[MyBook] Sách Về Người Đàn Ông Trên Tờ Tiền 10.000 Yên Nhật

Ông được vinh danh là “Voltaire của Nhật Bản”, hình ảnh của ông được in trên tờ tiền 10.000 yên, tờ tiền có mệnh giá cao nhất ở Nhật Bản.

Fukuzawa Yukichi (1834-1901) là một triết gia, nhà giáo dục có ảnh hưởng sâu rộng nhất đối với xã hội Nhật Bản thời cận đại.

Cuốn sách 'Bàn Về Văn Minh' (1875) là một tác phẩm quan trọng trong sự nghiệp của Fukuzawa Yukichi, thể hiện sự quan tâm của ông đối với sự phát triển văn hóa và kinh tế bền vững của Nhật Bản.

Trong cuốn sách của mình, ông đã bắt đầu với việc xác định cơ sở lý luận của vấn đề khi bàn về văn minh. Ông cho rằng việc không xác định được cơ sở lý luận sẽ làm mất cơ hội để bàn luận về cái đúng, cái sai, ưu điểm và nhược điểm của bất kỳ vấn đề nào.

Từ cơ sở lý luận đó, Yukichi đã dẫn dắt các cuộc tranh luận quan trọng về quá trình phát triển văn minh của Nhật Bản. So sánh với văn minh phương Tây, tác giả chỉ ra các đặc điểm và vai trò của văn minh phương Tây, đồng thời làm nổi bật các đặc điểm cố hữu, bảo thủ và thiếu sót trong quá trình tiến bộ của Nhật Bản.

Trong quá trình nghiên cứu bản chất của văn minh, Yukichi khẳng định rằng “văn minh là một khái niệm tương đối, không bị giới hạn bởi bất kỳ yếu tố nào và đại diện cho sự tiến bộ từ trạng thái dã man tới trạng thái tiên tiến.”

Trong tiếng Anh, từ 'văn minh' được dịch là “civilization”, có nguồn gốc từ tiếng Latin “civitas”, có nghĩa là “quốc gia”. Do đó, theo quan điểm của Yukichi, văn minh là “tình trạng của một quốc gia xã hội hóa, đối lập với trạng thái dã man và phi pháp.”

Yukichi nhấn mạnh rằng, văn minh phương Tây không phải là tiêu chuẩn văn minh tối thượng, mà chỉ là một cách tiếp cận văn minh cao nhất mà con người đã đạt được ở giai đoạn hiện tại. Ông khẳng định rằng, tinh thần văn minh là bản sắc tinh thần của một dân tộc, không thể mua bán hoặc tạo ra bằng sức lao động. Nó trải rộng trong toàn bộ cộng đồng và ảnh hưởng đến mọi khía cạnh của cuộc sống dân chúng.

Hiểu biết sâu sắc về khái niệm văn minh, ông đã đưa ra các phân tích sắc bén về nguồn gốc của văn minh phương Tây, đồng thời chỉ ra sự khác biệt giữa văn minh phương Tây và văn minh Nhật Bản.

Trong khi văn minh phương Tây được hình thành từ sự tự do và tự chủ giữa các ý kiến trong xã hội, ở phương Tây, luôn tồn tại nhiều luồng tư tưởng và học thuyết khác nhau, tạo ra sự cạnh tranh và hỗ trợ lẫn nhau, thúc đẩy sự phát triển văn minh.

Yukichi đã cung cấp những hướng dẫn chi tiết về sự phát triển của văn minh phương Tây trong các giai đoạn lịch sử cụ thể từ thời Đế chế La Mã và kỷ Trung cổ tối tăm, với quyền lực của Giáo hội, cho đến thời kỳ phong kiến và hiện đại, với sự phát triển của tôn giáo.

Trong bối cảnh đó, ông rõ ràng chỉ ra những vấn đề cổ hủ vẫn tồn tại ở Nhật Bản, làm trở ngại cho quá trình cải cách và phát triển văn minh của quốc gia.

Ở Nhật Bản, sự 'mất cân bằng quyền lực' đã thâm nhập vào toàn bộ mạng lưới xã hội. 'Mất cân bằng này đã trở thành một phần của tâm hồn quốc dân Nhật Bản'.

Ở Nhật, dân chúng gần như không tham gia vào các hoạt động chính trị. Sự mất cân bằng quyền lực đã làm suy yếu tinh thần tham gia của nhân dân, làm suy giảm sự giao lưu và sự va chạm cần thiết cho sự phát triển xã hội.

Ông cũng xác nhận rằng 'Trong suốt 2.500 năm từ khi quốc gia được lập đến nay, chính phủ Nhật Bản đã không thay đổi, giống như việc đọc đi đọc lại cùng một cuốn sách, hoặc diễn đi diễn lại cùng một vở kịch'.

Theo tác giả, Nhật Bản thời đó không có một tôn giáo độc lập, không có một hệ thống học thuật độc lập, và giới võ sĩ cũng không tự do... tất cả những điều này đã cản trở sự tiến bộ văn minh tại quốc gia.

Một điều quan trọng mà tác giả nhấn mạnh trong cuốn sách của mình là cần mở cửa giao tiếp với các quốc gia khác, nhằm tạo ra sự va chạm cần thiết cho sự phát triển mạnh mẽ của dân tộc Nhật Bản.

Trong toàn bộ cuốn sách, Yukichi thể hiện sự lo lắng của mình về vấn đề văn minh và văn hóa của Nhật Bản. Ông luôn luận điều rằng, để phát triển văn minh, cần thiết phải có một cuộc cải cách thực sự.

Yukichi là một trong những người dẫn đầu trong con đường này, ông đã phải tự mình tìm kiếm sách vở, tự học thông qua từ điển, thậm chí học lén từ các thuyền viên nước ngoài tại cảng. Khi nghe tin rằng Mạc phủ đã gửi một phái đoàn sang Mỹ vào năm 1860, ông không ngần ngại xin tham gia cùng họ trên tàu Kanrin Maru, mặc dù việc vượt biển lúc đó rất nguy hiểm; quyết định của Fukuzawa thật sự dũng cảm.

Tàu cập bến ở San Francisco và dừng lại một tháng, cho phép Fukuzawa quan sát cuộc sống tiên tiến và công nghệ khoa học. Chuyến đi Mỹ vào năm đó, cùng với chuyến đi sang châu Âu vào năm 1862, sau đó là một chuyến đi khác sang Mỹ vào năm 1867, đã là động lực lớn giúp ông tích luỹ kiến thức đa dạng, tác động đến quyết định và cách suy nghĩ cách mạng của Nhật Bản. Điều này cũng là câu chuyện có ảnh hưởng sâu rộng đến sự nghiệp của ông sau này.

Nguồn: news.zing.vn