Khi nói đến Nhật Bản, người ta thường nghĩ ngay đến hình ảnh của hoa anh đào rực rỡ và ngọn núi Phú Sĩ hùng vĩ, cũng như những người dân luôn tươi cười, thân thiện. Tuy nhiên, ít người biết rằng hình ảnh đó đến từ những mâu thuẫn: một đất nước thờ cả thần may mắn lẫn thần tai họa. Một đất nước mà các tổ chức tội phạm sẵn sàng giúp đỡ những người bình thường trong những lúc khó khăn... Điều này có lẽ là lý do khiến nhiều người muốn đến Nhật Bản để khám phá những điều bí ẩn này.
“Nhân sinh duy tân”, một quyển sách mang đến làn gió mới, không ướt át như những tiểu thuyết ngôn tình, cũng không quá tàn khốc như những câu chuyện về chiến tranh. Nó mang đến những suy ngẫm của một người Nhật về các vấn đề thực tế mà nước Nhật đang gặp phải, những chuyện chỉ người Nhật mới biết với nhau; đồng thời là những bài học về làm người, làm lãnh đạo, làm doanh nhân. Hãy cùng đọc và cảm nhận nhé!
Chương I: Chủ trương của tôi, tương lai của Nhật Bản
Lãnh thổ và dân cư của chúng ta phải do quân đội của chúng ta quản lý
Khi Iraq xâm lược Kuwait vào tháng tám năm 1990, tất cả các phương tiện truyền thông và chính phủ Nhật Bản đều phủ nhận việc chiến tranh đã bùng nổ. Tuy nhiên, cùng lúc đó các nước phương Tây và Mỹ lại có những phản ứng khác hoàn toàn, và kết quả là chiến tranh thực sự đã xảy ra. Trong bài diễn văn chính thức, chính phủ Kuwait không đề cập đến sự đóng góp của Nhật mà chỉ dành sự biết ơn đối với những nước đã có đóng góp bằng việc đổ máu thật sự. Vì vậy, Nhật Bản cần phải có cái nhìn thẳng thắn về các quan điểm của thế giới hiện nay. Nhật Bản không nên chỉ suy tính cho lợi ích của mình hay ít nhất cũng không nên phủ nhận quyền thực thi quyền tập thể. Đã đến lúc, nước Nhật cần quan tâm đến những vấn đề xung quanh việc thực thi quyền tập thể.
Về mặt quốc phòng, Nhật Bản đang phụ thuộc vào Mỹ. Tuy nhiên, nếu Trung Quốc tấn công quần đảo Senkaku, liệu Mỹ có bảo vệ Nhật Bản hay không? Quốc phòng của một quốc gia không thể dễ dàng như vậy được, đây cũng là lời cảnh tỉnh cho những người Nhật. Chỉ có người Nhật mới có thể bảo vệ đất nước, văn hóa, truyền thống và lịch sử của mình, và họ phải tự mình hành động để bảo vệ đất nước.
Liều thuốc thử TPP
TPP, viết tắt của Trans-Pacific Strategic Economic Partnership Agreement (Hiệp định Đối tác Kinh tế Chiến lược xuyên Thái Bình Dương), là một hiệp định thương mại tự do giữa 12 quốc gia với mục đích hội nhập nền kinh tế khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Tác giả hy vọng các nghị sĩ Nhật Bản, những người thường coi trọng vị trí của mình hơn sự tồn vong của đất nước, sớm từ chức nếu họ chỉ quan tâm đến việc bảo vệ lợi ích cá nhân. Hiện nay, nông nghiệp chỉ chiếm chưa đầy 1% tổng GDP, nhưng những nghị sĩ thuộc gia đình nông nghiệp vẫn lấy lý do bảo vệ lợi ích quốc gia để phản đối TPP. Một khi là nghị sĩ, hãy từ bỏ những tranh luận ngớ ngẩn, chiến đấu từ lập trường của quốc gia, của đất nước Nhật Bản để đưa đất nước đi lên mới xứng đáng giữ vai trò chỉ đạo.
Thảm họa động đất sóng thần phía đông Nhật Bản – Hướng tới một thế giới “không điện hạt nhân”
Sau sự cố ngày 11/3, khu vực bị thiệt hại vẫn chưa thấy có phương hướng giải quyết, ngăn ngừa và ổn định. Nhật Bản cần phải quyết định rõ ràng lập trường chính trị liên quan đến năng lượng hạt nhân, tiến tới một thế giới “không điện hạt nhân” lâu dài. Nếu chỉ nhìn ở góc độ tức thời, phương hướng này có thể khiến cán cân thương mại của Nhật Bản không tốt lên. Nhưng nếu nhìn ở góc độ lâu dài, ta nên chuyển sang phương hướng này càng sớm càng tốt.
Lựa chọn của tôi về tương lai – Phải áp dụng tích cực chính sách di dân có lựa chọn
Nếu Nhật Bản không giải quyết được các vấn đề hiện nay như môi trường sống, tương lai nền kinh tế và an ninh xã hội, thì việc kêu gọi “Cùng nhau tăng tỉ lệ sinh lên 2.07%” có khả thi không? Vì vậy, trong tương lai, Nhật Bản cần phải phát huy tính dân tộc và đồng thời tìm cách tồn tại khi tham gia cống hiến quốc tế.
Chương II: Điều gì có thể lây chuyển thời đại
Học theo quan điểm lịch sử phương Đông
Trong cuốn sách “Bây giờ chính là lúc học theo trí tuệ phương Đông” của Tokita Masaharu, ông đã nêu ra những điều như tiên đoán tương lai, khiến tác giả quyết tâm nghiên cứu triệt để quan điểm lịch sử phương Đông, bao gồm: sự hình thành khuôn khổ mới trong giới chính trị đảm trách chính quyền lâu dài, đảm bảo an ninh quốc gia, an ninh lương thực và tài nguyên, tăng thuế ở mức cao nhằm tái thiết nền tài chính đất nước, chuyển đổi nền kinh tế từ giảm phát sang lạm phát, sửa đổi hiến pháp và Luật giáo dục cơ bản. Chúng đều tiên lượng trước những sự việc sẽ xảy ra trong tương lai.
Lợi nhuận phải dung hòa với “nghĩa”
Trong tình hình nền kinh tế thị trường phát triển mạnh, số lượng thương nhân tăng đột biến. Trên cuốn luận văn “Lý luận về tài chính” của Hokoku, ông nhấn mạnh tư tưởng Nho giáo “Nguồn gốc của lợi nhuận là nghĩa”, “Nhìn vào lợi mà suy nghĩ đến nghĩa”, “Làm rõ chữ nghĩa sẽ có được lợi nhuận”. Trong đó, quan trọng nhất là tư tưởng: người điều hành giỏi mọi việc trên thế giới đang đứng ngoài sự việc và không bao giờ để dính líu vào việc đó. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều nhà quản lý rơi vào tình trạng bị tính thuế tăng, giảm chi tiêu, nhiều người lệ thuộc quá nhiều vào đồng tiền, bị trói buộc vào tài chính, vào những biến động của tình hình kinh tế.
Trung Quốc dưới sự lãnh đạo theo quan điểm thống nhất một cực của Tập Cận Bình, cải cách diễn ra trong vòng 10 năm
Trung Quốc đang theo đuổi lối “Kiến thiết một dân tộc Trung Hoa vĩ đại” của Tập Cận Bình. Tuy nhiên, trước các vấn đề môi trường, tài nguyên, lãnh thổ, họ có quá cao quan điểm “dù xô xát với các nước khác cũng không sao”, “không cần cân nhắc đến tình hình nước khác”, hay họ sẽ nhìn nhận lại trách nhiệm của một nước lớn, đưa ra cách thức hòa đồng với thế giới, có những đóng góp gì cho sự phát triển chung của thế giới… Chúng ta hy vọng Trung Quốc sẽ trở thành một quốc gia dân chủ bảo vệ những giá trị nhân sinh quan hiện đại, nếu không có thể sẽ dẫn đến những bất ổn quốc gia.
Tại sao Trung Quốc liên tục xảy ra vấn đề về an toàn thực phẩm
Trong những năm qua, Trung Quốc đã xảy ra nhiều vấn đề về an toàn thực phẩm, từ rau bina đông lạnh nhiễm thuốc trừ sâu, đến sữa bột trẻ em nhiễm Melanin… Điều này có phải do những lợi ích ngắn hạn mà bỏ quên đạo đức, sức khỏe của người tiêu dùng. Vì thế, Trung Quốc cần tuyên truyền giáo dục ý thức đạo đức trên cả nước, đến những nhà kinh doanh, nếu không vấn đề an toàn thực phẩm sẽ mãi là một bài toán lớn.
Mỹ có phải là một quốc gia đạo đức
Theo quan điểm của tác giả: một đất nước đã có những phản ứng mạnh mẽ trước nghi vấn sử dụng vũ khí hóa học của Syria lại chính là nước đã thả hai quả bom nguyên tử ở Nhật Bản, giết hại hàng loạt những người dân vô tội, gây ra hai vụ thảm sát đầu tiên và thảm khốc nhất trong lịch sử nhân loại. Mỹ cần phải tự kiểm điểm một cách nghiêm túc về những hành động mà mình đã gây ra để trở thành một “quốc gia có đạo đức”.
Chương III: Nghĩ về bản chất của quản lý
Lãnh đạo là gì ?
- Có chí ( có tâm hướng tới lý tưởng và mong muốn đạt được lý tưởng đó ), có những người bạn cùng chia sẻ cái chí đó. Được những người bạn đó bầu làm người chỉ đạo do có năng lực, sức khỏe và phẩm chất, cùng tập trung lại để thực hiện mục đích chung. Có ý chí mãnh liệt và niềm say mê hơn bất kì ai trong việc thực hiện tới cùng, làm nên nền tảng thành công và quyết tâm đạt được mục tiêu. Tự giác nhận biết vai trò của một người lãnh đạo để bản thân và người khác cùng đạt được mục đích.
Nhân vô thập toàn, có thể bạn là lãnh đạo ở lĩnh vực này nhưng sẽ có người lãnh đạo ở lĩnh vực khác. Vì thế sẽ có nhiều lãnh đạo ở từng lĩnh vực và từng thời điểm. Họ là người được lựa chọn trong bản thân từng tổ chức. Phải liên tục tu dưỡng nhân cách, đồng thời gạt bỏ những ích kỷ bản thân, luôn xuyên suốt ý niệm vì xã hội, vì con người. Một nhà lãnh đạo, quản lý giỏi là người biết tập hợp tất cả những ý kiến và sẽ là người đưa ra kết quả cuối cùng, kiên quyết tự mình quyết định. Đó không phải là người độc tài mà là người sẽ chịu trách nhiệm cuối cùng. Vì vậy, đòi hỏi người đứng đầu phải có khả năng nhìn thấu đáo vấn đề và thực sự có năng lực.
Tiền đề của khởi nghiệp không phải là tham vọng mà là ý chí
Muốn biến ước mơ thành hiện thực không thể ngay lập tức, mà đó là một quá trình, từng bước một hướng đến mục tiêu và cần có sự nỗ lực thực sự. Đó phải là sự nỗ lực mong muốn đạt được thành quả, luôn kiểm chứng xem từng bước có đúng hay không, liên tục tìm ra những phương án tạo nên sự bứt phá nếu có thể. Có nhiều người khởi nghiệp bắt đầu từ sự mơ tưởng, cũng có người thành công, nhưng cũng có rất nhiều người thất bại.
Nguyên nhân: 1. Thiếu tri thức; 2. Thiếu dung khí và khả năng thực hiện mà chỉ nói suông; 3. Thiếu chiến lược. Trong quyển Lao động để làm gì?: điều quan trọng là luôn cố gắng ấp ủ nuôi lớn giấc mơ của mình, không để chính mình giới hạn năng lực bản thân, không tự mình quyết định năng lực tới hạn của bản thân.
Bế tắc tất sẽ sinh thay đổi, thay đổi sẽ mở ra hướng đi
Chương IV: Gốc rễ của nền quốc gia là giáo dục
Nhắc đến nền giáo dục của Nhật Bản, ai cũng đều ghen tị vì cơ bản Nhật bản coi trọng nhân cách hơn kết quả:
- Từ bé đến 10 tuổi, trẻ không phải trải qua bất kỳ một kì thi nào cả. Học sinh được dạy cách tôn trọng người khác, đối xử nhẹ nhàng với động vật và thiên nhiên. Rộng lượng, từ bi và đồng cảm là những phẩm chất được định hướng cho trẻ em Nhật Bản từ nhỏ. Học sinh tự dọn lớp học, nhà ăn, thậm chí nhà vệ sinh. Các em chia thành từng tốp nhỏ và phân công lịch trực nhật trong cả năm.
….
Chú trọng phát triển nền giáo dục, định hình nhân cách từ khi còn nhỏ, cung cấp kiến thức để các em có thể tự tin bước ra xã hội đầy khó khăn bên ngoài. Điều mà chúng ta và những nhà giáo dục cần chú ý và suy nghĩ thật nhiều.
Chương V: Cuộc sống của con người, sự sống và cái chết
“Nhiệm vụ của con người là tìm ra sứ mệnh cố hữu mà mình sinh ra để thực hiện, và phát huy nó.” (GS. Yasuoka Masanori)
Vì tạo hóa đã sinh ra vạn vật, trong đó có loài người. Và chúng ta được phép mang nhân văn tính mà các loài động vật khác không có. Với tư cách là một con người, ai trong chúng ta đều mang trên mình một sứ mệnh. Nếu bạn không biết và không hiểu vì sao trời đất và tạo hóa đã sinh ra ta, thì sẽ không thể hiểu được chính bản thân. Hiểu được bản chất rồi dần dần tu dưỡng bản thân, khai thác được tài năng thiên chức của bản thân, sau đó dùng sứ mệnh của mình để sống vì xã hội, vì mọi người xung quanh…
Thế bạn đã nghe về Shukatsu – Ngũ kế trong đời người chưa? Shukatsu có nghĩa là “sự chuẩn bị để kết thúc tốt hơn nữa khi cuối đời.” Trong một cuộc khảo sát của công ty SBI có 1 câu hỏi: “Ông/Bà thấy có cần thiết phải chuẩn bị cho cuối đời không?” Và kết quả là 52,5% trả lời Có, 23,1% trả lời Không, còn lại thì không biết đến Shukatsu. Vậy Ngũ kế đó là:
- “Sinh kế”: tức là làm gì để sống mạnh khỏe trong cuộc đời.
- “Thân kế”: là nghệ thuật để tồn tại trong đời.
- “Gia kế”: từ khi kết hôn, lập gia đình, sinh con.
- “Lão kế”: tính toán xem sẽ trở thành người già như thế nào.
- “Tử kế”: dự tính sẽ chết đi như thế nào.
Không nhai không biết vị, mọi vật không nên quá kích thích, khi đã già sẽ hiểu được những điều mà khi trẻ không thể, bước vào giai đoạn mà khi trẻ không cảm nhận được, đó chính là lão kế - Yasuoka Masanori.
Con người, dù là ai, làm gì, khi chết cũng sẽ trở về với cát bụi nên việc suy nghĩ về cái chết là rất cần thiết. Khi chỉ số sinh tồn của người thân bạn đang là 0, hay đang sống dở chết dở, thì bạn chắc chắn muốn họ ra đi bình yên. Nhưng cũng có người cho rằng nếu hôm nay không có giải pháp, nhưng có thể sau này y học tìm ra cách giải quyết, nhưng liệu để người thân kéo dài cuộc sống dở chết dở là điều đáng?
Đa số giới trẻ hiện nay sống khá thoải mái, chỉ sống cho hiện tại và để ngày mai tự nhiên. Nhưng bạn có chắc rằng ngày mai sẽ không có điều gì xảy ra chăng? Việc lập kế hoạch cho cuộc đời cũng như suy nghĩ một cách nghiêm túc về cái chết là rất cần thiết và tôi hy vọng các bạn thực sự chú ý và nghiêm túc về vấn đề này.
Chương VI: Giải mã cải thiện các mối quan hệ con người
Ai là người quyết định một mối quan hệ tốt hơn hay xấu đi?
Thượng Đế - Ngài sáng tạo ra con người và con người sống, tồn tại qua nhiều thế hệ. Để kết nối mọi người lại với nhau là nhờ vào những mối quan hệ. Nhưng thực sự không dễ dàng vì con người trải qua thời gian mà bản chất tốt đẹp ban đầu dần dần bị biến đổi, con người thường so sánh và phán đoán trong một thế giới hẹp của mình. Hãy tôn trọng người khác vì đó cũng là cách tự tôn trọng bản thân. Nếu muốn cảm thấy thoải mái, hãy tránh nói những lời xấu và giữ trái tim sạch.
Quân tử tìm mọi thứ ở bên trong mình – Kẻ tiểu nhân tìm mọi thứ ở người khác
Một người đạo đức coi mọi việc là trách nhiệm của mình, không đổ lỗi hay oán trách người khác, ngược lại, kẻ tiểu nhân thường trốn tránh trách nhiệm. Họ thường không hoàn thành công việc, thất bại thì đổ lỗi cho người khác. Thêm vào đó, họ thường chỉ trích người khác và nói xấu sau lưng.
Hãy thông minh và khôn ngoan trong việc sử dụng ngôn từ. Hãy chịu trách nhiệm với những gì bạn nói và làm, khi đó bạn sẽ được người khác đánh giá cao.
Aristotle, một triết gia cổ đại của Hy Lạp đã nói rằng: “Con người không phải là một cá nhân mà là một phần của cộng đồng. Con người không thể tồn tại nếu không tương tác với xã hội. Con người là loài không thể sống một mình.”. Ông đã đưa ra nhiều vấn đề từ việc tự rèn luyện đến nhìn nhận xã hội và quan hệ xã hội.
Chương VII: Suy nghĩ hàng ngày
Trên 40% sinh viên không đọc sách
Không có gì ngạc nhiên với con số 40%, do Internet ngày càng phổ biến, phương pháp học tập của người trẻ cũng thay đổi. Tuy nhiên, ý thức học hỏi của thanh niên giảm sút. Hiện nay, nhiều bạn trẻ dành hàng giờ để lướt web, lên mạng xã hội nhưng ít dùng cho mục đích học tập. Điều này làm mất đi giá trị của việc đọc sách, hiểu biết con người và thế giới từ các tác phẩm.
Cuốn sách kết thúc với lời nhắc nhở về thời gian, hy vọng chúng ta không lãng phí thời gian dù chỉ một chút.
Mỗi người có 24 giờ để làm việc, nhưng không phải ai cũng sử dụng thời gian đó hợp lý. Để có một ngày ý nghĩa, hãy giảm thời gian ngủ. Hãy dành thời gian trẻ để học hỏi, phát triển tinh thần. Mori Sinzou đã nói: “Cuộc đời chỉ có một lần.” Hãy tận dụng từng giây phút để sống ý nghĩa.
“Tĩnh” và “Nhàn”
Làm việc, học tập là chuyện cả đời. Hãy dành ít nhất một ngày để “học” cho tâm hồn. Tránh xa mọi xao lãng, để tâm hồn được tĩnh lặng, thân thể được “nhàn”. Đây cũng là cách bạn tái lập hệ thống, làm mới cơ thể để chuẩn bị cho một ngày mới.
Như vậy, chúng ta cần làm gì?
Nỗ lực rèn luyện để trưởng thành, thường xuyên cải thiện bản thân trong công việc, cuộc sống xã hội, nâng cao giá trị bản thân. Hãy hoàn thiện về tinh thần và ý chí.
Tác giả: Anh Thi - MyBook