Một ví dụ về văn mẫu cho học sinh lớp 11: Phân tích bài thơ Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh mang đến gợi ý về cách viết kèm theo một ví dụ văn mẫu tuyệt vời. Điều này giúp các bạn học sinh có thêm nhiều gợi ý để tham khảo, nâng cao kỹ năng văn chương để nắm bắt cách phân tích bài thơ hay.
Bài thơ Thuyền và Biển của Xuân Quỳnh là một tác phẩm thơ tình sâu lắng, sử dụng hình ảnh của con thuyền và biển để diễn đạt một mối quan hệ tình yêu. Dưới đây là gợi ý về cách viết và một ví dụ văn mẫu phân tích bài thơ Thuyền và Biển tốt nhất, mời các bạn tham khảo. Ngoài ra, các bạn cũng có thể xem thêm ví dụ về văn phân tích bài Dương phụ hành.
Kế hoạch phân tích bài thơ Thuyền và Biển
1. Bắt đầu
Hướng dẫn và giới thiệu về tác phẩm.
2. Phần chính
a. Tổng quan về tác giả Xuân Quỳnh và ngữ cảnh sáng tác của bài thơ.
b. Phân tích về tác phẩm
- Ba đoạn thơ đầu: tình yêu khi mới bắt đầu nảy nở.
- Bốn đoạn thơ tiếp theo: khi cả hai đã phát triển tình cảm và trở nên sâu đậm hơn
- Đoạn thơ cuối cùng: khi tình yêu phải trải qua sự chia xa.
c. Tổng kết
- Giá trị về nghệ thuật:
+ Sử dụng đa dạng các kỹ thuật nghệ thuật: so sánh, nhân hóa, các phép điệp từ
+ Dạng thơ 5 chữ, độc đáo
+ Sử dụng hình ảnh tươi đẹp, gợi cảm.
- Ý nghĩa của nội dung:
Xuân Quỳnh đã sử dụng hình ảnh của thiên nhiên để diễn đạt mong muốn hạnh phúc, tình yêu sâu sắc và trung thành, vượt qua mọi ranh giới của thời gian và không gian.
3. Tổng kết
Đưa ra nhận định tổng quan về bài thơ và rút ra những bài học, ý nghĩa.
Phân tích bài thơ 'Thuyền và biển'
'Thuyền và biển' là một tác phẩm thơ đặc sắc của nhà thơ Xuân Quỳnh. Bài thơ đã thu hút sự chú ý của đông đảo người đọc, được ghi chép trong nhiều sổ tay và truyền đạt qua nhiều thế hệ. Chắc chắn rằng những người đã yêu, đang yêu và sẽ yêu khi đọc bài thơ này sẽ cảm thấy biết ơn với nữ thi sĩ.
'Em sẽ kể anh nghe
Chuyện con thuyền và biển:
Từ ngày nào chẳng biết
Thuyền nghe lời biển khơi
Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi muôn nơi'
Những câu thơ đầu như những lời thì thầm tình cảm ngọt ngào của một người con gái, nói lên tâm trạng, chia sẻ cùng chàng trai, mở ra một câu chuyện lãng mạn, mơ mộng. Bài thơ bắt đầu với hai biểu tượng là thuyền và biển. Đó là hai biểu tượng thường xuyên kết hợp với nhau, không thể tách rời, đồng thời mang trong mình vẻ đẹp mộc mạc, giản dị. Trong câu ca dao có câu:
“Thuyền ơi có nhớ bến không?
Bến thì đợi thuyền mỗi đêm!”
Như Xuân Diệu, chính nữ thi sĩ cũng đã sáng tác những bài thơ như sau:
“Anh không xứng là biển xanh
Nhưng anh muốn em là bờ cát trắng
Bờ cát dài phẳng lặng
Soi ánh nắng pha lê...”
Điều này cho thấy rằng, thuyền và biển là hai biểu tượng phổ biến, quen thuộc trong những bài thơ, ca dao về tình yêu đôi lứa. Và qua những dòng cảm xúc, câu chuyện của tác giả dần được tiết lộ. Đó là câu chuyện về một tình yêu chân thành “Từ ngày nào chẳng biết/Thuyền nghe lời biển khơi”. Câu thơ này như một lời thú nhận nhỏ nhẹ, ngượng ngùng, ngần ngại, nàng bày tỏ rằng mình đã yêu chàng từ lâu, mong muốn cùng nhau xây dựng hạnh phúc. Không biết từ khi nào em đã yêu anh, nhưng em chỉ biết tình yêu này là chân thành, trọn vẹn và mãi mãi. Một câu chuyện tình yêu đẹp đẽ tràn ngập niềm vui:
“Cánh hải âu, sóng biếc
Đưa thuyền đi khắp chốn”
Dễ dàng cảm nhận được, tiếng sóng vỗ trong câu thơ, đập vào trái tim nhỏ bé nhưng xao xuyến của người con gái, ta nghe thấy tiếng biển cả rộn ràng, dường như đang che chở cho tình yêu của mình. Gợi cảm giác bình yên, êm đềm, dịu dàng như những cảm xúc ban đầu của tình yêu.
Như vậy, mỗi câu thơ về biển đều xen kẽ với một câu về thuyền. Sự kết hợp này ngầm khẳng định sự liên kết chặt chẽ, không thể tách rời của hai biểu tượng. Thực sự, chỉ có thuyền mới có thể “lướt sóng mênh mông” và chỉ có sóng mới “đẩy thuyền đi xa”.
“Lòng thuyền đong đầy ước mơ
Và tình biển bao la vẫn nguyên
Thuyền không mệt mỏi đi mãi
Biển vẫn xa… vẫn xa”
Câu thơ như một sự khẳng định mạnh mẽ về tình yêu bền vững giữa thuyền và biển, và hình ảnh sóng đôi càng làm nổi bật ý nghĩa đó.
“Những đêm trăng từ biển sáng
Biển như cô gái yếu đuối
Thầm thì gửi lời tự tình
Quấn quýt thuyền dưới sóng vỗ”
Theo quy luật thông thường, biển thường được tưởng tượng như hình ảnh của người con trai vì sự dữ dội, mạnh mẽ của nó, nhưng đối với Xuân Quỳnh, nhà thơ lại có một sự đảo ngược độc đáo và thú vị. Bà đã sử dụng biển để ẩn dụ cho hình ảnh của người con gái, vì qua góc nhìn của mình, bà thấy biển cũng mang trong mình sự dịu dàng, êm ả, đặc biệt là sự rộng lớn, bao la như chính tình cảm của nhà thơ trong tình yêu.
“Cũng có lúc không lý do
Biển dữ dội xô đẩy thuyền
(Bởi vì tình yêu bất diệt
Liệu có lúc nào yên bình?)”
Đây là những cảm xúc chân thực khi yêu, mạnh mẽ và dữ dội, không thể dự đoán được hướng đi chính xác. Khi ngập tràn trong tình yêu, con người chỉ nghe theo cảm xúc, đắm chìm để tình yêu dẫn lối.
Không phải ai cũng có khả năng diễn đạt, viết nên những câu thơ về tình yêu, nhưng với Xuân Quỳnh, bà đã thực hiện công việc đó một cách xuất sắc. Và vì vậy mà Xuân Quỳnh đã truyền đạt tâm trạng của bao đôi lứa. Nhà thơ đã sáng tạo và độc đáo trong cách diễn đạt của dân gian:
“Thuyền ơi, có nhớ bến không?
Bến vẫn đợi thuyền một cách kiên trì!”
Nhà thơ đã diễn tả rất rõ nét về tâm trạng chung của những người đang yêu:
“Chỉ có thuyền mới hiểu
Biển mênh mông nhường nào
Chỉ có biển mới biết
Thuyền đi đâu về đâu”
Người ta thường nói rằng khi yêu, hai người có thể đọc được suy nghĩ của nhau, như thể họ truyền thông với nhau bằng cách vô hình, giữa họ tồn tại một sợi 'dây điện” không lý giải được. Xuân Quỳnh đã khẳng định và diễn tả điều này một cách rõ ràng qua kinh nghiệm và sự trải nghiệm.
Khi đọc tác phẩm Thuyền và biển của nữ thi sĩ Xuân Quỳnh, độc giả sẽ cảm nhận được rõ nét những tâm trạng, khát khao hạnh phúc, lo lắng và suy tư trong tình yêu. Thuyền và biển là hai biểu tượng hoài niệm khi tác giả còn trẻ trung, đam mê với vẻ đẹp của một tình yêu chân thành, trọn vẹn - một tình yêu mang đậm tính lý tưởng.