Buzz
“Tôi cảm thấy bối rối…”, “Tôi không hài lòng với ngành học của mình” là những câu nói phổ biến mà nhiều bạn trẻ đang nói. Mỗi năm, có một lượng lớn sinh viên mới tốt nghiệp nhưng vẫn không tìm được việc làm. Vấn đề là gì? Hãy cùng tìm hiểu.
Ở các quốc gia có hệ thống giáo dục tiên tiến, việc lựa chọn nghề nghiệp cho học sinh là bắt buộc. Từ nhỏ, họ được khuyến khích khám phá sở thích và năng lực cá nhân. Thầy cô và phụ huynh sẽ luôn đặt ra câu hỏi để họ tự nhận biết điểm mạnh, điểm yếu và sở thích của bản thân. Nhờ vào nền tảng này, khi họ lên cấp 3, họ đã có thể tự do chọn ngành học mình yêu thích. Sự rõ ràng trong việc xác định nghề nghiệp sẽ giúp họ dễ dàng hơn trong việc học đại học và sau này, trong công việc. Tuy nhiên, ở Việt Nam, chúng ta phải đối diện với việc rằng việc lựa chọn nghề nghiệp vẫn chưa được đánh giá cao. Ngay cả khi đã tốt nghiệp đại học và đi làm, chúng ta vẫn chọn nghề dựa trên sự hot và mong muốn của gia đình, điều này có thể dẫn đến những thất bại. “Hành Trình Tìm Đường Đi” của tác giả Phoenix Ho là cuốn sách chia sẻ những suy nghĩ và trải nghiệm của một người đi trước dành cho tuổi trẻ Việt Nam. Ở tuổi 18, bạn vẫn chưa biết bạn muốn gì, bạn thích gì. Ở tuổi 22, bạn vẫn chưa có công việc phù hợp. Tất cả đều không sao cả, miễn là bạn vẫn cố gắng, vẫn nỗ lực cho tương lai của bản thân.
Phần I:
Nghề Nghiệp Là Một Hành Trình
Nghề nghiệp không phải là điểm đến mà là một hành trình dài và kiên nhẫn. Trong thế giới biến đổi liên tục và không ngừng, việc tự nhìn nhận và hiểu về bản thân sẽ giúp bạn tạo ra sự khác biệt.
Bạn Chọn Ngành Gì?
Việc Lựa Chọn Ngành Nghề Phù Hợp Không Dễ Dàng
Trong Thực Tế, 3, 4 Năm Đại Học Là Thời Điểm Vàng
Tập Trung Vào Kỹ Năng Hơn Là Tên Nghề
“Tôi Là Tác Giả Của Cuộc Đời Tôi”
Chịu Trách Nhiệm Về Cuộc Đời Mình
Cha Mẹ Không Thể Sống Thay Cho Mình
Đoản Khúc về Giáo Dục và Việc Làm
Hướng Nghiệp là Một Hành Trình Dài
Học Hỏi và Làm Từ Những Vị Trí Thấp Nhất
Nối Liền Hai Thế Hệ
Nắm Lấy Quyền Chủ Động Trong Cuộc Sống
Trên hành trình tư vấn sự nghiệp, việc giúp đỡ các bạn học sinh, sinh viên đối mặt với khó khăn trong cả công việc và cuộc sống, tác giả nhận ra một sự thật rằng: Các quyết định liên quan đến sự nghiệp của thanh niên Việt Nam phần nào phụ thuộc vào sự ủng hộ từ gia đình. Có rất nhiều bạn trẻ tìm ra công việc phù hợp với mong muốn và sở thích của bản thân nhưng nếu không có sự ủng hộ từ phía gia đình, thì sự lựa chọn đó có thể khiến họ cảm thấy không hạnh phúc. Một số trường hợp khi cha mẹ bắt đầu hiểu và đồng ý, cũng như hỗ trợ con cái, đó là nguồn động viên lớn giúp các bạn có thể đi qua mọi khó khăn trên con đường đã chọn. Gia đình trong văn hóa của người Á Đông luôn đóng vai trò quan trọng. Hiểu được điều này, chúng ta có thể tìm cách giúp gia đình vượt qua mọi khó khăn, tạo điều kiện thuận lợi cho bạn có thể bay cao bay xa.
Câu chuyện ngắn về tình yêu vô điều kiện
Nếu trên thế gian này có ai đó sẵn lòng yêu thương bạn nhất dù bạn có khuyết tật về thể chất hoặc không có tài năng như những người bạn cùng trang lứa, thì đó chính là cha mẹ của bạn! Họ luôn sẵn lòng che chở và bảo vệ, dù cho bạn có 15, 20, 30 hay 40 tuổi, thì trong mắt họ, bạn vẫn mãi là đứa trẻ. Tuy nhiên, đôi khi, tình yêu thương không đúng cách có thể tạo ra khoảng cách sâu sắc giữa hai thế hệ.
Hầu hết các bậc phụ huynh của chúng ta đã trưởng thành và lớn lên trong giai đoạn sau chiến tranh 1975. Thời kỳ khó khăn của bao cấp, mỗi bữa cơm đều phụ thuộc vào phiếu của nhà nước. Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến mong muốn của phụ huynh về tương lai nghề nghiệp của con cái. Giá trị cơ bản mà mọi người đề ra cho nghề nghiệp là tính an toàn và ổn định.
Ở mặt khác, chúng ta - những người trẻ thế hệ Y, năng động và nhanh nhạy với công nghệ hiện đại, khám phá thế giới thông qua Facebook và Internet. Chúng ta sống trong một thời đại mới, nơi mà ý nghĩa của tính ổn định vẫn còn mơ hồ, không có ranh giới rõ ràng. Công việc lý tưởng của chúng ta là công việc mang lại ý nghĩa trong cuộc sống và cũng được yêu thương, gắn bó với nơi làm việc.
Những yếu tố này đã tạo ra sự khác biệt và khoảng cách giữa các thế hệ. Ba mẹ không hiểu hết được những suy nghĩ, tâm trạng của con cái. Con cái cũng không biết cách truyền đạt những suy nghĩ, tình cảm của mình cho phụ huynh, và đôi khi phản ứng của họ có thể quyết liệt hoặc đáng sợ hơn là im lặng và chia sẻ những lo âu, bực tức của mình trên mạng xã hội.
Có lẽ như các thầy cô đã dạy tôi ngày xưa: “Trước khi trở thành một người mẹ tốt, bạn cần hiểu rõ tâm lý của chính mình, để khi phải đưa ra những quyết định trong vai trò làm mẹ, bạn có thể hiểu rõ căn cơ của những quyết định đó được dựa trên những giá trị gì, thay vì chỉ đơn giản là phản ứng theo cảm xúc của mình”
Thư gửi đến các bạn trẻ: Niềm tin phải được xây dựng từ từ
Vận mệnh cuối cùng vẫn nằm trong tay chúng ta. Bạn không thể thay đổi suy nghĩ của mọi người xung quanh, nhưng bạn có thể thay đổi cách bạn đối diện với cuộc sống. Để bố mẹ tin tưởng và không ép buộc những quyết định lên con cái nhiều hơn, điều đầu tiên bạn cần làm là xây dựng niềm tin từ từ, “Tin tưởng - bạn phải kiếm được”. Kiên nhẫn và cư xử trưởng thành là cách bạn xây dựng hình ảnh cá nhân của mình.
Hãy suy nghĩ thật kỹ về trách nhiệm mà bạn phải đảm đương cùng những quyền lợi nào. Ví dụ, trách nhiệm của bạn là học hành chăm chỉ, đạt thành tích cao trong học tập thì quyền lợi trong gia đình của bạn là được ăn cơm đủ bữa, không phải làm việc nhà, có xe đưa đón đi học. Từ đó tự xác định xem với cha mẹ, những giá trị nào quan trọng nhất đối với gia đình nhỏ của bạn. Nếu phụ huynh coi trọng thành tích học tập, bạn hãy thỏa mãn cha mẹ bằng cách tự chủ hơn trong việc học, không cần nhắc nhở và tự trang bị cho mình những kỹ năng cần thiết ngoài trường học. Khi bạn làm tốt những trách nhiệm này, bố mẹ sẽ nhận ra sự tự chủ và độc lập của bạn trong việc học tập, từ đó bạn sẽ có quyền tự quyết định nhiều hơn về lựa chọn của mình.
Thư gửi đến các bậc phụ huynh: Ngày con tốt nghiệp
Lễ tốt nghiệp là một cột mốc quan trọng trong cuộc đời của mỗi người. Ngày con khoác lên mình bộ áo cử nhân, bố mẹ cũng rất tự hào vì đã “lo toàn bộ cho con”. Nhưng sau những ngày đó, khi niềm vui đã phai nhạt, con vẫn ngày ngày phải ngồi trước máy tính để tìm việc. Hai tuần, ba tuần, thậm chí một tháng trôi qua mà vẫn chưa có việc làm. Bố mẹ bắt đầu lo lắng và cố gắng hỗ trợ con trong tìm kiếm công việc. Trong trường hợp này, sự hiểu biết và sự cảm thông là hai yếu tố quan trọng nhất giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn này nhanh chóng.
Thường thì, để tìm kiếm việc làm phù hợp, cần ít nhất từ 3 đến 6 tháng để tìm hiểu về thị trường lao động, các công ty và ngành nghề mình quan tâm. Giai đoạn này có thể tốn rất nhiều thời gian, nhưng về lâu dài sẽ mang lại nhiều lợi ích cho tương lai của bạn. Bố mẹ cũng có thể giúp đỡ bằng cách động viên bạn, giúp bạn giảm bớt lo lắng và hướng suy nghĩ của bạn vào những điều tích cực.
Phần III:
Hướng nghiệp và tâm hồn
Hướng nghiệp và cảm xúc không có vẻ liên quan nhưng thực ra lại có mối liên hệ mật thiết. Giữ được tâm an trong bất kỳ hoàn cảnh nào cũng là cách để bạn thực hiện tốt vai trò của mình.
Viết về những nỗi sợ
Chúng ta sinh ra và lớn lên trong một môi trường giáo dục, nơi mà sự hoàn hảo luôn được coi trọng. Điều này giải thích cho những nỗi sợ không tên của người trẻ. 'Sợ rằng mình không đủ giỏi', 'Sợ rằng mình không đủ tốt'. Cảm xúc và suy nghĩ chân thật của bản thân thường bị kìm nén. Chúng ta sống không chỉ vì bản thân mình mà còn vì những người xung quanh, những định kiến xã hội và cả những danh hiệu gắn liền với vị trí của mình.
Những giọt nước mắt và nỗi buồn đôi khi khiến chúng ta cảm thấy xấu hổ vì tự cho rằng mình quá yếu đuối và mong manh.
Cách tốt nhất để vượt qua những thời kỳ khó khăn về tâm lý là học cách nhận ra và gọi tên cho những cảm xúc. Khi buồn, hãy nhận ra rằng bạn đang buồn. Khi giận, hãy nhận ra rằng bạn đang tức giận. Sau đó, hãy an ủi, lắng nghe và chấp nhận chúng, biết ơn vì chúng đã giúp bạn trưởng thành hơn.
Nhận ra nguyên nhân gốc rễ của những nỗi sợ sẽ giúp bạn dễ dàng vượt qua chúng hơn nhiều. Việc hiểu biết là chìa khóa quan trọng giúp cuộc sống thêm ý nghĩa.
Đoản khúc về đam mê
Chuyện về việc tìm kiếm đam mê trong công việc tư vấn - hướng nghiệp của tác giả đã trải qua nhiều biến động và thăng trầm để đạt được ngày hôm nay. Qua nhiều lần lựa chọn sai lầm khi còn trẻ, sau khi trải qua nhiều trải nghiệm và bài học cuộc sống, tác giả đã chọn đúng khi theo đuổi chương trình thạc sĩ tư vấn hướng nghiệp. Những trải nghiệm đa dạng này đã làm phong phú thêm cuộc sống của tác giả và giúp tác giả tiến gần hơn đến công việc hiện tại của mình.
Chúng ta là những cá thể riêng biệt và đa dạng. Mỗi người là một câu chuyện, một hoàn cảnh. Dù hai anh em sinh đôi có cùng một cha mẹ và môi trường sống, họ vẫn có những đặc điểm riêng biệt. Điều này làm cho thế giới trở nên đa dạng và thú vị hơn.
Để tìm thấy niềm đam mê trong công việc, cách tốt nhất vẫn là buông bỏ nó. Đừng tập trung quá nhiều vào mục tiêu cuối cùng của hành trình, hãy sống trọn vẹn và hết mình cho ngày hôm nay. Hiện tại là quan trọng nhất vì nó tạo nên tương lai của ngày mai. Hãy tham gia vào hoạt động nhiều hơn, yêu thương nhiều hơn và tự tạo điều may mắn cho tương lai của bản thân. Điều quan trọng nhất vẫn là hiểu rõ bản thân. Hiểu rõ mình muốn điều gì, cần điều gì và phải làm gì. Mỗi giai đoạn, mỗi chặng đường đã đi qua đều mang lại bài học và kinh nghiệm, hãy nhìn lại để biết mình đã đi được đến đâu, rút ra bài học và tiếp tục cuộc hành trình.
Phần IV:
Những suy nghĩ
Trong quá trình tìm việc, ngoài kiến thức và kỹ năng mà nhà tuyển dụng yêu cầu, việc xây dựng mạng lưới chuyên nghiệp là yếu tố quan trọng để giúp bạn tìm được công việc phù hợp. Càng nhiều người biết đến khả năng của bạn, cơ hội tìm việc càng cao. Sinh viên nên tận dụng thời gian ở trường để tham gia vào các hoạt động ngoại khóa, đi làm thêm, tham gia các hoạt động tình nguyện và công việc xã hội. Những trải nghiệm này sẽ giúp bạn phát triển kỹ năng mềm và mở ra cơ hội gặp gỡ, giao lưu với những người có cùng ý tưởng.
Viết về sự thay đổi
Khi bắt đầu đi làm, bạn sẽ nhận ra rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng màu hồng như bạn đã tưởng tượng. Trong trường hợp này, bạn sẽ học được nhiều điều mới. Từ cách giao tiếp với sếp và đồng nghiệp, cách làm việc hiệu quả,... mọi thứ đều cần có thời gian để học và thích nghi. Thay vì than phiền về đồng nghiệp, sếp và công việc, bạn nên thay đổi bản thân mình.
Hãy giữ tâm trí luôn tĩnh lặng, quan sát mọi thứ với cái nhìn rộng lớn và chiến lược. Đừng để những khó khăn, trở ngại làm phiền bạn nữa. Khi tâm trí yên bình, bạn sẽ làm việc hiệu quả hơn và dễ dàng tìm ra những giải pháp tích cực.
Tình yêu – tìm nó ở đâu?
Việc tìm kiếm công việc cũng giống như việc tìm kiếm người yêu đích thực. Để hiểu rõ bản thân và tìm ra người phù hợp, đó là điều quan trọng nhất. Khi biết cách yêu thương bản thân, bạn mới có thể yêu thương và quan tâm đến người khác. Hãy nghiên cứu kỹ về cuộc sống hôn nhân mà bạn mong muốn và tìm hiểu kỹ đối tượng mình muốn hẹn hò. Đừng ngần ngại thể hiện mong muốn của bạn và tìm kiếm đối tác phù hợp.
Cuối cùng, hãy chia sẻ ước mơ của bạn với nhiều người nhất có thể và dành thời gian để tìm kiếm người phù hợp. Nếu bạn thích ai đó, hãy quan sát và tìm hiểu họ thêm. Hãy can đảm thử sức với công việc mình muốn và không ngần ngại tỏ tình. Hãy nhớ rằng hướng nghiệp và tình yêu thường đi đôi với nhau. Chúc bạn may mắn trong cuộc hành trình tìm kiếm!
Tóm lại:
Trong thế giới đang thay đổi liên tục, điều duy nhất bạn có thể giữ lại là chính bản thân mình. Hành trình tìm kiếm công việc có thể gặp nhiều khó khăn hơn bạn tưởng, nhưng hãy kiên trì và tiếp tục. Kim cương chỉ tỏa sáng sau khi được mài giũa. Chúc bạn sớm tìm được con đường riêng cho mình!
Người tạo: Ngọc Ấn - MyBook
