Móng cốc là gì? Tìm hiểu ứng dụng của móng cốc trong xây dựng

Trong mọi công trình xây dựng, phần móng đóng vai trò cực kỳ quan trọng. Trong số đó, móng cốc là một dạng móng phổ biến và được ưa chuộng trong xây dựng nhà ở hiện nay. Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa nắm rõ các đặc điểm, cấu trúc và quy trình thi công của loại móng này. Hiểu biết về móng cốc là cần thiết để áp dụng hiệu quả trong xây dựng. Hãy cùng Mytour khám phá sâu hơn về loại móng này qua bài viết dưới đây!

Móng cốc là gì?

Móng cốc, hay còn gọi là móng đơn, là loại móng được thiết kế để chịu lực cho một cột hoặc một nhóm cột gần nhau. Nó có nhiệm vụ chịu lực và được đặt ngay dưới cột để xây dựng hoặc gia cố cho các công trình có tải trọng nhẹ, chẳng hạn như nhà kho, nhà ở, hoặc các tòa nhà từ 1 đến 4 tầng. Mức chịu lực của móng sẽ được thiết kế và phân bổ theo đặc điểm của công trình.

Vai trò của móng cốc trong xây dựng

Móng cốc được thiết kế với các dạng chân như vuông, tròn và chữ nhật. Chức năng chính của nó là nâng đỡ phần lõi bằng các thanh sắt được liên kết chặt chẽ, từ đó tăng cường độ kiên cố và vững chắc cho ngôi nhà hoặc công trình của bạn. Hơn nữa, quy trình thi công móng đơn cũng không quá phức tạp, giúp đẩy nhanh tiến độ công trình.

Cấu tạo của móng cốc ra sao?

Do thường được sử dụng trong các công trình nhỏ, nên cấu tạo của móng cốc khá đơn giản. Nguyên liệu chính là gạch, và móng sẽ được tạo ra bằng cách xây chồng các lớp gạch lên nhau. Tuy nhiên, nếu sử dụng bê tông cốt thép thì cấu tạo sẽ phức tạp hơn, bao gồm các phần cụ thể như sau:

• Lớp bê tông lót móng: Phần này thường được làm từ bê tông đá có kích thước 4×6 hoặc gạch vỡ trộn với vữa xi măng, tạo thành lớp lót dày khoảng 100mm. Chức năng của lớp lót này là ván khuôn để đổ bê tông cho móng, đồng thời làm phẳng nền, ngăn nước mất đi và giúp vệ sinh hố đổ móng.

• Phần bản móng: Phần này thường được thiết kế theo hình chữ nhật với độ dốc không quá lớn. Kích thước của bản móng phụ thuộc nhiều vào kết cấu của từng ngôi nhà và công trình khác nhau.

• Phần cổ móng: Cổ móng thường đặt trên bản móng và kích thước của nó thường lớn hơn phần cột. Chức năng chính của phần này là chịu đựng tải trọng trực tiếp từ cột và truyền lực từ cột xuống đáy móng.

• Phần giằng móng: Được thiết kế nhằm hỗ trợ phần tường phía trên, đồng thời ổn định trọng tâm của móng cốc, ngăn ngừa hiện tượng lệch móng và ảnh hưởng đến toàn bộ công trình. Để thực hiện tốt chức năng này, phần giằng móng cần được kết hợp chặt chẽ với dầm móng và tính toán cẩn thận.

Đặc điểm của móng cốc 

Để đạt hiệu quả tối ưu, chỉ nên xây móng trên nền đất cứng, không bị lún và không lầy lội. Đối với nền đất mềm, cần sử dụng thêm cọc tre gia cố để bảo đảm an toàn và nâng cao chất lượng công trình. Đặc biệt, đối với các công trình gần đầm lầy, không nên sử dụng móng đơn. Móng cốc là loại móng dễ thi công và có chi phí thấp nhất trong các loại móng xây dựng.

Móng cốc có tiêu chuẩn dựa vào những yếu tố nào?

Vì móng cốc có nhiều đặc điểm khác nhau nên có nhiều cách phân loại móng. Hiện nay, có 3 yếu tố chính để phân loại móng.

Phân loại theo tải trọng móng

Dựa trên yếu tố tải trọng của công trình, móng cốc được phân thành các loại sau:

• Móng chịu tải trọng lệch tâm.
• Móng chịu tải trọng đúng tâm.
• Móng cho các công trình cao như tháp nước, ống khói, bể chứa,…
• Móng chịu được lực ngang lớn như đập nước, tường chắn,…
• Móng chịu tải trọng thẳng đứng.

Phân loại theo độ cứng của móng

Để đảm bảo sự vững chắc cho công trình, móng cần phải có độ cứng nhất định. Mỗi loại công trình sẽ yêu cầu độ cứng móng khác nhau, phù hợp với tính chất riêng của nó. Dưới đây là một số loại móng cốc được phân loại theo độ cứng:

• Móng có độ cứng tuyệt đối: Đây là loại móng có độ cứng rất lớn, gần như không bị biến dạng. Các loại móng cốc này thường được làm từ bê tông, đá, hoặc gạch.
• Móng mềm: Loại móng này có tính mềm và độ biến dạng. Khi móng biến dạng, điều đó cũng cho thấy đất nền đã bị thay đổi. Móng mềm thường được làm từ bê tông cốt thép, và nếu có chiều dài trên 8 thì được xếp vào loại này.

• Móng cứng hữu hạn: Loại móng này có độ cứng trong một giới hạn nhất định. Những móng làm từ bê tông cốt thép với tỷ lệ cạnh dài ngắn hoặc độ cứng nhỏ hơn hoặc bằng 8 sẽ thuộc loại này.

Phân loại theo cách chế tạo 

Móng cốc có thể được chế tạo theo hai phương pháp: móng lắp ghép và móng toàn khối. Móng lắp ghép được tạo thành từ các khối vật liệu sẵn có, sau đó được lắp ráp trong quá trình thi công. Trong khi đó, móng toàn khối được làm từ nhiều loại vật liệu khác nhau và được chế tạo ngay tại vị trí xây dựng.

Các bước thi công móng cốc trong xây dựng 

Bước 1: Chuẩn bị

Để thi công thuận lợi và nhanh chóng, các kỹ sư hoặc nhà thầu cần lập kế hoạch chi tiết về nguồn lực, nhân sự, vật liệu xây dựng và tiến độ công trình,…

Tất cả các yếu tố cần được chuẩn bị đầy đủ. Nếu công trình nằm trong khu vực giải phóng mặt bằng, các thủ tục cần được hoàn tất để không làm gián đoạn quá trình thi công.

Bước 2: Đóng cọc

Trong bước thứ hai, việc đóng cọc được thực hiện. Để đạt hiệu quả tối ưu, mật độ cọc cần được tính toán hợp lý, phù hợp với nền móng của công trình. Các loại cọc thường được sử dụng để gia cố nền móng bao gồm tre, tràm, và cừ.

Bước 3: Đào hố

Đây là một công đoạn rất quan trọng. Kích thước hố không phù hợp với cọc có thể gây khó khăn trong thi công. Kế hoạch đào hố cần phải được thực hiện đúng kích thước, độ sâu, chiều dọc,… và nhiều yếu tố khác đã được xác định trong kế hoạch để phù hợp với loại cọc.

Bước 4: San phẳng mặt hố

Để san phẳng mặt hố, cần sử dụng thiết bị chuyên dụng nhằm tạo độ bằng phẳng cho bề mặt, đồng thời đáp ứng các yêu cầu cơ bản khác. Trong quá trình đào hố, người thực hiện cần đào thêm một hố phụ và rải một lớp đá mỏng lên miệng hố.

Bước 5: Đổ bê tông lót

Sau khi rải lớp đá lên miệng hố, cần tiến hành đổ thêm một lớp bê tông để tạo độ phẳng cho miệng hố và ngăn chặn hiện tượng thấm nước từ nền móng.

Bước 6: Đổ móng

Trộn các loại đá với xi măng, nước và cát theo tỷ lệ chính xác. Lưu ý đổ từ vị trí xa trước, gần sau để đảm bảo liên kết cho công trình. Nếu phát hiện có nước đọng, cần hút ngay để bảo vệ chất lượng.

Những lưu ý trong quá trình thiết kế móng cốc 

Trong quá trình thiết kế móng cốc, các nhà thầu cần chú ý đến những điểm sau:

• Khi đổ bê tông, cần đảm bảo hố không bị ngập nước. Nước đọng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng bê tông và độ bền của móng.
• Đối với những công trình như nhà phố, liền kề hoặc ở những khu vực mặt bằng không thuận lợi, nên xem xét sử dụng móng đơn lệch tâm.

• Trong quá trình thi công móng, cần tính toán chính xác trọng tải của móng, bao gồm: chiều rộng mặt đáy, tải trọng kết cấu móng, tải trọng một bên của móng, và cường độ tiêu chuẩn của đất nền,…
• Thép sử dụng làm móng cần được gia công cẩn thận, có kích thước và chất lượng tốt nhất. Đồng thời, cần tuân thủ kích thước trong bản vẽ, và độ bẹp, méo hay biến dạng của thép không được vượt quá 2%. Thép cũng phải không bị hoen gỉ.

Để có cái nhìn tổng quát và chi tiết hơn, bạn có thể tham khảo một số mẫu bản vẽ móng cốc dưới đây:

Trên đây là những thông tin về móng cốc trong xây dựng mà Mytour muốn gửi tới bạn. Hy vọng bài viết này sẽ cung cấp kiến thức hữu ích và giải đáp các thắc mắc của bạn về loại móng này. Đừng quên theo dõi Mytour.vn để khám phá thêm nhiều kiến thức thú vị khác!

• Mặt bằng nhà cấp 4 được thiết kế khoa học, đầy đủ tiện ích, đẹp nhất năm 2022