Buzz
Đề bài: Nam quốc sơn hà - bản tuyên ngôn độc đầu tiên
Bài làm:
Tính đến thời điểm này, ngoài bản Tuyên ngôn độc lập mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc (2/9/1945) tại Quảng trường Ba Đình lịch sử khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, thì lịch sử Việt Nam còn ghi nhận có tới hai văn bản khác được coi là bản Tuyên ngôn độc lập của dân tộc. Gồm có: 'Nam quốc sơn hà' (tương truyền của Lý Thường) và 'Bình Ngô đại cáo' (Nguyễn Trãi). Vậy một tác phẩm văn học như: 'Nam quốc sơn hà' với bốn câu thơ ngắn có xứng đáng được coi là Bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam?
Như chúng ta đã biết, Tuyên ngôn độc lập là văn bản chính trị được viết ra với mục đích tuyên bố với đồng bào trong nước và toàn thể nhân dân thế giới về nền độc lập và về chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ cần được tôn trọng. Bài thơ 'Nam quốc sơn hà' được coi là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta, vì bài thơ là lời tuyên bố hùng hồn về nền độc lập chủ quyền của đất nước:
Nam quốc sơn hà Nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Nước Nam ta là một đất nước độc lập, có chủ quyền riêng và vua chính là đại diện tối cao cho dân tộc. Ranh giới bờ cõi của nước Nam không chỉ được ghi nhận qua những trang sử hào hùng của dân tộc mà còn được ghi rõ ràng ở sách trời 'tại thiên thư'. Đó là một chân lý hiển nhiên: Sông núi nước Nam là của vua Nam, là của người dân nước Nam, một sự thật hiển nhiên không thể chối cãi. Trong lời tuyên bố về chủ quyền, tác giả còn thể hiện sâu sắc thái độ tự hào, tự tôn dân tộc khi coi nước Nam là một nước ngang hàng với nước Bắc, vua Nam bằng vai với hoàng đế Trung Quốc, qua việc sử dụng từ 'đế' mà không dùng từ 'vương' (chữ 'đế' và chữ 'vương' đều có nghĩa là vua, người đứng đầu 1 đất nước, đại diện cho nhân dân, nhưng trong các triều đại phong kiến Trung Quốc xưa, vua Trung Quốc tự xưng là 'đế'( có thể hiểu là ông vua lớn) còn các ông vua đứng đầu ở các nước láng giềng thần phục chỉ phong 'vương' (có thể hiểu là ông vua nhỏ). Với cách sử dụng ngôn từ sắc sảo như vậy, rõ ràng địa vị và tầm vóc của nước Nam ta đã được nâng lên một tầm cao mới.
Trong bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên đó, cha ông chúng ta không chỉ khẳng định nền độc lập và chủ quyền của dân tộc mà còn thể hiện rõ ý chí quyết tâm bảo vệ đến cùng nền độc lập, chủ quyền đó:
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
Lý Thường Kiệt coi quân xâm lược như là 'nghịch lỗ' (đi ngược lại với lẽ phải, với đạo trời). Trong bài thơ 'Nam quốc sơn hà', ông đã đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ: Nếu các kẻ xâm phạm dám đặt chân lên lãnh thổ và chủ quyền thiêng liêng của nước Nam, họ sẽ tự gặp mối nguy hại đến chính bản thân mình! Đây là hậu quả xứng đáng cho những kẻ làm trái với sách trời, làm trái với đấng thần linh, coi thường sự thật và lẽ phải! Câu thơ không chỉ là một đòn tấn công mạnh mẽ vào kẻ thù xâm lược mà còn chứa đựng ý nghĩa khích lệ tinh thần yêu nước và ý thức trách nhiệm của nhân dân đối với Tổ quốc...
Có thể nói không cần phải sử dụng quá nhiều từ ngữ, nhưng 'Nam quốc sơn hà' vẫn làm rõ những vấn đề quan trọng của quốc gia, dân tộc. Đó là lời tuyên bố quyết liệt về chủ quyền đất đai và đặt ra tầm cao quyết tâm bảo vệ nền độc lập dân tộc, quyết đánh bại mọi thế lực xâm lược. Với ý nghĩa sâu sắc đó, 'Nam quốc sơn hà' hoàn toàn xứng đáng là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam chúng ta!
