Buzz
Với tác giả, tác phẩm Một người lão và mênh mông biển cả là tốt nhất trong môn Ngữ văn lớp 12, chi tiết trình bày đầy đủ những nội dung chính quan trọng nhất về bài Một người lão và mênh mông biển cả bao gồm bố cục, tóm tắt, nội dung chính, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, dàn ý, phân tích, ....
Một người lão và mênh mông biển cả - Môn Ngữ văn lớp 12
I. Một chút về tác giả Hê-Minh-Uê
- Tên thật của Hê-Minh-Uê là Ơ-nít Hê-Minh-Uê, sinh năm 1899, qua đời năm 1961, tại bang I-li-noi trong một gia đình có học thức.
- Sau khi hoàn thành trung học, ông bắt đầu sự nghiệp làm phóng viên.
- 19 tuổi, ông tham gia vào đội xe cứu thương của Hội chữ thập đỏ trong Chiến tranh thế giới thứ nhất tại chiến trường I-ta-li-a, sau đó ông bị thương và trở về Hoa Kì.
- Ông cảm thấy thất vọng về xã hội hiện nay, tự nhận mình là một phần của thế hệ đầy mất mát, không thể hoà nhập vào xã hội hiện đại và tìm kiếm sự bình yên trong rượu và tình yêu.
- Sau đó, ông sang Pháp, làm việc cho báo chí và bắt đầu sự nghiệp sáng tác.
- Năm 1926, ông viết tiểu thuyết Mặt trời vẫn mọc và nổi tiếng từ đó.
- Ông để lại một kho tác phẩm phong phú bao gồm nhiều truyện ngắn, tiểu thuyết, thơ và nhiều hồi kí, ghi chép.
- Những tác phẩm nổi tiếng của Hê-minh-uê bao gồm Mặt trời vẫn mọc (1926), Giã từ vũ khí (1929), Chuông nguyện hồn ai (1940), Ông già và biển cả (1952).
- Hê-minh-uê được xem là một trong những nhà văn xuất sắc nhất của Mỹ trong thế kỷ XX, ông là người sáng tạo ra phong cách viết tối giản, kín đáo về cảm xúc.
- Ông là người đầu tiên đưa ra nguyên tắc sáng tạo “tảng băng trôi”:
+ Dựa vào hiện tượng tự nhiên: tảng băng trôi trên mặt nước chỉ có ba phần nổi, bảy phần chìm.
+ Nhà văn cần phải hiểu sâu về cái mình muốn viết, sau đó loại bỏ những chi tiết không cần thiết, giữ lại những phần quan trọng nhất, sắp xếp lại để người đọc vẫn có thể hiểu được những điều tác giả muốn truyền đạt.
+ Đọc giả cũng phải tham gia vào quá trình sáng tạo để có thể hiểu được “bảy phần chìm”, những hình tượng, những hình ảnh,… chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu xa.
- Dù viết về Châu Phi hay Châu Mỹ, Huê-minh-uê đều muốn “viết một bức tranh văn học đơn giản và chân thật về con người”.
- Ông đã được trao Giải Pulitzer năm 1953 - Giải thưởng văn học cao quý nhất của Hoa Kỳ và Giải Nobel về Văn học.
II. Giới thiệu về tác phẩm Ông già và biển cả
1. Bối cảnh sáng tác
- Năm 1952, sau 10 năm sống tại Cuba, Hê-minh-uê đã sáng tác ra tác phẩm Ông già và biển cả
- Trước khi được xuất bản thành sách, tác phẩm đã được đăng trên tạp chí Life
- Tác phẩm đại diện cho phong cách viết “tảng băng trôi” của Hê-minh-uê
2. Tóm tắt
Một ngư dân già tên Santiago sống một mình trong một túp lều nhỏ trên bờ biển ngoại ô thành phố Havana. Trải qua 84 ngày trên biển mà không câu được một con cá nào. Lần này, ông quyết định đi ra khơi một mình đến vùng đại dương sâu rộng, nơi cá vô số. Sau thời gian dài câu mòi, cuối cùng ông đã bắt được con cá lớn, vượt qua mọi khó khăn và thử thách. Ông đã chứng minh sức mạnh và kiên nhẫn của con người. Trở về bờ, ông đối mặt với những thách thức mới nhưng vẫn giữ vững niềm tin và ý chí sống.
3. Bố cục (2 phần)
- Phần 1 (từ đầu đến “nước bắn tung, trùm lên cả ông lão lẫn con thuyền”): Cuộc đấu tranh của Santiago
- Phần 2 (phần còn lại): Santiago đưa con cá về bờ
4. Giá trị nội dung
Hình ảnh của ngư dân già đơn độc đánh cá, dũng cảm săn bắt con cá khổng lồ là một biểu tượng về sức mạnh của ước mơ và hành trình gian khổ của con người để biến ước mơ thành hiện thực. Sự biến đổi từ bức tranh trần trụi, chân thực và giản dị sang một tầng ý nghĩa sâu sắc, rộng lớn - đó chính là phong cách nghệ thuật của Hê-minh-uê và cũng là thể hiện của nguyên lý sáng tạo của ông: tác phẩm nghệ thuật như một “tảng băng trôi”.
5. Giá trị nghệ thuật
- Phong cách viết đa dạng, ngôn từ sử dụng nhiều “khoảng trống”
- Lựa chọn hình ảnh tỉ mỉ, mang tính biểu tượng và đa chiều
- Nghệ thuật diễn đạt độc đáo và sâu sắc về tâm trạng
III. Phân tích cấu trúc của tác phẩm Ông già và biển cả
I. Giới thiệu
- Thông tin về tác giả Hê-minh-uê (tiểu sử, các tác phẩm chính, đặc điểm sáng tạo,…)
- Giới thiệu về tác phẩm Ông già và biển cả (hoàn cảnh sáng tác, tóm tắt nội dung và giá trị nghệ thuật…)
II. Nội dung chính
1. Hình tượng của con cá kiếm
- Đó là một con cá khổng lồ:
+ Một hình bóng đen kéo dài
+ Cái đuôi lớn hơn cả một cái lưới hái khổng lồ
+ Thân hình to lớn
+ Cánh vây mạnh mẽ, bộ vây lớn nằm sát bên hông mở ra rộng lớn
+ Mỗi con dài cả một thước
- Đầy sức mạnh:
+ Những vòng tròn lớn
+ Ông lão cảm thấy mê mẩn khi nhìn thấy con cá, mắt ông như đầy hoa rực rỡ suốt cả tiếng đồng hồ (...) và điều đó khiến ông sợ hãi
- Tinh thần kiêu hãnh trong cái chết: tại thời điểm đó, con cá mang cái chết trong bản thân, tỉnh táo, bất ngờ nhảy lên khỏi mặt nước và phô diễn tầm vóc khổng lồ, vẻ đẹp và sức mạnh,...
⇒ Tác giả tập trung vào việc mô tả hình ảnh của con cá kiếm để làm cho chiến thắng của ông lão trở nên huy hoàng và hùng vĩ hơn.
⇒ Hình ảnh của con cá kiếm không chỉ là hiện thực mà còn là biểu tượng:
+ Góc nhìn tự nhiên: con cá là biểu tượng của vẻ đẹp hùng vĩ và tuyệt vời của tự nhiên
+ Góc nhìn cuộc sống: con cá là biểu tượng của những khó khăn, thử thách
+ Góc nhìn nghệ thuật: con cá là biểu tượng của khát vọng nghệ thuật chân chính, to lớn, và cao quý
2. Hình tượng của ông lão Santiago
- Hình tượng của ông lão được miêu tả thông qua lời thoại và tâm trạng nội tâm
- Chiến thắng của ông lão trước con cá
+ Niềm tin và sự tự tin vào bản thân, vào khả năng của bản thân vượt qua con cá
+ Ý chí và quyết tâm phi thường: mặc dù gặp khó khăn nhưng ông vẫn kiên trì đấu tranh với con cá kiếm khổng lồ
+ Khao khát chiến thắng
+ Khi đối đầu với con cá khổng lồ, ông đã chiến thắng, chứng tỏ ông là một ngư dân giỏi: chỉ cần nhìn vào sự uốn cong, sự co rút của dây câu, ông có thể biết được con cá đang di chuyển trong nước ra sao, Dựa vào sự căng đầy của dây câu có thể phán đoán được hành động của con cá,...
⇒ Qua hình tượng của ông lão Santiago, tác giả Hê-minh-uê muốn tôn vinh sự tuyệt vời của con người và thể hiện niềm tin vào khả năng của con người để vượt qua những khó khăn, thách thức và khắc nghiệt của tự nhiên
III. Kết luận
- Tóm tắt về giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích, cũng như nguyên lý sáng tạo “tảng băng trôi” của tác giả được thể hiện qua đoạn trích
- Bài học cá nhân: học được về niềm tin, ý chí, quyết tâm và những ước mơ trong cuộc sống
