Buzz
Khi còn là học sinh, môn ngữ văn thường bị coi là buồn chán và khó khăn. Nhưng khi lớn lên, đọc lại những tác phẩm này với một góc nhìn mới và sự đam mê, bạn sẽ thấy giá trị thực sự của chúng.
Các tác phẩm văn học Việt Nam trong sách giáo khoa phản ánh nhiều giai đoạn lịch sử từ phong kiến đến thời kỳ đổi mới, chứa đựng giá trị lịch sử, nhân văn và nghệ thuật. Chúng không chỉ phê phán cái xấu mà còn ca ngợi cái đẹp và để lại dấu ấn sâu đậm trong văn học Việt Nam.
Hãy cùng nhìn lại một số tác phẩm kinh điển mà chúng ta đã học qua, dù thời gian thay đổi nhưng sức hút và giá trị của chúng vẫn mãi trường tồn.
1. Số đỏ - Vũ Trọng Phụng (Đoạn trích: Hạnh phúc của một tang gia)
Kèn Ta, kèn Tây, kèn Tầu thay nhau vang lên. Ai cũng làm bộ mặt nghiêm chỉnh nhưng thật ra vẫn thì thầm chuyện gia đình. Trong đoàn đưa tang, một nửa là phụ nữ tân thời, bạn của cô Tuyết, bà Văn Minh, cô Hoàng Hôn, bà Phó Ðoan... Họ vừa đi vừa cười nói, bình phẩm và hẹn hò nhau dưới vẻ mặt buồn rầu của người đưa ma.
Nhân vật chính của tiểu thuyết là Xuân tóc đỏ, một đứa trẻ mồ côi cha mẹ, phải bươn chải bằng nhiều nghề và bị xem là thấp kém trong xã hội. Nhờ trào lưu Âu hóa của giới tiểu tư sản Hà Nội và sự may mắn cùng mưu mô của mình, Xuân tóc đỏ bất ngờ vươn lên trở thành người thượng lưu, được kính trọng và gọi là đốc tờ Xuân.
Số đỏ vẫn có giá trị đến ngày nay bởi những châm biếm sâu cay của Vũ Trọng Phụng vẫn tồn tại trong xã hội hiện đại. Tác phẩm lên án xã hội tư sản thành thị Việt Nam chạy theo lối sống văn minh giả tạo, lố lăng và đồi bại. Những phong trào giả danh “văn minh”, “tiến bộ” thực chất là ăn chơi sa đọa, khiến kẻ như Xuân tóc đỏ có cơ hội lừa đảo và được tôn vinh.
Số đỏ của Vũ Trọng Phụng là kiệt tác nghệ thuật trào phúng với ngôn ngữ mỉa mai, châm biếm vừa hài hước vừa sâu sắc, khiến người đọc suy ngẫm về thói xấu trong xã hội. Tác phẩm phản ánh đậm nét sinh hoạt đương thời, xứng đáng là một kiệt tác có giá trị văn học và lịch sử to lớn.
2. Những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng (Đoạn trích: Trong lòng mẹ)
Những ngày thơ ấu là một tác phẩm xuất sắc. Tập hồi ký này ghi lại những rung động mạnh mẽ của một linh hồn trẻ thơ - Thạch Lam.
Nếu bạn còn nhớ đoạn trích Trong lòng mẹ, đó chính là một chương trong cuốn Những ngày thơ ấu của Nguyên Hồng.
Những ngày thơ ấu, mặc dù đáng lẽ phải là những kỷ niệm trong sáng và đẹp đẽ, nhưng đối với Nguyên Hồng, chúng chỉ là những tháng ngày bi thảm, đau đớn và đầy đọa. Tác phẩm này kể về thời thơ ấu của tác giả: ba mẹ sống cùng nhau mà không có tình yêu, cha nghiện ngập và mất, mẹ bỏ đi vì hoàn cảnh, Hồng sống với cô chú và luôn bị đối xử tệ bạc, phải chịu nghe lời lẽ chửi rủa dành cho mẹ mình. Trong lòng mẹ là đoạn trích kể về một lần người cô cố tình phỉ báng và vu khống về mẹ của Hồng, khiến Hồng ghét bỏ và có những suy nghĩ sai lệch về mẹ. Tuy nhiên, đối với Hồng, mẹ vẫn luôn là người đẹp nhất.
Mẹ ơi! Con khổ quá mẹ ơi! Sao mẹ đi lâu thế? Mẹ ơi, mãi không về! Người ta đánh con vì con dám cướp lại đồ chơi của mình, rồi lại chửi con, chửi cả mẹ nữa. Mẹ ơi, mẹ có biết con đau đớn không?
Ngày 20-11-1931. Ai cho tôi một xu nào? Chỉ một xu thôi! Để tôi mua xôi hay bánh khuôn. Trời lạnh thế này, đi học một mình, vừa đi vừa cắn ngon lành. Nhưng không! Không ai cho tôi cả. Vì họ không phải là mẹ tôi!
Ngôn ngữ trong tác phẩm rất giản dị và trong sáng, nhưng mỗi câu từ đều mang đậm nỗi đau, nặng nề như chứa đựng nước mắt và tủi nhục. Một đứa trẻ nhưng phải kìm nén nỗi đau, nuốt nước mắt vào trong khi nghe những lời chửi rủa của người thân, phải chịu đựng sự bất công và khinh thường thay vì được hạnh phúc. Nhưng điều làm người đọc xúc động nhất chính là niềm tin kiên định của Hồng vào mẹ, quyết không để hình ảnh của mẹ bị tổn thương.
Khi còn ngồi trong lớp học, đọc đến dòng này, có lẽ một vài bạn đã không kìm được nước mắt:
Giá những nghi lễ đã làm khổ cả cuộc đời mẹ tôi là như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu gỗ gãy vụn, tôi quyết định vồ lấy ngay và cắn, nhai, nghiến cho nát vụn mới thôi.
Những kỷ niệm thơ ấu của Nguyên Hồng đem lại sự chân thật tột cùng, vì chúng là những khoảnh khắc đau thương của chính ông. Khi đọc tác phẩm này, ta mới hiểu được những nét văn hóa cũ kỹ đã làm cho con người chúng ta trở nên như thế nào, chúng đầy đến nỗi đè nén và cướp đi quyền tự do của con người.
Mùa xuân của tôi, một đoạn trích trong cuốn Thương nhớ mười hai của Vũ Bằng, đã trở thành một phần không thể thiếu trong ký ức của những ai từng là học sinh.
Khi nhắc đến văn phẩm về Hà Nội, không thể bỏ qua tác phẩm Thương nhớ mười hai của Vũ Bằng.
Mười hai trong tác phẩm này không chỉ là một tháng trong năm mà còn là biểu tượng của những kỷ niệm đẹp đẽ, nỗi nhớ thương đầy sâu sắc.
Viết trong thời kỳ đất nước chia cắt, cuốn sách này của Vũ Bằng là sự kỷ niệm về quê hương, về những nỗi nhớ buồn da diết.
Đoạn trích Mùa xuân của tôi trong Thương nhớ mười hai là điều mà mỗi học sinh đều biết: Tháng Giêng, giấc mơ về trăng non mát lạnh.
Mùa xuân luôn là thời điểm mà mọi người mong chờ, đặc biệt là vào tháng giêng. Ai cũng yêu mến mùa xuân vì nó là thời gian của sự tươi mới, sự hồn nhiên và niềm vui. Không gì lạ khi mọi người thường yêu thích mùa xuân nhất, bởi trong đó có tất cả những điều tốt đẹp nhất của cuộc sống.
Chữ người tử tù trong tập Vang bóng một thời của Nguyễn Tuân thể hiện tài năng văn chương của ông, với phong cách sắc sảo, tinh tế và độc đáo.
Nguyễn Tuân là một người suốt đời tìm kiếm cái đẹp, được khen ngợi là một tài năng văn chương, một nhà văn điêu luyện với phong cách riêng. Đối với ông, văn chương phải mang tính nghệ thuật cao.
Vang bóng một thời bao gồm mười hai chương, mỗi chương đề cập đến một khía cạnh của cuộc sống tinh thần và văn hóa của người xưa. Nguyễn Tuân đã ghi lại những giá trị cao quý của xã hội xưa và tiếc nuối về sự mất mát của chúng trong thời đại mới.
Vang bóng một thời là minh chứng rõ ràng cho tài năng văn chương của Nguyễn Tuân, với lối viết tinh tế, uyển chuyển, khiến người đọc trầm trồ thưởng thức.
Tập Vang Bóng Một Thời (Tân Dân – Hà Nội 1940) là tác phẩm đầu tay của Nguyễn Tuân, được đánh giá gần như hoàn hảo về mặt nghệ thuật và văn chương.
Bộ truyện tái hiện lại bức tranh phong kiến với nghệ thuật cổ điển cao cả, cùng với cuộc sống và văn hóa của một thời kỳ xa xưa. Đó cũng là niềm tiếc nuối của một tâm hồn hoài cổ trước sự tinh tế và đẹp đẽ của một thời đại đã qua, nơi chỉ còn lại tiếng vang của quá khứ:
...Vang Bóng Một Thời.
__Vũ Ngọc Phan
5. Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng
(Đoạn trích: Chiếc lược ngà)
Khi được đọc tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng, tôi nhớ không quên một cảnh tượng đặc biệt: mọi người trong lớp đều rơi nước mắt.
Chiếc lược ngà kể về cuộc gặp gỡ của anh Sáu, một chiến sĩ Cách mạng, và con gái sau tám năm xa cách. Anh Sáu luôn nhớ mãi khi ở chiến trường, hi vọng con gái của mình sẽ lao vào lòng, gọi một tiếng 'ba' như anh luôn mong mỏi. Nhưng đáng tiếc, cô bé không nhận ra cha mình, không chịu gọi ba và lạnh lùng với sự quan tâm của anh. Quãng thời gian hiếm hoi bên gia đình trôi qua, trong lòng anh Sáu thất vọng và đau đớn. Khi anh phải rời đi, bé Thu bất ngờ chạy tới, gọi 'ba', ôm chặt anh và không cho anh rời đi.
Sau đó, trên chiến trường xa xôi, anh Sáu làm mỗi ngày một chiếc lược ngà để dành cho con gái của mình. Nhưng trước khi chiếc lược đến tay cô bé, anh đã hi sinh, và chiếc lược trở về cùng một người bạn, trở thành một biểu tượng can đảm.
Chiếc lược ngà là một câu chuyện cảm động về tình cha con trong những ngày chiến tranh, thể hiện sự chia xa và nỗi nhớ mong ngóng của những người sống giữa bom đạn.
1. Chí Phèo - Nam Cao
(Passage from: Chí Phèo)
Tôi muốn trở thành một người tốt lành, nhưng ai sẽ ban cho tôi điều đó?
Tác Giả: Khánh Huyền - Nhà Xuất Bản MyBook
