Nàng Ờm nhắn nhủ với đầy đủ tóm tắt, phân tích, và giá trị nghệ thuật, giúp học sinh nắm vững môn văn 11
Nàng Ờm nhắn nhủ
1. Khám phá tổng quan
a. Lịch sử và ngữ cảnh sáng tạo
Cùng với các truyện thơ khác như Nàng Nga - Hai Mối, Út Lót - Hồ Liêu, và Nàng Con Côi, tác phẩm này là một trong những câu chuyện dân gian phổ biến của thời kỳ đó.
b. Tóm tắt nội dung tác phẩm
Tác phẩm Nàng Ờm nhắn nhủ nói về câu chuyện phản ánh rõ nét truyền thống “cha mẹ bắt con tròn, con về chẵn” của xã hội thời bấy giờ. Nàng Ờm và chàng Bồng Hương yêu nhau nhưng không thể công khai do sự ngăn cấm từ gia đình. Bố mẹ nàng Ờm không tán thành với việc yêu chàng Bồng Hương vì họ cho rằng chàng ta nghèo.
Để bảo vệ tình yêu, nàng Ờm quyết định rời nhà theo chàng Bồng Hương lên núi Làn Ai. Để thực hiện lời thề, nàng ăn lá ngón. Chàng Bồng Hương cũng làm như vậy để theo đuổi người yêu. Họ sống bên nhau tại mường Ma, nơi không ai xét xử vấn đề của họ, và trở thành một phần của truyền thuyết về tình yêu bất tử.
Núi Làn Ai sau này trở thành biểu tượng của tình yêu đau thương qua câu chuyện của họ. Mỗi đêm trăng tròn, linh hồn của cô gái trẻ hiện lên để kể về mối tình trên ngọn núi này, biến nơi đây thành một truyền thuyết vĩnh cửu về tình yêu.
Thực tế, câu chuyện về nàng Ờm và chàng Bồng Hương phản ánh thời kỳ xã hội người ta bị gò ép trong lồng kiến trì nên bị chỉ trích. Sau này, với sự lãnh đạo của Đảng và nhà nước, cuộc sống của người dân có những bản nghèo đã được cải thiện.
c. Cấu trúc
- Phần 1: Sự khắc nghiệt trong gia đình nàng Ờm, cha mẹ luôn kiểm soát và hướng dẫn hai cô con gái rất nghiêm ngặt. Chàng Bồng Hương và nàng gặp nhau từ khi cả hai còn nhỏ, và sau này, khi nàng 15 tuổi, chàng đã tỏ tình.
- Phần 2: Bố mẹ ngăn cản và ép buộc hôn nhân, không cho nàng sống với Bồng Hương vì gia đình chàng nghèo. Em gái giúp nàng trốn tránh. Họ gặp nhau và thề ăn lá ngón để hẹn gặp ở mường Ma.
- Phần 3: Kết thúc, nàng trở về để tìm ra lời khuyên cho cha mẹ, rồi quay về núi Làn Ai, nơi biến thành truyền thuyết về tình yêu.
d. Ý nghĩa
Tác phẩm Nàng Ờm nhắn nhủ thể hiện sự bất công trong xã hội cũ, đồng thời là cuộc chiến mạnh mẽ của nhân dân chống lại bóc lột và tập tục độc đoán. Họ phẫn nộ trước sự phân biệt đối xử, phụ bạc của người giàu và những thủ đoạn ganh đua quyền lực. Điều này đã tách rời biết bao nhiêu tình yêu và ước mơ của những người trẻ, bị cuốn đi bởi những âm mưu thâm độc của xã hội.
2. Tìm hiểu chi tiết
a. Phong tục, tập quán
Tác phẩm rõ ràng thể hiện những phong tục của người Mường thông qua từ ngữ đặc biệt và sắc sảo, kèm theo việc phiên âm tiếng Mường. Những hình ảnh trong tác phẩm cũng toát lên văn hóa đặc trưng của dân tộc này.
b. Đối Nhân
Tác phẩm nhấn mạnh mối quan hệ giữa người với người là sự hiếu thảo của con cái. Tuy nhiên, sự hiếu thảo ấy có thể trở thành gánh nặng đối với người con khi bị ép buộc, hạn chế tự do.
Tuy vậy, họ vẫn sống và yêu thương. Những người Mường trung thành, cuộc sống kết nối mạch dài. Họ có những giá trị truyền thống đẹp, cũng như những câu chuyện tình yêu kinh điển.
c. Giá Trị Nội Dung
Nội dung tác phẩm chủ yếu lên án sự bất công của xã hội cũ, sự bóc lột và đàn áp con người. Mặc dù vậy, cũng thấy được sự phản kháng mạnh mẽ của những người dân.
d. Giá Trị Nghệ Thuật
Tác Phẩm Nàng Ờm Nhắn Nhủ mang đậm nét nghệ thuật đặc sắc của văn học dân tộc.