Buzz
'Chị em Thúy Kiều' là một đoạn trích từ phần khai mạc của “Truyện Kiều” của Nguyễn Du, một nhà thơ vĩ đại của thế kỷ XVIII và XIX. Tác phẩm này đã thành công về mặt tư tưởng và nghệ thuật, đặc biệt là trong việc miêu tả nhân vật, và đoạn trích này là một ví dụ xuất sắc cho điều đó.
Sau khi giới thiệu về nền văn hóa gia đình của Vương viên ngoại, nhà thơ nói về vẻ đẹp của chị em Thúy Kiều như sau:
'Đầu lòng hai ả Tố Nga,
Thúy Kiều là chị, em là Thúy Vân
... Trang nghiêm quý phái,
Người che đậy hình ảnh của cả hai.'
Cách miêu tả con người của Nguyễn Du thường sử dụng ngôn từ cổ điển, so sánh với thiên nhiên để tạo nên hình ảnh rất sống động. Điều này đã giúp những nhân vật của ông trở nên sống động và đầy tính nhân văn.
Đầu tiên, nhà thơ giới thiệu tổng quan về hai chị em Kiều. Qua cách gọi cao quý: Tố Nga (con gái xinh đẹp), và nhận xét chung:
Mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười.
Nguyễn Du đã khẳng định vẻ đẹp của cả hai chị em Kiều. Họ có hình dáng duyên dáng, tinh tế (Tố Nga), và tinh thần trong tráng như tuyết (tuyết tinh thần). Điều này cho thấy họ đều được nuôi dưỡng trong một môi trường văn hóa tốt đẹp và có giáo dục đầy đủ.
“Vân trông trang trọng hơn bao người,
Trăng tròn ấn tượng, khuôn mặt anh vừa nở nang.
Gương mặt của nàng tươi tắn, phúc hậu, toát lên vẻ đầy đặn, trọn vẹn. Nụ cười của nàng như hoa nở, giọng nói trong trẻo như viên ngọc rơi trên khay vàng. Tóc của nàng đen mượt đến mức mây cũng phải kinh ngạc. Làn da trắng của nàng còn trắng hơn tuyết. Dường như thiên nhiên đã ban tặng cho Vân những đặc quyền mà không gây ghen tỵ, ganh ghét; vẻ đẹp tràn đầy sức sống của Thúy Vân dự báo cho cuộc đời sau này của nàng sẽ trôi chảy êm đềm, phồn thịnh, nàng sẽ được thưởng thức mọi điều hạnh phúc của một phụ nữ gia giáo mà không phải gánh chịu khó khăn, vất vả.
Không phải tình cờ mà Nguyễn Du đã miêu tả vẻ đẹp của Thúy Vân trước, rồi đến Thúy Kiều sau. Ý đồ của ông là dùng vẻ đẹp của Vân để làm nền cho vẻ đẹp của Kiều: Vân đã đạt đến sự trang trọng, hoàn mỹ nhất của vẻ đẹp mà thiên nhiên ban tặng cho phụ nữ nhưng Kiều mới thực sự là đỉnh cao của sắc đẹp, phá vỡ mọi giới hạn truyền thống từ trước đến nay.
Ngay từ câu đầu tiên giới thiệu về Kiều, Nguyễn Du đã khẳng định:
“Kiều càng quyến rũ dịu dàng
So sắc đẹp vượt trội là điều quan trọng hơn.
Thúy Vân đã rất đẹp, nhưng Thúy Kiều lại đẹp hơn rất nhiều so với Vân. Vẻ đẹp của Kiều là một sắc đẹp tinh tế, gây ấn tượng sâu sắc và khó quên. Khi mô tả Kiều, Nguyễn Du không đi vào chi tiết như khi mô tả Vân, thay vào đó, ông tập trung miêu tả đôi mắt - cửa sổ của tâm hồn:
“Mắt như dòng thu, đôi lông mày tựa ngọn núi mùa xuân,
Hoa cúc đều phải ngượng ngùng, liễu cành cũng thua sắc màu.'
Mắt của Kiều tỏa sáng như dòng nước mùa thu, lông mày của nàng thanh tú như dáng núi mùa xuân. Trong đôi mắt ấy ẩn chứa một tâm hồn đa cảm, vẻ đẹp của nàng làm cho hoa phải ngượng ngùng, cành liễu phải thua sắc. Dù tác giả đã mô tả Kiều rất đẹp đẽ, nhưng cách ông miêu tả cũng cho thấy sự lo lắng về tương lai không chắc chắn của Kiều. Theo lý thuyết vận mệnh, mọi thứ tốt đẹp trên thế giới đều khó giữ được lâu dài. Thúy Kiều đẹp không ai sánh kịp, nhưng có thể nàng sẽ phải đối mặt với sự ganh ghét và gian truân từ người khác.
Khi miêu tả Vân, Nguyễn Du chỉ tập trung vào vẻ đẹp, hoàn toàn không đề cập đến tài năng. Trong khi đó, với Thúy Kiều: Vẻ đẹp chỉ chiếm một phần, tài năng lại là hai. Nàng là một người phụ nữ tài năng và xinh đẹp đầy đủ:
“Tài năng đã được trời ban từ khi sinh ra,
Gia nhập nghề thi họa mang đậm hương vị ca ngâm.
Giọng hát của nàng dường như là điệu nhạc của cung điện thượng thương,
Trong nghề riêng của nàng, nàng vượt xa cả Hồ Cầm với một bản nhạc độc đáo.'
Thúy Kiều thực sự có nhiều tài: thi ca, hội họa, ca hát, thơ ngâm,... ít ai có thể sở hữu nhiều tài năng như vậy cùng một lúc. Đặc biệt là tài nghệ sĩ đàn của Kiều, không ai có thể sánh kịp.
Không chỉ sở hữu vẻ đẹp và tài năng, Kiều còn có một tâm hồn nhạy cảm đặc biệt. Dường như nàng đã cảm nhận trước số phận khó khăn của mình, và từ đó đã sáng tác ra khúc đàn Bạc Mệnh mà mỗi người nghe đều phải cảm động.
Bốn câu thơ cuối đoạn miêu tả hoàn cảnh sống của chị em Kiều:
'Gió nhè nhẹ thổi màn che,
Bướm bay ong về tường đông mà chẳng chú ý ai.'
Các chi tiết này một lần nữa khẳng định sự trong sạch, cao quý của hai chị em Thúy Kiều.
Một đoạn trích ngắn chỉ với 24 câu thơ đã cho thấy tài năng nghệ thuật tuyệt vời của Nguyễn Du. Ông là một danh thủ trong việc sử dụng ngôn từ để miêu tả nhân vật. Mỗi nhân vật trong tác phẩm của ông đều có diện mạo riêng, tính cách rõ ràng.
Miêu tả vẻ đẹp của hai chị em Kiều, tác giả thể hiện sự yêu quý và tôn trọng đối với nhân phẩm, đồng thời ông mạnh mẽ khẳng định: Một người có tài năng và vẻ đẹp hoàn hảo như Kiều xứng đáng được hưởng hạnh phúc. Những gian khổ và bất hạnh trong cuộc đời của nàng chính là do sự tàn ác của các thế lực tối tăm trong xã hội gây ra. Đọc đoạn trích này, ta cảm thấy thiện cảm với hai chị em Kiều và cùng tác giả, ta hãy dõi theo họ qua mỗi bước chân trên con đường đầy chông gai, sóng gió của cuộc sống.
Trần Thị Thìn
