“Ngồi im trong gió nghe đêm rớt, chợt thấy hoa vàng trên cỏ xanh” là những gì còn đọng lại sau khi đọc xong cuốn sách. Cảm giác thật nhẹ nhàng, lâng lâng khó tả. Truyện mang ta trở về thời thơ ấu, khi ấy ta còn ngây thơ, chân chất. Ta lại được một lần trở về thuở xưa, ngập tràn những điều dung dị, thoang thoảng pha chút nuối tiếc khi bắt gặp hình ảnh của mình trong đó.
Gia đình là nơi trao cho ta sự ấm áp, yêu thương
Từ khi còn nhỏ, hai anh em Thiều và Tường sống với ba mẹ tại một ngôi làng nghèo. Ba Thiều ra ngoài làm việc vui vẻ, hoạt bát, nhưng về nhà thường hay nổi cơn giận. Hai anh em Thiều thường xuyên bị ba đánh vì lỗi lầm. Dù vậy, ba là một người vô cùng yêu thương con cái. Vì hoàn cảnh khó khăn, ba phải đi làm việc xa. Khi nghe tin Tường bị tai nạn, ông tức tốc về nhà nhưng không quên mắng mỏ con vì ham chơi, mặc dù tai nạn là do Thiều gây ra.
Người mẹ thì ân cần, chăm sóc gia đình và con cái. Vì thương con, bà giấu cây roi để ba Thiều không đánh hai đứa con nữa. Sau khi bão đổ bộ vào làng, cuộc sống trở nên khó khăn hơn, bà phải đi buôn củi để kiếm tiền mua thịt gà cho các con, nhìn bữa ăn hàng ngày dần trở nên ít ỏi hơn, chỉ có rau là rau mà bà xót xa cho các con.
Thiều và Tường dù sống trong hoàn cảnh nghèo khó, luôn bị la mắng vì những trò nghịch ngợm nhưng không bao giờ oán trách ba mẹ. Thiều sẵn sàng đi mua nước mắm, muối cho mẹ vào chiều tối dù sợ ma vì phải đi ngang qua nghĩa trang để đến tiệm tạp hóa của con Mận. Tường luôn giúp đỡ ba mẹ với các công việc nhà như quét sân, chẻ củi,... Khi gia đình gặp khó khăn sau cơn bão, hai anh em vui mừng khi Tường tình cờ nhặt được một miếng vàng, không phải vì bản thân mình mà vì gia đình sẽ giàu có hơn, thoát khỏi khổ đau mặc dù sau này mới biết rằng nó là đồng
Miếng vàng mỏng manh đó trong trí tưởng tượng của tôi cũng lung linh và rực rỡ không khác gì chiếc đũa phép của bà tiên trong những câu chuyện cổ tích mà chú Đàn thường kể tôi nghe. Ai sở hữu chiếc đũa ấy sẽ giúp cuộc sống của ba tôi thay đổi, ông sẽ không còn lãng phí thời gian trên thành phố và mẹ tôi sẽ không còn phải lao động kiếm sống mệt mỏi.
Chú Đàn sống bên cạnh nhà của ông nội Thiều. Chú rất thích kể chuyện ma, nhưng những câu chuyện luôn cổ xưa, tuy nhiên hai anh em vẫn luôn muốn nghe chú kể. Dù bị mất một tay, nhưng chú vẫn thổi kèn Harmonia rất tốt. Câu chuyện tình cảm giữa chú và chị Vinh – con gái của thầy Nhãn – luôn gặp ngăn cản và cản trở từ thầy Nhãn.
Tiếng kèn vang vọng, như oán hận của ai đó. Chắc chú Đàn đang nhớ về mối tình vướng vặn với chị Vinh. Chị Vinh và chú yêu nhau, nhưng thầy Nhãn không muốn chị Vinh kết hôn với người bị mất một tay.
Tuy nhiên, khi nghe tin chị Vinh bị lũ cuốn đi, thầy Nhãn lo lắng hết sức. Ông cuốn hút người ta hỏi thằng Dưa chuyện này có thấy chị Vinh ở đâu không, rồi ông lại nài xin mẹ Thiều nếu biết chị Vinh và chú Đàn ở đâu thì nói dùm
Như không thấy sự ngây ngô của mẹ tôi, thầy Nhãn lại nói, lần này nghe như van xin, là thứ âm thanh tôi chưa bao giờ tưởng tượng có thể nghe từ đôi môi nổi tiếng và hung hăng của thầy, làm tôi cảm thấy rất kỳ lạ.
Ông Tám Tàng – ba của con Nhi – đã chấp nhận sống ở nơi hoang vắng với lời đồn rằng có hồ ly vào cùng với con gái vì ông không muốn con gái bị tổn thương bởi những lời đồn ác. Cô luôn cho rằng mình là công chúa. Ông yêu thương con, ông may mắn mặc các bộ dạng hoàng gia, đội vương miện và cầm thanh kiếm gỗ để cùng con gái đóng vai trò thích hợp.
Tình yêu bắt đầu nảy nở kèm theo chút ghen tỵ
Câu chuyện tình yêu trong sáng và đẹp đẽ này bắt đầu từ khi Thiều cho Mận chép bài của mình và từ câu nói của Thiều “Bây giờ tao chỉ thích chơi với mày”, và lời đáp trả của Mận “Mình thích chơi với bạn lâu rồi”.
Khi nhà Mận gặp vấn đề. Căn nhà phía sau bị cháy, hơn ai hết, Thiều luôn lo lắng cho Mận. Mặc dù sợ ma nhưng Thiều đã đồng ý ở lại nhà Mận đêm đó để giúp đỡ.
Tôi sợ ma. Nhưng đang cảm động trước hoàn cảnh khó khăn của Mận, tôi quên hết nỗi sợ của mình.
Cũng vì vậy, câu chuyện tình yêu ngây ngô nở rộ mới đẹp làm sao “Sáng ra, tôi mở mắt thấy nó đang ôm tôi và chiếc gối. Nó vẫn đang ngủ, hơi thở êm đềm thổi phớt phờ những sợi tóc buông lơi trên gò má hồng hồng”. “Tôi tự nhiên đỏ mặt”. Dường như, niềm vui nỗi buồn trong Mận, Thiều đều cảm nhận và hiểu được
Gương mặt của Mận tỏa sáng như đang tắm trong nắng mai khiến tôi không thể rời mắt. Những lúc như thế, tôi ngắm nó như thế như một đóa hoa, cảm thấy niềm vui của nó chuyển sang tôi một cách êm đềm và tôi hoàn toàn có thể cảm nhận điều đó qua nụ cười hạnh phúc của tôi phản chiếu trong ánh mắt nó.
Sau đó nhà của Mận được rao bán nên Mận phải chuyển qua ở nhà Thiều. Từ đây, sự ghen tỵ của một cái lòng lần đầu tiên rung động trước tình yêu bùng nổ. Tường và Mận thân thiết một cách kỳ lạ
Bây giờ giống như có hai thế giới trong một căn nhà: trong khi tôi suốt ngày ở trong nhà hoặc chạy nhảy ở sân trước, Mận và Tường lại thích rủ rỉ ở sau sân.
Đỉnh điểm là khi Tường và Mận cùng thưởng thức món thịt gà, một món ăn xa xỉ trong những ngày khó khăn, nhưng thực ra chỉ là trò đùa với đồ ăn. Thiều chưa từng thấy và không hiểu rõ câu chuyện, chỉ thấy ba dùng gậy đánh chó khiến Tường không thể đi được trong vài ngày. “Chưa hết giận, tôi quay lại nhìn Mận, thấy nó mở miệng ra nhìn tôi, đôi eyes mở to như đang kinh hoàng, đau đớn - một lúc, vẻ mặt mà mãi sau này tôi không thể quên được”. Và
Trong những ngày tối tăm đó, thực lòng tôi không sợ tiếng khóc của mẹ hay tiếng la mắng của ba bằng ánh mắt của Mận. Ánh mắt nó nhìn tôi im lặng và sâu thẳm, giống như không nhìn tôi mà xuyên qua tôi để xem bụng dạ tôi có gì mà dữ đến thế. Có lẽ cho đến bây giờ nó vẫn không thể hiểu tại sao tôi lại thật nhanh chóng nổi giận trong ngày hôm đó. Tâm trí nó chắc không bao giờ quên được bộ mặt hung ác của tôi khi tôi chộp lấy cây gậy đánh Tường và điều đó chắc chắn làm nó rùng mình.
Bữa tiệc bắt đầu thì cũng có ngày kết thúc, nhưng nó sẽ mở ra một bữa tiệc mới hoặc để lại sự nuối tiếc trong ta. Tình yêu cũng vậy, bắt đầu rồi kết thúc và chia ly, để lại trong ta câu hỏi lớn về con đường phía trước.
Trước khi đi theo mẹ ra xe, Mận nhìn tôi bằng đôi mắt ướt và nói thêm một câu mà tôi biết chắc là nó cũng không biết liệu nó có làm được hay không.
Tập truyện đã bỏ ngõ câu nói của Mận nhưng phần nào chúng ta cũng có thể suy đoán được. Liệu rằng câu chuyện tình yêu này đến đây là kết thúc, để lại trong mỗi người sự nuối tiếc hay chính là tia hy vọng cho cái kết tốt đẹp sau này.
“Anh em như thể tay chân – Rách lành đùm bọc dở hay dỡ đần”
Tường là một thằng nhóc rất đẹp trai. Nó đẹp từ khi còn bé. Tường có khuôn mặt thanh mảnh của mẹ và đôi mắt to với cặp lông mi dài của ba. Tóc nó dày, mịn như tơ, da trắng hồng, miệng rộng với hàm răng trắng và đều tăm tắp như những viên đá cuội được mài giũa và sắp xếp cẩn thận. Mỗi khi Tường cười, có cảm giác như mặt nó tỏa sáng. Nụ cười đó, gương mặt đẹp như thiên thần đó luôn mang đến cho người đối diện một niềm vui khó giải thích.
Tường gánh nhiều việc nên ít có thời gian mó tay vào bài vở, nhưng nó xem đó như là số phận của mình và chấp nhận cái số phận hẩm hiu ấy một cách nhẹ nhõm, miễn sao tôi học cao lên, trở thành bác sĩ hay kỹ sư và nếu có giặc giã thì tôi cố gắng lên đến đại tướng để có lý do để tự hào.
Có thể thấy, Tường yêu thương anh Hai của mình vô bờ bến dù có những lúc Thiều làm những chuyện sai với Tường. Khi Tường bị Sơn đánh vì bênh vực và bảo vệ chuyện của con Mận khi mẹ nó nhốt ba nó bị bệnh phong trên căn gác sau nhà, Tường không do dự mà quyết liệt “Em sẽ trả thù cho anh” và còn hăm dọa thằng Sơn rằng “Từ hôm nay trở đi, hễ anh đụng vào anh Hai em, dù chỉ một sợi lông chân thôi, em sẽ giết chết anh, anh hiểu chưa?”. Mặc dù Tường bị đánh bầm dập trong vụ của thằng Sơn nhưng
Thằng Tường nói giọng thản nhiên. Nó nghĩ nó nói vậy sẽ làm tôi yên lòng, thực ra càng khiến tôi thêm buồn phiền. Nó đẹp trai hơn tôi, ham đọc sách hơn tôi, chịu khó hơn tôi, giàu tình cảm hơn tôi, cái gì nó cũng tốt hơn tôi mà sao số phận nó lại hẩm hiu quá đáng. Ờ, quen gì không quen lại quen chịu thôi!
Mặc dù hết lần này đến lần khác, Thiều làm những chuyện có lỗi với Tường như cho ông Năm Ve bắt con Cu Cậu (con cóc mà Tường rất yêu quý) về nấu cháo chữa bệnh cho thằng Ghế; rồi chuyện Thiều chơi xấu ném đá vào đầu Tường làm chảy máu;… Nhưng không lần nào Tường trách anh của mình, mà trái lại luôn bảo vệ, nhận những lỗi lầm này về mình và đổ cho số phận bản thân sao quá hẩm hiu
Cái cách Tường bảo vệ tôi ngay cả lúc nó là nạn nhân của tôi khiến tôi cảm thấy xấu hổ và day dứt ghê gớm. Tình yêu của em tôi dành cho tôi thật mênh mông trong khi tôi hết lần này đến lần khác đối xử với nó chẳng ra gì.
Đỉnh điểm là việc Thiều đánh Tường trong chuyện ăn thịt gà trong trò chơi đồ hàng làm Tường không thể đi lại khoảng thời gian sau đó. Nhưng Tường một mực dặn anh Hai rằng đừng nói ba mẹ là anh đánh em mà nói rằng do Tường trèo cây và bị té. Từ vụ việc này, Thiều dường như ân hận vô cùng
Vì em tôi, tôi có thể làm tất cả. Điều duy nhất tôi không thể làm là trả con Cu Cậu về cho nó.
Đây là sự việc đỉnh điểm của tập truyện để người đọc có thể thấy được “Hoa vàng trên cỏ xanh” sau đó.
Tôi thấy …
Tường không thể ngồi dậy mặc dù đã uống thuốc đều đặn. Mọi người trong nhà bắt đầu lo lắng rằng Tường sẽ không thể ngồi dậy nữa. Nhưng một câu chuyện kỳ lạ đã mang đến kỳ tích. Một nàng công chúa với “áo đầm xanh, tay phồng, có tua ren màu hồng. Mái tóc cô ta cũng thắt nơ hồng. Trên cổ có đeo một xâu chuỗi ngọc màu tím…” xuất hiện. Lần đầu tiên, sự xuất hiện của công chúa đã khiến Tường ngồi dậy, lần thứ hai, Tường đứng dậy, và lần thứ ba, là lần Thiều tận mắt nhìn thấy công chúa, Tường đã vịn vào đồ vật và đi được.
Thiều theo dõi từng bước đi của công chúa, đi qua đồi cỏ Úa và đến xóm Miễu, nơi từng có lời đồn rằng cọp thành tinh sẽ xuất hiện. Đồi Cỏ Úa và xóm Miễu dù có khác biệt nhưng vẫn chứa đựng những điểm chung.
Dù có thay đổi màu sắc, nó vẫn là bức tranh mô tả sự hoang vắng và tạo cảm giác rùng rợn với một con cọp thành tinh đang rình rập đâu đó trong một góc tối của bức tranh. Điểm nổi bật duy nhất mà tôi thấy là nàng công chúa đang dạo bước giữa những hàng cây thưa.
Thiều phát hiện công chúa đó chính là con Nhi, người đã chết sau một vụ tai nạn nhưng thực tế là cô không chết mà chỉ bị mất trí nhớ. Có lẽ nhờ gặp được Tường, người bạn thuở xưa đã gợi lại ký ức giữa hai người và khiến cô nhớ lại tất cả.
Như vậy, con Nhi đã nhận biết được thế giới xung quanh. Cô đã thoát ra khỏi cơn mê dài của mình theo một cách không ai ngờ tới. Tôi bấm mười ngón tay lên đùi, nhìn sững nó, đoán rằng mấy ngày trước đây khi nhìn thấy “phò mã” Tường, chắc trong tiềm thức nó cũng lờ mờ nhận ra người bạn thân của mình. Nhưng có lẽ phải đợi đến tiếng quát quen thuộc của Tường, tâm trí con Nhi mới bị kích động và tỉnh táo.
... hoa vàng trên cỏ xanh
Tôi nhìn xuống và thấy con Nhi dừng lại ngay trước mặt Tường, cách đúng một bước chân. Đôi chân của nó như hai ngọn lao, mạnh mẽ bước vào cỏ nhưng ánh mắt tôi vẫn dễ dàng bắt gặp những bông hoa vàng nhỏ xíu, kín đáo nở giữa những nách lá và điều đó khiến tôi cảm thấy như mùa hè khắc nghiệt sắp qua đi.
Mỗi người cần phải xây dựng niềm tin, sự tin tưởng vào những điều quan trọng đối với bản thân, dù chỉ là những điều viễn vông. Niềm tin này sẽ tạo động lực giúp ta chữa lành những tổn thương trong tâm hồn và thể xác của mình. Tương tự như Tường luôn tin rằng công chúa là có thật và sự xuất hiện của công chúa đã giúp Tường bình phục. Với niềm tin mãnh liệt muốn gặp công chúa, Tường đã quyết tâm tập đi để vượt qua đồi Cỏ Úa gặp cô. Cũng như Thiều, với niềm tin một ngày nào đó, Mận sẽ thực hiện được câu nói cuối cùng trước khi chia tay Thiều. Niềm tin là điều chúng ta cần trân quý và xây dựng, nó giúp ta có động lực để vượt qua bản thân và thực hiện những điều mà ta chưa nghĩ là có thể.
Tác giả: Nguyễn Trung Hậu - MyBook