Buzz
Muỗi là nguyên nhân gây lây lan các căn bệnh nguy hiểm như sốt rét, sốt xuất huyết và sốt vàng da. Mặc dù đã có những phương pháp chữa trị và tiêm phòng, nhưng trong quá khứ, bị nhiễm các căn bệnh này thì cũng như đang đối diện với tử thần. Đầu thập kỷ 2000, mỗi năm có đến 2 triệu người tử vong do muỗi gây ra. Dù số lượng này đã giảm đi, nhưng vẫn còn hàng trăm ngàn người mỗi năm mất vì các căn bệnh do muỗi truyền nhiễm.
Hiện nay, trên thế giới có khoảng 100.000 tỷ con muỗi, phân bố khắp mọi nơi trên trái đất, trừ một vài khu vực như Iceland và Nam Cực. Muỗi cái chích máu của con người và các loài động vật khác để sống sót và sinh sản. Muỗi cũng truyền nhiễm kí sinh trùng vào cơ thể con người, gây ra các bệnh nguy hiểm và có thể gây tử vong. Dưới đây là 5 giai đoạn quan trọng trong lịch sử nhân loại liên quan đến các căn bệnh do muỗi truyền nhiễm.Muỗi làm phần của chiến thắng cho Hoa Kỳ
Muỗi Anopheles, với khả năng truyền bệnh sốt rét, đã đóng góp vào chiến thắng của tướng George Washington. Mùa Thu năm 1780, tướng Charles Cornwallis, chỉ huy quân đội Anh, nhận được thông báo rằng quân đội của ông đang bị mắc bệnh sốt rét và không còn đủ sức lực để chiến đấu.
Khi ông bao vây Yorktown vào ngày 28/9, ông có trong tay 8700 binh lính khỏe mạnh. Nhưng vào ngày 19/10, khi tướng Cornwallis đầu hàng, chỉ còn 3200 người lính có đủ sức khỏe để chiến đấu, còn lại 2/3 đang bị sốt rét. Tướng Cornwallis đã thừa nhận rằng ông không thất bại vì bị tướng Washington đánh bại, mà là vì ông phải đầu hàng trước muỗi Anopheles.
Nhà sử học J.R. McNeill đã ca ngợi muỗi Anopheles là một trong những 'mẹ bé nhỏ' đã đóng góp vào việc khai sinh nước Hợp chúng quốc Hoa Kỳ.
Muỗi đóng vai trò quan trọng trong việc Anh khám phá Úc
Trước khi 13 bang thuộc địa Mỹ tuyên bố độc lập, hàng năm đế quốc Anh đã gởi khoảng 2.000 tù nhân đến Mỹ. Tổng cộng Mỹ đã tiếp nhận khoảng 60.000 tù nhân này. Anh gởi tù nhân đi để giảm bớt gánh nặng tội phạm phải giam giữ trong nước.Sau khi Mỹ giành độc lập, Anh quốc chuyển hướng gởi tù nhân đến Châu Phi, bao gồm thuộc địa Gambia. Tuy nhiên, có tới 80% tù nhân chết chỉ sau 1 năm đặt chân tới Phi Châu do mắc bệnh sốt rét. Sau khi nhận ra rằng Úc không phải là nơi có những căn bệnh này, vào tháng 1 năm 1788, Anh quốc đổ bộ vào vịnh Botany (Sydney ngày nay) để bắt đầu hành trình thu phục Úc làm thuộc địa.
Muỗi đóng góp vào việc mở rộng thuộc địa cho Âu Châu
Trong thế kỷ 17, nhờ việc giao thương với Châu Mỹ và Châu Phi, các quốc gia Châu Âu đã thu được phương thuốc dân gian để chữa bệnh sốt rét, được chiết xuất từ vỏ cây canh-ki-na ở Nam Mỹ, được gọi là bột quinine.Những người thực dân Châu Âu, vì đã trải qua thời gian dài sống chung với bệnh tật, đã phát triển hệ miễn dịch mạnh mẽ hơn. Khi họ mở rộng các thuộc địa, họ đã truyền bệnh cho người bản địa, sử dụng những căn bệnh này để tiêu diệt dân bản xứ.
Các bệnh như sốt rét, sốt vàng da và sốt xuất huyết đã lan rộng theo các nhà thực dân Châu Âu và nô lệ của họ khắp nơi, mặc dù một số người đã phát triển hệ miễn dịch tự nhiên để chống lại những căn bệnh này. Khi đến Châu Mỹ, những căn bệnh này nhanh chóng chọn muỗi Anopheles làm vật chủ vì 2 bên 'hoàn toàn tương thích' với nhau.
Muỗi và sự suy sụp của Đế chế La Mã
Theo mô tả của một học giả La Mã, vùng đầm lầy Pontine rộng 310 dặm vuông bao quanh Rome được coi là lá chắn vững chắc cho đế chế cổ đại này. Ông nói rằng, trước khi bước vào vùng này, mọi người phải che chắn kỹ càng cổ và mặt để tránh muỗi cắn.Trong thời kỳ của Đế chế La Mã, bệnh sốt rét đã trở thành một kẻ thù không đội trời chung và gây ra nhiều tử vong, như nhà sử học Kyle Harper đã nói. Bệnh sốt rét đã làm suy yếu sức khỏe và làm mất đi sức lao động của người dân La Mã, đồng thời góp phần vào sự suy tàn của đế chế.
Đầm lầy Pontine vào năm 1850
Trước Thế chiến thứ hai, lãnh tụ Benito Mussolini của Ý đã tiến hành làm khô cạn vùng đầm lầy Pontine để tiêu diệt muỗi. Khi Thế chiến thứ hai bùng nổ, chính quyền Phát-xít Ý đã làm ngập lại vùng đầm lầy này để “tạo ra môi trường sống cho muỗi”, nhằm chặn đường tiến của quân Đồng Minh tại Anzio.
Muỗi làm trì trệ sự phát triển kinh tế của khu vực Nam
Theo Tư Mã Thiên, một nhà sử học Trung Quốc thời nhà Hán, phía Nam đồng bằng Dương Tử là vùng đất thấp và ẩm ướt, nơi nam giới thường chết trẻ. Theo thời đó, trước khi đàn ông rời đi về phương Nam, họ sẽ cho phép vợ mình tái hôn nếu họ qua đời trên đường đi.
Giống như cơn sốt rét, cơn sốt xuất huyết đã hoành hành ở Đông Á hàng ngàn năm trước, nhà sử học William H. McNeill đã nói, có vẻ như căn bệnh này đã làm chậm bước chân mở rộng về phía Nam của Trung Quốc cổ. Tại Ý và Tây Ban Nha, cũng gặp phải 'vấn đề phương Nam', và cũng tồn tại các bệnh như sốt rét và sốt vàng da, gây ra sự không đồng đều trong sự phát triển kinh tế giữa hai miền Nam và Bắc. Sốt rét gây ra sự hủy hoại trong năng suất lao động, làm chậm lại sự tiến triển của con người và làm cho tính cách của bệnh nhân trở nên lờ đờ. Sốt rét làm cản trở sự giàu có và thịnh vượng của xã hội, như một chính trị gia người Ý từ thế kỷ 20 đã nhận xét.
