Mô hình vai đầu vai là một trong những mô hình đảo chiều xu hướng phổ biến được áp dụng trong phân tích kỹ thuật. Đây là công cụ hữu ích giúp nhà đầu tư ra quyết định giao dịch dễ dàng hơn. Dưới đây là bài viết giới thiệu chi tiết về mô hình vai đầu vai.
Bạn đã biết gì về mô hình vai đầu vai?
Mô hình vai đầu vai, hay còn gọi là mô hình đầu và vai, là công cụ phân tích kỹ thuật thường được sử dụng để dự đoán sự thay đổi hướng của thị trường từ xu hướng tăng sang giảm hoặc ngược lại.
Một mô hình vai đầu vai hoàn chỉnh thường xuất hiện trên biểu đồ với 3 đỉnh, trong đó có 2 đỉnh nhỏ ở hai bên (được gọi là vai) và 1 đỉnh lớn ở giữa (được gọi là đầu).
Đặc điểm nổi bật của mô hình vai đầu vai
Mô hình đầu và vai được coi là một trong những mô hình đảo chiều xu hướng đáng tin cậy nhất trong phân tích kỹ thuật. Sự xuất hiện của mô hình vai đầu vai thông báo về sự kết thúc của một xu hướng trước đó và dự báo sự thay đổi từ tăng lên giảm hoặc ngược lại.
Phân loại và tính chất của mô hình vai đầu vai
Mô hình vai đầu vai thường được phân thành 2 loại chính là mô hình vai đầu vai thuận và mô hình vai đầu vai ngược.
Mô hình vai đầu vai thuận (xuôi)
-
Vai trái (Left shoulder): là phần đầu tiên xuất hiện trong mô hình, được hình thành sau một giai đoạn tăng giá mạnh trên thị trường, sau đó giảm về Đường cổ
-
Đầu (Head): hình thành khi giá tăng lên, tạo ra một đỉnh cao hơn so với đỉnh của Vai trái và sau đó giảm xuống gần với Đường cổ ban đầu
-
Vai phải (Right shoulder): thường có hình dạng tương tự Vai trái. Vai phải được hình thành từ mức giá bắt đầu từ Đường cổ và tạo ra một đỉnh thấp hơn so với Đầu
-
Đường cổ (Neckline): là đường ngang nối từ bên trái sang bên phải của hai đáy đầu tiên với nhau.
Khối lượng giao dịch trong mô hình vai đầu vai thuận
Ngoài yếu tố giá, khối lượng giao dịch cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác nhận sự xuất hiện của mô hình đầu và vai. Thông thường, trong quá trình hình thành Vai trái, khối lượng giao dịch có xu hướng tăng dần, ngược lại, khi hình thành Đầu, khối lượng giao dịch có thể giảm dần, điều này là dấu hiệu cảnh báo. Sự xác nhận cuối cùng về mô hình xảy ra khi khối lượng giao dịch bắt đầu tăng trở lại trong quá trình hình thành Vai phải.
Mô hình vai đầu vai ngược
Về cơ bản, mô hình vai đầu vai ngược có cấu trúc gần giống với mô hình vai đầu vai thuận. Tuy nhiên, nó ngược lại và là mẫu hình dự báo đảo chiều từ xu hướng giảm sang xu hướng tăng trước đó. Các nhà đầu tư đã quen thuộc với mô hình vai đầu vai thuận có thể dễ dàng hiểu và áp dụng các tính chất của nó cho mô hình vai đầu vai ngược.
Hướng dẫn áp dụng mô hình vai đầu vai trong giao dịch
Trên thực tế, các nhà đầu tư có thể tuỳ chỉnh việc áp dụng mô hình vai đầu vai trên thị trường dựa vào các tình huống cụ thể, tuy nhiên dưới đây là 3 bước cơ bản để giao dịch hiệu quả dựa trên mô hình vai đầu vai:
Bước 1: Xác định điểm mở lệnh
Phương pháp giao dịch phổ biến nhất khi sử dụng mô hình đầu vai đầu là BÁN khi giá phá vỡ đỉnh của Vai phải và đường viền cổ của mô hình. Nếu có thêm khối lượng giao dịch tăng, đây là tín hiệu xác nhận mở lệnh BÁN.
Một sai lầm phổ biến mà nhà đầu tư thường gặp là bán ngay khi Vai phải hình thành. Tuy nhiên, chờ đợi giá đóng cửa dưới đường viền cổ sẽ chính xác và an toàn hơn, xác nhận sự kết thúc của xu hướng tăng và đảo chiều.
Bước 2: Đặt mục tiêu giá
Có nhiều phương pháp tính toán mục tiêu giá trong mô hình vai đầu vai, nhưng ta có thể tính bằng cách đo từ đỉnh của Đầu xuống đường viền cổ. Khoảng cách này là khoảng giá dự kiến sẽ di chuyển sau khi giá phá vỡ đường viền cổ, từ đó ta có thể tính được:
Mục tiêu giá = Đường viền cổ - (Đầu - Đường viền cổ)
(Theo công thức của Hiệp hội Quản lý Tài sản Chứng khoán)
Bước 3: Xác định vùng cắt lỗ
Mô hình vai đầu vai xuất hiện để báo hiệu kết thúc trend tăng và đảo chiều giảm giá, thường được áp dụng để xác định điểm BÁN trong các giao dịch bán khống nhằm tối đa hóa lợi nhuận từ việc giá cổ phiếu giảm.
Tuy nhiên, khi giá cổ phiếu tăng, các nhà đầu tư bán khống cũng đối mặt với rủi ro thua lỗ. Trong mô hình vai đầu vai, vùng cắt lỗ thường được xác định bởi đường kháng cự nối hai đỉnh của Vai, nơi mà nếu giá đóng cửa vượt lên trên đường này, nhà đầu tư nên cắt lỗ và đóng vị thế của mình.
Trên đây là bài viết giới thiệu về mô hình vai đầu vai trong phân tích kỹ thuật. Chúng tôi hy vọng rằng thông qua bài viết này, các bạn sẽ áp dụng và giao dịch thành công với mô hình vai đầu vai nhé!