Mở rộng danh mục sản phẩm

Mở rộng danh mục sản phẩm là quá trình sáng tạo và phát triển nhiều loại sản phẩm từ các sản phẩm hiện có, bao gồm việc cải tiến các sản phẩm truyền thống và bổ sung thêm nhiều sản phẩm mới với đa dạng kiểu dáng và chủng loại, từ sản phẩm thô đến sản phẩm đã qua chế biến. Đây là một chiến lược quan trọng để tăng cường sức cạnh tranh trên thị trường.

Khởi nguồn

Nhiều nhà sản xuất đã cố gắng mở rộng danh mục sản phẩm, trong đó có đóng góp quan trọng từ Ohno Taiichi, kỹ sư của Toyota. Ông nhận thấy rằng sản xuất hàng loạt theo kiểu Mỹ không hiệu quả và bắt đầu cải tiến từ năm 1950. Những cải tiến của ông bắt đầu từ việc nâng cấp một hệ thống ròng rọc và đòn bẩy, rút ngắn thời gian thay khuôn thiết bị từ một ngày xuống còn 3 phút, cho phép sản xuất nhỏ hơn và mở rộng sản phẩm. Mặc dù vậy, ông mất 21 năm (1950-1971) mới đạt được thành công.

Các hình thức mở rộng danh mục sản phẩm

Các loại hình đa dạng hóa gồm ba loại:

• Đa dạng hóa theo chiều dọc.
• Đa dạng hóa theo chiều ngang.
• Đa dạng hóa đồng tâm.

Đa dạng hóa đồng tâm

Đây là việc mở rộng thêm các sản phẩm hoặc dịch vụ mới có liên quan chặt chẽ.

Ví dụ ứng dụng của loại hình này

• Khi cạnh tranh trong ngành còn yếu hoặc phát triển chậm. Ví dụ: Sản phẩm bánh mặn của AFC thuộc Kinh Đô, ban đầu chỉ có một loại bánh, nhưng sau khi nhận thấy tiêu thụ tốt và cạnh tranh không gay gắt, đã phát triển nhiều loại bánh mặn khác. Đây là ví dụ về đa dạng hóa đồng tâm.
• Việc bổ sung sản phẩm dịch vụ mới liên quan đến sản phẩm hiện tại giúp tăng doanh thu của sản phẩm đó.
• Khi sản phẩm dịch vụ mới được cung cấp với mức giá cạnh tranh hơn.
• Khi sản phẩm mới giúp cân bằng sự biến động doanh thu của công ty.
• Khi sản phẩm hiện tại đang ở giai đoạn suy thoái. Ví dụ: Các mẫu điện thoại di động mới liên tục ra đời với nhiều tính năng và thiết kế hiện đại hơn, thay thế sản phẩm cũ.
• Khi công ty có đội ngũ quản lý mạnh mẽ. Ví dụ: Sản phẩm Surf của Unilever là một phần của chiến lược đa dạng hóa, làm tăng giá trị hình ảnh của OMO - sản phẩm bột giặt chủ yếu của Unilever, từ đó nâng cao doanh thu cho OMO. Đồng thời, Surf nhắm đến khách hàng có thu nhập trung bình và thấp, tăng lợi nhuận và ổn định doanh thu.

Đa dạng hóa sản phẩm ngang

Thêm các sản phẩm và dịch vụ mới cho nhóm khách hàng hiện tại của doanh nghiệp

Những trường hợp áp dụng:

• Doanh thu từ sản phẩm và dịch vụ hiện tại có thể bị ảnh hưởng nếu thêm sản phẩm hoặc dịch vụ không liên quan
• Kinh doanh trong ngành có mức cạnh tranh cao hoặc không có sự tăng trưởng
• Sử dụng các kênh phân phối hiện tại để giới thiệu sản phẩm mới đến khách hàng hiện tại
• Sản phẩm hoặc dịch vụ mới có mô hình kinh doanh khác biệt so với sản phẩm hiện tại.

Đa dạng hóa sản phẩm dọc (kết hợp)

Thêm các hoạt động kinh doanh mới không liên quan đến các hoạt động hiện tại của doanh nghiệp.

• Xây dựng lợi thế cạnh tranh
• Tạo sự khác biệt so với đối thủ cạnh tranh
• Quản lý công nghệ bổ sung (trong cùng ngành sản xuất nhưng ở các giai đoạn khác nhau của quy trình sản xuất)
• Giảm chi phí sản xuất

Các đặc điểm

• Đa dạng hóa sản phẩm cần phải gắn với sự chuyên môn hóa.
• Đa dạng hóa sản phẩm theo cách tiếp cận hệ thống là việc phát triển toàn diện các ngành dựa trên tập trung hóa và chuyên môn hóa kết hợp với công nghệ tiên tiến và công nghệ truyền thống.

Tầm quan trọng trong nông nghiệp

• Đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về số lượng, chủng loại và chất lượng sản phẩm của xã hội.
• Khai thác và sử dụng hợp lý các nguồn lực trong nông nghiệp.
• Thúc đẩy sự phát triển sản xuất, tận dụng các sản phẩm phụ từ ngành trồng trọt và chăn nuôi.
• Bảo vệ môi trường sinh thái.

• Mở rộng danh mục sản phẩm để tăng cường khả năng cạnh tranh
• Đẩy mạnh sự đa dạng sản phẩm để mở rộng thị trường xuất khẩu