1. Bột ngọt là gì
Monosodium glutamate, tên khoa học của bột ngọt, chứa glutamate - một trong hơn 20 loại axit amin phổ biến trong tự nhiên, cả trong cơ thể người và động thực vật. Glutamate tạo ra vị ngọt của rau củ và thịt. Các thực phẩm hàng ngày như thịt, sò điệp, cà chua... đều chứa glutamate, với lượng lớn nhất là sữa mẹ.
Glutamate là thành phần chính trong sò điệp, góp phần tạo nên hương vị đặc biệt của bột ngọt
Việc sử dụng bột ngọt trong thực phẩm sẽ kích thích vị ngọt Umami, tạo cảm giác hấp dẫn. Tuy nhiên, đây là một loại vị nhân tạo, chứa hóa chất glutamic acid. Khi ăn thực phẩm có bột ngọt, não sẽ sản xuất dopamine dư thừa, tạo ra cảm giác khoái lạc như khi sử dụng ma túy. Việc sử dụng thường xuyên có thể gây nghiện và gây khó khăn khi không sử dụng.
2. Ăn bột ngọt có tốt không
2.1. Đánh giá tính tốt của việc ăn bột ngọt
Thông tin về lợi ích và hại của bột ngọt rất đa dạng, khiến nhiều người băn khoăn. Tuy nhiên, đến thời điểm này, không có bằng chứng nào chứng minh bột ngọt gây hại đến sức khỏe khi sử dụng ở liều lượng phù hợp, thông qua nhiều thí nghiệm trên con người và động vật.
Trên toàn cầu, chưa có quốc gia nào coi bột ngọt là chất độc và cấm sử dụng. Liên minh Châu Âu (EU) đã phân loại bột ngọt là phụ gia thực phẩm với mã E621 và HS29224220. Cơ quan FDA Hoa Kỳ cũng công nhận an toàn của bột ngọt. Điều này là cơ sở để trả lời câu hỏi liệu ăn bột ngọt có tốt không.
Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy ăn quá nhiều mì chính có thể dẫn đến sự dư thừa glutamate gây rối loạn hoạt động não và suy giảm chức năng của não. Ngoài ra, nó cũng gây áp lực lên thận và gan, khiến chúng phải hoạt động mạnh mẽ hơn để loại bỏ axit amin, dẫn đến rối loạn và suy yếu.
Lo ngại về tác động của bột ngọt đến sức khỏe khiến nhiều người không dám sử dụng nó làm gia vị trong việc nấu ăn
Điều này đối lập với câu trả lời ăn bột ngọt có tốt không ở trên. Điều này cho thấy ăn mì chính không hoàn toàn không gây hại. Vì mì chính chỉ là phụ gia, nên:
- Không cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể.
- Thường gây cảm giác đói, dẫn đến việc ăn nhiều và tăng cân.
- Kích thích tuyến tụy sản xuất Insulin, làm giảm đường huyết.
- Gây ra các triệu chứng của “hội chứng nhà hàng Trung Hoa” khi tiêu thụ quá nhiều bột ngọt: khó thở, đau ngực, đỏ da, cảm giác tê và nóng rát trong miệng, đau đầu,...
- Sử dụng quá mức có thể gây ra nhiều bệnh lý như: Parkinson, Alzheimer, động kinh, dị ứng, hen suyễn, tổn thương não, tự kỷ, rối loạn tăng động giảm chú ý, ung thư, phù não, tiểu đường type 2,...
2.2. Phương pháp sử dụng bột ngọt một cách hợp lý
Để trả lời cho câu hỏi liệu ăn bột ngọt có tốt không, việc ăn một lượng vừa phải sẽ an toàn; tuy nhiên, ăn quá nhiều có thể gây hại cho sức khỏe.
Cách sử dụng bột ngọt một cách an toàn bao gồm:
- Lựa chọn nhiệt độ để thêm bột ngọt
Bột ngọt không nên được thêm vào món ăn khi nhiệt độ quá thấp hoặc quá cao. Nhiệt độ thấp sẽ làm bột ngọt khó tan hoặc tan không đều, ảnh hưởng đến hương vị. Nhiệt độ cao có thể làm mất hương vị và thay đổi thành phần hóa học, gây hại cho sức khỏe. Nhiệt độ phù hợp để thêm bột ngọt vào thực phẩm là 70 - 90 độ C.
Bột ngọt chỉ nên được thêm vào món ăn khi vừa nấu xong và mới nhấc ra khỏi bếp
- Chọn thời điểm sử dụng bột ngọt
Để bột ngọt phát huy tác dụng tốt nhất, hãy nêm vào khi món ăn mới được chế biến xong và bếp đã tắt. Thời điểm này đảm bảo vừa giữ hương vị món ăn vừa đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Nếu dùng cho các món gỏi hay salad, hãy hòa tan bột ngọt trong một ít nước nóng trước khi trộn vào.
- Số lượng bột ngọt
Mỗi ngày, không nên ăn quá 6g bột ngọt vì sẽ dễ gây ra cao huyết áp, buồn nôn, đau đầu,... Người bị bệnh thận, cao huyết áp, người cao tuổi,... nên hạn chế sử dụng bột ngọt.
- Phối hợp thực phẩm
Khi ăn các món đã có vị ngọt tự nhiên như rau, củ, xương,... nên tránh thêm bột ngọt vì sẽ làm mất đi vị tự nhiên của chúng. Không nên dùng bột ngọt cho món chiên vì nhiệt độ cao có thể làm thay đổi thành phần hóa học trong bột ngọt và gây hại cho dạ dày.
Các món ăn có độ axit cao cũng có thể làm biến đổi thành phần hóa học trong bột ngọt, nên không nên sử dụng bột ngọt cho các món chua. Việc này có thể gây hại cho cơ thể.
Hy vọng những chia sẻ trên giúp bạn giải đáp câu hỏi ăn bột ngọt có tốt không và biết cách sử dụng bột ngọt một cách hợp lý. Việc sử dụng quá mức cũng không tốt, bao gồm cả bột ngọt. Biết điều này, bạn sẽ có thể thỏa mãn khẩu vị mà không gây hại cho sức khỏe.