Là một câu chuyện về âm mưu, tình yêu và sự phê phán xã hội, Bá Tước Monte Cristo của Alexandre Dumas là tác phẩm văn học tốt nhất về tình yêu và oán hận - hai khía cạnh tưởng chừng như trái ngược nhau nhưng lại thường xuyên giao đấu, đến mức người đọc phải tự hỏi: yêu người mình oán hận hay oán hận người mình yêu?
Bá Tước Monte Cristo kể về Edmond Dantes - một người lính trẻ trung và điển trai, chuẩn bị bước vào cuộc sống hôn nhân lý tưởng với Mercedes, cô bạn gái xinh đẹp của mình. Dantes sẽ sớm trở thành thuyền trưởng của tàu Pharaon sau khi thuyền trưởng cũ Leclere qua đời và nhường lại con tàu cho anh. Anh là một thuỷ thủ tài năng và chân thành, được bạn bè trọng mến và nhận được sự quý mến từ Morrel, chủ tàu. Tương lai dường như rộng mở với Dantes. Nhưng số phận lại thay đổi đột ngột, biến cả bức tranh tươi sáng thành một thảm kịch đen tối. Dantes không thể ngờ rằng cánh cửa tương lai mà anh mơ ước chỉ dành riêng cho mình lại bị đóng lại bằng cách không ngờ đến nhất. Nó đã thay đổi sự tôn trọng của bạn bè đối với anh bằng sự ghen tị và ác ý; và mang đến thêm nỗi hận thù cho anh. Những kẻ ghen tỵ đã bày ra một âm mưu tàn khốc cho Dantes trong ngày mà anh nên được hạnh phúc - ngày cưới với Mercedes. Dantes bị buộc tội phản quốc, khi nhiệm vụ cuối cùng của anh là chứng minh bằng chứng không phạm tội được chúng sắp đặt một cách tinh vi: trong nhiệm vụ cuối cùng của anh trên tàu là dừng ở đảo Elba để nhận và chuyển thư. Đó là năm 1815 và cả nước Pháp vẫn bị chia rẽ giữa hai phe Bonaparte và Quân chủ, trong khi Napoleon đang bị giam giữ ở đảo nhưng vẫn đang lên kế hoạch chiếm lại Pháp. Dantes không may trở thành bia đỡ cho mưu đồ xấu xa của kẻ ghen tỵ thuộc phe Quân chủ: một tác động kép khi chúng cùng hợp tác để đưa Dantes vào tù - với tội danh mà anh chưa bao giờ phạm, và đồng thời cũng cảnh báo những người ủng hộ Bonaparte, tăng sức mạnh cho chính họ. Dantes sau đó bị giam vào nhà tù If trên hòn đảo xa lạ trong 14 năm, bị bỏ quên bởi thế giới.
Dantes đã tìm cách trốn thoát trong nhiều năm sau đó, thông minh hơn, giàu có hơn và quyết tâm trả thù. Điều đáng kinh ngạc trong cuốn sách là mức độ phức tạp và tinh vi, các kế hoạch của anh. Dantes dành hàng năm tính toán, xác định từng bước đi, tự làm gián điệp cho bản thân bằng cách thâm nhập vào cuộc sống, hành vi của kẻ thù, thậm chí làm bạn với con cái của chúng. Chúng ta đều biết rằng trả thù không bao giờ là ý tưởng tồi - nó chiếm lấy tâm trí của bạn và không để lại gì cho bạn ngoài cảm giác trống rỗng và mệt mỏi. Câu hỏi quan trọng được đặt ra cho độc giả là liệu Dantes có nhận ra rằng trừng phạt kẻ ác không khiến anh cảm thấy thoả mãn hơn là sống một cuộc sống hạnh phúc (tôi không thể không liên tưởng đến Inigo Montoya khi đọc cuốn sách này). Rằng khi nào Dantes mới nhận ra rằng anh không thể trừng phạt kẻ xấu mà không làm tổn thương đến những người vô tội xung quanh họ.
Pháp thời Napoleon
Một số thông tin cần biết về bối cảnh của cuốn tiểu thuyết để hiểu sâu sắc thông điệp của nó, vì Pháp thời Napoleon luôn là một đề tài lịch sử đầy góc khuất thú vị:
Monte Cristo được coi là một cuốn tiểu thuyết 'phiêu lưu'. Cuốn sách xuất bản năm 1844 và trở nên vô cùng nổi tiếng trong thời gian đó. Nó cũng được coi là tiểu thuyết 'lịch sử' mặc dù có một điều kỳ lạ rằng câu chuyện được sáng tác vào năm 1844, trong khi giai đoạn 1815 - 1835 mới được gọi là lịch sử. Nhưng Dumas thực sự đã viết về những sự kiện quan trọng nhất định hình lịch sử Pháp.
Cuốn tiểu thuyết cũng là một phần của phong trào Lãng mạn nổi lên ở Châu Âu trong những năm 1800 - 1840. Tôi có thể giải thích khái niệm Lãng mạn ở đây, nhưng điều này không cần thiết đối với những người đã, đang và sẽ đọc Monte Cristo - cái lãng mạn cảm động là một đặc điểm tiêu biểu trong câu chuyện. Dantes yêu Mercedes suốt đời, mặc dù anh cảm thấy bị phản bội. Anh bị chi phối bởi cảm xúc nhưng đồng thời cũng kiểm soát chúng để đánh lừa mọi người xung quanh, kể cả những người thân thương nhất. Dù khi nào, Dantes cũng bị ràng buộc giữa những gì anh muốn làm và những gì anh phải làm, và điều đó không tốt cho sức khỏe của anh, đặc biệt là khi anh già đi. Tình yêu và lòng thương vẫn tồn tại, chờ đợi để nhập vào cuộc sống của Dantes, nhưng anh đã quá sâu trong lòng thù hận đến mức không nhận ra nó.
Alexandre Dumas sinh tại Pháp vào năm 1802. Cha ông từng là tướng lĩnh trong quân đội của Napoleon nhưng đã kiệt sức và khốn cùng ngay khi Dumas ra đời. Dumas là con trai của một quý tộc Pháp và một nô lệ Haiti, điều này có lẽ là một trong những lý do khiến Dumas tập trung vào chủ đề nô lệ trong tiểu thuyết. Ông sống và chứng kiến những thời kỳ lịch sử đầy ấn tượng nhất, ông hiểu rõ mình viết về điều gì và nó ý nghĩa như thế nào đối với người khác. Và rõ ràng, ông cũng quen biết gia đình của Napoleon.
Monte Cristo và nguồn cảm hứng ban đầu
Wikipedia cung cấp cho chúng ta một cái nhìn hấp dẫn về ngữ cảnh sáng tác của Monte Cristo:
Dumas có mối liên hệ gần gũi với các thành viên trong gia đình Napoleon khi ông sống ở Florence vào năm 1941. Ông đã đi tham quan xung quanh đảo Monte Cristo trên một chiếc thuyền buồm nhỏ, được hướng dẫn bởi một hoàng tử trẻ, anh em họ của Louis Bonaparte - người sau này trở thành hoàng đế Pháp. Trong chuyến đi này, ông đã cam kết với hoàng tử rằng ông sẽ viết một cuốn tiểu thuyết mang tên cùng với hòn đảo. Khi đó, hoàng đế tương lai đang bị giam giữ ở nhà tù Ham (cũng là một địa điểm được đề cập trong cuốn sách) và Dumas đã đến thăm anh ấy. Năm 1840, Louis Napoleon bị kết án chung thân trong nhà tù, nhưng đã thành công trong việc trốn thoát vào năm 1846, vào thời điểm cuốn tiểu thuyết của Dumas đang làm mưa làm gió trong dư luận. Tương tự như Dantes, Louis Napoleon trở lại Paris với hình ảnh của một người đàn ông quyền lực và bí ẩn. Tuy nhiên, vào năm 1848, Dumas đã không ủng hộ Louis Napoleon. Cuốn tiểu thuyết đã không cố ý nhưng đã đóng góp vào chiến thắng của Napoleon III.
- Điều tôi thực sự thích ở Monte Cristo là mức độ phức tạp và tinh tế trong mưu kế của Dantes, và cách mà Dumas tiết lộ từng chi tiết một một cách không thể nào thú vị hơn qua 650 trang sách. Với vai trò của một nhà văn viết truyện dài, ông có quyền giữ cho những ý tưởng về mặt trí tuệ trong đầu, nhưng cũng không tiết lộ chúng cho người đọc. Nhưng nếu bạn muốn một cuốn sách đủ hấp dẫn để làm bạn lún sâu vào đó, đây là một lựa chọn tuyệt vời. Chúng ta biết chắc chắn rằng chúng ta sẽ trải qua những gì khi cầm trên tay 650 trang sách dày, nhưng vẫn không thể buông xuống.
Những người chơi chính thực sự của cuốn sách là con cái của ba 'kẻ thù' của Dantes. Sự ngược đời khi bố mẹ càng bẩn thỉu, tội lỗi thì con cái lại ngây thơ. Dumas thực sự hô hào cho từng đứa trẻ, khiến cho cuộc sống của họ tương tế và từ đó tạo ra những bước ngoặt thú vị.
Mặc dù có trí tuệ siêu việt khi lên kế hoạch và sở hữu một tài sản khổng lồ, Dantes đã học được rằng anh không thể kiểm soát cuộc sống của người khác nhiều như anh nghĩ. Anh cảm thấy mình như một hình mẫu cha lý tưởng cho những đứa trẻ, nhưng cuối cùng thì chính chúng lại dạy cho anh nhiều hơn là anh đã dạy chúng trong suốt cuộc đời của anh. Quan hệ giữa Dantes và những người trẻ này trở thành một trong những điều thú vị nhất trong cuốn sách. Tôi mong chờ xem Dantes sẽ nhận ra mưu kế của mình gây tổn thương cho những người bạn mới đó đến đâu.
Vấn đề lớn nhất của Dantes, liệu chàng là con người hay quái vật? Dantes trả thù kẻ thù của mình bằng cách rất tàn bạo, nhưng lại đối xử với những người thân của mình rất ôn nhu. Dumas đã biến Dantes thành một 'thiên thần trả thù', phạt trừ những kẻ ác nhân danh Chúa tối cao. Nhưng những hành động khiến người khác bị huỷ hoại về cả mặt thể chất và tinh thần, liệu chúng có phải là ý muốn của Chúa? Tôi không hiểu rõ ý đồ của Dumas ở đây. Dantes được tôn vinh như một thánh sống, nhưng tôi thấy đáng tiếc cho chàng. Tôi muốn Dantes có thể sống hạnh phúc hơn, không chỉ là trả thù.
Tôi thích phần của cuốn sách khiến bạn phải suy nghĩ liệu sự độc ác có mang tính tuyệt đối không, và những nhân vật phản diện có hối lỗi không. Phản diện trong Monte Cristo đa dạng và mạnh mẽ. Chúng không giống nhau và không được tô vẽ bằng một bức tranh. Nhưng điểm chung của chúng là chúng không đáng được cảm thông cho những gì chúng đã làm. Villefort, một luật sư của hoàng gia, là nhân vật thú vị nhất với những mâu thuẫn trong tâm hồn của mình. Anh ta trân trọng danh tiếng và phẩm giá, nhưng lại tự hủy bản thân bằng cách vu khống tội danh và giam giữ Dantes. Dantes biết cách trả thù Villefort bằng cách hủy hoại danh tiếng của anh ta. Mercedes cũng là một nhân vật đầy hứng thú. Dantes luôn phải đối mặt với những nỗi đau tâm lý khi nhìn thấy Mercedes đã từ bỏ anh ta sớm, nhưng cũng mong tha thứ cho cô ấy vì hiểu rằng cô ấy bị ép buộc. Mercedes không thể chờ đợi mãi mãi cho Dantes.
Bá tước Monte Cristo là một cuốn sách kinh điển mà tôi luôn muốn đọc, và nó vượt xa kỳ vọng của tôi. Tôi mong đợi một cuốn tiểu thuyết phiêu lưu tàn bạo hơn, nhưng thật may mắn khi nó mang đến nhiều chiều sâu tâm lí và khám phá tình cảm nội tâm của các nhân vật. Đây là một cuốn sách đã được kể đi kể lại hàng trăm lần, nhưng vẫn giữ được giá trị của mình.
Đánh giá chi tiết bởi Hồng Nhung - MytourBook