“Cuốn sách không chỉ dạy bạn học tiếng Pháp, tiếng Đức hoặc bất kỳ ngôn ngữ nào khác... Nó dạy bạn cách học mọi ngoại ngữ trên thế giới một cách nhanh chóng”. Đây là lời khen của Gary Marcus – tác giả bán chạy nhất trên New York Times cho cuốn sách “Fluent Forever - Cách học ngoại ngữ nhanh và hiệu quả”. Đây không phải là một lời ca ngợi quá mức để quảng cáo cho cuốn sách, mà là một sự thể hiện chân thành về tính “thực dụng, thực tế và hiệu quả” của cuốn sách đối với độc giả.
Tôi đã ngạc nhiên khi nhận được cuốn sách hướng dẫn học ngoại ngữ từ một ca sỹ opera chuyên nghiệp. Những gì mà Gabriel Wyner – tác giả của cuốn sách – truyền đạt không chỉ là kiến thức học thuật mà còn là những trải nghiệm quý báu trong quá trình học sáu ngôn ngữ của chính ông. Câu chuyện về việc phát triển phương pháp học ngoại ngữ (phù hợp với việc là một ca sỹ opera quốc tế) của tác giả được kể từng bước một, kèm theo những lời khuyên về cách học ngoại ngữ đơn giản mà độc đáo.
Chương 1 - Lời giới thiệu: Đấu Kiếm
Điều đặc biệt là tác giả dùng ví dụ về đấu kiếm để minh họa điểm khởi đầu khi học ngoại ngữ! Và so sánh này hoàn toàn không hề sai lệch, với những người mới bắt đầu, việc chuẩn bị kỹ lưỡng là cần thiết để tiến về phía trước và vượt qua những khó khăn trong việc học ngoại ngữ.
'Học ngoại ngữ giống như một môn thể thao... Bạn tấn công đối thủ bằng vũ khí sắc bén và học ngoại ngữ cũng có nhiều điểm tương đồng. Mục tiêu của bạn khi đấu kiếm là ghi điểm trên đối phương. Bạn phải ghi nhớ tên vũ khí và cách chơi, luyện tập từng động tác từ dáng đứng, tư thế phòng thủ, phản công, tới tấn công. Cuối cùng, bạn bước vào trận đấu, lúc ấy mọi thứ trở nên tự nhiên: Bạn quẳng kiếm lên cao, gạt hết những kỹ thuật nhớ và chiến đấu, và đâm thẳng vào tim đối phương. Điểm!'
Chương 2 – Tải Kiến Thức vào Bộ Nhớ: Năm Nguyên Tắc để Ngừng Quên
Dù công nghệ hiện nay chưa thể trực tiếp tải nhu thuật vào não, nhưng đã có phương pháp giúp chúng ta tiếp thu hiệu quả hơn, theo tác giả, sức mạnh của nó nằm ở năm nguyên tắc ghi nhớ sau đây:
Nguyên tắc 1: Làm cho Ký Ức Trở Nên Đáng Nhớ Hơn
Não bộ mỗi người đều có bộ lọc tinh vi, làm cho những thông tin không quan trọng trở nên dễ bị quên và những thông tin có ý nghĩa trở nên dễ nhớ. Các từ ngữ “lạ lẫm” thường rơi vào nhóm “dễ quên”, bởi chúng dường như không liên quan gì tới chúng ta.
Bạn có thể vượt qua bộ lọc này bằng cách làm cho từ/thông tin đó trở nên đáng nhớ hơn, cụ thể là bằng cách học phát âm của ngoại ngữ theo cách có hệ thống; kết nối các âm đó với hình ảnh cụ thể; kết nối hình ảnh đó với một ký ức cá nhân.
Nguyên Tắc 2: Tận Dụng Sự Lười Biếng
Thay vì nhàm chán với việc nhai đi nhai lại, hãy lười biếng một chút nhưng vẫn hiệu quả bằng cách học một khái niệm đến khi có thể thốt lên được. Lười biếng ở đây chính là hiệu quả.
Hãy nhớ lại thay vì xem lại. Đó là nguyên tắc quan trọng để kích thích não và lưu giữ ký ức lâu dài.
Nhớ lại là chìa khóa để kích thích não và giữ ký ức lâu dài, giống như việc làm bài kiểm tra trước khi học trong cuộc sống.
Khoan đã và đừng nói cho tôi biết vội. Đây là quy tắc giúp tối ưu hóa việc học và ghi nhớ.
Thử thách giúp kích thích trí nhớ. Đừng sợ khó nhớ, bởi đó chính là cơ hội để tăng cường khả năng ghi nhớ.
Kiểm tra trí nhớ thường xuyên trước khi quên giúp tăng hiệu quả học tập và ghi nhớ.
Nguyên tắc 5: Tái sinh ký ức
Mỗi khi bạn ghi nhớ thành công, bạn đang tái tạo lại kí ức, thêm vào những mảnh ghép mới, tạo ra kí ức phong phú hơn. Kết nối âm thanh, hình ảnh và trải nghiệm cá nhân vào từng từ mới để tối ưu hóa quá trình học.
Năm nguyên tắc trên tạo ra một hệ thống mạnh mẽ giúp bạn học nhanh và hiệu quả hơn. Kết hợp với nhau, chúng tạo ra một cách tiếp cận linh hoạt và hiệu quả.
Hệ thống nhắc lại cách quãng là một công cụ quan trọng trong quá trình học. Nó giúp bạn tự động hóa việc ôn tập hàng ngày và tối ưu hóa thời gian học của mình.
Chương 3 - Khám phá âm thanh
Luyện tai và đào tạo lại não bộ
Não bộ của con người được chuẩn bị sẵn để phân biệt giữa những âm nghe khác biệt. Để làm điều này, hãy nghe những cặp từ tương tự nhau nhưng khác biệt nhỏ về âm thanh và tự kiểm tra cho đến khi não của bạn thích nghi với âm mới này.
Thực hành sẽ giúp bạn nhận biết từ mới trong giao tiếp và ghi nhớ chúng dễ dàng hơn.
Phát âm và ngữ điệu quan trọng trong giao tiếp. Cải thiện ngữ điệu bằng cách học các nguyên tắc cơ bản và luyện tập từng phần của miệng.
Tạo ấn tượng tốt là chìa khóa. Ngữ điệu quyết định sự thành công của cuộc trò chuyện. Luyện tập phát âm và cải thiện từng phần của miệng sẽ giúp bạn phát âm tự nhiên hơn.
Hiểu và áp dụng quy luật của ngôn ngữ là rất quan trọng. Học và tự động hóa các quy luật giúp tiết kiệm thời gian và công sức.
Mỗi ngôn ngữ đều có các quy tắc riêng. Thuần thục những quy tắc đó và làm cho chúng trở thành thói quen sẽ giúp bạn học nhanh chóng hơn.
Tiếp cận âm mới và quy luật ngôn ngữ từ nhiều góc độ là ý tưởng thông minh. Học nhiều mảnh nhỏ sẽ giúp tiết kiệm công sức hơn.
Chương 4 - Khám phá từ vựng và ảnh hưởng của chúng
Mặc dù ngôn ngữ khác nhau nhưng có những từ chung. Học các từ thường gặp trước sẽ tiết kiệm thời gian.
Ghi nhớ từ mới bằng cách kết nối chúng với câu chuyện và cuộc sống của bạn. Sáng tạo là quan trọng, đặc biệt đối với các danh từ trừu tượng.
Chương 5 - Khám phá cấu trúc câu
Sức mạnh của ngôn ngữ phụ thuộc vào khả năng xử lý ngôn ngữ của bạn.
Tận dụng cỗ máy ngôn ngữ của bạn để học nhanh chóng. Sử dụng các câu dễ hiểu để tăng cường hiểu biết về ngữ pháp.
Hãy bắt đầu với các câu đầu tiên từ sách ngữ pháp. Điều này giúp bạn hiểu ngữ pháp một cách tự nhiên và nhanh chóng.
Đơn giản hóa: Biến những quy tắc phức tạp thành những thứ dễ hiểu.
Học các quy luật ngữ pháp thông qua câu chuyện minh họa, nhưng hãy nhớ từ nào tuân theo quy luật nào.
Khi gặp phải quy luật phức tạp, hãy tìm cách ghi nhớ bằng cách liên kết với người hoặc hành động. Sử dụng thuật nhớ để làm cho việc học trở nên thú vị hơn.
Tự tạo ra các câu của riêng bạn.
Viết là nơi bạn tự do sáng tạo với từ vựng và ngữ pháp. Hãy thường xuyên viết về mọi thứ xung quanh để nâng cao kỹ năng ngôn ngữ của bạn.
Chương 6 - Trò chơi với ngôn ngữ
Mỗi lĩnh vực sử dụng một ngôn ngữ riêng. Học từ vựng quan trọng là bước đầu tiên để thoải mái giao tiếp trong nhiều tình huống khác nhau.
Bắt đầu học từ vựng bằng cách tập trung vào 1000 từ đầu tiên. Nếu muốn thành thạo, tiếp tục học đến khi biết khoảng 2000 từ.
Sau khi xây dựng nền tảng từ vựng, chọn các từ bổ sung dựa trên nhu cầu cá nhân. Đọc các cuốn sách chuyên ngành hoặc tìm kiếm từ vựng theo chủ đề.
Học từ vựng thông qua việc đọc sách là cách hiệu quả nhất. Đọc sách bằng ngoại ngữ giúp bạn tiếp cận với hàng trăm từ mới chỉ thông qua ngữ cảnh.
Luyện nghe cho người lười biếng
Lắng nghe là kỹ năng cần phải phát triển từ từ. Bắt đầu từ những bước nhỏ và dần dần tăng cường khả năng đối mặt với các thử thách nghe hiểu khó khăn.
Dành thời gian để xem các bộ phim nước ngoài không có phụ đề. Đọc tóm tắt trước để chuẩn bị từ vựng và nắm rõ nội dung, sau đó từ bỏ tóm tắt và tăng cường nghe hiểu với các phương tiện truyền thông khó khăn hơn.
Trò chơi cấm từ
Sử dụng Internet để thực hành nói ngoại ngữ mà không sử dụng tiếng mẹ đẻ. Luyện tập này giúp bạn phát triển kỹ năng nói thành thạo và tự tin bằng ngôn ngữ đích.
Chương 7 - Kết luận: Lợi ích và niềm vui từ việc học ngoại ngữ
Học một ngoại ngữ mang lại rất nhiều lợi ích.
Việc học ngoại ngữ mở ra cơ hội việc làm và tăng lương. Kỹ năng ngôn ngữ là dấu hiệu của trí thông minh và năng lực, điều mà nhà tuyển dụng đánh giá cao.
Việc học ngoại ngữ cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung, cũng như khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề.
Học ngoại ngữ mở ra thế giới mới và kết nối với nền văn hóa mới, giúp bạn nhìn thấy mặt khác của con người và của chính mình.
Ngôn ngữ ngoại quốc giống như một chiếc mặt nạ, đem lại cơ hội mở rộng cá nhân. Khi nói ngôn ngữ ngoại quốc, bạn có thể thấy mình khác biệt và cởi mở hơn.
Không ai có thể học cho bạn một ngôn ngữ mới, điều đó phụ thuộc vào bạn. Một cuốn sách hướng dẫn học ngoại ngữ có thể là một công cụ quý giá trong hành trình học tập của bạn.
Cuốn sách không chỉ giới hạn ở việc dạy ngoại ngữ, mà còn chứa đựng những kiến thức thú vị mà không phải ai cũng biết. Điều này thực sự làm tôi thích thú.
Trong não bộ, mỗi nơ-ron kết nối với hàng trăm tỷ nơ-ron khác, tạo thành một mạng lưới phức tạp. Số lượng nối này đủ dài để quấn ba vòng quanh Trái Đất.
Những người biết hai thứ tiếng thường có khả năng chống lại tác động của tuổi tác và bệnh Alzheimer tốt hơn. Điều này làm chậm quá trình mất trí nhớ, giúp họ sống khỏe mạnh hơn đến năm năm so với những người chỉ biết một thứ tiếng.
Tác giả cung cấp cho độc giả các hướng dẫn tự làm công cụ học ngoại ngữ và các tài liệu học cụ thể, thể hiện tâm huyết của ông với việc giáo dục ngôn ngữ.
Cuốn sách này là người bạn đồng hành tuyệt vời cho những người muốn học ngoại ngữ. Gabriel Wyner đã làm hết sức mình để tạo ra một trải nghiệm học ngoại ngữ thú vị và hiệu quả cho độc giả.
Tôi tin rằng cuốn sách này sẽ mang lại nhiều thay đổi tích cực. Đó là sự thay đổi về kiến thức và kỹ năng cho bạn, và sự thay đổi trong cách tiếp cận học ngoại ngữ.
Tác giả: Nguyễn Nhiên - Nhà Xuất Bản MyBook