1. Giới thiệu về cây nở ngày đất
Cây nở ngày đất còn được gọi là cây bạc đầu hoặc cây hoa gà trắng,... Tên khoa học của loại cây này là Gomphrena Celosioides Mart, thuộc họ rau dền. Tên gọi này phản ánh những đặc điểm cơ bản của cây như việc nở hoa vào ban ngày và mọc gần mặt đất.
Tên gọi của cây nở ngày đất là do những đặc điểm đặc trưng của nó
Loài cây này phát triển hoang dã ở nhiều địa điểm khác nhau, nên dễ dàng tìm thấy trong tự nhiên như đất trống, bãi cổ, đất cát, hoặc trong rừng,... Cây nở ngày đất có khả năng thích nghi và phát triển tốt trong các điều kiện khắc nghiệt. Hiện nay, chúng phân bố nhiều nhất ở các quốc gia như Ấn Độ, Việt Nam, Malaysia và các khu rừng nhiệt đới ở châu Mỹ.
Cây nở ngày đất thuộc loại cây thân thảo với nhiều nhánh nhỏ khác nhau. Rễ của cây khá to và có nhiều nhánh, phần thân có nhiều rãnh sâu. Ở giai đoạn non, cây có một lớp lông mỏng xung quanh. Khi cây trưởng thành, lớp lông này sẽ biến mất dần.
Lá của cây mọc đối xứng, có phiến lá dày, có hoặc không có cuống. Cây thường nở hoa khoảng 2 lần mỗi năm. Hoa có màu trắng, hình trụ, cứng và gọn gàng. Quả của loại cây này khá nhỏ.
Tất cả các phần của cây đều có thể được sử dụng để chế biến thuốc
Hầu hết mọi phần của cây từ rễ đến hoa, lá đều có thể được sử dụng để làm thuốc. Thảo dược được thu hoạch khi hoa nở. Sau khi thu hoạch, các phần của cây được rửa sạch và phơi khô cho đến khi khô hoàn toàn. Cuối cùng, loại thảo dược này được bảo quản trong túi nilon ở những nơi khô ráo để dễ dàng bảo quản.
2. Cây nở ngày đất có tác dụng như thế nào?
Theo nghiên cứu y học dân gian, cây nở ngày đất được sử dụng để điều trị ho, cảm cúm và có khả năng tiêu độc. Trong y học hiện đại, đây là một loại thuốc có khả năng chống nấm, ký sinh trùng, hỗ trợ tiểu tiện và phòng ngừa sỏi niệu,... Dưới đây là một số ứng dụng quan trọng của loại thuốc này đối với sức khỏe:
2.1. Giảm đau
Trong cây thuốc chứa flavones, có khả năng giảm đau cơ do chấn thương và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Flavones cũng giúp phòng ngừa nhiều loại bệnh, ức chế axit uric trong máu và loại độc tố.
Theo một nghiên cứu của bà Võ Thị Thu Hà và bà Lê Thị Thanh Tâm tại Khoa Dược, liều lượng khoảng 300 - 600mg/kg cao cồn và nước nở ngày đất giảm đau ngoại biên. Tuy nhiên, chúng không giảm đau trung ương. Ngoài ra, với liều lượng 600mg/kg, cây nở ngày đất có tác dụng an thần.
Ở Nigeria, Oladele và đồng nghiệp đã chứng minh khả năng kháng viêm và giảm đau của dịch chiết nước lá và lá của cây khổ qua. Tuy nhiên, tại Việt Nam, nghiên cứu về tác dụng dược lý của cây nở ngày đất vẫn còn hạn chế.
2.2. Kháng viêm
Bà Lê Thị Kim Anh và các nhà nghiên cứu tại Khoa Dược trường ĐH Nguyễn Tất Thành đã thực hiện nghiên cứu về độc tính và tác động kháng viêm của dịch chiết nước cây nở ngày đất trên mô hình gây viêm ở chuột. Kết quả cho thấy, loại thuốc này có thể điều trị các bệnh viêm và cần nghiên cứu thêm về các tác dụng dược lý khác.
Thảo dược có tác dụng chống viêm khá hiệu quả
2.2. Chống loét dạ dày
Các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày của cây nở ngày đất trên chuột bị loét dạ dày do indomethacin. Sau 7 ngày, họ thấy dịch chiết cồn từ cây giảm lượng dịch vị và acid toàn phần trong dạ dày.
2.3. Lợi tiểu và hạ huyết áp
Sau khi thực hiện khảo sát, nhà nghiên cứu đã chứng minh tác dụng lợi tiểu của dịch chiết cồn từ cây nở ngày đất đối với chuột. Nhờ có khả năng lợi niệu kết hợp với cải thiện các triệu chứng như rối loạn điện giải, tiểu tiện hoặc hạ huyết áp, loại thuốc này được sử dụng để điều trị tăng huyết áp.
2.4. Hỗ trợ cải thiện bệnh gout và các chứng đau nhức xương khớp
Trong loại cây này chứa flavones và gomphrena, có tác dụng giảm đau và giảm viêm do bệnh gout gây ra. Ở Malaysia, các nhà khoa học đã nghiên cứu trên bệnh nhân gout từ nhẹ đến nặng. Sau vài ngày sử dụng dịch chiết từ cây thuốc, bệnh tình của họ cũng đã cải thiện đáng kể.
Loại thảo dược này có khả năng hỗ trợ điều trị bệnh gout
3. Những điều quan trọng cần nhớ khi sử dụng cây nở ngày đất
Sau khi tìm hiểu qua các thông tin trên, ta có thể thấy rằng, cây nở ngày đất mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, loài cây này cũng chứa một số chất độc. Vì vậy, sử dụng cần cẩn thận để tránh tác dụng phụ.
-
Không nên sử dụng thuốc khi cây còn tươi. Nên chờ thuốc phơi khô và được chế biến hoàn toàn trước khi sử dụng.
-
Tránh sử dụng quá nhiều thuốc để không gây ra tác dụng phụ. Hạn chế mỗi ngày không quá 200g thảo dược tươi. Sử dụng quá liều này có thể gây hại cho thận.
-
Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú, trẻ em dưới 8 tuổi, những người dễ dị ứng và nhạy cảm không nên sử dụng thuốc. Nếu có dấu hiệu dị ứng, cần ngừng sử dụng ngay để tránh nguy hại cho sức khỏe.
Nhớ những điều quan trọng khi sử dụng dược liệu
Trên đây là những thông tin cơ bản về cây nở ngày đất mà bạn đang quan tâm. Mặc dù có lợi ích sức khỏe nhưng vẫn cần cẩn thận vì cây này chứa một lượng độc tố nhất định. Đề xuất tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để có liều lượng và lời khuyên phù hợp nhất.