
Xin chào các bạn, có lẽ đã xem nhiều đánh giá về chiếc iPad này và kia. Hầu hết video tập trung vào tính năng, thiết kế, cách sử dụng, pin bền, chip mạnh, camera đẹp... Nhưng ít ai nói về công năng chi tiết nhất, đặc biệt cho những bạn định sử dụng để làm việc. Bài viết này sẽ chia sẻ góc nhìn của một người dùng đã thay thế laptop bằng iPad trong 70% thời gian làm việc trong hơn 6 năm, chứ không phải từ một người đánh giá chuyên nghiệp hay người được trả tiền quảng cáo. 30% còn lại, mình phải sử dụng laptop cho những công việc khó khăn. Bài viết không đi sâu vào chi tiết về sử dụng hay so sánh các dòng iPad, chỉ cung cấp cái nhìn tổng quan về khả năng thay thế của iPad cho laptop, đến mức nào, và những yếu tố nào ảnh hưởng khi bạn nên và không nên sử dụng nó.
Để bạn dễ hình dung, chiếc iPad Pro 10.5 mà mình đang dùng, kèm bàn phím + cây bút, được mua từ năm 2017 đến nay, cũng đã hơn 4 năm. Giá tầm hơn 20 triệu, tương đương với giá một chiếc laptop. Trước đó, mình sử dụng iPad Air từ năm 2015 mà không có phụ kiện. Trong 4 năm qua, nó phục vụ công việc của mình rất tốt và giúp kiếm tiền khá tốt. Lý do mình chuyển từ Air lên Pro là vì:
- Vì màn hình lớn hơn, tần số làm mới 120Hz, giúp viết và ghi chú bằng Apple Pencil trở nên thực tế hơn, nhưng kích thước và trọng lượng gần như không thay đổi
- Có bút và bàn phím đi kèm, những thứ này thay đổi thói quen ghi chú và di chuyển với laptop trước đây của mình
Có lẽ bạn đang tự hỏi làm sao mình có thể thay thế tới 70% thời gian làm việc bằng chiếc iPad này đúng không? Có thể bạn sẽ nghi ngờ và nói rằng mình chỉ là một dân văn phòng, chỉ là lướt web, xem phim, gõ văn bản, và nhận email… Đúng, mình là dân văn phòng thực sự, nhưng cũng có sự khác biệt giữa dân văn phòng này và dân văn phòng khác đấy nhé. Trong 6 năm sử dụng, mình tự tin nói rằng “iPad hoàn toàn có thể thay thế laptop ở mức công việc nhất định, ít nhất là vào thời điểm hiện tại”. Sẽ có giải đáp chi tiết hơn ở phần sau để bạn có cái nhìn rõ hơn về mức công việc nhất định. Dưới đây là những công việc mình thường xuyên thực hiện trên iPad hàng ngày suốt mấy năm, cùng với những hạn chế, bạn cũng có thể tham khảo bảng so sánh này để hiểu rõ hơn:

1. Soạn thảo văn bản: Sử dụng Word để viết kịch bản, chỉnh sửa nội dung cho khách hàng, tạo bài thuyết trình bằng PowerPoint, nhập liệu và tính lương cho công ty bằng Excel. Dĩ nhiên, những công việc như lập kế hoạch, tính lương, hay thậm chí làm hợp đồng và thuyết trình, bạn cần chuẩn bị sẵn định dạng trên laptop trước khi chỉ sử dụng iPad để chỉnh sửa, thêm bớt. Mình tuyệt đối không khuyến khích việc thực hiện toàn bộ quy trình trên iPad từ đầu đến cuối vì mất thời gian khủng khiếp.

2. Chat/Call Zalo, Mess với khách hàng, bạn bè, gia đình: Điều này đơn giản, chat hay gọi video/voice thì rất thuận tiện, không có gì phàn nàn. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên sử dụng tính năng chụp màn hình trên các ứng dụng như Zalo, việc này có thể gây khó chịu vì iPad không hỗ trợ chức năng này và bạn phải chụp toàn bộ màn hình, sau đó cắt ảnh để gửi, mất thời gian khá nhiều.
3. Check email, phản hồi email, quản lý lịch làm việc, tham gia họp qua Zoom, Meet, và trả lời khách trên fanpage Facebook: Các ứng dụng này hoạt động khá tốt, đầy đủ chức năng. Vì vậy, nếu công việc của bạn xoay quanh những nhiệm vụ này, bạn có thể thoải mái để laptop một bên rồi.

4. Sáng tạo ý tưởng trên Xmind, lưu chú, vẽ 3D bằng cây bút: Kể từ khi sử dụng cây bút, mình đã bỏ thói quen dùng giấy vì nó tiết kiệm giấy và mực hơn. Mình còn mua thêm một miếng dán màn hình Nhật Bản để viết và vẽ như giấy, khá tiện lợi. Ngoài ra, mình cũng thích khám phá các ứng dụng thiết kế nội thất, cũng khá thú vị đấy.

Goodnote 5, giá cũng không rẻ đâu nhé
5. Sáng tạo: Mình thường làm vlog và chỉnh sửa video cho một số dự án khi rảnh rỗi. Tuy nhiên, chỉnh sửa giới hạn ở những thao tác như “cắt, ghép, chỉnh lọc âm thanh, làm mịn da, thêm màu, thêm chữ, thêm hiệu ứng chuyển cảnh, nhạc nền, đẩy tốc độ phát” tối đa bằng video 4K. Đa phần các clip trên vlog của mình đều được chỉnh sửa trên iPad, trừ một số video học thuật. Về chỉnh sửa ảnh, hãy giữ kỳ vọng của bạn ở mức chỉnh màu, xoá mụn, thêm chữ, thêm khung, cắt ghép... những công việc phức tạp hơn thì nên sử dụng laptop để nhanh chóng. Dù sao đi nữa, mình nhận thấy nếu yêu cầu vượt ra khỏi những công việc mà mình vừa kể, thì iPad bắt đầu lọt vào thế giới “chuyên nghiệp” hơn và không phải là lựa chọn cho đại đa số.

Lumafusion phải mua app với giá trên 600k mới có 1 ứng dụng đủ chức năng trên iPad
6. Giải trí: Coi Youtube, Netflix, chơi game, nghe nhạc, xem TV, Facebook, Tiktok là những hoạt động giải trí và trên iPad, chúng thực sự rất tuyệt. Màn hình đẹp, loa ổn, phù hợp cho người dùng phổ thông, không có gì để phàn nàn cả.
7. Trình duyệt: Mình biết các trang web nội bộ hay hệ thống kiểu này thường không có responsive, tức là không tự động co giãn theo tỷ lệ màn hình. Chiếc iPad Air 9.7 của mình trước đây không thể đáp ứng được, nhưng khi chuyển sang con Pro 10.5 mới ổn. Trước khi có bản cập nhật iPadOS 14, 15, thì Safari hay Chrome chỉ như một trình duyệt điện thoại phóng lớn, dù bạn có sử dụng chức năng “Yêu cầu máy tính để bàn” thế nào đi nữa. Đừng nói với mình rằng bạn không cần đến công nghệ số nếu bạn không phải là người làm digital, đặc biệt là những người làm bất động sản, ngân hàng, hay bảo hiểm. Những công ty này thường phải truy cập vào các hệ thống web riêng, không phải qua ứng dụng.

9. Và một số vấn đề khác: như in ấn, sự tiện dụng khi di chuyển, trình bày ý tưởng cho khách hàng, thời lượng pin sử dụng. Bạn có thể xem bảng mình đính kèm để biết thêm chi tiết. Như bạn thấy, tất cả các công việc trên mình đều có thể xử lý bằng iPad, nhưng với điều kiện là bạn không bị giữ lại bởi thời gian. Mặc dù iPad gọn nhẹ, tiện lợi và dễ mang theo, nhưng laptop vẫn giữ ưu thế về tốc độ khi có khối lượng công việc lớn. Vì vậy, hãy nhớ rằng đôi khi đòi hỏi không chấp nhận được để tránh thất vọng. Hãy nhìn vào biểu đồ sau để hiểu rõ hơn.

Đây là biểu đồ mà chính bản thân mình đã thử thí nghiệm nhiều lần trong nhiều giai đoạn khác nhau. Cùng một khối lượng công việc trong 1 ngày, không có công việc đột xuất, một hôm dùng laptop, 1 hôm dùng iPad, bắt đầu công việc từ 9h sáng, kết thúc 18h chiều. Bài học rút ra để trả lời cho câu hỏi “khi nào thì nên dùng iPad thay cho công việc và yếu tố nào ảnh hưởng” là:
- Nếu công việc của bạn không gấp gáp, đòi hỏi chính xác và chuyên môn, phần mềm chuyên dụng thì hãy mua iPad: Mất thời gian để làm quen với các thao tác, nhưng khi làm chủ được, iPad trở thành công cụ hiệu quả hơn laptop.
- Nếu cường độ công việc cao, cần đa nhiệm liên tục: iPad có thể bị refresh khi mở nhiều ứng dụng, làm giảm hiệu suất. Laptop vẫn giữ ưu thế về đa nhiệm.
Cuối cùng, để đạt hiệu xuất tối đa khi làm việc trên iPad, bạn cần sử dụng bàn phím + cây bút, nhưng hiệu xuất vẫn không sánh kịp laptop. Bạn nên chọn iPad khi không bị giữ lại bởi “Thời gian, đặc thù ngàng nghề, yêu cầu hiệu xuất đa nhiệm”. Bạn có thể căn cứ vào trải nghiệm của mình để quyết định. Chỉ nên chọn iPad khi không bị giữ lại bởi “Thời gian, đặc thù ngàng nghề, yêu cầu hiệu xuất đa nhiệm”. Bạn có thể căn cứ vào trải nghiệm của mình để quyết định. Chúc bạn lựa chọn đúng đắn!