Buzz
Người tính tình sáng nắng chiều mưa thường dễ chịu hơn. Các nghiên cứu cho thấy tính cách của nhiều người có thể biến đổi theo từng giờ.
Một người có thể hòa nhã, thân thiện vào buổi trưa nhưng trở nên tiêu cực và cứng nhắc vào buổi chiều. Thực tế này đã khiến nhiều chuyên gia nghi ngờ về quan niệm trước đó của các nhà tâm lý rằng các yếu tố hình thành tính cách là ổn định và khó thay đổi.
Năm 2004, giáo sư Peter Molenaar, chuyên gia về phát triển con người và tâm lý học tại Đại học Bang Pennsylvania (Mỹ), đã đặt tên cho những biến động cảm xúc nhanh, ngắn, dễ đảo ngược của một người là biến thể trong cá nhân (IIV), hay còn gọi là tính tình lúc này lúc kia. Thực tế, những người có tính cách sáng nắng chiều mưa này thậm chí còn nhiều hơn những người hướng ngoại, tận tâm… xung quanh chúng ta, theo tạp chí Scientific American.
Theo Theo Molenaar, các phương pháp đánh giá tâm lý bằng bảng câu hỏi với giả định rằng tính cách của chúng ta ổn định là một sai lầm. Nhờ vào các nghiên cứu khoa học áp dụng tri thức toán học và vật lý, tầm quan trọng của loại tính cách này được chú ý nhiều hơn, chúng ta cũng có cái nhìn mới về loại tính cách này.
Một trong những nghiên cứu lớn về tính hay thay đổi đã diễn ra trong 3 giai đoạn kéo dài suốt 20 năm với hơn 3.500 người. Trong nghiên cứu này, David Almeida - một chuyên gia tâm lý phát triển từ Đại học Pennsylvania - và các đồng nghiệp đã hỏi các tình nguyện viên về mức độ căng thẳng và cảm xúc trong 24 giờ trước của họ trong suốt 8 ngày liên tiếp.
Các yếu tố gây căng thẳng bao gồm cãi vã với gia đình, áp lực hoàn thành công việc đúng hạn, áp lực từ công việc nhà và những rắc rối hàng ngày. Các nhà nghiên cứu cũng hỏi về các cảm xúc như vui vẻ, tức giận, sợ hãi, lo lắng... cũng như hoạt động thể chất và giấc ngủ của tình nguyện viên.
Ảnh: Getty Images
Họ đã lặp lại cuộc khảo sát này hai lần nữa mỗi 10 năm. Almeida và nhóm nghiên cứu của mình kết luận rằng 'các trải nghiệm hàng ngày, mặc dù được coi là không quan trọng đối với sức khỏe, vẫn có ảnh hưởng ngắn hạn và dài hạn đối với nhiều loại cảm xúc, thể chất và nhận thức' của chúng ta.
Nhóm nghiên cứu của Almeida đã tính toán để xác định trong những đặc điểm thường được coi là tính cách cố hữu của một người, như tính cách gắt gỏng, có bao nhiêu phần trăm thực sự là bản tánh, bao nhiêu phần trăm là do bộc phát. Câu trả lời, theo Almeida, là 50% tính cách gắt gỏng là đặc điểm tính cách cố hữu, 50% còn lại là do bùng nổ bất ngờ trong ngày.
Các nhà nghiên cứu ngày nay đang đào sâu vào tìm hiểu ảnh hưởng của môi trường đến tâm trạng của con người. Một trong số họ là Nilam Ram, một giáo sư nổi tiếng về tâm lý và truyền thông tại Đại học Stanford. Ram quan tâm đến việc làm thế nào mà các biến động trong tính cách hàng ngày, hàng giờ của một người phản ánh sự ảnh hưởng của môi trường xung quanh, chẳng hạn như nơi làm việc, nhà ở hay bệnh viện...
Trong nghiên cứu của ông, các tình nguyện viên được yêu cầu ghi lại cảm xúc của họ hàng giờ. Kết quả cho thấy rằng cảm xúc là sự phản ánh của cả môi trường xung quanh và yếu tố tính cách của mỗi người, tức là cách họ phản ứng với các tác động bên ngoài và khả năng điều chỉnh cảm xúc của họ.
(Hình ảnh: Lambert/Getty Images)
