[MyBook] Đánh Giá Cuốn Sách 'Ngàn Mặt Trời Rực Rỡ': Sức Mạnh Và Nỗi Đau Sau Lớp Khăn Che Burqa

Ngàn Mặt Trời Rực Rỡ là một tác phẩm tiểu thuyết của nhà văn người Mỹ gốc Afghanistan Khaled Hosseini, được xuất bản vào năm 2007.

Đây là cuốn sách thứ hai của tác giả, ngay sau thành công của tác phẩm đầu tay Người Đua Diều, nằm trong danh sách bán chạy nhất năm 2003.

Mariam

Afghanistan, thập niên 1960. Mariam sinh ra và lớn lên ở Herat, một thị trấn nhỏ ven Afghanistan. Cô sống cùng mẹ Nana, một người phụ nữ đầy oán hận, trong khi cha cô, Jalil, một doanh nhân thành đạt, chỉ đến thăm cô một lần mỗi tuần.

'Như cây kim chỉ lúc nào cũng chỉ về phía Bắc, ngón tay nhẹ nhàng của một người đàn ông cũng luôn trỏ về một người phụ nữ.'

Luôn nhớ điều đó, Mariam, luôn luôn.

Buồn bực vì vị trí bị xem như là người ngoài lề - cô muốn được sống cùng bố, được coi là một người con gái thực sự. Vào sinh nhật thứ mười lăm của mình, khi Jalil không đến như lời hứa, Mariam lén bỏ nhà để tìm bố mặc dù bị mẹ ngăn cản. Nhưng người bố mà cô yêu thương chỉ để cô ở ngoài cổng một đêm mà không cho cô vào nhà. Và sáng hôm sau, khi Mariam quay về, mẹ cô đã tự sát. Mariam sau đó được đưa đến nhà của Jalil sau tang lễ của mẹ và bị ép kết hôn với Rasheed, một thợ đóng giày góa bụa ở Kabul. Mariam kết hôn với Rasheed khi mới 15 tuổi, một tuổi độ mà nhiều cô gái Afghanistan phải trải qua, không từng biết đến tình yêu và không được yêu. Ban đầu, Rasheed đối xử với Mariam một cách tử tế, nhưng sau khi nhận ra cô không thể có con, ông ta đã ngược đãi cô không thương tiếc cả về thể chất và lời nói.

Laila

Lớn lên trên con đường nhà Rasheed và Mariam là Laila, một cô gái trẻ thông minh từ một gia đình yêu thương cô hết mực. Tuy nhiên, cuộc chiến giữa Afghanistan và Liên Xô bùng nổ, và cả hai anh trai của cô ra đi tham gia cuộc chiến. Mẹ của Laila sống trong lo sợ và đau khổ khi hai con trai của bà hy sinh trên chiến trường mà dường như đã quên mất tuổi thơ của Laila. Laila tìm kiếm sự an ủi từ người bạn thân Tariq. Một vài năm sau, chiến tranh đến Kabul và bom rơi xuống thành phố như những cơn mưa đêm hè. Lúc đó, Tariq và Laila đang yêu nhau say đắm và đều đang ở tuổi thanh niên. Tariq và gia đình anh ta chạy sang Pakistan, và khi cha mẹ của Laila cũng quyết định rời Afghanistan, một quả bom đánh trúng nhà làm chết cha mẹ của Laila và làm cô bị thương.

Rasheed và Mariam chăm sóc cho Laila để cô phục hồi, nhưng một người lạ đến và thông báo cho cô biết rằng Tariq đã chết. Nhận ra cô mang thai với đứa con của Tariq, không có cha mẹ, không chốn nương tựa, không niềm tin và hy vọng, Laila chấp nhận cuộc sống với Rasheed để có cơ hội chăm sóc và nuôi dưỡng đứa con. Mariam và Laila, hai người phụ nữ chênh lệch về tuổi tác gần hai mươi, gặp nhau chỉ vài lần trên phố nhưng bất ngờ trở thành người chung nhà, chung chồng và chung trách nhiệm trong việc sinh con cũng như chung nỗi đau thầm kín.

Trở thành tia hy vọng cho nhau

Ban đầu, Mariam chịu tổn thương và sợ hãi với sự hiện diện của Laila, nhưng sau khi Laila sinh con gái, Aziza, họ trở thành đồng minh chống lại sự bạo lực của Rasheed.

Khi Rasheed phát hiện ra Tariq đã quay lại, anh ta tàn nhẫn đánh đập Laila và hầu như giết cô, nhưng Mariam đã dũng cảm hạ gục anh ta trước.

Sức mạnh phi thường của hai phụ nữ

Cuộc đời của Mariam từ khi ra đời cho đến lúc qua đời dường như luôn gắn liền với những sai lầm: bắt nguồn từ mối quan hệ bất chấp với một người chủ giàu có, đến việc chịu đựng bạo lực và cuối cùng là hành động giải cứu cả hai.

Mariam luôn bị ám ảnh bởi việc mẹ mất, cảm giác cô đơn và nỗi đau do không thể có con, nhưng cuối cùng, trong tình yêu với Laila, cô tìm thấy ánh sáng và sự ấm áp.

Số phận của hai phụ nữ, mặc dù chênh lệch gần 20 tuổi, được kể như hai biểu tượng của nữ quyền trong xã hội. Ban đầu, họ chỉ là hai kẻ im lặng, lạnh lùng, nhưng sau đó họ tìm thấy sự đồng cảm lớn lao khi đối mặt với sự bạo lực từ chồng. Hai phụ nữ, một già một trẻ, trở nên gắn bó và truyền tải niềm vui trong tâm hồn của nhau. Mariam cảm thấy tình cảm của Laila như là một dấu hiệu nhỏ của tình yêu duy nhất trong cuộc đời của mình.

Hai phụ nữ, dù phải chịu đựng số phận đau thương, nhưng cuối cùng Mariam buộc phải giết chồng để cứu bản thân và người bạn. Mariam bị xử tử. Hành động này dẫn đến kết thúc khác nhau cho cuộc đời hai phụ nữ, nhưng dù sao họ cũng tìm thấy hạnh phúc và bình yên theo cách của riêng mình.

'Bà đang rời bỏ thế giới này như một người phụ nữ đã được yêu và yêu lại. Bà ra đi với tư cách là người bạn, đồng hành, bảo vệ, một người mẹ, một người quan trọng.'

Gia đình, vai trò của phụ nữ, và Afghanistan

Hosseini thăm Afghanistan năm 2003 và nghe nhiều câu chuyện về sự đau khổ, bạo lực giới tính, và sự kỳ thị mà phụ nữ phải chịu đựng. Ông nhận ra tầm quan trọng của việc viết về cuộc sống của phụ nữ ở Afghanistan.

'Cả hai cuốn sách đều đề cập đến quan hệ giữa cha mẹ và con cái, với tất cả sự phức tạp và mâu thuẫn của nó, là một chủ đề quan trọng.' Hosseini ghi nhận rằng cuốn sách của ông thực chất là 'một câu chuyện tình', nơi tình yêu giúp nhân vật vượt qua khó khăn và hi sinh cho nhau.

Trong cuốn sách, cả Mariam và Laila phải đối mặt với cuộc hôn nhân ép buộc với Rasheed, người yêu cầu họ phải che mặt dưới chiếc burqa, theo quy định của Taliban. Rasheed ngày càng trở nên lạm dụng hơn. Trái lại, Hakim (cha của Laila) có quan điểm tiến bộ về vai trò của phụ nữ và tin rằng họ đóng vai trò quan trọng trong xã hội Afghanistan. Thay vì ép con gái kết hôn sớm, Hakim mong muốn Laila được giáo dục và đóng góp vào việc tái thiết đất nước sau chiến tranh. Laila thực hiện ước mơ của cha khi dẫn dắt một dự án xây dựng trại trẻ mồ côi ở Kabul.

“Bố biết con còn trẻ, nhưng bố muốn con hiểu và học điều này từ bây giờ... Hôn nhân có thể chờ đợi, nhưng kiến thức thì không. Con là một cô gái rất thông minh. Con có thể trở thành bất cứ điều gì con muốn, Laila... Bố biết rằng khi chiến tranh kết thúc, Afghanistan cần con nhiều như cần đàn ông, thậm chí nhiều hơn. Vì một xã hội không thể thành công nếu phụ nữ không được giáo dục, Laila. Không có cơ hội nào.”

“Ngàn mặt trời rực rỡ”

Tên của cuốn sách lấy cảm hứng từ dòng thơ trong bài 'Kabul', của nhà thơ Iran thế kỷ 17 Saib Tabrizi (dịch bởi Josephine Davis):

“Không ai có thể đếm được bao nhiêu mặt trăng sáng trên mái nhà của cô ấy,

Hoặc ngàn mặt trời rực rỡ ẩn sau những bức tường của cô ấy.”

Trong lời trích dẫn của cha Laila khi rời khỏi thành phố chiến tranh, mặt trăng và mặt trời tượng trưng cho vẻ đẹp thiên nhiên và sự hòa bình, đối lập sâu sắc với cảnh tượng đổ nát và máu me của chiến tranh. Hình ảnh mặt trăng và mặt trời có thể hiểu là biểu tượng của người dân Kabul, với mỗi gia đình có một mặt trăng trên mái nhà của mình. Sự ám chỉ đến “ngàn mặt trời rực rỡ ẩn sau bức tường” có thể biểu hiện cho những phụ nữ Kabul, vẻ đẹp rực rỡ của họ ẩn mình trong nhà và ngoài trời, mang lại sự ấm áp cho xã hội Afghanistan. Hình ảnh mạnh mẽ của phụ nữ như “mặt trời rực rỡ” liên kết với thông điệp về sức mạnh và vai trò quan trọng của họ trong xã hội Afghanistan.

Trong một cuộc phỏng vấn, Khaled Hosseini giải thích, 'Trong quá trình tìm kiếm bản dịch tiếng Anh của những bài thơ về Kabul để sử dụng trong một cảnh mà một nhân vật rời khỏi thành phố quen thuộc, tôi tìm thấy hai dòng thơ đặc biệt này. Tôi nhận ra rằng tôi đã không chỉ tìm thấy một dòng thơ phù hợp với hoàn cảnh, mà cũng chính là tiêu đề của tôi - “ngàn mặt trời rực rỡ'

Kết

“Bạn sẽ muốn bị đóng băng để không phải rơi nước mắt khi đọc câu chuyện này”.

Tác giả: Nguyễn Phương Linh – MyBook