1. Nguyên nhân và triệu chứng của bệnh khô mắt
1.1. Hiểu rõ hơn về tình trạng khô mắt
Tình trạng khô mắt kéo dài có thể ảnh hưởng đến chức năng thị lực
Nước mắt được tiết ra thông qua tuyến lệ, cung cấp chất lỏng chứa protein, nước, chất dinh dưỡng và vitamin để bảo vệ, bôi trơn và rửa sạch mắt khỏi bụi bẩn và ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập. Nước mắt cũng đóng vai trò bảo vệ giác mạc khỏi bụi bẩn và nguy cơ khúc xạ.
Bệnh khô mắt là tình trạng giảm chất lượng và lượng nước mắt. Thường do tác động của yếu tố bên ngoài hoặc sự rối loạn trong quá trình sản xuất nước mắt.
1.2. Nguyên nhân gây ra tình trạng khô mắt
Bệnh khô mắt thường phát sinh do một số nguyên nhân sau đây:
- Tuyến lệ hoạt động không hiệu quả dẫn đến mắt mất độ ẩm.
- Sử dụng thiết bị điện tử lâu dài và thường xuyên có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của võng mạc mắt.
- Thiếu ngủ và thói quen thức khuya có thể ảnh hưởng đến chức năng mắt.
- Tác động của nhiều yếu tố bên ngoài như khói bụi, tia UV, ô nhiễm môi trường, thời tiết khô hanh, việc sử dụng kính áp tròng lâu dài,...
1.3. Các dấu hiệu cảnh báo của bệnh khô mắt là gì
Ở những người bị bệnh khô mắt, thường xuất hiện các triệu chứng sau:
- Đỏ mắt: do mắt bị khô nên tế bào ở phía trên bề mặt của mắt dễ bị tổn thương, làm cho mạch máu trên kết mạc trở nên rõ hơn, gây ra tình trạng mắt đỏ và thậm chí có thể xảy ra xung huyết mắt.
Cộm, ngứa và cay mắt thường là dấu hiệu phổ biến ở những người mắc bệnh khô mắt
- Tăng nhạy cảm với ánh sáng: khi tiếp xúc với ánh sáng, mắt cảm thấy rất không thoải mái, thường cần phải nhắm hoặc nhoe lại để cảm thấy dễ chịu hơn.
- Chảy nước mắt: do mắt bị khô nên màng nước mắt trên bề mặt giác mạc không đủ khả năng làm ẩm, dẫn đến mắt phải tiết ra nước mắt nhiều hơn để tự cân bằng độ ẩm.
- Cảm giác cộm mắt: có cảm giác như có bụi trong mắt, đặc biệt là vào buổi sáng sớm sau khi vừa thức dậy.
- Mắt bị ngứa và cay: cũng do độ ẩm trong mắt không đủ nên tuyến lệ và tuyến bờ mi bị khô, gây ra hiện tượng cảm giác ngứa và cay mắt.
- Cảm giác mờ mịt: mức độ điều tiết của mắt bị ảnh hưởng khi mắc bệnh khô mắt, khiến cho mắt phải làm việc nhiều hơn và mệt mỏi hơn, dẫn đến cảm giác thị lực thường xuyên bị mờ mịt.
2. Lưu ý về những biến chứng nguy hiểm khi mắc bệnh khô mắt nặng
Bệnh khô mắt ban đầu không gây hại. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời và kéo dài, có thể dẫn đến tình trạng mạn tính và tăng nguy cơ mắc nhiễm trùng mắt, tổn thương bề mặt trước của mắt, và ảnh hưởng đến tầm nhìn, làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Không chỉ vậy, bệnh khô mắt còn có thể gây ra các triệu chứng như nóng rát, cộm mắt, kích ứng, ngứa mắt, chảy nước mắt nhiều, mờ mắt,... Đáng chú ý, trong các trường hợp nghiêm trọng, bệnh có thể dẫn đến:
- Viêm kết mạc.
- Tổn thương và loét giác mạc, làm suy giảm thị lực.
- Hình thành sẹo ở giác mạc.
- Viêm tuyến lệ mi.
- Viêm mí mắt.
- Tăng nhạy cảm với ánh sáng,...
3. Phương pháp chẩn đoán, chăm sóc và điều trị bệnh khô mắt
3.1. Chẩn đoán bệnh khô mắt
Khi thăm khám cho bệnh nhân nghi ngờ mắc bệnh khô mắt, bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng và tiền sử bệnh, kết hợp với việc sử dụng máy soi đèn khe hiển vi, còn được gọi là slitlamp, để kiểm tra toàn bộ mắt từ trước ra sau, từ phim nước mắt, giác mạc, dịch kính, thể thủy tinh, thủy dịch, võng mạc và thần kinh thị.
Người bị khô mắt cần được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ nhãn khoa sớm để ngăn ngừa các biến chứng xấu cho thị lực.
Ngoài ra, người bệnh cũng có thể được kiểm tra khả năng tiết nước mắt bằng cách đặt một mảnh giấy nhỏ đặc biệt vào mi dưới và lấy ra sau năm phút. Bác sĩ sẽ đo lượng nước mắt tiết ra dựa trên chiều dài của độ ẩm trên mảnh giấy này sau một khoảng thời gian nhất định.
3.2. Thời điểm hẹn gặp bác sĩ và phương pháp điều trị bệnh khô mắt
Nếu xuất hiện các dấu hiệu sau đây, tốt nhất người bệnh nên đến gặp bác sĩ nhãn khoa để được chẩn đoán chính xác về bệnh khô mắt:
- Có dịch mủ chảy ra từ mắt.
- Mắt đau kéo dài.
- Thị lực giảm sút đột ngột.
Người bệnh mắc bệnh khô mắt thường được bác sĩ hướng dẫn điều trị tại nhà bằng nước mắt nhân tạo. Nếu bệnh diễn tiến nặng hơn, tùy từng trường hợp cụ thể mà bác sĩ có thể sử dụng:
- Dùng thuốc giảm viêm ở mí mắt.
- Sử dụng thuốc nhỏ mắt.
- Áp dụng thuốc mỡ làm ẩm cho mắt.
- Tiến hành phẫu thuật nhỏ để ngăn chặn nước mắt chảy vào mũi.
Cách chăm sóc mắt bị khô tại nhà
Trong quá trình điều trị khôi phục sức khỏe cho mắt khô, việc chăm sóc mắt tại nhà đóng vai trò quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả điều trị bệnh. Do đó, người bệnh cần nhớ những điều sau:
- Sử dụng đúng loại thuốc và theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa.
- Nếu được chỉ định thực hiện chăm sóc giảm viêm bằng cách sử dụng gạc ấm, hãy thực hiện như sau: đặt một chiếc khăn lên vùng mắt và nhẹ nhàng đặt miếng gạc ấm lên mắt trong thời gian được bác sĩ chỉ định.
- Tránh tiếp xúc mắt với điều kiện môi trường lạnh và khô nếu có thể.
- Sử dụng máy tạo ẩm để làm tăng độ ẩm cho không khí trong nhà.
- Những người sử dụng kính áp tròng cần nhớ tháo kính thường xuyên để mắt được nghỉ ngơi, và trước khi đi ngủ nhớ tháo bỏ kính.
- Đề xuất tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra thị lực và tiến triển của việc điều trị.
Hơn nữa, có một số biện pháp dưới đây có thể được thực hiện để giảm khô mắt tại nhà:
- Khi làm việc với máy tính hoặc đọc sách trong thời gian dài, hãy thường xuyên nhấp mắt.
- Khi ra ngoài, đeo kính bảo hộ để giảm thiểu tác động của gió, bụi và tia cực tím đối với mắt.
Hằng ngày, hãy đảm bảo uống đủ 2 lít nước.