Buzz
Một hành trình tuyệt vời giúp tôi khám phá và thấu hiểu sâu sắc về cách tôi tác động đến người khác. Cuốn sách này đã thay đổi hoàn toàn cách tôi đánh giá bản thân, cả về mặt cá nhân và về mặt lãnh đạo.
(Louise Francesconi, Phó Chủ Tịch Tập Đoàn Raytheon)
Trong một thời gian dài, vấn đề tự lừa dối đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà tâm lý, triết gia và học giả uyên thâm. Tuy nhiên, cho đến nay, nhiều người vẫn chưa quan tâm đến vấn đề này, mặc dù nó đã phổ biến và có những tác động tiêu cực. Cuốn sách của Arbinger giải quyết vấn đề này và đề xuất các giải pháp thiết thực để thoát khỏi tình trạng tự lừa dối. Cuốn sách xoay quanh các cuộc trò chuyện giữa Tom và các giám đốc cấp cao trong công ty Zagrum. Sự nhận thức của Tom trong mỗi cuộc trò chuyện đều là sự phát triển của chúng ta khi tham gia vào cuộc hành trình khám phá bí quyết thành công mà Zagrum đã áp dụng.
Khoan đã! Nếu bạn nghĩ rằng những điều này chỉ áp dụng cho các nhà lãnh đạo, bạn đã lầm. Dù bạn là một nhân viên văn phòng, một người nội trợ, hoặc một học sinh, sinh viên, thậm chí là một người thất nghiệp, Lãnh Đạo Và Sự Tự Lừa Dối vẫn là một cuốn sách quan trọng đối với bạn. Nó đề cập đến những vấn đề cơ bản của văn hóa ứng xử, là nền tảng của mọi thành công trong thể thao, công việc và quan trọng nhất là trong gia đình.
Về Arbinger, nếu bạn muốn biết thêm về tác giả để tin tưởng hơn vào cuốn sách, đây là một ít giới thiệu cho bạn
The Arbinger Institute: Viện Nghiên Cứu Arbinger - một tổ chức chuyên về tư vấn và đào tạo quản trị, có trụ sở chính tại bang Utah, Hoa Kỳ, cùng với hàng chục chi nhánh trên toàn thế giới. Viện Nghiên Cứu Arbinger nổi tiếng với đội ngũ chuyên gia trong các lĩnh vực kinh doanh, luật, kinh tế, triết học, tâm lý học gia đình, giáo dục và tâm lý con người. Viện Nghiên Cứu Arbinger đã tư vấn thành công cho các tổ chức và tập đoàn lớn trên thế giới như Microsoft, LensCrafters, Raytheon, 3M, Bain Capital, AT&T, Đại học Cornell, Hải quân Mỹ…
Và bây giờ, chúng ta sẽ khám phá về chiếc hộp và sự tự lừa dối - hai bí mật quan trọng tạo nên những bước tiến mới mẻ!
1. Ý tưởng về chiếc hộp và sự tự lừa dối
Tôi vẫn tin rằng có rất nhiều người lười biếng và không hiệu quả. Nếu tôi cố gắng khuyến khích họ nhưng không đạt được kết quả như mong muốn, tôi buộc lòng phải tìm kiếm những phương pháp lãnh đạo mới. Với một số người, tôi sử dụng việc khen ngợi và động viên, nhưng với một số khác, tôi cần phải chỉ ra những điểm yếu của họ. Đó là cách làm của tôi. Tuy nhiên, khi phê bình ai đó, tôi luôn cố gắng diễn đạt nhẹ nhàng để không làm tổn thương họ.
Bạn nghĩ sao về một nhà lãnh đạo như thế? Nghe có vẻ như họ là một nhà lãnh đạo tuyệt vời phải không? Nhưng bạn nghĩ sao nếu tôi nói rằng phần lớn những gì họ đang làm là sai lầm? Dù cố gắng đối xử tử tế với nhân viên của mình bằng những chiêu thức nhưng liệu họ thực sự tôn trọng nhân viên của mình không? Hay mục đích của những chiêu thức này chỉ là để sai khiến dễ dàng hơn?
Họ cố gắng đối xử tốt với mọi người nhưng thực tế lại không phải như vậy, những hành động đó chỉ làm mọi chuyện trở nên nghiêm trọng hơn mà họ lại không hề hay biết điều này. Nguyên nhân nằm ở việc những nhà lãnh đạo hay bất cứ ai trong chúng ta đã tự “nhốt mình” trong chiếc hộp, và đó chính là biểu hiện của sự tự lừa dối.
Câu chuyện số 1: Sự tự lừa dối
Một em bé đang tập bò. Bé bắt đầu trườn mình xung quanh ngôi nhà. Do liên tục xoay tròn nên bé bị kẹt dưới những đồ đạc trong phòng. Khi đó, bé cảm thấy khó chịu và cố vùng vẫy để thoát. Càng cố gắng thoát khỏi tình trạng bằng cách đẩy mạnh và xoay nhanh hơn nữa, bé càng khiến cho tình cảnh của mình trở nên tệ hại. Nếu biết nói, em bé đó sẽ đổ lỗi cho đống đồ đạc trong nhà. Bé sẽ kể đến tất cả nguyên nhân ngoại trừ bản thân mình. Nhưng dĩ nhiên, dù em bé có nhận ra điều đó hay không thì sai lầm đó vẫn xuất phát từ chính bản thân bé. Vậy nên, nếu không nhận thức được điều đó thì có nỗ lực như thế nào chăng nữa, đứa bé ấy vẫn không thể thoát được tình thế này.
Nếu bạn đang băn khoăn, sự tự lừa dối là gì thì những gì bạn đọc được từ hành vi của em bé kể trên cũng tương tự như sự tự lừa dối. Hay nói một cách cụ thể hơn, sự tự lừa dối là việc chúng ta nhìn nhận mọi thứ từ góc độ của mình và từ chối thẳng thừng sự thật là mình đang có vấn đề một cách vô thức hoặc có nhận thức.
Câu chuyện thứ 2: Chiếc hộp
Bud làm việc cho một hãng luật nổi tiếng trên toàn thế giới. Khi Bud được tham gia vào một dự án tài chính quan trọng liên quan đến 30 ngân hàng lớn trên toàn cầu, vợ ông - Nancy - lại mang thai. Mặc dù đã dành ba tuần bên vợ con trước khi Nancy sinh, Bud nhận được một cuộc gọi yêu cầu tham gia một cuộc họp ở San Francisco. Mặc dù đã làm việc cật lực từ sáng sớm đến khuya muộn, nhưng Bud không bao giờ được mời tham gia vào cuộc họp ở tầng 25. Cuối cùng, Bud bị phê bình vì không cập nhật thông tin kịp thời và bị xem là không tham gia tích cực vào công việc.
Theo bạn, nếu được hỏi, Bud sẽ trả lời mục tiêu của mình là gì? “Tôi muốn soạn ra những văn bản tốt nhất để có thể mang lại lợi ích cao nhất cho khách hàng của mình và cũng để hợp đồng này kết thúc thắng lợi”? Nhưng như những gì mà Bud thể hiện, ông có toàn tâm toàn ý vào mục tiêu đó không? Ông có tập trung vào công việc hay không?
Tuy nhiên, thực tế cho thấy, Bud không thực sự tập trung vào dự án này, không giữ cam kết, và gây khó khăn cho người khác. Vấn đề lớn nhất là Bud không nhận ra vấn đề của mình và không chấp nhận góp ý từ người khác. Ông tự lừa dối bằng cách nhốt mình trong chiếc hộp của mình.
Câu chuyện thứ 3: Biểu hiện
Cùng trong một phòng hạn chế chỗ ngồi, chúng ta sẽ so sánh hai tình huống sau đây:
Anh A đã chiếm hai chỗ trống gần cửa sổ. Anh đặt cặp của mình lên ghế trống bên cạnh, mở tờ báo và nhìn mọi người qua góc của tờ báo. Khi có người vào phòng và muốn ngồi, anh cố gắng che chắn ghế trống bằng cách mở rộng tờ báo.
Vợ chồng anh A không thể tìm được hai chỗ ngồi liền kề nhau. Một phụ nữ đứng dậy và đề nghị họ đổi chỗ.
Trong tình huống đầu tiên, anh A đang tỏ ra ích kỷ và không để ý đến nhu cầu của người khác. Anh xem mọi người như là một trở ngại và không coi trọng họ.
Trong tình huống thứ hai, người phụ nữ đã thể hiện sự quan tâm và nhận thức đến nhu cầu của vợ chồng anh A, không coi họ là phiền phức mà hỗ trợ họ.
Cả hai tình huống đều liên quan đến việc tìm chỗ ngồi. Anh A coi thấp người khác và cảm thấy lo lắng, giận dữ, trong khi cô ấy thì không. Anh A chỉ quan sát và chỉ trích người khác, trong khi cô ấy tỏ ra thông cảm. Vì vậy, cô ấy cho rằng việc đổi chỗ cho vợ chồng anh A là hợp lý. Anh A cảm thấy bị đe dọa hoặc phiền phức, trong khi đó với người phụ nữ kia, điều đó là do nhu cầu chung của mọi người.
Ở nơi công cộng, mọi người đều có quyền lợi và nhu cầu giống nhau, đặc biệt là về chỗ ngồi. Vì vậy, quan điểm của anh A gặp phải một vấn đề lớn, là không nhìn nhận mọi người theo cách đó. Anh A đã coi thường người khác và tự hủy hoại mình. Còn người phụ nữ kia thì khác. Cô ấy nhìn nhận mọi việc đúng với tự nhiên và coi nhu cầu của mọi người là như nhau. Điều đó chứng tỏ cô ấy đã thoát ra khỏi chiếc hộp.
Câu chuyện số 4: Vi trùng mang tên tự lừa dối
Semmelweis, một bác sĩ phụ sản người Hungary sống trong thế kỉ XIX. Khi đó tỉ lệ tử vong của phụ nữ sau khi sinh là 10%, tức mỗi 10 phụ nữ sinh con thì có một người chết, một tỉ lên quá cao. Dù đã thử nhiều biện pháp nhưng không thành công, thậm chí tình hình còn trở nên tồi tệ hơn. Tuy nhiên, sau một thời gian làm việc ở bệnh viện khác, Semmelweis đã phát hiện tỉ lệ tử vong giảm đáng kể. Ông bắt đầu nghiên cứu và đưa ra học thuyết về 'sốt hậu sản', tiền thân của vi trùng. Ông kết luận rằng có một yếu tố gì đó được truyền từ thi thể đến bệnh nhân. Sau đó, ông áp dụng nội quy yêu cầu rửa tay sạch sẽ bằng dung dịch nước chanh và clo để khử trùng trước khi khám bệnh. Và kết quả đã chứng minh ông đúng khi tỷ lệ tử vong giảm xuống chỉ còn 1%.
Điều đó có nghĩa là các bác sĩ chính là nguyên nhân gây bệnh. Thật khó tưởng tượng phải không? Các bác sĩ đã cố gắng hết sức để cứu bệnh nhân nhưng vì giới hạn về hiểu biết của họ, họ đã vô tình trở thành nguyên nhân lây truyền bệnh.
Tương tự, trong các tổ chức tồn tại một loại vi trùng như thế và chúng ta đều nhiễm phải nó. Loại vi trùng đó là sự tự lừa dối và chiếc hộp. Loại vi trùng này có khả năng lây lan nhanh chóng, làm suy yếu năng lực lãnh đạo và gây ra nhiều vấn đề cho con người. Tuy nhiên, như câu chuyện trên, loại vi trùng này có thể bị cô lập và vô hiệu hóa nếu chúng ta thực sự quyết tâm.
Yếu tố quyết định mọi tác động
Cảm nhận của chúng ta về người khác là nguyên nhân quyết định cách họ phản ứng. Và cách chúng ta cảm nhận về người khác phụ thuộc vào việc chúng ta có 'nhốt mình trong hộp' hay không. Khi nhốt mình trong hộp, chúng ta đánh giá sai lệch về bản thân và những người xung quanh.
Ngoài ra, khi chúng ta nói điều gì đó, nếu không có thiện chí, ánh mắt, giọng điệu, thái độ và mức độ quan tâm sẽ tiết lộ sự thật về chúng ta. Chúng ta không thể kiểm soát cảm xúc bằng cách hành động.
Con người chúng ta luôn nhận biết được cảm xúc của người khác đối với mình và không mất nhiều thời gian để nhận ra những hành động giả dối về đạo đức. Chúng ta luôn nhận thấy những lời chỉ trích được ẩn dấu dưới vẻ ngoài lịch sự và tốt lành.
Đó là lý do tại sao ở phần đầu tôi đã nói rằng biểu hiện của các nhà lãnh đạo chúng ta chỉ làm mọi thứ trở nên phức tạp hơn.
Vậy làm thế nào để kiểm soát loại vi trùng đáng sợ đó? Trước khi trả lời câu hỏi này, chúng ta sẽ xem xét nguyên nhân cốt lõi cho việc tự nhốt mình trong hộp.
2. Chúng ta tự nhốt mình trong chiếc hộp như thế nào?
Một đêm nhiều năm trước, tôi bị đánh thức bởi tiếng khóc của David, lúc đó khoảng 4 tháng tuổi. Tôi nhìn vào đồng hồ, đã gần một giờ sáng và nghĩ nên dậy chăm sóc cho David để Nancy - vợ tôi, có thể ngủ. Đó là một loại cảm giác rất cơ bản. Khi chúng ta 'thoát ra khỏi chiếc hộp' và nhìn người khác như những con người, chúng ta sẽ có những cảm nhận rất cơ bản về họ, như nhu cầu về tình yêu, hi vọng và nỗi sợ hãi. Và như thế, đôi khi chúng ta tự nhận ra những điều cần làm cho họ. Lúc đó, tôi muốn làm điều đó cho Nancy. Nhưng tôi không thực hiện, tôi chỉ nằm đó và nghe David khóc.
Nếu gọi đó là sự tự phản bội lại bản tính của mình thì có lẽ hơi quá lời, nhưng trên thực tế, Bud - nhân vật trong câu chuyện trên, đã tự phản bội lại trực giác của mình về điều nên làm với người khác. Hành động đó có thể gọi là sự tự phản bội. Hành vi này rất phổ biến trong cuộc sống. Bạn đã bao giờ cảm thấy cần giúp đỡ ai đó nhưng không làm? Hay khi bạn nghĩ rằng cần xin lỗi ai đó nhưng không thực hiện? Hoặc có thông tin hữu ích cho đồng nghiệp nhưng không chia sẻ với họ? Còn rất nhiều tình huống tương tự, và chúng đều có thể gọi là sự tự phản bội. Nói cách khác, sự tự phản bội là khi bạn biết bạn nên làm điều gì đó cho người khác nhưng cuối cùng lại không thực hiện.
Việc tự phản bội
Tuy có vẻ đơn giản, nhưng ảnh hưởng của việc này không hề nhỏ. Trong trường hợp của Bud, nếu bạn không làm gì cả, bạn sẽ cảm nhận thế nào về vợ mình? Lười biếng, không chu đáo, không nhạy cảm, không trung thực, người mẹ tồi, người vợ tồi...? Bud sẽ suy nghĩ ra sao về bản thân mình? Là nạn nhân, phải làm việc vất vả, nhạy cảm, người cha tốt, người chồng tốt...? Nhưng liệu điều đó có phải là thực sự? Có thể bạn sẽ tự hỏi nếu vợ của Bud thực sự là một người vợ tồi thì sao? Vấn đề là Bud đã cảm nhận điều đó sau khi tự phản bội. Trước đó, trong mắt Bud, Nancy chỉ đơn giản là một người cần được giúp đỡ. Điều đó có nghĩa là ông đã phóng đại những khuyết điểm của vợ mình để tự bào chữa cho mình. Nếu câu trả lời này chưa thực sự thỏa đáng, chúng ta sẽ tiếp tục vấn đề này.
Sau tất cả những hành động trên, theo bạn, Bud đã tự nhốt mình trong chiếc hộp hay thoát ra khỏi chiếc hộp? Điều này chứng tỏ rằng việc tự phản bội là nguyên nhân khiến con người tự nhốt mình trong hộp. Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta tiếp tục như vậy, chúng sẽ trở thành hình ảnh, đặc điểm của bất kỳ ai và bạn nghĩ trong mọi hành động xảy ra trong cuộc sống.
Tóm lại, từ những gì đã được đề cập ở trên, ta có thể rút ra 5 ý cơ bản như sau:
Việc tự phản bội
Một hành động tự phản bội là hành động ngược lại điều mình cho là đúng để làm cho người khác.
Khi tự phản bội, con người bắt đầu nhìn thế giới thông qua lăng kính của sự bào chữa cho hành động của mình.
Khi nhìn thế giới từ góc độ cá nhân, sự nhận định về thực tế của con người sẽ bị biến dạng.
Việc tự phản bội là nguyên nhân khiến con người tự nhốt mình trong hộp.
Theo thời gian, cách con người đánh giá bản thân từ trạng thái tự nhốt mình trong hộp sẽ tạo nên tính cách của họ.
Liên đới
Tôi sẽ kể câu chuyện về mẹ con bà Kate tiếp.
Bà Kate có một cậu con trai 18 tuổi tên là Bryan. Bryan thường xuyên trễ giờ, gây xung đột với bà Kate.
Trong suy nghĩ của bà Kate, con trai làm thế nào? Vô trách nhiệm, làm phiền, vô lễ,...? Bà Kate sẽ xử lý thế nào? Phạt nặng và chỉ trích cậu con nhiều? Còn Bryan, nếu cậu ấy cảm thấy bị chôn vùi, sẽ nghĩ gì về mẹ? Độc đoán, không quan tâm, tồi tệ,...? Khi như vậy, liệu cậu ấy sẽ trễ giờ hơn hay sớm hơn? Tình hình này giống như cấm đoán càng làm càng làm ngược lại, Bryan sẽ tiếp tục hành vi trễ giờ của mình. Và bạn có thể thấy, nó tạo ra một vòng lặp không có hồi kết. Về hành động của bà Kate, nó không chỉ không hiệu quả mà còn phản tác dụng. Vấn đề không phải là bà Kate phạt Bryan hay không, mà là cách bà ấy làm điều đó. Trong nhiều trường hợp, việc trừng phạt con cái là cần thiết, nhưng cần phải biết liệu Kate phạt Bryan vì cậu ấy cần phải bị trừng phạt hay vì Bryan đã làm cho cuộc sống của bà Kate rối tung, bà đã coi Bryan là một kẻ tội phạm hay không? Nếu vậy, đó chính là lý do Bryan phản ứng lại vì cậu ấy cảm nhận được điều đó.
Tình huống này không có hồi kết, một người ở trong chiếc hộp đẩy người kia vào trong chiếc hộp, đó chính là sự liên đới.
Với thái độ như vậy, nếu một ngày nào đó Bryan bất ngờ về sớm, bạn nghĩ Kate sẽ phản ứng thế nào? Hạnh phúc vì con trai đã thay đổi? Hay bà sẽ tỏ ra cáu kỉnh, chỉ trích khi con trai về sớm? Dường như là điều tồi tệ, nhưng hành động đó hoàn toàn có thể xảy ra vì lúc này Kate đã tự nhốt mình trong chiếc hộp và điều bà cần là cảm giác đúng. Vì vậy, bà tiếp tục quở trách con mình, để làm cho việc đó trở nên công bằng, bà cần Bryan phạm lỗi. Bạn thấy không, khi ở trong chiếc hộp, dù chỉ là vô tình, những suy nghĩ đáng sợ như vậy hoàn toàn có thể xảy ra và đó là nguyên nhân gây ra những vấn đề xấu trong xã hội: Tôi luôn đúng, bạn luôn sai.
Tổng kết, chúng ta có thể rút ra thêm 2 điểm:
Sự tự phản bội
Việc tự nhốt mình trong chiếc hộp sẽ thúc đẩy người khác rơi vào tình trạng tự nhốt mình trong hộp.
Khi tự nhốt mình trong chiếc hộp, chúng ta khuyến khích những hành vi và thái độ tiêu cực của nhau và tìm ra lý do để biện minh cho những hành vi sai của mình. Nói cách khác, chúng ta tạo ra cơ hội cho nhau để tự nhốt mình trong hộp.
Tác động của chiếc hộp
Khi tự nhốt mình trong chiếc hộp, chúng ta không thể tập trung vào mục tiêu mà mình đã đặt ra, mà chỉ quan tâm đến bản thân. Thậm chí nếu chúng ta tập trung vào công việc, mục tiêu của chúng ta cũng chỉ xoay quanh việc xây dựng hoặc duy trì danh tiếng cá nhân. Chúng ta không đánh giá cao thành tựu của người khác bằng chính bản thân mình. Chúng ta không hài lòng khi thấy đồng nghiệp thành công. Do đó, chúng ta cố gắng làm mọi cách để vượt mặt người khác và chỉ quan tâm đến thành tựu cá nhân của mình. Mặc dù chúng ta tự tuyên bố vì mục tiêu chung, nhưng thực tế đó là sự giả dối. Và khi ở trong chiếc hộp, chúng ta không nhận ra điều đó. Hơn nữa, chúng ta còn kích động những người xung quanh hành xử giống như chúng ta. Cố gắng kiểm soát người khác chỉ tạo ra sự phản kháng.
Giải pháp cho vấn đề thoát ra khỏi hộp
Điều không nên làm khi ở trong chiếc hộp:
1. Cố gắng thay đổi người khác
2. Hãy tránh đương đầu với người khác
3. Thận trọng khi từ bỏ tình huống
4. Giao tiếp thông minh
5. Đổi mới thái độ của bản thân
Ở 4 ý đầu tiên, có lẽ dễ hiểu hơn. Khi chúng ta ở trong chiếc hộp, chúng ta chỉ tập trung vào bản thân, cố gắng thay đổi hoặc đối đầu với người khác chỉ làm cho mọi việc trở nên tồi tệ hơn. Tương tự, như đã nói ở trên, dù ta có là bậc thầy giao tiếp thì cũng khó che giấu được những cảm xúc tiêu cực, và khi đó ta lại càng lôi kéo người khác vào trong chiếc hộp. Bên cạnh đó, khi cố gắng từ bỏ tình huống, chiếc hộp vẫn tồn tại và sẽ xuất hiện khi gặp tình huống tương tự. Vì vậy, phương pháp này không thể đạt được hiệu quả.
Về ý thứ 5, bạn có thắc mắc không? Để rõ hơn, chúng ta có một sơ đồ cho người ở trong chiếc hộp như sau:
Càng cố gắng thay đổi bản thân, càng giống như việc đấu tranh trong một chiếc hộp kín, càng đấu tranh, càng vô ích và tuyệt vọng.
Vậy làm thế nào?
Con đường để thoát ra khỏi chiếc hộp
Thực tế, chúng ta có thể ở trong chiếc hộp với một người nhưng ở bên ngoài chiếc hộp với người khác. Đây là điểm quan trọng của vấn đề.
Đúng vậy, bạn đã nhận ra điều đó! Dù không thể làm gì khi ở trong chiếc hộp, nhưng những mối quan hệ ngoài chiếc hộp trong cùng thời điểm giúp chúng ta giảm thiểu thời gian ở trong chiếc hộp và hỗ trợ trong việc hàn gắn mối quan hệ trong chiếc hộp của chúng ta.
Ngoài ra, khi khao khát thoát ra khỏi chiếc hộp vì ai đó, cũng là lúc ta bước ra khỏi chiếc hộp của mình để nhìn nhận sự việc và tương tác với người xung quanh. Chỉ khi nhìn người đó với tư cách một con người, ta mới có thể cảm nhận được điều đó.
Cách duy trì trạng thái ở ngoài chiếc hộp
Ngay khi thoát ra khỏi chiếc hộp, ta nên lắng nghe cảm tính của mình thay vì chống lại nó. Cảm tính sẽ chỉ cho ta những hành động cần thiết. Đó là chìa khóa để duy trì trạng thái ở ngoài chiếc hộp.
Vậy để thoát ra khỏi chiếc hộp, có nghĩa là ta phải luôn hành động vì lợi ích của người khác chứ?
Khi ở trong chiếc hộp, đôi khi chúng ta phải cố gắng tỏ ra công bằng, thận trọng, xứng đáng, và cao thượng. Cảm giác này luôn nặng nề vì chúng ta phải chứng minh đạo đức của mình. Nhưng khi cảm thấy quá tải, điều đó không phải là do nghĩa vụ với người khác mà là do những cố gắng tuyệt vọng bên trong chiếc hộp.
Việc thoát ra khỏi hộp và nhìn nhận người khác như những con người không có nghĩa là phải gánh chịu thêm nhiệm vụ nặng nề. Bởi những nhiệm vụ cơ bản của một con người – tức là nhìn nhận mọi người khác như chính bản thân họ – đã được thực hiện đầy đủ, đơn giản bằng một sự thay đổi cơ bản trong cách tôi đối xử với họ.
Đôi khi, đối với những người thân yêu và gắn bó, chúng ta có những linh cảm đặc biệt hơn về những điều mình cần làm cho họ. Điều này có vẻ làm tăng bổn phận và trách nhiệm của ta đối với họ. Và như đã nói, điều kiện tiên quyết để duy trì trạng thái thoát ra khỏi hộp là tôn trọng những gì cảm nhận ngoài chiếc hộp đang kêu gọi chúng ta thực hiện. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta phải làm tất cả mọi điều mà coi là nghĩa vụ và lý tưởng. Vì chúng ta còn có những trách nhiệm và nhu cầu riêng của mình. Nhưng chúng ta có thể làm hết khả năng của mình trong tình huống đó.
Vậy khi đối mặt với người khác thực sự tồi tệ, liệu có công bằng khi phải ra ngoài chiếc hộp với họ, hay làm thế nào để kết tội mà vẫn giữ vững sự thoát ra khỏi hộp?
Đa phần mọi người khi bắt đầu một công việc mới đều có cảm nhận tích cực. Họ biết ơn nhà tuyển dụng đã cho họ cơ hội làm việc. Họ muốn cố gắng hết sức để cống hiến cho tổ chức và các thành viên nơi đó. Nhưng chỉ sau một năm, nếu bạn trò chuyện với họ, bạn sẽ thấy cảm nhận của họ đã thay đổi rất nhiều. Những nhận định tích cực ban đầu đã biến mất và thay vào đó là những suy nghĩ tiêu cực. Có phải nguyên nhân của việc đó nằm ở nhân viên, giám đốc, đồng nghiệp,… Bạn có một sếp, đồng nghiệp tồi, khiến bạn chán nản?
Bây giờ tôi sẽ đặt cho bạn một số câu hỏi, hãy trả lời một cách trung thực nhé!
Việc kết tội với họ như vậy liệu có khiến người khác tiến bộ hơn không? Khi làm việc cùng họ, bạn có tập trung vào kết quả công việc không? Bạn mở lòng nhận góp ý từ họ hay đóng cửa tâm trí? Bạn học hỏi khi có cơ hội không? Bạn tự chịu trách nhiệm hay đổ lỗi cho người khác khi gặp sự cố? Bạn có tạo dựng được lòng tin từ mọi người xung quanh không?
Nhìn nhận từ góc độ của một người lãnh đạo, việc nhốt mình trong chiếc hộp đầy nguy hiểm. Bởi họ cũng sẽ khiến nhân viên của mình rơi vào tình trạng tương tự. Khi nhốt mình trong hộp, họ không còn là lãnh đạo mà trở thành người áp đặt. Những người lãnh đạo được tôn trọng và ủng hộ là những người không bị gò bó bởi chiếc hộp.
Với tất cả chúng ta, hãy nhớ rằng, chúng ta sẽ không biết mình sống và làm việc với ai cho đến khi ta thoát ra khỏi chiếc hộp của mình và hòa mình vào họ.
Vậy bây giờ, bạn đã tìm được câu trả lời cho mình chưa?
4. Tổng kết
Hãy cùng tổng hợp lại những điều đã trình bày qua bản tóm tắt dưới đây!
Hiểu bản tóm tắt:
- Sự tự phản bội dẫn đến sự tự lừa dối và 'chiếc hộp'.
- Khi 'nhốt mình trong hộp', bạn không thể tập trung vào mục tiêu mà bạn đã đề ra.
- Thành công và ảnh hưởng của bạn phụ thuộc vào trạng thái “ra khỏi hộp”.
- Bạn “ra khỏi hộp” khi dừng lại không chống đối lại người khác.
Thực hiện bản tóm tắt:
- Đừng cố gắng trở nên hoàn hảo. Hãy cố gắng để trở nên tốt hơn.
- Hãy tránh sử dụng thuật ngữ “hộp” và các khái niệm tương tự khi nói chuyện với những người không quen biết về nó.
Áp dụng những nguyên lý này vào cuộc sống cá nhân của bạn:
- Đừng tìm kiếm hộp của người khác. Tìm hộp của chính mình.
- Đừng kết tội người khác đang “nhốt mình trong hộp”. Hãy cố gắng tự thoát khỏi hộp.
- Đừng bỏ cuộc khi nhận ra mình đang “nhốt mình trong hộp”. Hãy tiếp tục nỗ lực để thoát khỏi nó.
- Đừng phủ nhận khi bạn thực sự đang “nhốt mình trong hộp”. Hãy xin lỗi và cố gắng tiến về phía trước, trở nên hữu ích hơn trong tương lai.
– Hãy không quá chú ý vào sai lầm của người khác. Tập trung vào những gì bạn có thể làm đúng để hỗ trợ họ.
– Đừng quá lo lắng liệu người khác có giúp đỡ bạn hay không. Tập trung vào việc bạn đã hỗ trợ họ như thế nào.
Kết thúc
Sự chia rẽ giữa cha mẹ và con cái, vợ chồng, hoặc hàng xóm cũng là sự chia rẽ giữa đồng nghiệp. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến sự tan vỡ. Gia đình, công ty, hay bất kỳ tổ chức nào chúng ta tham gia cũng đều cần sự cam kết và hi sinh. Hãy nhớ rằng, bạn có thể thoát ra khỏi chiếc hộp hôm nay, nhưng ngày mai có thể lại mắc vào. Vì vậy, hãy nuôi dưỡng thói quen giữ cho tâm trí luôn tỉnh táo và không bị hạn chế. Điều này quan trọng, bởi khi mọi người xung quanh bạn bị ốm, có thể bạn cũng đã bị nhiễm bệnh!
Tác giả: Hama - MytourBook
