Buzz
Đó không chỉ là một bộ phim mà còn là hình ảnh tuyệt vời về cuộc hành trình sâu sắc vào chánh niệm và những bước chân an lạc của Thiền sư Thích Nhất Hạnh. Trong bộ phim này, Thầy không chỉ là một nhân vật chính mà còn như một người bạn hiện diện, người đi cùng với câu chuyện về sự từ bỏ và bình an tại tu viện yên bình Làng Mai, nơi tâm hồn được làm mới và thực hành chánh niệm.
Thích Nhất Hạnh – Người Trụ Trì Tại Làng Mai
Bộ phim mở đầu với những cảnh quay đẹp mắt tại Tu viện Làng Mai - một ngôi chùa Thiền tại vùng Dordogne ở miền Nam nước Pháp, nơi Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã khơi nguồn lấy cảm hứng cho hàng trăm tăng ni và phật tử từ khắp nơi trên thế giới đến học hỏi và thực hành chánh niệm. Ngoài việc làm người trụ trì ở Làng Mai, Thích Nhất Hạnh còn nổi tiếng với những hoạt động nhân quyền và văn hóa đã lan tỏa ra nhiều quốc gia. Ông cũng là một nhà văn có tầm ảnh hưởng với hơn 100 tác phẩm, trong đó có nhiều cuốn được viết bằng tiếng Anh và được đánh giá cao trên thị trường sách quốc tế.
Phim do Max Pugh và Marc J. Francis đạo diễn đã được phát sóng trên nhiều quốc gia trên thế giới, từ Âu Mỹ sang châu Á và quay trở về phương Đông. Sự khám phá về cuộc sống của những người tu sĩ đã thay đổi cuộc đời đạo diễn Max Pugh, khi anh thấy được sức mạnh của việc lắng nghe sâu và sống chậm trong cuộc sống hàng ngày.
Đạo diễn Marc J. Francis cũng chia sẻ về trải nghiệm làm phim và tầm quan trọng của việc không tập trung vào một nhân vật chính duy nhất trong bộ phim. Thích Nhất Hạnh không muốn trở thành trung tâm của bất kỳ sự tôn thờ nào, và do đó, cách tiếp cận phải tạo điều kiện cho tất cả tăng ni trở thành những nhân vật chính trong bức tranh của bộ phim.
Toàn bộ ê-kíp quay phim đã dành nhiều tuần tại tu viện Làng Mai ở Pháp và Mỹ. Điều đặc biệt là, hầu hết họ không mang theo máy quay phim mà tập trung vào việc thực hành thiền định, hiện diện trong hiện tại và nhìn thế giới qua một góc nhìn mới. Việc làm phim trở thành một hành trình thực tập chánh niệm thực sự và những người làm phim phải chấp nhận việc không ám ảnh bởi kết quả của bộ phim vì trong quá trình quay, họ cũng không biết điều gì sẽ diễn ra mỗi ngày: “Có những ngày chúng tôi hầu như không làm gì cả, nhưng cũng có những ngày chúng tôi quay lại được những thước phim tuyệt vời,” đạo diễn Marc chia sẻ.
Được dẫn dắt bởi tài tử Benedict Cumberbatch và lời bình được rút từ sách “Nẻo Về Của Ý”, bộ phim thể hiện những ý niệm cốt lõi mà Thiền sư Thích Nhất Hạnh muốn truyền đạt, với thông điệp xoay quanh bản chất của việc tu thân không chỉ là lối sống tu hành theo đạo pháp mà còn là sự hiểu biết về bản thân. Bí mật của hạnh phúc là sống trong hiện tại và không bị mắc kẹt trong quá khứ hay lo lắng về tương lai. Thực hành chánh niệm giúp con người tìm thấy cách sống một cách sâu sắc và an yên trong từng giây từng phút hiện tại.
Một tiếng gọi từ lòng chân thành
Elizabeth Gilbert, tác giả cuốn sách “Ăn, Cầu nguyện, Yêu” nhận định về Thích Nhất Hạnh như sau:
'Nhà sư vĩ đại của Việt Nam, nhà thơ và sứ giả hòa bình, người đàn ông Việt Nam nhỏ nhắn này đã thu hút chúng tôi từng người một tiến vào sự tĩnh lặng của ông. Hoặc có thể nói rằng ông đã đưa từng người trong chúng tôi bước vào yên bình của chính mình, vào trong bình an mà chúng tôi đã sở hữu nhưng chưa nhận ra. Khả năng của ông đã gợi lên trạng thái này trong chúng tôi, chỉ bằng sự hiện diện của ông - đó là một năng lực thiêng liêng. Và đó cũng là lý do mà chúng tôi tìm đến một Sư phụ: hy vọng rằng công đức của ông sẽ soi sáng cho chúng tôi hiểu biết về sự cao quý của chính mình'.
Tầm ảnh hưởng của thiền định và vai trò của người thầy hướng dẫn trên con đường tìm kiếm chân tâm của chúng ta là rất lớn. Oprah Winfrey, nữ hoàng truyền thông Mỹ, đã chia sẻ quan điểm cá nhân: “Thích Nhất Hạnh là một trong những nhà lãnh đạo tinh thần có ảnh hưởng nhất trong thời đại của chúng ta”. Ông không phải là ngẫu nhiên được coi là nhà lãnh đạo Phật giáo có ảnh hưởng lớn thứ hai ở phương Tây, chỉ sau Đạt Lai Lạt Ma. Ông đã kết hợp kiến thức sâu rộng về thiền định với những phát minh của tâm lý học hiện đại, truyền cảm hứng cho nhiều thế hệ ý thức về con đường “đạo” của bản ngả cá nhân, đó là chân thành, từ tâm và lắng nghe tiếng gọi “bên trong” chính mình.
Benedict Cumberbatch, nam diễn viên người Anh, người đảm nhiệm vai trò dẫn chuyện cho bộ phim, đã chia sẻ cảm xúc của mình:
“Những lời dạy của Thiền sư Thích Nhất Hạnh đã ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc đời tôi. Vì vậy, thật là một niềm vinh hạnh lớn khi được tham gia vào bộ phim 'Bước chân an lạc' - Walk with me. Tôi tin rằng khán giả trên khắp thế giới sẽ bị cuốn hút bởi những cảnh quay đẹp này”.
Thành công của bộ phim không phụ thuộc vào sự phổ biến hay sự tiếp nhận từ khán giả mà phụ thuộc vào cảm xúc của những người tham gia vào bộ phim này - một tác phẩm không dễ dàng để hiểu, nhưng một khi đã hiểu, bạn sẽ tìm thấy con đường của mình.
Với bộ phim tài liệu này, không có sự tôn vinh về một nhân vật chính hay lý tưởng nào, mà chủ yếu là về những con người thật sự trong tu viện Làng Mai.
Bắt đầu với hình ảnh tĩnh và yên bình, cùng với không khí nghiêm túc, bầu không khí của thiền viện Làng Mai hiện ra như một cánh cửa sổ mở ra đến sự giác ngộ. Mỗi bước chân, mỗi hơi thở của vị thiền sư làm cho hành trình đến chánh niệm trở nên gần gũi hơn, rất đời thường.
Những tu sĩ trong thiền viện sống hòa thuận và gắn bó như một gia đình, vượt qua mọi khác biệt để hướng đến chân, thiện, mỹ. Câu chuyện của một chàng trai mới nhập môn, dần dần quen với cuộc sống mới trong tu viện, thường suy tư về quá khứ khi nhìn những đồ vật xung quanh và thực hiện những nhiệm vụ nhỏ nhặt hàng ngày của mình.
Dẫu cho họ đi cùng Thầy trên con đường giảng đạo, chúng ta vô tình gặp phải những khoảnh khắc xúc động: một người phụ nữ rơi nước mắt khi nghe về ý niệm về nỗi đau và mất mát; hai người bạn gặp lại nhau trong tu viện sau nhiều năm, không ngờ rằng người kia đã ra đi; một tu sĩ trở về thăm cha mẹ và nhìn lại những mục tiêu trong quá khứ mà mình đã ghi chép, không biết rằng mình sẽ trở thành một phật tử xuất gia...
Một câu chuyện đặc biệt là về một cô bé buồn vì chú chó cưng của mình qua đời, thỉnh thoảng Thầy đã nói: 'Nhìn lên bầu trời và nhìn thấy một đám mây tuyệt đẹp. Đám mây đẹp sẽ trở thành những giọt mưa, và khi bạn uống nước trong tĩnh lặng của bạn, bạn có thể nhìn thấy đám mây đó trong tách trà của mình.' Thầy giải thích rằng chỉ có hiện tại là thực, vì quá khứ đã qua, tương lai chưa đến, nên chúng ta nên trân trọng hiện tại thay vì lắng nghe quá khứ hoặc mong chờ tương lai.
Dọc theo con đường xa xôi, có nhiều người đang tìm đến Làng Mai với hy vọng tìm lại sự hăng hái, lạc quan và yêu đời thông qua những lời dạy của Thầy và các tu sĩ. Những người tu sĩ không chỉ giảng dạy về chánh niệm và tu hành mà còn giúp những người trong tâm trạng bất an và lo lắng trở lại với sự an yên và giác ngộ. Tất cả đều xoay quanh hiện tại, và chỉ khi tâm trí yên bình thì chúng ta mới có thể sống hài hòa với chính mình.
Sắc màu của duyên phận, sắc màu của giác ngộ
'Bước chân an lạc' - Walk with me có thể được coi là một tác phẩm nghệ thuật không theo kịch bản thành công về cả mặt nghệ thuật và thông điệp tiềm ẩn. Như một tác phẩm ngẫu hứng, nó có thể dẫn dắt người xem vào thế giới tâm linh, nhìn vào tâm hồn từ bên trong bằng một cách rất đời thực, không mông lung và phóng đại sự kỳ diệu. Được thực hiện trong hơn 3 năm, mỗi cảnh quay đều chăm chút và mang ý nghĩa, đủ để kích thích suy nghĩ và kỷ niệm trải nghiệm một cách tinh tế.
Trong bộ phim, nghệ thuật không chỉ tạo ra cảm xúc mà còn mang lại sự thăng hoa trong tâm trạng cho những ai có khả năng cảm nhận nghệ thuật. Mỗi mùa, mỗi lúc đều gợi lên hành trình tâm linh của Thiền sư Thích Nhất Hạnh, thể hiện sự chuyển đổi của cảm xúc.
Những điểm nhấn đáng yêu trong bộ phim là hình ảnh những chú kiến tìm đường về tổ ấm, một chú cánh cam nhảy múa và những khoảnh khắc tại sân bay khi Thầy Thích Nhất Hạnh và các tăng ni cảm thấy thích thú với một món đồ chơi dành cho trẻ em. Tất cả đã được kết hợp thành một câu chuyện về những kỷ niệm thân quen, không cần có cốt truyện cụ thể.
Trong thời đại toàn cầu hóa, ý tưởng về 'chánh niệm' trở thành một xu hướng, nhưng Thầy Thích Nhất Hạnh đã kiên quyết từ chối việc tự tạo hình tượng cho mình. Trong phim, có những đoạn trao đổi thẳng thắn giữa Thầy và các học trò về vấn đề này.
Học trò mới xuất gia đã chia sẻ về việc sống gần Thầy không phải lúc nào cũng dễ dàng, vì Thầy cũng là một con người bình thường. Thầy không phải là một thánh nhân vô địch mà chỉ là một thiền sư, một người truyền cảm hứng sống.
Trong cuộc sống bận rộn, không phải ai cũng thực hiện được thiền định và chánh niệm mỗi ngày. Thế nhưng, Thầy Thích Nhất Hạnh là một trong những người làm được điều đó và luôn nhắc nhở chúng ta sống trong hiện tại.
Đừng đi quá nhanh, đừng đi quá chậm, hãy bước đi trong sự bình yên để trải nghiệm hiện tại và chánh niệm một cách tự nhiên nhất. Quan trọng nhất là hãy bước đi cùng chính mình - hãy bước đi cùng 'tôi'!
Tác giả: Kim Thơ - MyBook
