Buzz
Khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh, cần lưu ý những gì là nỗi lo của nhiều phụ huynh. Cùng Mytour giải đáp vấn đề này qua bài viết dưới đây nhé!
Tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh là một trong những biện pháp được khuyến nghị sớm nhất. Vậy, có những điều gì cần lưu ý khi tiêm vắc xin này cho trẻ sơ sinh? Hãy cùng Mytour tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho sự tư vấn y tế chính xác từ bác sĩ.
Tại sao cần tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh?
Bệnh lao do vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis (MTB) gây raBệnh lao là do một loại vi khuẩn có tên là Mycobacterium Tuberculosis (viết tắt là MTB) gây ra. Khi bị nhiễm loại vi khuẩn này, bệnh nhân có thể gặp các vấn đề liên quan đến hô hấp, tim mạch và các cơ quan khác trong cơ thể.
Bệnh này có thể lây qua đường hô hấp. Nếu tiếp xúc với bệnh nhân lao, trẻ sơ sinh có nguy cơ mắc vi khuẩn lao cao. Trong thời kỳ chưa có vắc xin phòng ngừa, bệnh lao gây ra tỷ lệ tử vong cao và là một trong những bệnh nan y toàn cầu.
Do vi khuẩn lao dễ lây lan, từ năm 1981, việc tiêm phòng lao được Bộ Y tế Việt Nam đưa vào chương trình tiêm chủng mở rộng toàn quốc. Ngay cả trẻ sơ sinh cũng được tiêm phòng nếu đủ điều kiện sức khỏe.
Theo hướng dẫn của Bộ Y tế, trẻ sơ sinh chưa tiếp xúc với vi khuẩn lao nên được tiêm vắc xin trong 24 giờ đầu tiên sau khi sinh. Hành động này giúp hệ miễn dịch phản ứng nhanh, ngăn chặn vi khuẩn lao xâm nhập vào cơ thể yếu ớt của trẻ.
Lịch tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh
Nên tiêm phòng lao cho trẻ sớm nhất có thểNếu không tiêm phòng cho trẻ sơ sinh đúng thời điểm, khả năng mắc bệnh lao phổi tăng lên vì lúc đó hệ miễn dịch của trẻ yếu, dễ bị vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, đặc biệt là trực khuẩn lao phổi. Vì vậy, việc tiêm phòng lao cho trẻ càng sớm càng tốt.
Bộ Y tế Việt Nam khuyến cáo tiêm phòng lao cho trẻ trong khoảng 1 tháng đầu sau sinh với trẻ có cân nặng trên 2kg. Thực tế, trẻ sinh ra khỏe mạnh, không cần chăm sóc đặc biệt có thể tiêm phòng lao trong vòng 24 giờ đầu tiên sau khi sinh.
Ngoài ra, việc tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sau 1 năm tuổi chỉ có tác dụng phòng bệnh khi cơ thể trẻ chưa tiếp xúc với vi khuẩn lao. Trong trường hợp trẻ đã mắc bệnh lao thì không nên tiêm phòng, vì việc tiêm phòng ở thời điểm này có thể gây ra phản ứng phụ nguy hiểm sau tiêm.
Người trên 35 tuổi có nguy cơ mắc bệnh lao cũng cần tiêm phòng laoĐối với trẻ dưới 1 tuổi và người lớn có nguy cơ mắc bệnh lao cũng có thể tiêm vắc xin phòng lao theo chỉ định của bác sĩ. Cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào công bố chứng minh hiệu quả của vắc xin phòng lao đối với người từ 35 tuổi trở lên.
Vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng lao chỉ nên hoãn lại khi trẻ gặp các trường hợp như nhiễm trùng cấp tính, sốt cao, có bệnh ngoài da rộng, gặp tình trạng suy giảm miễn dịch nặng, suy dinh dưỡng nặng hoặc đang thiếu cân (trẻ chưa đạt cân nặng 2kg).
Đối với trẻ sinh non hoặc trẻ cần theo dõi sức khỏe, việc tiêm vắc xin phòng lao nên chờ đến khi sức khỏe của trẻ ổn định theo chỉ định của bác sĩ.
Chỉ định tiêm vắc xin phòng lao
Vắc xin phòng lao BCG được chỉ định tiêm cho tất cả trẻ sơ sinh chưa tiếp xúc với vi khuẩn laoVắc xin phòng lao BCG được Bộ Y tế quy định tiêm cho tất cả trẻ sơ sinh chưa tiếp xúc với vi khuẩn lao, đang có tình trạng sức khỏe tốt và không mắc các bệnh liên quan đến suy giảm miễn dịch. Dưới đây là một số trường hợp không nên tiêm và hoãn tiêm phòng lao theo quy định của Cục Y tế Dự phòng - Bộ Y tế:
Các trường hợp không nên tiêm vắc xin phòng lao bao gồm:
- Không tiêm phòng lao cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV khi mẹ không được điều trị phòng ngừa lây truyền HIV từ mẹ sang con.
- Những trường hợp không nên tiêm theo hướng dẫn của nhà sản xuất vắc xin.
Các trường hợp hoãn tiêm BCG:
- Người tiêm phòng đang gặp vấn đề về nhiễm trùng cấp tính hoặc đang có sốt.
- Người tiêm phòng đang điều trị hoặc mới kết thúc điều trị corticoid, globulin miễn dịch.
- Trẻ có cân nặng dưới 2kg.
- Trẻ có tuổi thai dưới 34 tuần.
Những lưu ý trước và sau khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ
Lưu ý trước khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ
Không nên cho trẻ tiêm khi đang đói- Nên đưa trẻ đi tiêm khi trẻ đã no bụng.
- Phụ huynh nên yêu cầu nhân viên y tế kiểm tra sức khỏe của bé trước khi tiêm, đồng thời thông báo với họ về tình trạng sức khỏe của bé, ví dụ như bé có đau, sốt, bé sinh non, có tiền sử dị ứng, phản ứng mạnh sau lần tiêm trước,...
- Hỏi nhân viên y tế về loại vắc xin sẽ được tiêm cho trẻ.
Lưu ý sau khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ
Nên theo dõi sức khỏe của trẻ thường xuyên trong ít nhất 24 giờ sau tiêm- Nên cho trẻ ăn uống bình thường sau khi tiêm.
- Cần theo dõi sức khỏe của trẻ thường xuyên sau 30 phút (tại điểm tiêm) và ít nhất 24 tiếng (tại nhà) sau khi tiêm.
- Chỉ sử dụng thuốc hạ sốt cho trẻ khi cần thiết và theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
- Khi trẻ có các dấu hiệu bất thường như khóc liên tục, sốt cao, co giật, không muốn bú, da tái nhợt,... thì cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời.
- Phụ huynh nên liên hệ với nhân viên y tế để được tư vấn nếu cần hướng dẫn về cách chăm sóc sức khỏe cho trẻ sau tiêm.
Những phản ứng phụ sau tiêm vắc xin phòng lao
Có thể gặp phản ứng phụ như sốt nhẹ, đau và sưng ở vị trí tiêm,...Các phản ứng phụ thông thường sau khi tiêm vắc xin phòng lao như sốt nhẹ, sưng hạch dưới cánh tay ở vị trí tiêm, đỏ và nhẹ loét ở chỗ tiêm.
Trong trường hợp xuất hiện các phản ứng nghiêm trọng như sốt cao hơn 39 độ C, trẻ không muốn bú suốt 1 - 2 ngày, sưng và đau ở chỗ tiêm và hạch cánh tay kéo dài hơn 6 tuần, phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất một cách ngay lập tức.
Hướng dẫn xử lý phản ứng phụ sau khi tiêm vắc xin lao cho trẻ:
- Nên cho trẻ bú mẹ và uống nhiều nước lọc hơn, đồng thời thường xuyên quan sát và tránh tiếp xúc với chỗ tiêm.
- Nếu trẻ sốt nhẹ, khoảng 38.5 độ C trở xuống thì nên uống nước nhiều, duy trì chế độ ăn uống như bình thường và để trẻ nằm ở nơi thoáng mát.
Nếu trẻ bị sốt nhẹ, nên uống nhiều nước và để trẻ nằm ở nơi thoáng mát- Các phản ứng sau tiêm như sưng đỏ ở chỗ tiêm, sưng đau gần vị trí tiêm, sưng trên 3 ngày thường tự giảm sau vài ngày đến 1 tuần sau khi tiêm. Có thể giảm đau bằng thuốc nhưng phải theo hướng dẫn của nhân viên y tế.
- Tình trạng đau khớp kéo dài hoặc thoáng qua, trên 10 ngày có thể tự hết. Trong trường hợp cần dùng thuốc giảm đau sẽ được hướng dẫn bởi nhân viên y tế.
- Hiện tượng viêm hạch bạch huyết có thể xảy ra trong khoảng 2 - 6 tháng sau khi tiêm vắc xin phòng lao. Thường thì tình trạng này sẽ tự giảm đi. Trong trường hợp nặng hơn như tổn thương da hoặc rò rỉ, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời và đúng cách.
- Hiện tượng bầm tím hoặc chảy máu do giảm tiểu cầu, nếu nhẹ sẽ tự khỏi. Trong trường hợp nghiêm trọng, cần liên hệ với nhân viên y tế để được điều trị phù hợp.
Tiêm phòng lao cho trẻ ở đâu? Giá cả như thế nào?
Trong các cơ sở y tế xã, phường, thị trấn, bạn có thể tiêm phòng laoHiện nay, vắc xin phòng bệnh lao (BCG) được tổ chức tiêm miễn phí định kỳ tại các cơ sở y tế xã, phường, thị trấn hoặc các trung tâm y tế huyện, thành phố trong hệ thống Tiêm chủng mở rộng quốc gia.
Ngoài ra, bạn có thể đến tiêm phòng lao tại các cơ sở y tế, bệnh viện, phòng khám gần nhà hoặc các trung tâm tiêm chủng uy tín, chất lượng như VNVC.
Giá vắc xin ngừa lao hiện nay là khoảng 155.000 đồng/ mũi và có sẵn tại các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc.
Một số câu hỏi thường gặp
Trẻ đã tiêm phòng lao mà không để lại sẹo, liệu có cần tiêm lại không?
Thường sau tiêm phòng lao sẽ để lại sẹoTheo BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa của Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC: Sau khi tiêm vắc xin phòng lao BCG từ 2 tuần đến 1 tháng, thậm chí 6 tháng, tuỳ theo cơ địa, trẻ sẽ có dấu hiệu mưng mủ tại chỗ tiêm và sau vài tuần sẽ để lại sẹo khoảng 5mm.
Do đó, nếu trẻ sau 1 tháng tiêm phòng lao mà không thấy sẹo, phụ huynh không cần quá lo lắng, vì sẹo có thể xuất hiện muộn hơn và không cần tiêm lại.
Trẻ tiêm mũi lao không sốt, không mưng mủ là tại sao?
Sau tiêm vắc xin phòng lao, mỗi trẻ sẽ có những biểu hiện khác nhau tuỳ theo cơ địa. Một số trẻ sẽ sốt nhẹ sau tiêm, mưng mủ sau vài tuần, đây là biểu hiện bình thường. Tuy nhiên, một số trẻ không có biểu hiện này hoặc biểu hiện trễ hơn.
Có nên nặn mủ vết tiêm lao không?
Vết mưng mủ ở vị trí tiêm phòng lao là biểu hiện không nguy hiểm. Phụ huynh không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, không nên xoa, nặn, bôi, hoặc chườm vết mủ vì có thể gây nhiễm trùng ở chỗ tiêm của trẻ.
Vết mủ vỡ ở vị trí tiêm phòng lao cần xử lý thế nào?
Khi vết tiêm phòng lao mưng mủ bị vỡ, có thể tự xử lý tại nhàNếu gặp tình trạng vết tiêm lao mưng mủ bị vỡ, phụ huynh cần vệ sinh cơ thể trẻ mỗi ngày, sử dụng gạc y tế để lau sạch vùng bị vỡ mủ.
Sau khi tiêm phòng lao, có thể bị lây nữa không?
Vắc xin phòng lao có hiệu quả trong việc phòng ngừa bệnh lao, nhưng không đảm bảo hoàn toàn. Vắc xin BCG chỉ giảm khoảng 70% nguy cơ mắc các loại lao nặng và biến chứng nguy hiểm như lao xương, lao khớp, lao kê, lao màng não,...
Hiệu quả của tiêm phòng lao phụ thuộc vào việc ngăn chặn sự lây lan của bệnh lao trong cộng đồng. Có khả năng mắc bệnh sau khi tiêm phòng lao, đặc biệt là ở trẻ dưới 1 tuổi, do hệ miễn dịch yếu nên nguy cơ nhiễm lao cao.
Khi nào nên tiêm phòng lao cho trẻ sinh non?
Trẻ sinh non hoặc có vấn đề sức khỏe, cần chăm sóc đặc biệt thì nên hoãn tiêm phòng lao đến khi sức khỏe ổn định, tuy nhiên, tiêm phòng càng sớm càng tốt.
Có vấn đề khi tiêm phòng lao cho trẻ muộn?
Tiêm phòng lao cho trẻ muộn có thể tăng nguy cơ mắc bệnhViệc tiêm phòng lao cho trẻ muộn hơn 1 tuổi có thể gây ra phản ứng mạnh mẽ hơn sau tiêm, cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao so với trẻ được tiêm phòng khi còn nhỏ hơn 1 tuổi.
Trẻ bị vàng da có được tiêm phòng lao không?
Nếu trẻ có dấu hiệu vàng da, cần xác định nguyên nhân trước khi quyết định tiêm phòng lao. Vàng da có thể là hiện tượng sinh lý hoặc biểu hiện của vấn đề bệnh lý.
- Hiện tượng sinh lý (vàng da sơ sinh): Thường xảy ra từ 2 - 5 ngày sau khi sinh và sẽ tự giảm đi mà không gây ra vấn đề gì cho trẻ.
- Vấn đề bệnh lý (vàng da nhân): Khi gặp phải các vấn đề bệnh lý như nhiễm độc thần kinh, việc vàng da có thể là biểu hiện của một tình trạng nghiêm trọng và cần được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Để đảm bảo an toàn cho trẻ, khi trẻ có dấu hiệu vàng da, phụ huynh nên đưa trẻ đến các bệnh viện chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị thích hợp (nếu cần thiết).
Con bé bị nổi hạch sau khi tiêm ngừa lao phải làm sao?
Sau khi chích ngừa bệnh lao, trẻ có thể phát ban nổi hạch, thường là ở nách cùng bên với nơi tiêm. Hiện tượng này thường xuất hiện từ 2 đến 6 tháng sau tiêm và thường tự giảm đi, không cần phải điều trị.
Trường hợp nghiêm trọng hơn như rò rỉ, tổn thương tại chỗ nổi hạch,... thì phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để nhận được sự chăm sóc cần thiết.
Bài viết này cung cấp thông tin quan trọng khi tiêm ngừa lao cho trẻ sơ sinh mà Mytour đã tổng hợp. Hy vọng bài viết sẽ hữu ích cho bạn. Hãy tiếp tục theo dõi các bài viết tiếp theo của Mytour để có thêm thông tin bổ ích về việc tiêm phòng cho trẻ sơ sinh nhé!
Nguồn: Vnvc.vn
