Móng băng và những điều cần chú ý khi thiết kế móng băng cho công trình xây dựng

Móng băng là bộ phận nằm ở tầng thấp nhất của công trình xây dựng, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nền móng vững chắc. Đây là kết cấu cần thiết để chịu toàn bộ tải trọng từ công trình lên nền đất, giúp công trình có thể chịu đựng được trọng lực lớn.

Cùng News Mytour khám phá các thông tin về móng băng: từ khái niệm, phân loại, cấu trúc đến những ưu nhược điểm của loại móng này nhé!

Móng băng là một loại móng có cấu trúc dài, có thể là độc lập hoặc giao nhau tạo thành hình chữ thập. Móng băng có nhiệm vụ nâng đỡ toàn bộ kết cấu của tòa nhà.

Móng băng là loại móng có dạng dải dài, có thể là loại móng độc lập hoặc giao cắt với nhau, thường được sử dụng để hỗ trợ toàn bộ trọng lượng của công trình.

• Loại móng băng phù hợp sẽ được chọn dựa trên địa hình, diện tích và đặc điểm đất như độ cứng, độ lún. Mục đích là đảm bảo sự an toàn cho công trình.
• Móng băng thuộc loại móng nông, được xây dựng trên nền đất đào trần, sau đó sẽ được lấp lại. Độ sâu chôn móng thay đổi tùy thuộc vào yêu cầu thiết kế.

Công dụng của móng băng

• Móng băng giúp phân tán lực xuống đều, giảm áp lực đáy móng và đảm bảo truyền tải trọng xuống các cọc bê tông hoặc cọc cừ tràm.
• Ở các công trình có tầng hầm, móng băng có tác dụng chắn đất, tạo thành các tường hầm, hoặc làm nền cho hầm giữ xe và kho chứa đồ.
• Trong trường hợp đất nền không ổn định và không thể sử dụng các loại móng khác, móng băng bê tông cốt thép hoặc móng băng gạch sẽ giúp việc thi công trở nên dễ dàng hơn.

Cấu tạo của móng băng

Với phương pháp thi công đơn giản, móng băng được sử dụng phổ biến hơn các loại móng khác như móng cọc hay móng bè. Nó giúp giảm độ lún không đều và tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên, khi lựa chọn móng băng cho xây dựng, cần chú ý đảm bảo tiêu chuẩn chiều rộng không vượt quá 1,5m. Nếu cấu tạo sai lệch có thể khiến móng lún nhiều hơn so với móng đơn.

Thông số chi tiết:

• Lớp bê tông lót có độ dày 100mm.
• Kích thước bản móng thông dụng: (900-1200)x350 (mm).
• Kích thước dầm móng thông dụng: 300x(500-700) (mm).
• Thép sử dụng cho bản móng phổ biến: Φ12a150.
• Thép sử dụng cho dầm móng thông dụng: thép dọc 6Φ(18-22), thép đai Φ8a150.

Lưu ý: Các số liệu trên là thông số cơ bản, tùy thuộc vào đặc điểm địa chất và loại công trình mà các thông số có thể thay đổi sao cho phù hợp.

Các loại móng băng phổ biến là gì?

Dựa vào tính chất và độ cứng, móng băng được phân thành 3 loại chính, cụ thể như sau:

• Móng mềm
• Móng kết hợp
• Móng cứng

Về cấu tạo theo phương, móng băng được chia thành 2 loại:

• Móng 1 phương: Được sử dụng khi móng kéo dài theo một hướng duy nhất, có thể là chiều ngang hoặc chiều rộng của công trình, giống như các đường thẳng song song. Khoảng cách giữa các đường này được xác định theo diện tích xây dựng của ngôi nhà.
• Móng 2 phương: Được xây dựng với các đường móng giao nhau, tạo thành hình lưới như bàn cờ.

Móng băng được ứng dụng trong những công trình nào?

Móng băng là lựa chọn lý tưởng cho các công trình nhà phố, đặc biệt là các công trình có quy mô từ 3 tầng trở lên. Vì vậy, nó thường được sử dụng trong các công trình tầm trung.

Đối với các căn nhà cấp 4 (1-2 tầng), thường sử dụng móng cốc thay vì móng băng. Tuy nhiên, móng băng cũng có thể áp dụng cho các công trình khác như biệt thự hoặc biệt thự nhà vườn.

Ưu điểm và nhược điểm

• Ưu điểm: Móng băng giúp tăng cường sự liên kết giữa tường và cột theo phương thẳng đứng, đồng thời giảm áp lực đáy móng. Điều này giúp tải trọng công trình được phân bổ đều xuống nền đất. Móng băng đặc biệt hiệu quả trong các công trình từ 3 tầng trở lên.
• Nhược điểm: Móng băng có chiều sâu nông, dẫn đến tính ổn định, khả năng chống lật và chống trượt của móng kém. Bên cạnh đó, lớp đất bề mặt yếu sẽ ảnh hưởng đến khả năng chịu tải chung của nền móng.

Móng băng không nên sử dụng trên các nền đất có địa hình yếu, dễ lún, hoặc nền đất bị ngập úng và không ổn định về mặt cấu trúc.

So sánh móng băng và móng bè

Móng băng và móng bè có nhiều điểm chung về hình dáng và thiết kế, nhưng chúng khác nhau rõ rệt về cấu tạo. Bên cạnh đó, còn một số yếu tố khác cần lưu ý khi lựa chọn giữa hai loại móng này.

– Móng bè chỉ phù hợp với những công trình xây dựng trên nền đất có chất lượng tốt và ổn định.

– Các công trình xây dựng sử dụng móng bè nên được đặt ở khu vực có mật độ xây dựng thấp, không quá đông đúc.

– Móng bè thích hợp cho các công trình chịu tải trọng nhẹ và có chiều cao không quá lớn.

– Móng bè có ưu điểm thi công nhanh chóng, giúp tiết kiệm thời gian, công sức và chi phí xây dựng.

Lưu ý khi thiết kế móng bè

Việc thiết kế là một bước quan trọng trước khi thi công. Cần phải tính toán kỹ lưỡng để chọn loại móng băng phù hợp. Lựa chọn giữa móng cứng, móng mềm hay móng kết hợp sẽ tùy thuộc vào độ sâu của đất nền.

• Trường hợp 1: Khi chiều sâu của đất đặt móng lớn, sử dụng móng băng mềm để giảm chi phí thi công.
• Trường hợp 2: Khi chiều sâu móng nông, sử dụng móng bê tông cốt thép để đảm bảo độ vững chắc.
• Trường hợp 3: Nếu cần móng có độ bền cao, nên sử dụng móng bê tông cốt thép, đặc biệt khi công trình sử dụng khung, cột bê tông cốt thép.
• Đối với nhà có tầng hầm, móng băng có tác dụng chắn đất, tạo đường hầm, tường hầm có thể nằm dưới hoặc trên mặt đất (gọi là tầng bán hầm). Khi đó, móng băng của tầng hầm cần đặt sâu hơn nền tầng hầm tối thiểu 0,4m, và đỉnh móng phải thấp hơn sàn tầng hầm.
• Đối với công trình có hàng cột hoặc tường kéo dài theo cả hai phương, dải móng băng sẽ giao nhau tạo thành dạng ô cờ. Móng băng ở hồi nhà cần có độ bền tốt hơn móng băng dọc nhà và tường ngăn. Đáy móng thường được đặt ở cùng một độ sâu, vì vậy móng băng ở hồi nhà sẽ rộng hơn.

Quy trình thi công móng băng tiêu chuẩn

Để đảm bảo độ chính xác và sự ổn định cho công trình, quá trình thi công móng băng sẽ được thực hiện qua các bước dưới đây.

Bước 1: Chuẩn bị mặt bằng và vật liệu

Đây là công đoạn đầu tiên của mọi dự án xây dựng. Việc làm sạch mặt bằng sẽ giúp xác định rõ vị trí cọc và khu vực cần xây móng băng.

Các nguyên vật liệu cần chuẩn bị bao gồm: xi măng, thép, cát, đá... Lượng vật liệu cho từng loại sẽ được tính toán dựa trên thiết kế móng băng và khối lượng cần dùng cho công trình.

Bước 2: Đào đất hố móng theo bản vẽ và làm phẳng mặt hố

Trước khi đào móng, cần cắm mốc và sử dụng các thiết bị kỹ thuật để xác định vị trí móng chính xác nhất. Tùy theo quy mô công trình, độ sâu của hố móng sẽ được điều chỉnh sao cho phù hợp, tránh đào quá sâu hay quá nông. Đảm bảo kích thước móng phải đúng chuẩn, phù hợp với chiều rộng 1,5m.

Tiếp theo, công đoạn làm phẳng mặt hố sẽ giúp khu vực móng trở nên bằng phẳng và gọn gàng, thuận lợi cho các bước tiếp theo trong thi công.

Bước 3: Bố trí thép móng băng

Đây là một công đoạn quan trọng, việc bố trí thép móng băng cần phải tuân thủ tuyệt đối theo bản vẽ thiết kế đã được tính toán kỹ lưỡng. Bên cạnh đó, cần lưu ý một số điểm sau:

• Kiểm tra kỹ lưỡng thép đúng chủng loại, đảm bảo chất lượng, có độ dẻo dai và dễ uốn nắn.
• Bề mặt các thanh thép cần sạch sẽ, không bị gỉ sét. Trước khi lắp dựng, những thanh thép bị gỉ hoặc bám bẩn phải được làm vệ sinh sạch sẽ. Trong quá trình thi công, cần tránh để bùn đất bám vào thép.
• Bố trí thép đúng vị trí, đủ số lượng và đảm bảo đúng quy cách như trong thiết kế của từng khung kết cấu.

Bước 4: Lắp dựng cốt pha móng

Đây là công đoạn quan trọng và không thể thiếu trước khi tiến hành đổ bê tông cho móng. Trong bước này, các công nhân cần chú trọng đến sự cẩn thận và tỉ mỉ trong quá trình lắp dựng cốt pha.

Cốt pha sử dụng phải đảm bảo không bị cong vênh, mục nát. Các thanh gỗ chống cũng cần phải được cố định chắc chắn để tránh việc khung cốt pha bị xê dịch khi đổ bê tông.

Các tấm cốt pha được kết hợp chặt chẽ với nhau, có thể sử dụng đinh hoặc ốc vít để đảm bảo không bị bung trong quá trình đổ bê tông. Các thanh chống phải được kê trên tấm gỗ có độ dày ít nhất 4cm để giảm thiểu tác động xô ngang.

Tim móng và cột móng cần phải được cố định tại một vị trí chính xác. Sau khi đã xác định được đúng cao độ, có thể tiến hành các bước tiếp theo.

Bước 5: Tiến hành đổ bê tông cho móng băng

Đây là bước cuối cùng trong quy trình thi công móng băng và có ảnh hưởng quyết định đến chất lượng công trình sau này. Bê tông phải đạt chất lượng tốt, không chứa tạp chất và được trộn đều đúng tỉ lệ theo yêu cầu kỹ thuật.

Trong quá trình đổ bê tông, cần tránh đứng trực tiếp lên thành cốt pha. Nếu cần, phải sử dụng sàn gỗ để đảm bảo an toàn cho công nhân. Đồng thời, chú ý không làm thay đổi kết cấu đã lắp đặt trước đó. Nguyên tắc là đổ bê tông từ xa đến gần để đảm bảo độ ổn định.

Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ thông tin về móng băng. Hy vọng những kiến thức này sẽ hữu ích cho bạn. Hãy nhớ theo dõi nhiều bài viết thú vị khác trên Mytour.vn nhé!

Nguyễn My