I. Gợi ý viết
- Tình huống trong câu chuyện 'Ở lại với chiến khu' xảy ra vào thời điểm nào?
- Tại sao trung đoàn cho phép các chiến sĩ nhỏ rời khỏi chiến khu để về với gia đình? Trung đoàn trưởng đã nói với các chiến sĩ nhỏ: “Các em ơi, tình hình chiến khu hiện nay rất khó khăn và còn có thể trở nên tồi tệ hơn. Các em có thể không chịu nổi. Nếu em nào muốn trở về với gia đình, trung đoàn sẽ đồng ý. Các em nghĩ sao?”
- Các chiến sĩ đã phản ứng thế nào trước lời của trung đoàn trưởng? Các chiến sĩ đáp lại trung đoàn trưởng với lòng quyết tâm: Lượm tiến lại gần đống lửa, giọng run rẩy: “Em xin ở lại.” Cả đội đồng thanh: “Chúng em xin ở lại.” Mừng thì thầm: “Chúng em còn nhỏ, chưa làm được nhiều việc, nếu trung đoàn cho chúng em ăn ít cũng được, nhưng xin đừng bắt chúng em về, chúng em rất tội nghiệp...”
- Bạn cảm thấy thế nào khi đọc những lời chân thành của các chiến sĩ? Tôi rất xúc động trước tình cảm sâu sắc mà các bạn dành cho chiến khu. Lượm và các bạn khác đều không muốn trở về nhà vì tất cả đều sẵn sàng chịu đựng gian khổ, đói khát để ở lại chiến khu, quyết tâm không sống chung với kẻ thù.
- Đoạn kết của câu chuyện mang lại cảm xúc gì cho bạn? Hình ảnh đội quân ra đi và bài hát truyền thống của Đoàn Vệ quốc quân khiến tôi cảm nhận rõ tinh thần kiên cường và lòng trung thành của các chiến sĩ, cùng với nỗi nhớ quê hương sâu sắc của họ. Tiếng hát tạo nên không khí đầy cảm xúc, khiến người đọc cảm nhận được sức mạnh và lòng tận tụy của những người lính.
II. Đoạn văn hoặc bài thơ ngắn về các chiến sĩ nhỏ trong tác phẩm 'Ở lại với chiến khu'
1. Mẫu số 1
Đoạn trích này từ truyện 'Tuổi thơ dữ dội', kể về một đội thiếu niên tham gia Vệ quốc quân trong kháng chiến chống Pháp. Phùng Quán, tác giả và cũng là chiến sĩ nhỏ tuổi của Vệ quốc quân, gia nhập khi mới 13 tuổi và trở thành chiến sĩ trinh sát của Trung đoàn 101. Trong truyện, khi quân ta đối mặt với khó khăn, trung đoàn trưởng phải quyết định liệu có nên đưa các em về gia đình. Ông lặng lẽ quan sát, hiểu rõ sự gan dạ của các em nhưng không muốn các em phải gánh chịu quá sức. Khi trung đoàn trưởng đề nghị trở về, các chiến sĩ nhỏ tuổi lặng người nhưng với tình yêu Tổ quốc mãnh liệt, họ đã khẳng định: 'Thà chết trên chiến khu còn hơn về với kẻ thù' và 'Chúng em ăn ít cũng được.' Những lời nói này làm trung đoàn trưởng cảm động đến rơi nước mắt. Trước tình cảm trong sáng và lòng yêu nước của các em, trung đoàn trưởng hứa sẽ báo cáo lên cấp trên. Các em cùng nhau hát bài Đoàn Vệ quốc quân, tiếng hát bùng lên như ngọn lửa rực rỡ trong đêm tối, thể hiện sức mạnh và lòng trung thành tuyệt vời của các chiến sĩ nhỏ tuổi.
2. Mẫu số 2
Nguyễn Viết Xuân (1933-1964) là một chiến sĩ anh hùng của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, nổi tiếng với khẩu hiệu “Nhắm thẳng quân thù mà bắn” trong cuộc chiến chống Mỹ. Dù xuất thân từ một gia đình nông dân nghèo ở vùng bị chiếm đóng nặng nề, ông vẫn dũng cảm gia nhập quân đội và chiến đấu kiên cường trong cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Tôi rất cảm phục sự kiên trì và tinh thần chiến đấu của ông. Trong một trận chiến chống lại máy bay địch, ông chỉ huy đơn vị phản kích một cách anh dũng và hy sinh trong chiến đấu. Lời hô của ông “Hãy bắn thẳng vào kẻ thù!” đã trở thành câu thần chú, truyền cảm hứng cho các chiến sĩ, thể hiện lòng dũng cảm và sự kiên định. Lòng tự hào và ngưỡng mộ dành cho các chiến sĩ Bộ đội Cụ Hồ, những người đã và đang bảo vệ quê hương và mang lại cuộc sống bình yên cho nhân dân, xứng đáng được kính trọng.
3. Mẫu số 3
Một đoạn trong truyện 'Tuổi thơ dữ dội' kể về đội thanh niên Đội Thiếu niên Trinh sát Trung đoàn Trần Cao Vân, Thành phố Huế, tham gia Vệ quốc đoàn trong kháng chiến chống Pháp. Nhà văn Hùng Quân, tác giả của câu chuyện, cũng là một chiến sĩ trẻ tuổi của Vệ quốc đoàn. Phùng Quán, người Huế, mới 13 tuổi đã gia nhập Vệ quốc đoàn và trở thành lính Hướng đạo sinh Trung đoàn 101, tiền thân của Trung đoàn Trần Cao Vân. Câu chuyện diễn ra trong chiến khu, khi quân đội ta đang phải đối mặt với khó khăn ngày càng gia tăng. Trung đoàn trưởng phải cân nhắc việc cho các em trở về gia đình. Khi nhìn toàn lực lượng và lặng lẽ một lúc, ông cho thấy sự việc rất quan trọng và khó nói. Dù hiểu rõ sự dũng cảm của các chiến sĩ nhỏ tuổi, ông không muốn họ phải chịu đựng quá sức. Trước lời đề nghị trở về, các chiến sĩ nhỏ tuổi im lặng nhưng với lòng yêu nước mãnh liệt, họ khẳng định: 'Thà chết trên chiến khu còn hơn về với kẻ thù' và 'Chúng em ăn ít cũng được.' Những lời nói này đầy chân thành và quyết tâm, khiến trung đoàn trưởng xúc động rơi nước mắt. Trước tình cảm trong sáng và lòng yêu nước của các em, trung đoàn trưởng không thể từ chối nhưng hứa sẽ báo cáo với cấp trên. Các em đồng thanh hát bài “Đoàn Vệ quốc quân”, tiếng hát bùng lên như ngọn lửa sáng giữa đêm rừng lạnh, thể hiện nghị lực phi thường giúp các chiến sĩ trẻ vượt qua mọi khó khăn.
4. Mẫu số 4
Câu chuyện 'Ở lại với chiến khu' diễn ra trong bối cảnh ác liệt của cuộc kháng chiến chống Pháp. Một đội vệ quốc quân phải rời khu vực bảo vệ và di chuyển đến nơi khác. Tuy nhiên, một nhóm chiến sĩ nhỏ tuổi quyết tâm ở lại với chiến khu, với lòng yêu cách mạng mãnh liệt. Họ đã thuyết phục trung đoàn trưởng để được ở lại, dù hoàn cảnh cực kỳ khó khăn và gian khổ. Những lời nói chân thành của các chiến sĩ nhỏ làm trung đoàn trưởng xúc động. Ông không nỡ để các em chịu đựng quá sức, nhưng cũng không muốn làm tổn thương lòng kiên cường của các em. Cuối cùng, các chiến sĩ trẻ quyết định ở lại và cùng nhau hát bài 'Ở lại với chiến khu'. Hành động này khiến trung đoàn trưởng hứa sẽ báo cáo và xem xét lại quyết định. Câu chuyện gây xúc động và khâm phục, thể hiện sự quyết tâm và lòng yêu nước của các chiến sĩ trẻ trong cuộc chiến đấu vì độc lập của dân tộc.