Trong thời đại công nghệ cao và quản trị vượt trội, thoát khỏi giới hạn trong một lãnh thổ, một quốc gia, khái niệm công dân toàn cầu như một xu hướng dành cho những người muốn sống và làm việc với các tập đoàn đa quốc gia, giao lưu, trao đổi văn hóa với những người trên khắp thế giới. Không chỉ như tấm visa tinh thần đầy tự hào, trở thành công dân toàn cầu mang lại cho chính bản thân bạn những cơ hội lớn nhưng không kém phần thách thức.
Công dân toàn cầu là những người được xem như một phần của cộng đồng thế giới mới, đóng góp hành động của bản thân cho xã hội, xây dựng và xác định các giá trị thực tiễn của các tổ chức, cộng đồng thế giới.
Công dân toàn cầu là những người sở hữu một hoặc nhiều quốc tịch, có thể sống và làm việc ở nhiều quốc gia khác nhau. Một công dân toàn cầu ý thức rằng họ không chỉ cống hiến cho một quốc gia, mà họ có trách nhiệm với các vấn đề toàn cầu và xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.
Điều dễ nhận thấy nhất ở các công dân toàn cầu là sự sẵn sàng tiếp thu các giá trị văn hóa, học hỏi liên tục để có thể kết nối và gắn kết thế giới.
Trong lịch sử nhân loại, con người luôn thúc đẩy sự hình thành và phát triển của các tổ chức liên kết với nhau, dựa trên nền tảng của nhóm người có cùng mục đích và chia sẻ lợi ích. Để làm điều này, đôi khi con người phải chia sẻ danh tính của họ để đáp ứng các nhu cầu của từng quốc gia, từ kinh tế, văn hóa đến chính trị, tôn giáo và xã hội. Việc thiết lập một tiêu chuẩn cho các giao thương xuyên lục địa là rất cần thiết trong thế kỷ này và trong tương lai. Công dân toàn cầu ngày càng được hình thành.
1. Công dân toàn cầu không phải là một xu hướng:
Nhiều phụ huynh tin rằng thuật ngữ “Công dân toàn cầu” sẽ giúp con cái họ thành công. Điều này thu hút phụ huynh và giới trẻ Việt với triển vọng làm việc tại các công ty đa quốc gia trên toàn thế giới.
Thực tế, Công dân toàn cầu không chỉ là một phong trào hay lối sống mà là trách nhiệm và khát vọng tham gia vào nhân loại, thay đổi thế giới. Để trở thành Công dân toàn cầu không có nghĩa là phải từ bỏ bản sắc văn hóa, mà là cần được rèn luyện từ lối sống, hành động và trách nhiệm công dân tại quê hương.
2. Trước khi là Công dân toàn cầu - bạn là công dân Việt Nam:
Có hai khái niệm dành cho phụ huynh và các bạn trẻ: trước khi trở thành Công dân toàn cầu, bạn đã là một công dân. Với các bạn trẻ Việt hiện nay, mục tiêu trở thành Công dân toàn cầu là một ước mơ. Tuy nhiên, họ quên rằng để thực sự trở thành Công dân toàn cầu, bạn cần đảm bảo tư cách công dân của chính mình.
Một phần giới trẻ đang chạy theo lối sống hiện đại mà đã quên đi quyền lợi và nghĩa vụ của một công dân, nguyên tắc hành xử phù hợp với pháp luật và văn hóa Việt Nam. Để giáo dục ý thức công dân cho các em, việc bảo tồn văn hoá trong gia đình và nhà trường là vô cùng quan trọng.
Ý thức và quá trình huấn luyện để trở thành một Công dân tốt sẽ giúp các bạn trẻ có một tâm thế vững chắc khi hòa nhập với thế giới và sở hữu đầy đủ kỹ năng để trở thành một Công dân toàn cầu.
3. Ngôn ngữ là yếu tố cần thiết nhưng không đủ để trở thành một công dân toàn cầu.
Ngôn ngữ là một yếu tố quan trọng nhất trong quá trình trở thành một công dân toàn cầu nhưng không phải là tất cả. Tuy nhiên, đa số phụ huynh Việt Nam luôn mong muốn con cái học giỏi Tiếng Anh mà không có ý thức giữ gìn Tiếng Việt cho con. Điều này rất rõ qua việc đưa con vào các trường quốc tế để học ngoại ngữ tốt, nhưng vô tình làm mất đi Tiếng Việt và ý thức về nguồn gốc của con. Công dân toàn cầu cần hiểu biết về ngôn ngữ, văn hóa, chính trị và lối sống của đất nước mình.
1. Xu hướng hội nhập toàn cầu
Không thể phủ nhận rằng toàn cầu hóa đang diễn ra rộng rãi trên khắp thế giới. Nhu cầu về trao đổi tri thức và trải nghiệm, khám phá tinh hoa nhân loại không chỉ là một xu hướng mà còn là nhu cầu cấp thiết của loài người.
2. Vượt qua những định kiến:
Định kiến về sự ổn định thường làm cho nhiều bạn trẻ lựa chọn con đường an toàn, không dám vượt qua thử thách để trở thành phiên bản tốt hơn của mình. Điều này có nguồn gốc từ xã hội, gia đình và thậm chí từ chính bản thân người trẻ, tạo nên sức cản vô cùng lớn trong quá trình phát triển bản thân. Để vượt qua được, bạn cần nỗ lực và quan trọng hơn cả, 'hãy luôn bắt đầu một việc gì đó với một lý do và một kế hoạch cụ thể, rõ ràng'. Điều này có vẻ như lời nói trống rỗng, nhưng chỉ khi bạn biết chắc chắn mục đích của mình, bạn mới có 'điểm neo' vững chắc để tìm lại lối đi khi lạc lối và bối rối, khi mất đi niềm tin từ đầu bước vào cuộc hành trình chinh phục mục tiêu.
3. Tư duy và kỹ năng mềm:
Tư duy mở và kỹ năng phản biện là chìa khóa để bạn trẻ hòa nhập mà không bị tan chảy trong thời đại toàn cầu hóa. Thiếu yếu tố này, bạn sẽ thiếu kim chỉ nam quan trọng khi đối mặt với thế giới bên ngoài rộng lớn. Ngoài ra, các kỹ năng mềm như làm việc nhóm, làm việc cá nhân, quản lý công việc hiệu quả, kỹ năng thuyết trình, tranh luận để thuyết phục,... cũng là những gì mà bạn trẻ cần trang bị nếu muốn trở thành công dân toàn cầu. Tất cả những điều này bạn chỉ có thể rèn luyện thông qua việc học hỏi và làm việc tích cực.
“Chúng ta phải biết mở lòng, lắng nghe ý kiến của người khác chứ không chỉ trích và phán xét. Đây cũng là cách tốt nhất để nhanh chóng thích nghi khi làm việc trong môi trường mới, tiếp nhận nền văn hóa mới.”
1. Khả năng ngoại ngữ: tự tin giao tiếp với thế giới.
Khả năng sử dụng ngoại ngữ là điều kiện cần để trở thành một công dân toàn cầu, đặc biệt là Tiếng Anh. Tiếng Anh là chìa khóa quan trọng để bước ra thế giới. Bạn sẽ khó mà hòa nhập với mọi người nếu không tham gia vào các cuộc trao đổi bằng ngôn ngữ. Hơn nữa, việc học ngoại ngữ sẽ giúp bạn trở nên chuyên nghiệp và có đẳng cấp hơn rất nhiều.
2. Sử dụng công nghệ hiệu quả: Internet hỗ trợ cho công việc, học tập và nghiên cứu
Công nghệ thông tin trong giáo dục là xu hướng hàng đầu trong thời đại 4.0.
Mọi người trên thế giới đang liên lạc với nhau hàng ngày, hàng giờ với những thông tin lan truyền với tốc độ chóng mặt. Nếu không nắm bắt được các kỹ năng cơ bản đến nâng cao trong việc sử dụng thiết bị công nghệ, bạn sẽ phải đi bộ một đoạn đường dài với những tri thức cũ thay vì bay với sự tiến bộ công nghệ ngày nay.
3. Ý thức môi trường và cộng đồng xung quanh, nắm bắt tình hình thế giới
Kiến thức xã hội là yếu tố quan trọng để một học sinh có thể trở thành công dân toàn cầu. Tiếp cận với các khóa học Quốc tế để mở rộng tầm nhìn và học hỏi giao lưu.
Trở thành công dân toàn cầu đồng nghĩa với việc bạn suy nghĩ cho cộng đồng nhiều hơn, đặc biệt quan tâm đến các vấn đề nóng trên thế giới. Môi trường luôn là một trong những vấn đề nhức nhối cần nhiều giải pháp giải quyết.
4. Có khả năng tự chủ, tự lập trong cuộc sống và tư duy độc lập
Văn hóa ảnh hưởng sâu rộng đến giáo dục và tính cách con người trong các nền văn hóa khác nhau. Ở Đông Phương, việc tôn trọng người lớn và ứng xử theo nếp văn hóa là điều bình thường từ gia đình đến trường học.
“Sau khi làm việc ở công ty nước ngoài, bạn sẽ nhận ra sự khác biệt rõ rệt. Mỗi người có quyền đưa ra ý kiến, giải quyết vấn đề và tự quyết định, điều mà nhân viên Việt thường gặp khó khăn.”
5. Thành thạo trong tranh luận, thuyết phục và làm việc nhóm
Để đạt được điều này, trẻ cần được huấn luyện từ nhỏ qua các hoạt động nhóm, thuyết trình và thi đấu.
Sinh viên toàn cầu cần không chỉ thành thạo tiếng Anh mà còn phải nắm vững các kỹ năng cần thiết để hòa nhập tốt trong môi trường đa văn hóa.