Cuốn nhật ký mở đầu với cuộc sống giản dị, bình thường của một cô bé trẻ đầy tâm hồn, như hàng triệu cô bé 14 tuổi khác, Aya tự nhiên và thành thật chạm vào trái tim tôi. Tôi thấy hình ảnh gia đình yêu thương của tôi trong gia đình của cô bé, thấy sự hân hoan và sức sống tràn đầy trong kế hoạch mới của Aya... Đọc lại những dòng chữ “Tuổi 15: Bệnh Tật”, tim tôi đau lại. Bất ngờ, tim tôi lại co lại với nỗi sợ hãi về cái chết, tai họa không lường trước, một cuộc sống có vẻ như vạn cuộc sống khác, bỗng nhiên trở nên vô nghĩa.
Aya bất ngờ trở thành một học sinh trung học mắc căn bệnh 'Thoái Hóa Dây Thần Kinh Tiểu Não' (Spinocerebellar Atrophy). Bệnh này khiến bệnh nhân mất khả năng kiểm soát cử động của cơ thể, chỉ có thể quan sát cuộc sống và nhớ về quá khứ, trong khi tinh thần và cảm xúc không bị ảnh hưởng. Mặc dù tinh thần vẫn tươi sáng, nhưng khả năng vận động dần mất đi, bao gồm cả việc nói và nuốt, khiến bệnh nhân như bị giam giữ trong cơ thể của mình.
Khi lật từng trang của nhật ký cũ kỹ của một người đã ra đi được nửa thế kỷ, ta vẫn cảm nhận được dần dần sự hiện hữu của cuộc sống xa xôi của cô gái mạnh mẽ bé nhỏ như hạt cát nằm trong lòng bàn tay. Dù ta có bảo quản, trân trọng đến đâu, có cố gắng đến đâu cũng không thể ngăn được dòng thời gian. Đọc cuốn nhật ký này, có lẽ ai cũng sẽ tự nhìn nhận, tự hỏi về cuộc sống của chính mình, đặt ra câu hỏi liệu cuộc sống quý giá mà ta đang có sẽ kéo dài đến bao lâu.
2. Sự rạng ngời của cuộc sống xuất hiện trong ánh mắt của người sắp ra đi.
Mới chỉ 15 tuổi, bỗng dưng căn bệnh ập đến, con đường tương lai rộng mở của Aya bỗng chốc ngày càng hẹp lại và tối tăm. Nhưng có lẽ chỉ khi ở trong bóng tối, ta mới thấy rõ hơn về ánh sáng bên ngoài. Ngay từ những dấu hiệu ban đầu của căn bệnh, Aya đã lo sợ cái chết, cô em gái từng là kẻ thù thường ngày giờ lại trở nên đáng yêu như lần cô bé chậm lại để chờ đợi cô, dù em trai đã biến mất. Những điều đã qua mà Aya đã bỏ lỡ và không biết ơn, tất cả hiện ra đẹp đẽ nhưng đau lòng. Bệnh tật đã khiến Aya nhận ra và trân trọng hơn những giá trị của gia đình, tình bạn. Đây cũng là lời nhắc nhở cho chúng ta - những người may mắn hơn Aya, hãy biết trân trọng cuộc sống này, đừng chờ đến khi mất đi mới hối tiếc, đau khổ. Trong câu chuyện cuộc đời này, cái chết không phải là điểm kết thúc của cuộc sống của cô gái Aya, nó là một phần của hành trình sống của cô bé, một phần khắc nghiệt, đau đớn nhưng cũng là động lực để cô sống đẹp hơn, trân trọng những gì đã có.
Điểm đáng quý nhất khiến cuốn sách này trở nên mạnh mẽ là thể loại nhật ký, bởi vì nó là lời thổ lộ chân thành của một cô gái bé nhỏ, nên sự chân thật và sống động không màu mè, hoa mỹ cũng có thể đánh thức trái tim của người đọc và khiến họ rơi nước mắt theo nhịp đập của tác phẩm.
3. Cuốn nhật ký đã dạy cho tôi cách trở thành con người tử tế.
Aya không được may mắn khi mắc phải căn bệnh thoái hoá tiểu não, cô bé từng bước mất khả năng kiểm soát cơ thể của mình, những hành động của cô trở nên lạ lẫm thậm chí là kì dị trong mắt mọi người. Hãy tôn trọng mọi người một cách có ý thức, bởi vì tổn thương mà họ phải chịu không chỉ từ những người tàn ác vô tâm mà còn từ những người tốt bụng có lúc vô tình. Câu chuyện được kể qua góc nhìn của Aya làm tôi xót xa, băn khoăn về cách đối xử với những người gặp khó khăn.
Hãy đọc để lắng nghe những tâm sự của một cô bé từng tràn đầy năng lượng và niềm vui, nhưng chỉ trong một thời gian ngắn sau đó đã trở thành người khuyết tật và chấp nhận chuyển sang trường dành riêng cho những học sinh khuyết tật. Một môi trường đặc biệt là lựa chọn phù hợp với Aya hiện tại, nhưng cũng là minh chứng rõ ràng cho việc thế giới này không phải lúc nào cũng công bằng, và vẫn tồn tại những ranh giới, khoảng cách mà không hệ thống nào có thể làm mờ, chỉ có tình yêu mới có thể làm dịu đi.
Sự vô tâm của những người tốt giống như những lời nói ghen tị vô bổ, nhưng tổn thương lại rất thực tế:
Thật may mắn, tớ cũng muốn được nghỉ trong văn phòng của thầy giáo
Aya tức giận tràn ngập vào khoảnh khắc đó, ước gì có thể đổi thân với các bạn để họ hiểu được cảm giác không kiểm soát được cơ thể là thế nào.
Sự tàn nhẫn, độc ác của thế gian được người mẹ nông dân vô tình dạy trước mặt Aya:
Mỗi khi nhìn thấy những người xung quanh cô, những người có vẻ vô hại nhưng lại gây ra những vết thương sâu trong trái tim của cô bé, có lẽ sẽ không bao giờ lành lại được.
4. Điều quý giá mà chiến binh Aya để lại cho cuộc đời là hành trình tìm kiếm sự sống giữa cõi chết.
Căn bệnh thoái hoá tiểu não của Aya không thể chữa trị hoàn toàn, chỉ có thể trì hoãn. Ngay từ khi đọc những trang nhật ký đầu tiên, tôi và bạn đã biết kết cục của câu chuyện. Từ khi phát hiện căn bệnh, Aya đã được cảnh báo và dường như đã nhìn thấy con đường tương lai u ám của mình.
Điều đáng sợ nhất với một người sống có lẽ không phải là cái chết không lường trước mà là cái chết đã được cảnh báo. Nó làm cho người ta bị áp đặt bởi sự sợ hãi, hối tiếc và ý nghĩa hỏng hóc của cuộc sống. Trong cuốn tiểu thuyết Rừng Nauy, Wantanabe và Naoko đã mất phương hướng giữa biên giới giữa sự sống và cái chết, cái chết của người bạn thân làm mờ đi tương lai của cả hai, họ bị tàn phá và đau đớn trước cái chết và không thể tìm ra lối ra cho bản thân, không mục tiêu, không ý nghĩa, họ phí phạm những năm tháng trẻ tuổi với nỗi buồn đắm chìm sâu vào tâm hồn cô đơn. Khác với nỗi buồn u tối ấy, Aya là chiến binh của hạnh phúc, thần chết đã nắm em trong lòng bàn tay, nhưng thay vì chấp nhận sự trống rỗng, thất vọng, vô nghĩa của cuộc sống, em chọn cách chăm sóc những gì còn lại. Aya không từ bỏ, mong muốn sống và khẳng định mình như một người có ích, có thể đã làm cho nhiều người tự ngã, may mắn phải nhận ra rằng họ chưa xứng đáng với những ân huệ lớn lao.
Bác sĩ, em có thể... kết hôn được không?
Aya là một chiến binh với động lực mạnh mẽ nhất có lẽ là gia đình, đặc biệt là người mẹ. Mẹ cô là nền tảng vững chắc nhất mà bất kỳ chiến binh nào cũng mong muốn. Chưa bao giờ tôi thấy người mẹ ấy gục ngã trước mặt đứa con thơ, cô tỉnh táo và mạnh mẽ, là người dạy Aya những lời khuyên thực tế, yêu thương và chăm sóc em cho đến những ngày cuối cùng vẫn hy vọng.
Phần cuối của nhật ký được viết bởi chính người mẹ của Aya, bà không từ bỏ, bà vẫn ôm trọn đứa con trong trái tim mình và biến nó thành vĩnh cửu trong trái tim của mỗi thế hệ bằng cách xuất bản cuốn nhật ký này, cũng như tiếp tục tìm kiếm phương pháp điều trị cho căn bệnh Thoái hóa tiểu não.
Tôi tin rằng những giọt nước mắt mà tôi, bạn và Aya đã rơi trên những trang nhật ký này sẽ là những giọt nước mắt nhân văn, nước mắt của sự giác ngộ, của tình yêu thương và hy vọng sống.
Ngày 23 tháng Năm năm 1988, vào lúc 0 giờ 55 phút, Aya đã ra đi mãi mãi...
Tác giả: Dương Phương Anh - MytourBook