năm 1971, Nissin ra mắt Nissin Cup Noodles, loại mì ly mà nước sôi được đổ vào để nấu. Một đổi mới nữa là việc thêm rau khô vào ly, tạo ra một món xúp hoàn chỉnh, kết hợp các chức năng của bao bì, nồi đun nước và bát ăn. Gần đây, với sự gia tăng ý thức về sức khỏe, nhiều nhà sản xuất đã giới thiệu mì ăn liền với các công thức tốt cho sức khỏe: mì chứa chất xơ và collagen, mì với nguyên liệu thật (tôm, thịt, xúc xích,...), mì ít calo và muối.

Theo một cuộc khảo sát tại Nhật Bản vào năm 2000, người Nhật coi mì ăn liền là phát minh tốt nhất của thế kỷ XX. Đến năm 2019, khoảng 106,4 tỷ khẩu phần mì ăn liền được tiêu thụ trên toàn cầu mỗi năm. Trung Quốc đứng đầu với 41,45 tỷ gói, chiếm 39% tổng tiêu thụ thế giới, theo sau là Indonesia với 12,52 tỷ, Ấn Độ với 6,73 tỷ, Nhật Bản với 5,63 tỷ, và Việt Nam với 5,43 tỷ. Ba quốc gia tiêu thụ mì ăn liền bình quân đầu người nhiều nhất là Hàn Quốc (75,1 khẩu phần), Nepal (57,6 khẩu phần) và Việt Nam (56,9 khẩu phần).

Thành phần

Các thành phần chủ yếu trong mì ăn liền bao gồm bột lúa mì, dầu cọ, gia vị, nước, và một số thành phần phụ khác. Việc hiểu rõ thành phần của mì ăn liền là rất quan trọng để nắm bắt các đặc tính vật lý và hóa học của sản phẩm. Dưới đây là mô tả chi tiết về chức năng của từng thành phần được liệt kê.

Bột lúa mì

Mì có thể được chế biến từ nhiều loại bột khác nhau như bột lúa mì, bột gạo, hoặc bột kiều mạch, tùy thuộc vào yêu cầu của nhà sản xuất. Đối với mì ăn liền, bột lúa mì với hàm lượng protein từ 8,5-12,5% là lý tưởng vì nó giúp sợi mì không bị đứt trong quá trình sấy khô và chiên. Protein cao còn có tác dụng giảm khả năng hấp thụ chất béo. Gluten, bao gồm glutenin và gliadin, là loại protein quan trọng nhất trong bột mì, tạo nên độ dẻo và liên tục. Sự phát triển của cấu trúc gluten và mạng lưới gluten-tinh bột trong quá trình nhào là rất quan trọng cho tính đàn hồi và sự liên kết của bột.

Nước

Nước là nguyên liệu thiết yếu thứ hai trong quá trình làm mì, chỉ sau bột. Quá trình hydrat hóa bột nhào ảnh hưởng lớn đến sự hình thành cấu trúc gluten, từ đó quyết định độ nhớt của bột. Đối với bánh phở, lượng nước hút vào bột thường dao động từ 30% đến 38% khối lượng bột; nếu nước hút vào quá cao, bột sẽ không hoàn toàn hydrat hóa, còn nếu quá thấp, bột sẽ trở nên quá dính và khó xử lý trong quá trình chế biến.

Đối với mì ăn liền, việc khử nước là rất quan trọng sau khi sản xuất, vì nước có thể là môi trường lý tưởng cho sự phát triển của vi sinh vật. USDA quy định độ ẩm cho mì ăn liền: đối với mì chiên, độ ẩm không được vượt quá 8%, còn đối với mì khử nước bằng phương pháp khác, độ ẩm không được vượt quá 14,5%.

Muối

Muối được thêm vào trong quá trình làm bột nhào để tăng cường cấu trúc gluten và cải thiện đặc tính của bột nhào, đồng thời giúp sợi mì mềm và đàn hồi hơn. Muối cũng cung cấp hương vị mặn cơ bản cho mì và có thể làm giảm các hương vị không mong muốn do bột mì và quá trình chế biến. Hơn nữa, muối làm chậm hoạt động của các enzym phân giải protein, điều này giúp bảo vệ cấu trúc gluten và ức chế sự phát triển của vi sinh vật.

Muối kiềm, như natri và kali cacbonat, có thể được thêm vào bột mì để làm tăng màu vàng của sản phẩm. Các sắc tố flavonoid trong bột mì sẽ chuyển sang màu vàng khi pH ở mức kiềm, và sự tăng pH cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của gluten, giúp bột mì dai hơn và ít kéo dài hơn, điều này rất cần thiết cho một số loại mì như ramen Nhật Bản. Đối với mì tươi, lượng muối thường dao động từ 1-3% khối lượng bột, nhưng mì ăn liền yêu cầu hàm lượng muối cao hơn do thời gian bảo quản lâu hơn. Một gói ramen có thể chứa hơn một nửa lượng natri khuyến nghị hàng ngày.

Kansui

Kansui là một dung dịch kiềm thường chứa tỷ lệ 9:1 giữa natri cacbonat và kali cacbonat, được thêm vào bột mì và nước trong quá trình làm ramen. Nó giúp phát triển các đặc điểm độc đáo của mì, hỗ trợ sự hình thành gluten và thúc đẩy quá trình hồ hóa tinh bột, từ đó tạo ra độ dẻo và dai đặc trưng. Thêm vào đó, kansui làm tăng màu vàng của mì ramen bằng cách kích thích sự chuyển hóa các hợp chất flavonoid trong bột mì.

Dầu

Chiên là phương pháp khử nước phổ biến trong sản xuất mì ăn liền, làm cho dầu trở thành một thành phần quan trọng. Theo quy định của USDA, mì ăn liền chiên không được chứa hàm lượng chất béo vượt quá 20% trọng lượng tổng. Dầu cọ thường được chọn vì tính ổn định nhiệt và giá cả hợp lý. Dầu cọ ở dạng rắn khi nguội và có thể giảm thiểu lượng trans fat nhờ phương pháp làm lạnh tự nhiên. Một số loại mì ăn liền sử dụng phương pháp khử nước khác ngoài chiên để giảm hàm lượng chất béo, như sấy nhiệt gió với hàm lượng chất béo chỉ khoảng 1-2 gram/vắt mì. USDA quy định mì chưa chiên phải có hàm lượng chất béo dưới 3%.

Tinh bột

Tinh bột khoai tây thường được bổ sung vào mì ăn liền nhằm cải thiện khả năng tạo bọt và giữ nước của mì. Đặc tính tạo keo giúp tăng cường độ đàn hồi và độ dai của mì, trong khi khả năng giữ nước giúp mì bóng mịn hơn sau khi nấu và rút ngắn thời gian chế biến.

Polyphosphates

Polyphosphate được thêm vào mì ăn liền như một chất phụ gia để nâng cao khả năng hồ hóa tinh bột trong quá trình nấu, cho phép mì giữ nước tốt hơn. Thường thì 0,1% trọng lượng bột polyphosphate được hòa vào nước trước khi trộn và làm bột nhào.

Hydrocolloids

Hydrocolloids như guar gum được sử dụng phổ biến trong sản xuất mì ăn liền để cải thiện khả năng liên kết nước trong quá trình bù nước và giảm thời gian nấu. Bột phụ gia này được hòa tan trong nước trước khi trộn và làm bột mì.

Sản xuất

Những thành phần chính trong mì ăn liền bao gồm bột lúa mì, tinh bột, nước, muối và/hoặc các chất thay thế muối như kansui, một dung dịch kiềm chứa natri cacbonat và thường là kali cacbonat, cùng với một lượng nhỏ axit photphoric.

Các loại mì khác nhau có thể được chế biến từ hỗn hợp bột mì và các loại bột khác như kiều mạch. Tùy thuộc vào quốc gia sản xuất, thành phần và hàm lượng muối trong mì có thể thay đổi. Hiện nay, một số công nghệ mới cho phép sản xuất mì với thành phần từ rau củ.

Quá trình sản xuất mì bắt đầu với việc trộn đều bột mì và các nguyên liệu khác trong nước để tạo thành hỗn hợp đồng nhất. Hỗn hợp này được ủ một thời gian trước khi nhào nặn. Sau khi nhào, bột được cán thành tấm mỏng qua các con lăn, và quá trình này lặp lại nhiều lần để phát triển gluten, giúp mì có độ dai. Khi tấm bột đạt độ dày mong muốn, nó được cắt thành sợi.

Mì gợn sóng được sản xuất trên băng chuyền với tốc độ chậm hơn so với tốc độ cắt, tạo nên hình dạng sóng cho sợi mì. Nếu cần, gia vị lỏng có thể được thêm vào. Sau khi được định hình, mì có thể được hấp trong 1-5 phút ở 100 °C (212 °F) để cải thiện kết cấu bằng cách hồ hóa tinh bột. Quá trình hấp giúp phá vỡ cấu trúc xoắn và độ kết tinh của amyloza, tạo thành gel xung quanh các hạt tinh bột.

Làm khô

Mì có thể được làm khô theo hai phương pháp chính: chiên hoặc sấy bằng khí nóng. Với phương pháp chiên, mì sẽ được làm khô trong dầu nóng từ 1–2 phút ở nhiệt độ 140–160 °C (284–320 °F), giảm độ ẩm từ 30–50% xuống còn 2–5%. Tại Bắc Mỹ, thường sử dụng dầu hạt cải, hạt bông hoặc hỗn hợp dầu cọ, trong khi ở Châu Á, dầu cọ hoặc dầu olein là lựa chọn phổ biến. Ngược lại, mì sấy khô (mì không chiên) được xử lý trong không khí nóng ở 70–90 °C (158–194 °F) trong 30–40 phút, dẫn đến độ ẩm từ 8–12%. Quá trình này tạo ra các lỗ rỗng trên sợi mì, giúp giảm thời gian nấu. Mì chiên có cấu trúc xốp và hấp thụ chất béo nhiều hơn, làm cho sợi mì khô đồng đều hơn so với sấy bằng không khí nóng, dù có thể làm giảm thời gian sử dụng do hàm lượng dầu cao (15-20%).

Đóng gói

Trước khi được đóng gói với gia vị, mì được làm nguội sau khi khô (chiên hoặc sấy) và được kiểm tra chất lượng về độ ẩm, màu sắc và hình dạng. Bao bì thường sử dụng các lớp màng chống thấm nước và không khí. Có hai dạng đóng gói chính cho mì ăn liền: một dạng có gia vị gói trong các bao nhỏ bên trong, và một dạng là ly mì với gia vị được rắc lên trên. Tùy thuộc vào loại mì, các gia vị sẽ tạo ra hương vị đa dạng. Trong các ly mì ăn liền, thường có thêm protein đậu nành, rau củ, và thịt khử nước để tăng hương vị. Công nghệ hiện đại còn cho phép thêm các gói nước xốt, súp sệt, và nguyên liệu thật như tôm, thịt, xúc xích,...

Mì ăn liền có thể bảo quản từ 4 đến 12 tháng, tùy vào điều kiện môi trường. Độ bền của mì ăn liền nhờ vào lượng natri cao kết hợp với độ ẩm thấp và hoạt độ nước thấp. Bạn có thể chế biến mì ăn liền chỉ sau 1–2 phút ngâm trong nước sôi hoặc 3–4 phút trong nước nóng.

Tiêu thụ

Nhu cầu mì ăn liền trên toàn cầu

Vấn đề an toàn và sức khỏe

Giá trị dinh dưỡng

Mì ăn liền thường bị chỉ trích vì không có lợi cho sức khỏe và thường được coi là thức ăn không lành mạnh.

Một khẩu phần mì ăn liền chứa nhiều tinh bột, muối và chất béo, nhưng lại thiếu chất đạm, chất xơ, vitamin và khoáng chất cần thiết.

Một gói mì ăn liền thường chứa tinh bột, chất béo và một ít chất đạm. Để đảm bảo dinh dưỡng cân đối, khi ăn mì ăn liền, nên kết hợp với thực phẩm cung cấp đạm (như thịt, hải sản, trứng…) và thực phẩm chứa vitamin, khoáng chất, chất xơ (như rau, giá đỗ…). Nếu không có nhiều thời gian, có thể ăn mì ăn liền và bổ sung thêm trái cây như táo, chuối, hoặc uống nước trái cây, cùng với một ít phô mai, trứng hoặc sữa.

Gây nóng trong người

Mì ăn liền là thực phẩm phổ biến và tiện lợi, được nhiều người ưa chuộng trong cuộc sống hàng ngày. Khi xem xét kỹ lưỡng, một gói mì ăn liền thường bao gồm hai thành phần chính: vắt mì và các gói gia vị đi kèm.

- Vắt mì: thành phần chủ yếu là bột lúa mì, chứ không phải từ bột khoai mì như nhiều người vẫn nghĩ. Màu vàng của mì thường được tạo ra nhờ chiết xuất từ củ nghệ.

- Gói rau sấy: thường bao gồm hành lá, bắp ngô, cải thảo, cà rốt, bạc hà, và nhiều loại rau khác.

- Gói súp: chứa muối, đường, bột ngọt, tiêu, ớt, tỏi cùng các loại bột từ tôm, thịt gà, thịt heo và các hương liệu khác.

- Gói dầu gia vị: gồm dầu tinh luyện và các tinh chất chiết xuất từ hành tím, tỏi, ớt, ngò om và các hương liệu khác.

Một số loại mì cao cấp còn đi kèm với các gói thịt hầm hoặc nguyên liệu sấy khô như tôm, trứng, thịt gà, và thịt heo.

Theo y học hiện đại, không có thực phẩm nào được phân loại là nóng hay lạnh, vì vậy không thể nói thực phẩm gây ra tình trạng nóng trong cơ thể. Ngược lại, theo y học cổ truyền, thực phẩm nóng không nhất thiết là nguyên nhân gây nóng vì mỗi người có thể có sự cân bằng hàn – nhiệt khác nhau. Điều quan trọng là duy trì sự cân bằng này thông qua chế độ ăn uống hợp lý.

Về mặt giá trị dinh dưỡng, một gói mì ăn liền thông thường (75g) chứa chủ yếu là chất bột đường (40g-50g); 13g -17g chất béo và ít nhất 6,8g đạm, cung cấp khoảng 300-350Kcal, tương đương với 15% -17% nhu cầu năng lượng hàng ngày của người trưởng thành.

Vì vậy, không có thành phần nào trong mì ăn liền gây ra tình trạng nóng cho cơ thể. Theo phân loại thực phẩm, mì ăn liền thuộc nhóm ngũ cốc và sản phẩm chế biến, tương tự như gạo, cháo, bún, phở, bánh mì… Đây là những thực phẩm cơ bản trong bữa ăn. Do đó, khi chế biến mì ăn liền, bạn nên kết hợp với các loại thực phẩm khác để đảm bảo bữa ăn cân bằng và đầy đủ dinh dưỡng.

Yếu tố nguy cơ đối với chuyển hóa tim

Tại Hàn Quốc, nơi có mức tiêu thụ mì ăn liền bình quân đầu người cao nhất thế giới (74,1 phần mỗi người vào năm 2014), việc gia tăng tiêu thụ mì ăn liền đã được liên kết với nguy cơ béo phì và hội chứng chuyển hóa tim mạch.

Một nghiên cứu với 3.397 sinh viên đại học (1.782 nam và 1.615 nữ) từ 18 đến 29 tuổi đã được thực hiện để kiểm tra sức khỏe. Phân tích sử dụng mô hình tuyến tính tổng quát, điều chỉnh theo tuổi, chỉ số khối cơ thể, giới tính, thu nhập, hành vi sức khỏe và các yếu tố chế độ ăn uống khác cho thấy có mối liên hệ tích cực giữa tần suất tiêu thụ mì ăn liền và mức chất béo trung tính trong huyết tương, huyết áp tâm trương và mức đường huyết lúc đói ở tất cả các đối tượng.

So với nhóm ít ăn mì ăn liền (≤ 1 lần/tháng), nhóm tiêu thụ mì ăn liền ≥ 3 lần/tuần có tỷ lệ chênh lệch đáng kể trong mức triglycerid máu là 2,639 [khoảng tin cậy 95% (CI), 1,393–5,000] cho tất cả các đối tượng, trong khi tỷ lệ này là 2,149 (95% CI, 1,045–4,419) ở nam sinh viên và 5,992 (95% CI, 1,859–21,824) ở nữ sinh viên.

Hơn nữa, một nghiên cứu từ [Đại học Harvard] trên 10.711 người trưởng thành (54,5% phụ nữ) từ 19 đến 64 tuổi đã báo cáo rằng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa cao hơn 68% ở phụ nữ ăn mì gói thường xuyên hơn hai lần mỗi tuần, nhưng không thấy ảnh hưởng tương tự ở nam giới.

Chì

Vụ việc liên quan đến nhiễm độc chì trong mì ăn liền của nhãn hiệu Maggi, thuộc Tập đoàn Nestlé, đã gây rúng động tại Ấn Độ khi hàm lượng chì vượt quá 7 lần mức cho phép. Một số bang ở Ấn Độ và Nepal đã cấm sản phẩm này. Vào ngày 5 tháng 6 năm 2015, Cơ quan Tiêu chuẩn và An toàn Thực phẩm của Ấn Độ (FSSAI) đã ban hành lệnh cấm tất cả chín biến thể mì ăn liền Maggi, coi chúng là 'không an toàn và nguy hiểm' cho người tiêu dùng.

Thị trường mì ăn liền

Hàn Quốc

Theo dữ liệu từ Tổng Công ty Thương mại nông thủy sản và thực phẩm Hàn Quốc công bố ngày 19 tháng 12 năm 2018, kim ngạch xuất khẩu mì ăn liền của Hàn Quốc đạt 385 triệu USD tính đến tháng 11 năm 2018, tăng 11,2% so với cùng kỳ năm trước và vượt mức 381 triệu USD của cả năm 2017. Xuất khẩu mì ăn liền của Hàn Quốc lần đầu tiên vượt 300 triệu USD vào năm 2017. Dựa trên mức tăng trưởng này, dự đoán xuất khẩu mì ăn liền trong cả năm 2018 sẽ vượt 400 triệu USD.

Việt Nam

Mì ăn liền rất phổ biến tại Việt Nam, thường được dùng như món ăn sáng. Tính đến năm 2019, mức tiêu thụ bình quân đầu người đạt 56,9 gói mỗi năm. Cả mì làm từ sợi gạo và bột mì đều được ưa chuộng. Các nhà sản xuất mì ăn liền hàng đầu bao gồm Acecook Việt Nam, Masan Food và AsiaFoods.

Báo cáo năm 2019 của Hiệp hội Mì ăn liền thế giới (WINA) cho thấy khoảng 100 tỷ gói mì được tiêu thụ toàn cầu mỗi năm. Theo Euromonitor, giá trị thị trường mì gói toàn cầu đã tăng gần 40%, từ 44 tỷ USD (năm 2013) lên 61 tỷ USD (2017). Ở Việt Nam, sản lượng tiêu thụ mì tăng do sự gia nhập mạnh mẽ của nhiều doanh nghiệp, cung cấp nhiều sản phẩm đa dạng cho người tiêu dùng.

Báo cáo của Kantar Worldpanel về thị trường mì ăn liền tại Việt Nam trong hai quý đầu năm 2019 cho thấy, người tiêu dùng nông thôn tiêu thụ trung bình 56 gói mì mỗi năm, trong khi ở các thành phố lớn như Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng và Cần Thơ là 36 gói. Đặc biệt, 90% hộ gia đình Việt Nam sử dụng mì ăn liền và thị trường liên tục đón nhận các thương hiệu mới. Về giá cả, tại chợ truyền thống, mì ăn liền có giá trung bình 4.200 đồng/gói; tại cửa hàng tiện lợi là 5.300 đồng/gói và tại siêu thị là 5.500 đồng/gói. Giá thành từ 00 đồng/gói trở lên cũng là một yếu tố thu hút người tiêu dùng.

Vào tháng 3 năm 2019, UNIBEN, nổi tiếng với các sản phẩm 3 Miền và Reeva, đã khai trương một nhà máy mới tại Khu công nghiệp Việt Nam - Singapore 2 ở Bình Dương. Chỉ trong vòng 3 năm, công ty đã đầu tư gần 2.000 tỷ đồng để xây dựng 2 nhà máy mới tại Việt Nam. Khi hoạt động hết công suất, mỗi nhà máy có khả năng cung cấp hơn 1,2 tỷ đơn vị sản phẩm mỗi năm cho cả thị trường nội địa và xuất khẩu.

Các công ty khác như Acecook Việt Nam (với mì Hảo Hảo), Masan Consumer (với mì Omachi, Kokomi) và Asia Foods (với mì Gấu Đỏ) cũng không ngừng đưa ra các sản phẩm mới, mang tính cạnh tranh cao và giá cả hợp lý để phục vụ nhu cầu của đông đảo người tiêu dùng.

Thương hiệu mì ăn liền Hảo Hảo được giới thiệu lần đầu vào năm 2000 bởi công ty Acecook Việt Nam, một nhà sản xuất mì đến từ Nhật Bản. Đến năm 2018, Hảo Hảo đã lập kỷ lục là mì ăn liền được tiêu thụ nhiều nhất tại Việt Nam trong 18 năm (từ năm 2000 - 2018), với hơn 20 tỷ gói mì được phục vụ. Hảo Hảo cũng liên tục đứng đầu danh sách 'Thương hiệu thực phẩm được yêu thích nhất' tại Việt Nam trong hai năm liên tiếp.

Văn hóa đại chúng

Năm 1975, Colusa, sản phẩm của Công ty thực phẩm Sài Gòn, là một trong những thương hiệu mì ăn liền đầu tiên tại Việt Nam, sau này được gắn thêm tên Miliket thành Colusa - Miliket (hay thường gọi là Miliket). Nhắm vào phân khúc giá rẻ, đặc biệt là khu vực nông thôn, Miliket đã trở thành món ăn phổ biến trong nhiều gia đình. Hình ảnh hai con tôm chụm đầu trên bao bì đã trở thành biểu tượng trong cuộc sống hàng ngày, với tên gọi mì theo số lượng tôm in trên gói, như mì hai tôm hoặc mì bốn tôm (mì ký bán theo kg với hình ảnh bốn con tôm trên mỗi túi 1 kg).

Thương hiệu mì ăn liền Colusa - Miliket, với hình ảnh hai con tôm, đã trở thành một phần ký ức không thể quên của những người trưởng thành trong thập niên 80 - 90 tại Việt Nam, đánh dấu sự khởi nguồn của thuật ngữ 'mì tôm' ở đất nước này.

Trong tác phẩm 'Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ' của Nguyễn Nhật Ánh, có một đoạn viết: 'Ngày xưa, tôi chỉ mê ba món: mì gói, mì gói và tất nhiên là mì gói. Đó là thứ mà nếu mẹ tôi thấy tôi ôm, dù bằng cách nào cũng phải giành lại từ tay tôi, kể cả dùng đến biện pháp mạnh. Thực ra, muốn ăn mì gói tôi phải lén sang nhà con Tí sún, nhờ nó nấu giúp. Nấu mì gọi cho oai, nhưng thực chất chỉ là đun nước sôi, rồi cho mì và gia vị vào tô, cuối cùng chế nước sôi lên trên'.

Ở Việt Nam, 'mì ăn liền' không chỉ là tên một sản phẩm thực phẩm mà còn được dùng để chỉ những bộ phim, ca khúc có chất lượng thấp, thiếu giá trị nghệ thuật và chỉ chú trọng vào doanh thu và thời vụ. Đây là một cách gọi mang tính phê phán.

Từ 'mì ăn liền' không chỉ để chỉ những sản phẩm văn hóa kém chất lượng mà còn ám chỉ những người thiếu chủ động, không muốn đầu tư công sức hay thời gian mà chỉ mong có kết quả ngay lập tức mà không cần đào tạo bài bản.

• Phim mì ăn liền
• Thức ăn nhẹ

Ghi chú

Liên kết bên ngoài

• Có nên ăn mỳ ăn liền ngay lập tức không?