TRUYỀN THUYẾT VỀ THÁNH VALENTINE
Lịch sử và câu chuyện về ngày lễ Tình nhân vẫn che phủ bởi những điều bí ẩn. Tháng 2 luôn là tháng của lãng mạn và của ngày Tình nhân. Ngày này liên quan đến lịch sử của đạo Cơ Đốc và La Mã cổ đại, nhưng Thánh Valentine thực sự là ai và tại sao ông trở thành biểu tượng của ngày này?
Giáo hội Công giáo đã công nhận có ít nhất ba vị thánh tên là Valentine hoặc Valentinus, tất cả đều chết vì đạo. Một truyền thuyết kể rằng Valentine là một linh mục phục vụ ở Rome trong thế kỷ thứ 3. Lúc đó, Hoàng đế Claudius II nhận ra rằng đàn ông độc thân sẽ làm chiến binh tốt hơn so với những người đã kết hôn và có gia đình, vì thế ông ban lệnh cấm kết hôn cho đàn ông trẻ. Valentine cho rằng đây là một quyết định bất công, nên mặc dù có lệnh cấm, ông vẫn thực hiện hôn lễ cho những đôi tình nhân trẻ. Khi hành động này bị phát hiện, ông bị Claudius ra lệnh tử hình. Một câu chuyện khác kể rằng một giám mục đã bị giết ngoài thành Rome và được tôn làm Thánh Valentine xứ Terni, người đầu tiên được kính thờ vào ngày lễ này.
Có những câu chuyện kể rằng Valentine có thể đã chết trong quá trình giúp đỡ những người theo đạo Thiên Chúa thoát khỏi những nhà tù khắc nghiệt của La Mã, nơi họ thường bị tra tấn. Theo một câu chuyện khác, một tù nhân tên Valentine đã gửi bức thư “valentine” đầu tiên cho người yêu của mình - có thể là con gái của người quản ngục - khi cô đến thăm anh trong tù. Câu chuyện này nói rằng trước khi chết, anh đã viết một bức thư và ký tên là “Từ Valentine của em”, cách viết mà chúng ta vẫn dùng cho tới ngày nay.
Mặc dù chúng ta không thể chắc chắn liệu những câu chuyện về Valentine có đúng hay không, nhưng điều đó không thay đổi sự quan trọng của những câu chuyện đó về lòng dũng cảm, sự lãng mạn và lòng trắc ẩn của Valentine. Những giá trị này đã giúp ông trở thành một trong những vị thánh được yêu thích nhất ở Anh và Pháp.
NGUỒN GỐC CỦA NGÀY LỄ TÌNH NHÂN: LỄ HỘI PAGAN VÀO THÁNG 2
Mặc dù nhiều người tin rằng ngày lễ Tình nhân vào giữa tháng Hai là để kỷ niệm ngày mất hoặc chôn cất của Thánh Valentine (khoảng năm 270), nhưng có những người khác cho rằng giáo hội Công giáo đã chọn ngày này để 'Cơ Đốc hóa' lễ hội Lupercalia của người ngoại giáo. Lupercalia là lễ hội Mùa xuân tôn vinh vị thần nông nghiệp của La mã - Faunus, và những người sáng lập La Mã là Romulus và Remus. Lễ hội này diễn ra vào ngày 15 tháng 2, bắt đầu từ một hang động linh thiêng được coi là nơi lớn lên của hai người sáng lập La Mã - Romulus và Remus, với sự chăm sóc của một con sói cái, hay còn gọi là lupa. Thầy tư tế sẽ hiến tế một con dê cho sự sinh sản và một con chó cho sự thanh tẩy. Sau đó họ sẽ lột da con dê thành từng miếng dài, nhúng vào máu hiến tế, đánh lên người phụ nữ và ruộng đồng. Phụ nữ La Mã rất mong được chạm vào tấm da hiến tế vì nó được cho là giúp họ dễ thụ thai hơn trong năm tới. Truyền thuyết kể rằng tất cả các thiếu nữ trong thành phố sẽ đặt tên của họ vào một chiếc bình lớn. Những chàng kỵ sĩ trẻ của thành phố sẽ chọn một cái tên và hẹn hò cùng với người phụ nữ anh ta đã chọn.
NGÀY VALENTINE: NGÀY CỦA SỰ LÃNG MẠN
Lễ hội Lupercalia vẫn tồn tại trong thời đại Cơ Đốc giáo, nhưng từ cuối thế kỷ thứ 5 nó đã trở thành nghi lễ bất hợp pháp vì không thuộc Cơ Đốc giáo. Giáo hoàng Gelasius đã chọn ngày 14 tháng 2 làm ngày lễ Thánh Valentine, nhưng ngày này chỉ được xem là ngày của tình yêu sau này. Trong thời Trung cổ, ở Anh và Pháp, ngày 14 tháng 2 được coi là ngày bắt đầu cho mùa giao phối của các loài chim, điều này càng củng cố cho ý tưởng rằng ngày Valentine nên là ngày của sự lãng mạn. Nhà thơ người Anh Geoffrey Chaucer là người đầu tiên ghi nhận ngày lễ Thánh Valentine như một ngày của sự lãng mạn trong bài thơ năm 1375 có tên Parliament of Foules (Hội đồng Foules).
' “For this was sent on Seynt Valentyne’s day Whan every foul cometh ther to choose his mate.” Tạm dịch: Vì điều này được gửi vào ngày Thánh Valentine Khi những con người trần tục đến đây để chọn bạn đời cho mình '
Lời chúc Valentine trở nên phổ biến từ thời Trung cổ, mặc dù việc viết thư Valentine chỉ xuất hiện từ năm 1400. Lời chúc Valentine lâu đời nhất được biết còn tồn tại là một bài thơ được Charles, Công tước xứ Orleans, viết cho vợ năm 1415 khi ông đang bị giam trong Tháp London (lời chúc hiện nay nằm trong bộ sưu tập bản thảo của Thư viện Anh ở London). Vài năm sau đó, vua Henry V thuê nhà văn John Lydgate soạn một lá thư Valentine cho nàng Catherine xứ Valois.
THẦN CUPID LÀ AI?
Trên những bức thiệp Valentine, Cupid thường được vẽ dưới hình ảnh một thiên thần trần trụi đang bắn mũi tên tình yêu vào các cặp đôi. Thần Cupid trong thần thoại La Mã chính là Eros trong thần thoại Hy Lạp, vị thần tình yêu của họ. Có nhiều phiên bản về nguồn gốc của Eros; có người nói anh là con trai của thần Nyx và Erebus; người khác cho rằng là của Aphrodite và Ares; cũng có thuyết khác cho rằng anh là con của Iris và Zephyrus hoặc là của Aphrodite và Zeus (người có thể vừa là cha vừa là ông nội của anh).
Theo các nhà thơ cổ đại của Hy Lạp, Eros là một người bất tử với hình dáng đẹp trai, thích đùa giỡn với cảm xúc của các vị thần và con người. Anh sử dụng mũi tên vàng để gieo mầm tình yêu và mũi tên bằng đồng để tạo ra những cảm xúc tiêu cực. Chỉ từ thời kỳ Hy Lạp hóa, Eros mới được miêu tả như một đứa trẻ tinh nghịch, giống như chúng ta thường thấy trên các thiệp Valentine.
NHỮNG LỜI CHÚC VALENTINE ĐẶC BIỆT
Ngoài Mỹ, ngày lễ Tình nhân cũng được tổ chức phổ biến ở Canada, Mexico, Anh, Pháp và Úc. Ở Anh, ngày lễ Tình nhân bắt đầu được tổ chức rộng rãi từ khoảng thế kỷ 17. Vào giữa thế kỷ 18, bạn bè và những người yêu nhau ở mọi tầng lớp xã hội thường trao nhau những đồng xu có thông điệp tình yêu hoặc những lá thư viết tay. Thiệp in được phổ biến từ năm 1900 nhờ vào sự phát triển của công nghệ in ấn. Việc gửi thiệp Valentine trở nên phổ biến hơn nhờ vào sự giảm cước phí bưu điện.
Ở Mỹ, việc tự tay làm quà Valentine đã bắt đầu từ đầu những năm 1700. Vào năm 1840, Esther A. Howland đã sản xuất các loại thiệp Valentine đầu tiên tại Mỹ. Howland được biết đến như là “Mẹ của ngày Valentine”, ông đã tạo ra những tác phẩm tinh xảo từ len, ruy băng và hình ảnh mảnh vụn đầy màu sắc. Hiện nay, khoảng 145 triệu tấm thiệp Valentine được gửi mỗi năm (theo Hiệp hội Thiệp mừng), làm cho ngày lễ Tình nhân trở thành ngày lễ có lượng thiệp gửi lớn thứ hai trong năm (sau Giáng sinh).
Thanh Trần | Trường đời sống